Pigera Zontua INTANƐT TUUMA ZƐ'AN GƆNƆ ZAALEŊA
Pigera Zontua
INTANƐT TUUMA ZƐ'AN GƆNƆ ZAALEŊA
Farefare
Ɛ
  • ã
  • ɛ
  • ɛ̃
  • ɣ
  • ŋ
  • ɔ
  • ɔ̃
  • BAABULE
  • GƆNƆ
  • ZAMESEGƆ
  • mwbr20 March gɔn. 1-7
  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ

Vidiyo ka boi kalam.

Gaafara, daaŋɔ fii n boi vidiyo la poan.

  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ
  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ—2020
Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ—2020
mwbr20 March gɔn. 1-7

Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ

MARCH 2-8

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 22-23

“Yenɛ Makɛ Abraham Behɛ”

w12-E 1/1 23 ¶4-6

Beni N Sɔi Ti Naayinɛ Yuun Yele Abraham Ti A Dekɛ A Dayɔa La Kãabɛ Bo En?

Geele Yehowa n yuun yele Abraham sɛla: “[Soso,] tare ho dayɔa la, ho dayɔa kayena Isaak la, ho dayɔsɛka n de ho tile la . . . ta dekɛ ka kaanbɛ bo mam.” (Pin’ileŋɔ 22:2) Tɛra ti Yehowa yuun yeti Isaak dela “dayɔsɛka n de ho tile la.” Yehowa yuun mi soŋa soŋa ti Isaak yuun dela tuulum bo Abraham. Naayinɛ mea yuun wum dama la bala bɔ’ɔra a Dayɔa, Yezu. Yehowa n yuun ba’ɛ nɔŋɛ Yezu la n sɔi ti a mea yuun ze’ele saazuo sa tɔɣɛ yeti Yezu dela “mam Dayɔaba’arɛ te n nini tegɛ.”​—Mark 1:11; 9:7.

Leyɛ’ɛsa, Yehowa n yuun tɔɣeri bɔ’ɔra Abraham la, a yuun yeti “soso.” Baabule gɔnmi’ila ayima yeti Naayinɛ n yuun dekɛ yelebire wa tum tuuma la pa’alɛ ti “DAANA la nini tiɣɛ mɛ la sɛla ti a ɛɛra Abraham zɛ’an la mɛ.” Ti’isɛ bisɛ, yele wa n yuun daam Abraham suure se’em; bala mea nɔɔ ti Yehowa suure yuun sa’am se’em ma’a ti a yuun bisa ge ti ba mɛlesa a Dayɔa la ta ku en la. Nɔkpe’ene kai ti yele dena wa n yuun daam Yehowa gaŋɛ za’a.

Yele la n de se’em dela, dabeem ta’an ni tara tɔ, to san ti’isa Yehowa n yuun yele Abraham ti a eŋɛ sɛla la, la me nari ti to tɛra ti Yehowa yuun ka basɛ ti a sakerɛ yameŋa dekɛ a dayɔa kãabɛ bo en. Yehowa yuun ka basɛ ti wuŋerɛ kaŋa taaba paɛ Abraham; a yuun te’ele Isaak mɛ ti a yuun ka ki. Ge, Yehowa yuun ka gu a mea dayɔa la ge “a daa ton bahɛ te a Dayɔa wa’ana ki bo la tomam zanwaabe.” (Arom 8:32) Beni sɔi ti Yehowa yuun basɛ ti wuŋerɛ dena taaba paɛ en? A yuun eŋɛ wana wa “te to wan tara vom.” (1 Yon 4:9) Bisɛ Naayinɛ n tari nɔŋerɛ bɔ’ɔra to se’em! Wana wa ka pa’alɛ ti tomam me nɔŋɛ en?

w12-E 10/15 23 ¶6

Nana Naayinɛ Ge Nyɛ Nyuurɔ A Pu’ulumbiŋa La Poan

La wan eŋɛ se’em ti a asaaleba n ka di mi’a ta’an nyɛ nyuurɔ la, Yehowa Naayinɛ yuun pɔ la pɔtɛ n de wuu “Mam Daana Na’ayenɛ wa n kɔ’ɔn vɔna wa.” (Eze. 17:16) Baabule la pa’alɛ saŋa to’ore to’ore n gaŋɛ 40 ti Yehowa Naayinɛ yuun pɔ nɔɔrɛ. Daanse’ere pɔtɛ se’ere ti a yuun pɔ la Abraham la n gaŋɛ za’a. Yuuma zo’e zo’e poan, Yehowa yuun biŋe la nɔɔrɛ la Abraham ti la pa’alɛ ti Buutɛ la wan doose la Abraham dayɔa Isaak poan wa’ana. (Pin. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) Pooren ti Yehowa yuun makɛ Abraham bisɛ ge yele en yeti a dekɛ a dayɔa kayina la ma’a kãabɛ bo en. Abraham yuun ka gu’um ti a dekɛ a dayɔa wa kãabɛ ge Naayinɛ maleka n yuun gu en. Ti Naayinɛ pɔ yeti: “N pɔ n mɛŋa, te hom n eŋɛ se’em wa, seren sakɛ dekɛ ho dayɔa kayena wa te ho kaanbɛ bo mam la. N wan kan som bahɛ ho yaahe zuo te ba wi’ɛ zo’e wo ŋmarebibihe n boe saŋgbana poan la bii kolaa kantɛ tentɔnbin’ihegɔ n zone se’em la. N wan bahɛ te ho yaahe sɔe ho diŋdoma teŋhe sɔna. La wan doohe la hom buuri wa poan, te kan’somɔ wan paara teŋa wa zan’an, hom nam mam se’em wa zuo.”​—Pin. 22:1-3, 9-12, 15-18.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

