Lehe Hiẹ Na Yí Nuyọnẹn Jiwheyẹwhe Tọn Do Basi Hihọ́na Ovi Towe lẹ Gbọn

EGBESỌEGBESỌ agbasa mítọn nọ to awhànfun. Yé dona hoavùn sọta wánvú voovo he nọ doazọ̀nmẹ lẹ. Pẹdido wẹ dọ suhugan mítọn ko dugu nugonu he nọ glọnalina azọ̀n tọn he nọ họ́ mí sọn wánvú enẹlẹ si bosọ nọ whlẹ́n mí sọn awutu bẹplamẹ susu si.

Mọdopolọ, Klistiani lẹ dona hoavùn sọta nulẹnpọn po nujinọtedo he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ po gọna nuyiwadomẹji he sọgan hù agbasalilo gbigbọmẹ tọn mítọn sudo lẹ. (2 Kọlintinu lẹ 11:3) Nado sọgan nọavunte sọta mẹgbeyinyan egbesọegbesọ tọn ehelẹ do ayiha po ahun mítọn lẹ po ji, mí dona wleawuna avùnhonu gbigbọmẹ tọn lẹ.

Ovi mítọn lẹ, na taun tọn, tindo nuhudo avùnhonu mọnkọtọn lẹ tọn, na yé ma nọ jọ̀ po avùnhonu gbigbọmẹ tọn he sọgan nọavunte sọta gbigbọ aihọn tọn lẹ po gba. (Efesunu lẹ 2:2) Dile ovi lẹ to whinwhẹ́n, e jẹ dọ mẹjitọ lẹ ni gọalọna yé nado wleawuna avùnhonu yedetiti tọn lẹ. Etẹwẹ sọgan gọalọ nado jẹ yanwle ehe kọ̀n? Biblu basi zẹẹmẹ dọmọ: “OKLUNỌ wẹ nọ na oyọnẹn omẹ . . . bosọ whlá aliho mẹwiwe lẹ tọn.” (Howhinwhẹn lẹ 2:6, 8) Nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn sọgan whlá aliho jọja lẹ tọn, na eyin e ma yinmọ yé sọgan joawuna gbẹdido ylankan, kọgbidinamẹ hagbẹ tọn, kavi ayidedai he ma sọgbe. Nawẹ mẹjitọ lẹ sọgan hodo anademẹ Jehovah tọn bo dó nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn do ahun ovi yetọn lẹ tọn mẹ gbọn?

Gbẹdido He Jlọmẹdote Dindin

Nugbo wẹ dọ, jọja aflanmẹ lẹ nọ yiwanna nado dogbẹ́ hẹ jọja hatọ lẹ, ṣigba gbẹdido hẹ mẹhe ma tindo numimọ lẹ kẹdẹ ma na gọalọ nado ze nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn daga gba. “Ayiha yọpọvu tọn mẹ wẹ nululu mlin do” wẹ howhinwhẹn na avase dọ. (Howhinwhẹn lẹ 22:15) Ṣigba, nawẹ mẹjitọ delẹ ko gọalọna ovi yetọn lẹ nado yí nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn zan to whẹho gbẹdido tọn ehe mẹ gbọn?

Otọ́ de he nọ yin Dona dọmọ: “Visunnu mítọn lẹ nọ yí whenu susu zan po họntọn he to gbẹ́ dopolọ ji hẹ yé lẹ po, ṣigba suhugan whenu enẹlẹ tọn nọ yin yiyizan to owhé mítọn gbè, to nukun mítọn mẹ. Ohọ̀n mítọn lẹ nọ to nùvo whepoponu bọ owhé mítọn sọ nọ gọ́ po jọja lẹ po, podọ mí nọ na núdùdù yé bosọ nọ hẹn yé voawu. Mí nọ yí ayajẹ do doakọnna awhágbe po zingidi po to owhé mítọn gbè na mí nido sọgan wleawuna lẹdo hihọ́ tọn de he mẹ ovi mítọn lẹ sọgan duvivi yedelẹ tọn te.”