w16.02-E 11 ¶13

Yehowa Yuun Yeti “Mam Zɔ”

Ge ti Abraham nyaa basɛ a yamesi la bini ge keŋɛ la, a yuun yeti: “Yee ya ka’lam la boŋa wa ge te mam la bia wa paɛ keha ta na’ahɛ Yenɛ ge lebe na.” (Pin. 22:5) Abraham yuun boti a yeti bem? A yuun pã’aseri la a yamesi la, yɛta ba ti Isaak wan lebe na ge mina soŋa soŋa ti a yeti a dekɛ Isaak kãabɛ mɛ? Aayi. Baabule la pa’alɛ tɔ Abraham n yuun ti’iseri sɛla. (Kaalɛ Hebru 11:19.) Abraham yuun “sakɛ te Yenɛ tare paŋa wan ta’an bahɛ te Isaak vo’e a kum poan.” Ɛɛ, Abraham yuun tari sakerɛ kum isigere la poan mɛ. A yuun mi ti hali la ba kuregɛ la Yehowa yuun basɛ ti eŋa la Sarah dɔɣɛ mɛ. (Heb. 11:11, 12, 18) Abraham yuun baŋɛ ti sɛla ka boi ti Yehowa kan ta’an eŋɛ. Bala la, a yuun tari suure lua ti la san puɣum dɛna la se’em me, a dayɔa la ti a nɔŋɛ la wan vo’e la wan eŋɛ se’em ti Yehowa pu’ulumbiŋa la ta’an tum. Nɔkpe’ene kai ti wana n sɔi ti Abraham dɛna “sɔyaaba bo sɛba woo n nam Yenɛ la”!

it-1-E 853 ¶5-6

Te’ele Mina

Te’ele mina yɛla ase’a. Naayinɛ n tari paŋa la n ni te’ele mina yɛla se’em la kɔ’ɔn makɛ mɛ la a tontɔɔ pa’alegɔ la wuu a Yelesum la n tɔɣɛ a yele se’em la. Wana wa boi la de tɔka la sɛba n ti’isɛ ti Naayinɛ te’ele mina sɛla woo me la, yɛla zo’e zo’e n eŋɛ ti Naayinɛ mea yuun viisɛ yɛla la poan ge nyaa yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ tum tuunɛ.

Pin’ileŋɔ 11:5-8 yeti Naayinɛ yuun ŋmɛregɛ bisɛ teŋa wa zuo nyɛ yelese’a n iti Babel teŋa la ge nyaa ti’isa eŋa n wan eŋɛ se’em sa’am nɛreba wa tunyooro la basɛ. Tunfɛ’ɛsa tuuma n yuun zo’ori Sodom la Gomora tisi la, Yehowa yuun yele Abraham (doose la a malesi poan) ti a wan viisɛ ‘bisɛ nyaa ba iti sɛla la ba’ɛ yalegɛ la nɔɔrɛ wuu ba kaasi se’em ti la paɛ mam zɛ’an na la. La san daɣena bala, n wan kelum baŋɛ.’ (Pin 18:20-22; 19:1) Naayinɛ yuun yeti eŋa ‘boti a baŋɛ Abraham mɛ soŋa soŋa,’ hali pooren eŋa n yuun makɛ Abraham bisɛ ti a dekɛ Isaak kãabɛ la, Yehowa yuun yeti, “Nananawa mam mi te ho zote [mam], la hom seren sakɛ te ho dekɛ ho biyeŋa wa kaanbɛ bo [mam] wa.”​—Pin 18:19; 22:11, 12; dekɛ makɛ Ne 9:7, 8; Ga 4:9.

MARCH 9-15

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 24

“Ɛ Pɔka Bo Isaak”

wp16.3-E 14 ¶3

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

Abraham yuun basɛ ti Eliezer pɔ nɔɔrɛ ti a kan ɛ pɔka Kaanan teŋa bo Isaak. Beni n sɔi? Se’ere n sɔi la, Kaanandoma yuun ka nani ge me ka pu’usa Yehowa Naayinɛ. Abraham yuun mi soŋa soŋa ti Yehowa wan sa’am nɛreba la n tuni putotuuma la. Abraham yuun ka boti a dayɔa Isaak ti a nɔŋɛ en la laɣum la nɛreba la, la ba sarumbe’ero la. A yuun le mina soŋa soŋa ti a dayɔa la tari la zugbere tuunɛ ti a soŋɛ ti Naayinɛ pu’ulumbiŋa tum tuuma.​—Pin’ileŋɔ 15:16; 17:19; 24:2-4.

wp16.3-E 14 ¶4

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

Eliezer yuun yele a kpɛ’ɛma la ti eŋa n ta paɛ lua la n lɛm Haran teŋa la, a zusɛ la Yehowa Naayinɛ. A yuun zusɛ Yehowa ti a soŋɛ en ti a ɛ pɔka bo Isaak ti a dɛna a pɔɣa. Wani wani? Eliezer yuun zusɛ Naayinɛ ti a pa’alɛ en puɣusɛka ti a wan bɔta ti Isaak maalɛ a yɛla la dɛna mina n wan wa’an lua la nɔɔren na. A san zusɛ en ti a bo en ko’om ti a yu, a kan bo Eliezer la ko’om ma’a ti a yu ge a wan ãkɛ bo a yuɣema la ti ba me yu. (Pin’ileŋɔ 24:12-14) Ani n sirum wa’an lua la nɔɔren na? Rebeka! Ti’isɛ bisɛ eŋa n wan wum dama se’em a san zɛɛ wum ni sɛla ti Eliezer yele a yiredoma la!

wp16.3-E 14 ¶6-7

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

Bakwai fii n tole la, Eliezer yuun puɣum sɔsɛ yele wa mɛ bo Abraham sokera yeti: “Ge pɔka la han ka ta sakɛ te ka doohe mam wa’ana?” Ti Abraham yeti: “Nɔpɔtɛ la ka dole ho.” (Pin’ileŋɔ 24:39, 41) Pɔka wa yele yuun pakɛ mɛ Betuel yire la poan. Eliezer nini yuun mɔ’ɔ mɛ ti yinbeere, a wan keŋɛ ta tum tuunɛ wa, nyaa bɔta ti a baŋɛ nyaa Rebeka wan kɔ’ɔn doose en lebe Kaanan teŋa poan. Rebeka deodoma yuun boti la a kɛ̃ la ba dabesa fii. Pooren, ba yuun kɔ’ɛ nɔɔrɛ yeti: “Bahɛ ya te to yi pugula la na soke en behɛ.”​—Pin’ileŋɔ 24:57.

La yuun dela yele kãtɛ paa bɔ’ɔra Rebeka ti a kɔ’ɛ a puti’irɛ. A nyaa wan yeti bo? A wan zɔ a sɔ la a suɔ la ninbɔ’ɔ la ba ka mi teŋsɛka ti a yɛa la? Bii a wan bisɛ dɛ ti la dela yɔ’ɔ ti Yehowa bɔta ti a doose a poan basɛ ti a puti’irɛ tum? Eŋa n wan lebese se’em la wan pa’alɛ eŋa n wuni dama se’em yele wa poan ge me dɛna teere bɔ’ɔra en a vom poan. Bilam bilam ti a lebese ba yeti: “Ɛɛn n wan doohe en keŋɛ.”​—Pin’ileŋɔ 24:58.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

wp16.3-E 12-13

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

Daarɛ deyima zaanɔɔrɛ, ti Rebeka keŋɛ ti a ta ãkɛ ko’om ti burakutɛ zɔ tu’usɛ en. A yele en yeti: “N belone ho mɛ bahɛ te n nyu ho yoore wa poan ko’om wa fiin.” Buraa wa yuun doose la gilema sore poan zusɛ en! Rebeka yuun ta’an baŋɛ ti buraa wa ze’ele la zɛ’an n za’ɛ na. Kalam wa ti a tukɛ a yoore ko’om la a bɔkɔ zuo bo buraa la ti a yu, daɣɛ la a yeen furegɛ ge a kɔ’ɔn yu tiɣɛ. A nyɛ ti buraa la tari la yuɣema pia ti ba gã ti la nara ti a bo ba ko’om ti ba yu ge kosebo n boi a yoore la poan kan seke ba. Rebeka nyɛ ti buraa la kɔ’ɔn bisera en mɛ ziin nyaa bɔta ti a saam en. Rebeka yeti: “N wan ankɛ ko’om la bo ho yogoma la me te ba nyu.”​—Pin’ileŋɔ 24:17-19.