Brian po Mary po tindo ovi walọ dagbenọ atọ̀n ṣigba yé yigbe dọ pinplọn yé ma bọawu to whepoponu gba. Yé dọmọ: “To agun mítọn mẹ, jọja he ko sẹpọ vivọnu owhe aflanmẹ tọn he sọgan dogbẹ́ hẹ viyọnnu mítọn Jane ma sù sọmọ. Etomọṣo, e tindo họntọn dopo he nọ yin Susan, he yin jọja ayajẹnọ he nọ gbàdo-mẹmẹ de. Ṣigba, mẹjitọ Susan tọn lẹ yin alọjodokọjinamẹtọ hú míwlẹ. Susan yin gbeyina nado nọ dẹ̀n do wá whégbè to zánmẹ hú Jane, e nọ dó yẹli he whègli lẹ, bo nọ doto húnhiho he ma sọgbe lẹ, bosọ nọ pọ́n sinimoto he ma jẹ lẹ. Na ojlẹ dindẹn, e vẹawuna Jane nado mọnukunnujẹ nuhewutu mí ma na ẹn dotẹnmẹ mọnkọtọn mẹ. Na ewọ tọn, mẹjitọ Susan tọn lẹ taidi mẹhe nọ mọnukunnujẹnumẹ hugan, bọ míwlẹ sọawuhia taidi hẹngogonọ. Kiki to whenuena Susan wá tindo nuhahun to gbigbọ-liho wẹ Jane wá mọnukunnujẹemẹ dọ nujikudo mítọn ko gọalọ nado basi hihọ́na ẹn. Homẹ mítọn hùn tlala dọ mí ma gbọjọ to teninọ mítọn na nuhe mí yọnẹn dọ e yin dagbe na viyọnnu mítọn mẹ gba.”

Kẹdẹdi Jane, jọja susu ko mọdọ nuyọnẹnnu wẹ e yin nado dín anademẹ mẹjitọ yetọn lẹ tọn to whẹho gbẹdido tọn mẹ. “Otó he sè wọhẹ ogbẹ̀ tọn wẹ na nọ̀ nuyọnẹntọ lẹ ṣẹnṣẹn,” wẹ howhinwhẹn dọ. (Howhinwhẹn lẹ 15:31) Nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn nọ deanana jọja lẹ nado dogbẹ́ hẹ họntọn he nọ jlọmẹdote lẹ.

Pipehẹ Kọgbidinamẹ Nado Yinuwa Taidi Jọja Devo Lẹ

Kọgbidinamẹ hagbẹ tọn nọ zọ̀n afọsu-afọsi po gbẹdido po. Egbesọegbesọ, kọgbidinamẹ nado yinuwa taidi hagbẹ lẹ nọ fùnawhàn sọta avùnhonu ovi mítọn lẹ tọn. Na jọja lẹ nọ saba jlo alọkẹyi mẹhe to gbẹ́ dopolọ ji hẹ yé lẹ tọn wutu, kọgbidinamẹ hagbẹ tọn sọgan diọadana yé bo hẹn yé yinuwa sọgbe hẹ nuhe aihọn nọ pọ́n taidi onú dagbe lẹ.—Howhinwhẹn lẹ 29:25.

Biblu flinnu mí dọ ‘aihọn to jujujei po wantuntun etọn po.’ (1 Johanu 2:17) Enẹwutu, mẹjitọ lẹ ma dona dike pọndohlan aihọn tọn lẹ ni yinuwado ovi yetọn lẹ ji zẹjlẹgo gba. Nawẹ yé sọgan gọalọna ovi yetọn lẹ nado nọ lẹnnupọn to aliho he jẹ na Klistiani mẹ gbọn?