Tɛra ti Rebeka yuun ka yeen bo yuɣema pia la ko’om ti ba yu ge a yuun bo ba mɛ ti ba yu tiɣɛ. Koyuuro san ba’ɛ tara yuɣenɛ, a ta’an yu ko’om gaŋɛ galom 25 (95 L)! Koyuuro san ba’ɛ tari ni yuɣema pia wa, Rebeka yuun wan dekɛ ni la awa zo’e zo’e ãkɛ ko’om la bo ba. Yele la yuun dela, koyuuro yuun ba’ɛ tara yuɣema wa mɛ. Ge Rebeka yuun mi ti koyuuro n ba’ɛ tara yuɣema wa se’em ma’a ti a yuun bɔta ti a ãkɛ ko’om bo ba la? Aayi. A yuun kɔ’ɔn maasum mɛ ti a tum la a paŋa za’a soŋɛ burakutɛ wa ti a ka mina la. Buraa wa me yuun nam ya. Buraa la yuun zĩ mɛ ge bisa ti pɔka wa ãkera ko’om wa kena ge lɛbera pia pia la wan eŋɛ se’em ti yuɣema wa nyɛ ko’om yu.​—Pin’ileŋɔ 24:20, 21.

wp16.3-E 13, ftn.

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

La daa nyuulum mɛ. Baabule la ka pa’alɛ ti Rebeka yuun kɔ’ɔn bɔna la lua la zɛ’an awa zo’e zo’e. Bala me ka pa’alɛ ti a deodoma yuun giseri mɛ se’em ma’a ti a yuun paɛ yire la bii sɔkera en sɛla n basɛ it a yue bala la.

wp16.3-E 15 ¶3

“Mam Kɔ’ɔn Maasum Mɛ Ti N Keŋɛ”

Ba’asegɔ za’a la, dabeserɛ la nyaa paɛ ya wuu to sɔsɛ de yele se’em zaseŋɔ wa pi’ileŋo la. Yintule n ta luta la ge ti yuɣema la toŋe taaba ye’a Negeb la, Rebeka nyaa nyɛ la buraa n kena samanɛ la zuo. Buraa wa yuun ti’iseri mɛ. Gulesegɔ la yeti “a ze’ele a yogonɛ la zuo sige na,”​—daanse’ere a yuun ka basɛ ti yuɣenɛ la gã’arɛ teŋa ge ti a nyaa sige​—ge ti a nyaa soke a yameŋa la yeti: “Boraa kane n bala ze’ele bɔn’ɔn la poan to’oha to na wa?” Eŋa n yuun nyaa baŋɛ ti la dela Isaak la, ti a dekɛ fuo pĩ a zuo la a nɛŋa za’a. (Pin’ileŋɔ 24:62-65) Beni n sɔi? Yelemɛŋɛrɛ, wana wa pa’alɛ ti a tari gilema bɔ’ɔra burasɛka n yeti a ta dɛna a sira la mɛ. Zina, nɛreba ta’an ti’isa ti itikuna wa dela diimi itigɔ. Yelemɛŋɛrɛ la dela, buraasi la pɔɣesi ta’an zamesɛ sɛla Rebeka sirege n mea wa poan se’ere n sɔi la, ani n ka boti halisonɛ wa?

MARCH 16-22

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 25-26

“Esau Yuun Koose A Kenɔ La Mɛ”

it-1-E 1242

Yakob

Esua yuun dela mɔkɛ̃’ɛra, kɔ’ɔn nɔŋɛ a ɛɛra mɔen ti a sɔ yuun nɔŋɛ en paa ge Yacob yuun dela “nɛra [Heb., tam] n ane baanlam bɔna yire,” mina n pu’useri Naayinɛ, dɛna dunkeena ti a ma me yuun nɔŋɛ en. (Pin 25:27, 28) Hebru yelebire tam la ti ba dekɛ tum tuuma zɛ’ɛsi ase’a la pa’alɛ la mina ti Naayinɛ nam en. Makerɛ n wana, “Nɛre koora yaɛ tontɔɔdoma mɛ” ge Yehowa basɛ ti to tara suure lua ti “sɛba n ka tare taalɛ wan tara sunma’ahom.” (Mag 29:10; Ym 37:37) Yob yuun tari birikinte mɛ ge me yuun dɛna “nɛre tontɔɔ, [Heb., tam] dɛna se’em n zote Yenɛ.”​—Yob 1:1, 8; 2:3.

w19.02-E 16 ¶11

Beni N Sɔi Ti La Nara Ti To Basɛ Ti To Nini Tiɣera?

Susa’aŋɔ la dela, Baabule poan nɛreba basɛba yuun ka eŋɛ pa’alɛ ti ba nini tiɣɛ ya. Makerɛ n wana, la boi bini ti Esau dɔɣereba yuun kumesɛ en mɛ ti a nɔŋɛ ge nana Yehowa ge a nini yuun ka tiɣeri la tuulum lɔɣɔrɔ. (Kaalɛ Hebru 12:16.) A halɛ wa yuun niɛ peelum la wani? Esau yuun eŋɛ la kãbi kãbi koose a kenɔ la bo a yebega, Yakob ge tee toe zɛ̃mɔlɔgɔ. (Pin. 25:30-34) Pooren, Esau suure yuun sa’am mɛ la eŋa n yuun eŋɛ sɛla la. A nini yuun ka tiɣɛ la sɛla ti a tara la, bala la a yuun kan ta’an nyɔ̃na a sɔ n yuun ka kã bo en la.

it-1-E 835

Bikeema

Kɔ’ɔn pɔsɛ diimi sa la, dayɔkeema yuun dela mina n tari kpe’eŋo yire la poan ge me dɛna mina n wan tee dɛna zuodaana sɔ la san ka bɔna. A tari la tɔ̃tɛ buyi a sɔ lɔɣɔrɔ la poan. (Tɛ 21:17) Areuben n yuun de bikeema la zuo, a yuun naɛ la Yosef dita. (Pin 43:33) Ge Baabule la pa’alɛ ti daɣɛ saŋa woo ti ba na’asa sɛba ti ba dɔɣɛ ba yia la. Ba yuun ni tara la sɛla n ani soŋa bɔ’ɔra la mina n de nɛrezure bii dayɔsɛka n tari yelemɛŋɛrɛ ge daɣɛ bikeema.​—Pin 6:10; 1Ye 1:28; dekɛ makɛ Pin 11:26, 32; 12:4; bisɛ BIRTHRIGHT; INHERITANCE.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

w17.12-E 15 ¶5-7

Sokese’a Ti Nɛreba Sɔkera

Basɛ ti to lebe kaalɛ Hebru 12:16, la yeti: “Le kelom tare ya ya mɛhe soŋa soŋa te se’em ya poan da tona yalomtooma bii a ka bɔna bɔŋsɛka taaba n ete to Daana suunre nyɛlom wo Esau n yuun dekɛ n dene dayɔkeema ge wan to’e ne sɛla la tee dia di” la. Gulesegɔ wa vuurɛ?

Tuntuna Paul yuun ka tɔɣeri la Messiah la tuusum yɛla. A nan kɔ’ɔn yele la Kristakɔma ti ba nari ti ba ‘kena sɔrɔɔ seko n de tontɔɔ.’ Ba san tuna yalumtuuma, susa’aŋɔ yele la dela ba wan ‘koŋe ba to’e som sebo te Naayinɛ ita bɔ’ɔra ba la.’ (Heb. 12:12-16) Ba san eŋɛ bala, ba wan ana wuu Esau la. A nini yuun ka tiɣɛ la ‘tuulum lɔɣɔrɔ’ ge ti a me yuun gãlum.

Esau n yuun vɔi a sɔyaabedoma saŋa la yuun tari yɔ’ɔ mɛ ti a eŋɛ kãabego. (Pin. 8:20, 21; 12:7, 8; Yob 1:4, 5) Esau yuun ka ti’isɛ yele la poan soŋa ge dekɛ yɔ’ɔ sebo ti a tara la koose tee to’e zɛ̃mɔlɔgɔ. Daanse’ere a yuun boti la a li’isɛ daaŋɔ seto ti ba tɔɣɛ biŋe ti la wan paɛ Abraham yaasi la. (Pin 15:13) Esau yuun gãlum mɛ di pɔɣese’a n kaaberi baga ge eŋɛ pa’alɛ ti a nini ka tiɣɛ la tuulum lɔɣɔrɔ, wana wa yuun basɛ ti a dɔɣereba suure sa’am mɛ. (Pin. 26:34, 35) Yakob yuun ka ani bala, a yuun di la pɔka n pu’useri yelemɛŋɛrɛ Naayinɛ la!​—Pin. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

it-2-E 245 ¶6

Pumpɔreŋɔ

Baabule la basɛ ti la niɛ peelum ti pɔmpɔreŋɔ dela be’em ge bala me ka pa’alɛ ti la dela pɛregerɛ ti nɛra tɔɣɛ yelemɛŋɛrɛ bo ayima la san ka nara ti a wum dɛ. Yezu Krista yuun ka’am tɔ ti: “Da dekɛ ya toolom bonɔ bo baahe. Da dekɛ ho kugasaalehe ka’ɛ biŋe kurikuri zen’an. Ba wan nɛ la na’ma lerom ba, ge ŋmɛregɛ aanhom hɔ.” (Mt 7:6) Dena wa zuo ti saŋa ase’a Yezu ni ka bɔta ti a bo lebesego wana mɔpi bii pa’alɛ yele deyima a san mina ti la wan basɛ ti gbiregere bɔna. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Yon 7:3-10) Yelemɛŋɛrɛ, bala n sɔi ti Abraham la Isaak la Rahab la Elisa yuun ni ka bɔta ti ba lilige yele bo sɛba n ka pu’useri Yehowa la.​—Pin 12:10-19; zuo 20; 26:1-10; Yos 2:1-6; Yam 2:25; 2Na 6:11-23.