“Viyọnnu ṣie nọ saba jlo nado sọnú taidi jọja devo lẹ,” wẹ Richard dọ. “Enẹwutu mí yí sọwhiwhe do lẹnnupọn hẹ ẹ do ale po owù he tin to nusisọ́ dopodopo mẹ po ji. Etlẹ yin to nusisọ́ he go mí ma mọhodọdo lẹ mẹ, mí nọ hodo ayinamẹ he mí ko sè to owhe delẹ die wayi, ‘Nuyọnẹntọ ma nọ yin omẹ tintan nado kẹalọyi nusisọ́ yọyọ de kavi omẹ godotọ nado jo e dai.’ ”

Onọ̀ de he nọ yin Pauline duto kọgbidinamẹ hagbẹ tọn ji to aliho devo mẹ. E flin dọmọ: “Yẹn nọ do ojlo hia to nujlomẹ ovi ṣie lẹ tọn mẹ bo nọ yì abò yetọn mẹ whẹwhẹ nado dọho hẹ yé. Hodọdopọ gaa ehelẹ nọ hẹn mi penugo nado vọ́ linlẹn yetọn jlado bo gọalọna yé nado lẹnnupọndo whẹho lẹ ji to aliho devo lẹ mẹ.”

Kọgbidinamẹ hagbẹ tọn ma na doalọte gba, enẹwutu mẹjitọ lẹ sọgan nọ pehẹ agbàwhinwhlẹn whepoponu tọn de nado nọ ‘họ́ linlẹn aihọn tọn lẹ liai’ bo na nọ gọalọna ovi yetọn lẹ nado hẹn linlẹn yetọn lẹ ‘wá mẹmẹglọ mẹ, to tonusise na Klisti mẹ.’ (2 Kọlintinu lẹ 10:5) Ṣigba eyin yé “gbọṣi odẹ̀ mẹ,” mẹjitọ lẹ po ovi lẹ po na yin hinhẹn lodo nado dotana azọngban titengbe ehe.—Lomunu lẹ 12:12; Psalm 65:2.

Huhlọn Mẹdindọn Ayidedai lẹ Tọn

Nuyiwadomẹji atọ̀ntọ he e na vẹawuna mẹjitọ lẹ nado deanana wẹ yin ayidedai. Jọwamọnu wẹ dọ ovi pẹvi lẹ nọ yiwanna aihundida. Susu ovi he tlẹ ko whẹ́n lẹ tọn gbẹ́ nọ yiwanna aihundida. (2 Timoti 2:22) Ṣigba eyin ojlo ehe yin pekọhẹnwana to aliho he ma sọgbe mẹ, e sọgan de huhlọn avùnhonu gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ tọn pò. Owù lọ nọ saba sọawuhia to aliho awe mẹ.

Tintan, suhugan ayidedai lẹ tọn wẹ nọ do nujinọtedo walọyizan aihọn tọn he ko gblezọn lẹ hia. (Efesunu lẹ 4:17-19) Ṣogan, yé nọ yin zizedonukọnnamẹ to whepoponu to aliho he na fọnjlodotenamẹ bo dọnmẹ de mẹ. Ehe nọ tọ̀pọwu na jọja lẹ, he sọgan nọma doayi omọ̀ lọ lẹ go.

Awetọ, whenu he nọ yin yiyizan na ayidedai lọsu sọgan hẹn nuhahun lẹ wá. Na mẹdelẹ, ayididedai ko lẹzun nujọnu hugan to gbẹ̀mẹ, bo nọ dù whenu po huhlọn yetọn po zẹjlẹgo. Howhinwhẹn na avase dọmọ “e mayọ́n nado dù owín susu gba.” (Howhinwhẹn lẹ 25:27) Mọdopolọ, ayididedai zẹjlẹgo na de ojlo núdùdù gbigbọmẹ tọn lẹ tọn pò bo na hẹn adidọ apọ̀nmẹ tọn wá. (Howhinwhẹn lẹ 21:17; 24:30-34) Vivi aihọn ehe tọn dùdù to gigọ́mẹ na glọnalina jọja lẹ nado ‘hẹn ogbẹ̀ nugbonugbo lọ go’—yèdọ ogbẹ̀ madopodo to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. (1 Timoti 6:12, 19) Nawẹ mẹjitọ delẹ ko pehẹ avùnnukundiọsọmẹ lọ gbọn?