MARCH 23-29

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 27-28

“Yakob Nyɛ Kã’a Mɛ”

w04-E 4/15 11 ¶4-5

Rebeka Dela Pɔɣesɛka N Zoti Naayinɛ

Baabule la ka pa’alɛ wana mɔpi ti Isaak yuun mi ti daanse’ere Esau wan ta dɛna Yakob yameŋa. La yeen dɛna se’em, Rebeka la Yakob yuun mi ti kã’a la wan dɛna la a denɛ. Se’em ma’a ti Rebeka wum ti Esau san keŋɛ ta ku goo duŋa duɣɛ dia bo Isaak a wan kã bo en la, a yuun maasum ti a eŋɛ la sɛla. Rebeka n yuun ni eŋɛ kalam kɔ’ɛ a puti’irɛ se’em a bunbilimin la yuun kelum bɔna a puti’irɛ poan mɛ. A yuun ‘yele’ Yakob ti a ku buusi bayi. A wan dekɛ nɛnɔ wa duɣɛ dia ti a sira ba’ɛ nɔŋɛ. Yakob nyaa wan eŋɛ a mea wuu Esau la, la wan eŋɛ se’em ti a nyɛ kã’a la. Yakob yuun ka nam se’ere n sɔi la a sɔ wan baŋɛ a puti’irɛ la ge pɔ bo en! Rebeka ka sakɛ ge yeti, “N bia, kan’be’o la han ta wa’ana, ko sige mam zuo.” Rebeka nyaa duɣɛ dia la ge basɛ ti Yakob eŋɛ a mea wuu Esau la tari dia la ta bo a sira.​—Pin’ileŋɔ 27:1-17.

Baabule la ka pa’alɛ sɛla n sɔi ti Rebeka yuun eŋɛ bala. Nɛreba zo’e zo’e ka nam bo eŋa n yuun eŋɛ sɛla la ge Baabule la me ka tɔɣɛ giisɛ eŋa n yuun eŋɛ sɛla la, hali Isaak n yuun ta baŋɛ ti Yakob n nyɛ kã’a la, a yuun ka tɔɣɛ zɛregɛ Rebeka. Isaak yuun tuɣum malum tɔɣɛ di’e yele la mɛ. (Pin’ileŋɔ 27:29; 28:3, 4) Yehowa n yuun tɔɣɛ sɛla biŋe Yakob poan la yuun kelum bɔna Rebeka puti’irɛ poan mɛ. Bala n sɔi ti a yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ tum la, la wan eŋɛ se’em ti Yakob nyɛ kã’a la. Yele wa kɔ’ɔn makɛ mɛ la Yehowa puti’irɛ.​—Arom 9:6-13.

w07-E 10/1 31 ¶2-3

Sokese’a Ti Nɛreba Sɔkera

Baabule la ka pa’alɛ wana mɔpi sɛla n sɔi ti Rebeka la Yakob yuun eŋɛ bala ge a basɛ ti to baŋɛ ti la yuun dela yeledi’ine. To tɛra ti Naayinɛ Yelesum la ka tɔɣɛ po’e bii zɛregɛ Rebeka la Yakob n yuun eŋɛ sɛla la, ti la pa’ali ti ba yuun pareni mɛ. Baabule la tɔɣɛ la yele la fii wa.

Yia la, gulesegɔ la basɛ ti la niɛ peelum ti Yakob n yuun nari ti a sɔ kã bo en ge daɣɛ Esau. Esau nini n yuun ka tiɣeri la ti a yuun te’ele dekɛ a kenɔ la koose bo Yakob ge tee to’e dia. Esau yuun “zagahe a kenɔ la” mɛ. (Pin’ileŋɔ 25:29-34) Bala la, Yakob yuun keŋɛ a sɔ wa zɛ’an mɛ ti a to’e kãsebo n yuun de a denɛ la.

it-1-E 341 ¶6

Kã’a

Diimi sa la, sɔ yuun ni kã bo a dayɔɔsi la se’em ma’a ti a pɔ̃ra kum la. La yuun dela yelepakerɛ paa ge me dɛna tuulum bunɔ. Isaak yuun kã bo la Yakob ti’isa ti la dela a dayɔkeema Esau. Isaak yuun kuregɛ mɛ ta fɔ ge belum Yehowa ti a kã bo Yakob ti a nyɛ lɔɣɔrɔ zo’e zo’e ge tole nɛŋa gana a suɔ Esau. (Pin 27:1-4, 23-29; 28:1, 6; Heb 11:20; 12:16, 17) Pooren, Isaak yuun nyaa baŋɛ ti Yakob daɣɛ bikeema ge kelum tɔɣɛ di’e kãsebo ti a bɔta ti Yakob nyɛ la. (Pin 28:1-4) Yakob yuun kã bo la Yosef dayɔɔsi bayi la, la a mea dayɔɔsi la ge nyaa ki. (Pin 48:9, 20; 49:1-28; Heb 11:21) Bala mea nɔɔ ti Moses yuun kã bo Israel nɛreba la za’a ge nyaa ki. (Tɛ 33:1) Yele ana wa n tum tuuma la pa’alɛ ti ba yuun puɣum pu’ulum de yele biŋe mɛ. Saŋa ase’a, se’em n kã’ari la ni dekɛ la a nu’o paɣelɛ se’emdaana ti a kã’ara bɔ’ɔra en la zuo.​—Pin 48:13, 14.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

w06-E 4/15 6 ¶3-4

Hon Wan Eŋɛ Se’em Ta’an Sɔsa La Ho Sira Bii Ho Pɔɣa

Isaak la Rebeka yuun sɔseri saŋa woo? Ba dayɔa Esau n yuun ta di Hiti poyɔɔsi bayi la, yeledaaŋɔ yuun boi ba teŋasuka mɛ. Rebeka yuun ‘kɔ’ɔn yɛta’ Isaak yeti: “Mam nya tarege mɛ la Hiti pɔka wa. Yakob [yebega la] me han yeti a di pɔka teŋa wa poan te ka dɛna Hiti pɔka . . . , mam ki nyane mam n vɔe.” (Pin’ileŋɔ 26:34; 27:46) La niɛ peelum ti, a yuun ka gũ’um ge basɛ ti a sira baŋɛ a yeledaaŋɔ la woo.

Isaak yuun yele Yakob, Esau leeberɛ la ti, a da di Kanaan teŋa pɔka. (Pin’ileŋɔ 28:1, 2) Rebeka yuun yele ba eŋa n boti sɛla mɛ. Nɛra la a pɔɣa wa n yuun sɔsɛ soŋa ge ta’an maalɛ ba yeledaaŋɔ se’em la dela makesonɛ bɔ’ɔra tɔ zina. Ge nɛra la a pɔɣa san ka tara putɛyinɛ yele poan? Ba wan eŋɛ la wani?

w04-E 1/15 28 ¶6

Pin’ileŋɔ Gɔŋɔ La Yelekpina​—II

28:12, 13​—“Kura la” dela bem ti Yakob yuun zaasum nyɛ la? “Kura” wa yuun ta’an ana wuu kuga ti ba laɣesɛ a biŋe la, ti la pa’alɛ ti saazuo la teŋa laɣum bɔna mɛ ti suma’asum bɔna ba teŋasuka. Naayinɛ malesi n zoni ge sigera kura wa zuo la pa’alɛ ti malesi wa yuun tari la Naayinɛ yetɔɣum tɔɣera bɔ’ɔra sɛba ti Yehowa nam bo ba la.​—Yon 1:51.

MARCH 30–APRIL 5

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 29-30

“Yakob Di La Pɔɣa”

w03-E 10/15 29 ¶6

Yakob Nini Yuun Tiɣɛ Mɛ La Vo’osum Poan Yɛla

Ho san biŋe nɔɔrɛ la pɔka ti ho wan di en, la dela ho sulɛ pɔka la. Nɛra yuun san zɛ puɣela n nan ka mi buraasi, Moses Lɔɔ la yuun yeti a nari ti a yɔ la salumpɛɛlega kpila 50. Gɔnmi’ila Gordon Wenham ti’isɛ ti laɣehɔ wa yuun dela “bo’olum n karegɛ paa ti nɛra wan ta’an dekɛ sulɛ” ge ase’a yuun ka “ba’ɛ eŋɛ laɣehɔ bala.” (Tɛɛnhegɔ 22:28, 29) Yakob yuun ka tari laɣehɔ n wan yɔ. A yuun yele Laban ti a wan bɔta ti a tum bo en yuuma ayopɔi. Wenham yuun yeti “Babilon saŋa la, ba yuun ni yɔ tuntuna la salumpɛɛlega kpile bii pusoka ŋmarega woo” (salumpɛɛlega kpila 42 ta paɛ 84 yuuma ayopɔi), “bala la, Yakob yuun kɔ’ɔn bɔta ti a sulɛ Rakel mɛ soŋa soŋa bo Laban.” Laban yuun eŋɛ la kalam sakɛ.​—Pin’ileŋɔ 29:19.