Mari Carmen, heyin onọ̀ viyọnnu atọ̀n tọn, dọmọ: “Mí jlo dọ viyọnnu mítọn lẹ ni tindo ayidedai he sọgbe lẹ bo duvivi yedelẹ tọn. Enẹwutu, whẹndo lọ blebu nọ disa tọ́n to pọmẹ to gbesisọmẹ, podọ yé sọ nọ yí whenu zan po họntọn yetọn lẹ po to agun mẹ. Ṣigba mí nọ hẹn ayidedai lẹ do jlẹkaji. Mí nọ yí ì jlẹdo ojlonu he yè nọ dù to núdùdù godo de go—dile etlẹ nọ vivi sọ, e ma yin núdùdù jọ núdùdù lọ niyẹn gba. Yé plọn nado nọ wazọ́n to whégbè, to wehọmẹ podọ to agun mẹ.”

Don po Ruth po nọ dovivẹnu taun nado wleawuna ayidedai lẹ. “Mí hẹn ẹn zun aṣa nado nọ de samedi lẹ dovo taidi azán he gbè whẹndo lọ nọ yinuwa dopọ,” wẹ yé basi zẹẹmẹ dọ. “Mí nọ tindo mahẹ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ to afọnnu, to whèmẹ mí nọ yì lẹtọ̀, bo nọ dù núdùdù vonọtaun de to whèjai.”

Zẹẹmẹ mẹjitọ ehelẹ tọn dohia dọ jlẹkajininọ yin nuhọakuẹ de to awuwiwlena ayidedai he sọgbe lẹ mẹ podọ to hinhẹn ẹn do otẹn he jẹna ẹn lọ mẹ to gbẹzan Klistiani de tọn mẹ.—Yẹwhehodọtọ 3:4; Filippinu lẹ 4:5.

Dejido Jehovah Go

Na nugbo tọn, e nọ biọ owhe susu nado wleawuna avùnhonu gbigbọmẹ tọn lẹ. Aliho jiawu de ma tin nado dó nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn do ahun mẹ na ovi lẹ, bo whàn yé nado dejido Otọ́ olọn mẹ tọn yetọn go gba. Kakatimọ, mẹjitọ lẹ dona “nọ plọn yé to hihò po hokọnamẹ [Jehovah] tọn po mẹ.” (Efesunu lẹ 6:4) “Hokọnamẹ” whepoponu tọn ehe zẹẹmẹdo nado nọ gọalọna ovi lẹ nado tindo pọndohlan dopolọ po Jiwheyẹwhe po. Nawẹ mẹjitọ lẹ sọgan wà ehe gbọn?

Oplọn whẹndo tọn bibasi to gbesisọmẹ yin aliho tangan de nado wà ehe. Oplọn lọ nọ ‘hùn nukun ovi lẹ tọn bọ yé sọgan mọ onú jiawu lẹ sọn osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn mẹ.’ (Psalm 119:18) Diego nọ ylọ oplọn whẹndo tọn dọ nujọnu bo gbọnmọ dali gọalọna ovi etọn lẹ nado dọnsẹpọ Jehovah. “Yẹn nọ wleawuna oplọn lọ po sọwhiwhe po,” wẹ e dọ. “Gbọn dodinnanu lẹ bibasi to owe sinai do Biblu ji lẹ mẹ dali, yẹn plọn nado nọ hẹn mẹhe hodọ Biblu te lẹ sọawuhia taidi gbẹtọ-jọ-gbẹtọ lẹ. Yẹn nọ dotuhomẹna ovi lẹ nado yí yede jlẹdo gbẹtọ nugbonọ lẹ go. Ehe gọalọna ovi ṣie lẹ nado nọ flin nuhe nọ hùnhomẹ na Jehovah hezeheze.”