w07-E 10/1 8-9

Pɔɣesi Siyi Suure N Yuun Sa’am Ge Ba Yuun “Bahɛ Te Israel Buuri Wi’ɛ” Mɛ

Lea yuun laɣum naɛ la a sɔ ti ba pã’asɛ Yakob? Bii la yuun dela pɛregerɛ ti a nam a sɔ nɔɔrɛ? Rakel yuun boi la bɛ? A yuun mi sɛla n iti? La san dɛna bala, a yuun wum dama la wani? A wan ta’an zaɣesɛ ni a sɔ nɔɔrɛ? Baabule la ka bo sokere ana wa lebesego. Rakel la Lea yuun mi yele wa bii ba ka mi woo, yele la yuun daam Yakob mɛ. La yuun dela Laban ge daɣɛ a poyɔɔsi la ti Yakob yuun yeti: “Arakel zuo te mam tom bo ho, bene n sɔe te ho pan’ahɛ mam wana?” Ti Laban lebese yeti “Tomam malema poan, ba ka ɛlehere yebega ge te keema la zin’an. Ba’ahɛ pɔgɔkana pɔgɔdire dabeha la ge te to dekɛ yebega la nya bo ho, ge te ho kelom tom yooma ayopɔe pa’ahɛ.” (Pin’ileŋɔ 29:25-27) Wana wa yuun basɛ ti Yakob di la pɔɣesi siyi ge ti pooren ba nini yuun tɛ̃ta la taaba.

it-2-E 341 ¶3

Pɔɣedire

De’eŋo. La boi bini ti Israeldoma saŋa la, ba yuun ka iti pɔɣedire de’eŋo ge la bala za’a, ba yuun ni de’em mɛ pɔɣedire daarɛ la. Pɔɣedire daarɛ la, pɔka la mea wan eŋɛ maaseŋɔ zo’e zo’e. Yia la, a wan sɔ ge sɔ̃ kaam. (Dekɛ makɛ Arut 3:3; Eze 23:40.) Saŋa ase’a, a san tara laɣehɔ, a pɔɣetadaandoma wan soŋɛ en ti a yɛ a ele fuo la, la lɔɣese’a n wan basɛ ti a ana soŋa a pɔɣedire daarɛ la. (Yer 2:32; Lil 19:7, 8; Ym 45:13, 14) A san wan nyaŋɛ, a wan dekɛ nonɔm lɔɣɔrɔ la bãsi yɛ (Isa 49:18; 61:10; Lil 21:2) ge dekɛ fuo n ani faŋa faŋa yɛ pĩ a inya za’a. (Isa 3:19, 23) Daanse’ere wana wa n yuun basɛ ti Laban ta’an pã’asɛ Yakob ka dekɛ Rakel bo en ge tuɣum dekɛ Lea bo en la. (Pin 29:23, 25) Se’em ma’a ti Rebeka yuun nyɛ Isaak la, a yuun dekɛ la fuo pĩ a zuo la a nɛŋa za’a. (Pin 24:65) Wana wa pa’alɛ ti pɔka la yuun siregeri la a mea bɔ’ɔra a sira​—se’em n de zuodaana la.​—1Ko 11:5, 10.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

it-1-E 50

To’e Kɔma Bisa

Rakel la Lea yuun bisɛ ti kɔma la ti ba posɔɔrɔ la dɔɣɛ bo Yakob la yuun dela ‘bamam mea kɔma.’ (Pin 30:3-8, 12, 13, 24) Kɔma wa la Yakob mea pɔɣeba kɔma la yuun nyɛ tɔ̃tɛ mɛ ba sɔ lɔɣɔrɔ la poan. Dayɔɔsi wa yuun dela Yakob kɔma ge ti ba madoma la me yuun dɛna Rakel la Lea yamesi, bala la kɔma wa yuun dela ba kɔma.

w04-E 1/15 28 ¶7

Pin’ileŋɔ Gɔŋɔ La Yelekpina​—II

30:14, 15​—Beni n sɔi ti Rakel yuun dekɛ a dɔɣum tee to’e mandrake? Diimi sa la, ba yuun tari mandrake wɔla la tibera la bã’asi zo’e zo’e. Wɔla wa yuun wan ta’an basɛ ti nɛra dɔɣɛ. (Solomon Gɔŋɔ 7:13) Baabule la ka pa’alɛ wana mɔpi sɛla n sɔi ti Rakel yuun tee to’e mandrake wa ge daanse’ere a yuun ti’isɛ ti mandrake wa ta’an basɛ ti a dɔɣɛ, la wan eŋɛ se’em ti ba kan la’ara en. La yuun dela yuuma zo’e zo’e ge ti Yehowa yuun nyaa basɛ ti a “dɔgɛ.”​—Pin’ileŋɔ 30:22-24.

    Frafra Gɔnɔ (2000-2025)
    Yese
    Yu'ɛ
    • Farefare
    • Tɔ̃rɛ
    • Hon boti sɛla
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Yelese'a N Nari Ti Ho Mina
    • Suɣelum Yɛla
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Yu'ɛ
    Tɔ̃rɛ