Ovi lẹ sọ nọ plọnnu sọn onú flinflin lẹ mẹ ga. Mose dotuhomẹna mẹjitọ lẹ nado nọ dọhodo nuflinmẹ Jehovah tọn lẹ ji ‘to whenuena yé sinai to owhé yetọn lẹ gbè, podọ whenuena yé to zọnlinzin to aliho ji, podọ to whenuena yé mlọnai, podọ to whenuena yé fọ́n ṣite.’ (Deutelonomi 6:7) Otọ́ dopo basi zẹẹmẹ dọmọ: “Visunnu ṣie ma nọ yawu dọ nuhe to ahun etọn mẹ po numọtolanmẹ etọn lẹ po gba. Whenuena mí to sadi kavi to azọ́n de wà dopọ, e nọ wá voawu nado dọ numọtolanmẹ etọn lẹ to godo mẹ. To ojlẹ enẹlẹ mẹ, mí nọ tindo hodọdopọ dagbe lẹ he nọ hẹn ale wá na mí omẹ awe lẹ.”

Odẹ̀ he mẹjitọ lẹ nọ hò sọ nọ yinuwado ovi yetọn lẹ ji sisosiso ga. Eyin yé to sise mẹjitọ yetọn lẹ to dẹ̀ho po whiwhẹ po hlan Jiwheyẹwhe nado biọ alọgọ po jona etọn po, e nọ whàn yé nado “yise dọ e tin.” (Heblu lẹ 11:6) Mẹjitọ kọdetọn dagbenọ susu zinnudo nujọnu-yinyin odẹ̀ he whẹndo nọ hò dopọ lẹ tọn ji, odẹ̀ ehelẹ nọ bẹ whẹho wehọmẹ tọn lẹ po onú devo he to tuklado ovi yetọn lẹ po hẹn. Otọ́ dopo dọ dọ asi emitọn nọ hodẹ̀ po ovi lẹ po to whepoponu whẹpo yé do nọ yì wehọmẹ.—Psalm 62:8; 112:7.

“Mì Dike Nuṣikọna Mí to Dagbe Wiwà mẹ Blo”

Mẹjitọ lẹpo wẹ nọ ṣinuwa podọ aliho he mẹ yé ko yinuwa te to ninọmẹ delẹ mẹ sọgan nọ vẹna yé. Ṣogan, Biblu dotuhomẹna mí nado to vivẹnudo zọnmii, ma nado “dike nuṣikọna mí to dagbe wiwà mẹ blo.”—Galatianu lẹ 6:9.

Etomọṣo, agbọ́ sọgan pé mẹjitọ lẹ to whedelẹnu, eyin yé ma penugo nado mọnukunnujẹ ovi yetọn lẹ mẹ. E na bọawu nado wá tadona lọ kọ̀n dọ jọja dintọn lẹ gbọnvo bo ma nọ sèplọn. Ṣigba, nado dọ hójọhó, awugbopo dopolọ lẹ he jọja he ko wayi lẹ tindo janwẹ ovi egbezangbe tọn lẹ lọsu tindo, podọ whlepọn dopolọ lẹ janwẹ yé nọ pehẹ, dile etlẹ yindọ kọgbidinamẹ nado waylando sọgan ko jideji. Enẹwutu, otọ́ dopo, to whenuena e ko kọhona visunnu etọn godo, e nọ yí hogbe homẹmiọnnamẹ tọn lẹ zan dọmọ: “Nuhe ahun towe nọ jlo na wà lẹ kẹdẹ wẹ ahun ṣie lọsu nọ jlo na wà to whenue n’do owhe towe nkọ.” Mẹjitọ lẹ sọgan nọma yọ́n nususu gando ọdinatẹẹ lẹ go, ṣigba yé yọ́n ayilinlẹn agbasalan mape tọn lẹpo.—Matiu 26:41; 2 Kọlintinu lẹ 2:11.

Ovi delẹ sọgan nọ whleawu nado kẹalọyi anademẹ mẹjitọ yetọn lẹ tọn kavi tlẹ nọ fọ́ngu sọta mẹplọnlọ he yè to dido yé go. Whladopo dogọ, e biọ akọndonanu. Mahopọnna awuwhiwhle to bẹjẹeji kavi ojlẹ gufinfọ́n tọn delẹ, ovi susu nọ wá kẹalọyi to nukọn mẹ. (Howhinwhẹn lẹ 22:6; 23:22-25) Matthew, jọja Klistiani de he to devizọnwa todin to wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de mẹ, dọmọ: “Whenuena yẹn yin jọja aflanmẹ de, n’nọ lẹndọ alọhẹndotenamẹ mẹjitọ ṣie lẹ tọn ma sọgbe gba. To popolẹpo mẹ, n’nọ kanbiọ dee dọ, eyin mẹjitọ họntọn ṣie lẹ tọn yigbena nude, etẹwutu mẹjitọ ṣie lẹ lọsu ma sọgan basi nudopolọ? Podọ, e nọ vẹna mi tlala eyin to whedelẹnu yé kọhona mi bo tẹ̀ aihundida he yẹn yiwanna heyin tọjihun-kùnkùn mi. Ṣigba, eyin yẹn lẹnnupọn todin, n’nọ mọdọ mẹplọnlọ mẹjitọ ṣie lẹ tọn yin kọdetọn dagbenọ bosọ yin dandannu. Yẹn dopẹ́ dọ yé na mi anademẹ he jẹna mi to ojlẹ he jẹ mẹ.”

Ayihaawe depope matin dọ—dile etlẹ yindọ e sọgan biọ to whedelẹnu dọ ovi mítọn lẹ ni tin to lẹdo he gọ́ na owù gbigbọmẹ tọn de mẹ, yé gbẹ́ sọgan whẹ́n bo na lẹzun Klistiani dagbe lẹ. Kẹdẹdile Biblu ko dopagbe etọn do, nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn sọgan na yé avùnhonu gbigbọmẹ tọn lẹ. “Whenuena nuyọnẹn biọ ayiha towe mẹ, bọ oyọnẹn sọ yin homẹhunnu gbigbọ towe tọn; zinzin na whlá we, wuntuntun nasọ yí we whlá. Nado whlẹn we sọn aliho mẹylankan tọn ji, sọn gbẹtọ he to onú gblezọn dọ si.”—Howhinwhẹn lẹ 2:10-12.

Nado hẹn ovi de do vidọ̀ mẹ na osun ṣinẹnẹ ma bọawu. Podọ owhe 20 he na bọdego lẹ sọgan hẹn awufiẹsa yetọn lẹ wá to pọmẹ po ayajẹ po. Ṣigba na yé yiwanna ovi yetọn lẹ wutu, mẹjitọ Klistiani lẹ nọ vánkan po huhlọn yetọn lẹpo po nado yí nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn do basi hihọ́na yé. Numọtolanmẹ yetọn hlan ovi yetọn lẹ nọ yin dopolọ po numọtolanmẹ apọsteli yọnhonọ Johanu tọn po gando ovi gbigbọmẹ tọn etọn lẹ go: “Yẹn ma tindo ayajẹ daho de hú ehe gba, dọ yẹn ni to sisè dọ ovi ṣie lẹ to zọnlinzin to nugbo mẹ.”—3 Johanu 4.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 24]

“Ohọ̀n mítọn lẹ nọ to nùvo whepoponu bọ owhé mítọn sọ nọ gọ́ po jọja lẹ po”

[Yẹdide to weda 25]

Nọ do ojlo hia to nujlomẹ ovi towe lẹ tọn mẹ

[Yẹdide to weda 26]

“Yẹn nọ wleawuna oplọn lọ po sọwhiwhe po”