‘Ohó Dopo to Ojlẹ Etọn mẹ, Lehe E Nọ Yọ́n Sọ!’

TO PLIDOPỌ azán dopo Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de ji, Kim wà nuhe go e pé lẹpo nado dotoai bo basi kandai lẹ bosọ to tintẹnpọn to ojlẹ dopolọ mẹ nado mọdọ viyọnnu owhe-awe-daa-mẹvi etọn sinai whii. To vivọnu tito-to-whinnu lọ tọn, mẹmẹyọnnu de he sinai sẹpọ yé dọnsẹpọ Kim bo pà ẹ sọn ahun mẹ wá na aliho he mẹ ewọ po asu etọn po penukundo viyọnnu yetọn go to tito-to-whinnu lọ whenu te. Mẹpipa enẹ họakuẹ taun na Kim sọmọ bọ to owhe susu godo, e dọmọ: “Eyin onú tlẹ ṣikọna mi tlala to opli lẹ ji, n’nọ lẹnnupọndo nuhe mẹmẹyọnnu enẹ dọ ji. Hogbe mẹtọnhopọn tọn etọn lẹ gbẹ́ nọ na mi tuli nado zindonukọn to viyọnnu mítọn pinplọn mẹ.” Na nugbo tọn, ohó he wá do ganmẹ lẹ sọgan namẹ tuli taun. Biblu dọmọ: ‘Ohó dopo to ojlẹ etọn mẹ, lehe e nọ yọ́n sọ!’—Howhinwhẹn lẹ 15:23.

Nalete, e sọgan nọ vẹawu na delẹ to mí mẹ nado nọ pà mẹdevo lẹ. To whedelẹnu, yinyọ́n awugbopo mítọn titi lẹ sọgan hẹn ẹn vẹawu nado wàmọ. Klistiani dopo dọmọ: “Na yẹn, e nọ taidi teṣiṣi to aigba he ma lodo de ji. Dile n’to mẹdevo lẹ jlọ dote do, mọwẹ e nọ taidi dọ yẹn lọsu to winwán yìdo do niyẹn.” Onú mọnkọtọn lẹ taidi winyankuku, jimadedo-mẹdetiti go, kavi obu lọ dọ mẹdevo lẹ ma na mọnukunnujẹ numọtolanmẹ towe mẹ sọgan hẹn ẹn vẹawu nado na pipà mẹdevo lẹ ga. Dogọ, eyin mẹde ma nọ pà mí to whenuena mí to whinwhẹ́n ja, e sọgan nọ vẹawuna mí todin nado pà mẹdevo lẹ.

Etomọṣo, yinyọnẹn dọ mẹpipa sọgan tindo nuyiwadomẹji dagbe do mẹhe to omẹ pà lọ po mẹhe to pipà mọyi lọ po ji sọgan whàn mí nado nọ dovivẹnu bo yí hogbe mẹpipa tọn zan to ojlẹ etọn mẹ. (Howhinwhẹn lẹ 3:27) To whelọnu lo, ale tẹlẹ wẹ nọ dekọtọn sọn mẹpipa mẹ? Mì gbọ mí ni gbadopọnna delẹ to kleun mẹ.

Nuyiwadomẹji Dagbe Lẹ

Mẹpipa he sọgbe sọgan gọalọna mẹhe yin pipà lọ nado wleawuna jidedo-mẹdetiti go. Elaine, he yin asi Klistiani de dọmọ: “Eyin gbẹtọ lẹ pà mi, n’nọ mọdọ yé dejido go e, bo sọgan yí ohó ṣie lẹ sè.” Mọwẹ, eyin yè pà mẹhe ma dejido ede go de, enẹ sọgan na ẹn tuli nado pehẹ aliglọnnamẹnu lẹ bọ e na wá tindo ayajẹ to godo mẹ. Jọja lẹ, na taun tọn, nọ mọaleyi sọn mẹpipa he yé jẹna lẹ mimọyi mẹ. Jọja aflanmẹ de he yigbe dọ emi yin hinhẹn gbọjọ gbọn pọndohlan agọ̀ emitọn titi lẹ dali dọmọ: “Yẹn nọ tẹnpọn nado wà nuhe go n’pé lẹpo to whepoponu nado hẹn homẹhun Jehovah, ṣigba n’nọ mọtolanmẹ to whedelẹnu dọ nudepope he n’wà ma nọ jẹ dogbó lọ ji. Eyin mẹde pà mi, e nọ vivi na mi taun.” Nugbo taun wẹ howhinwhẹn Biblu tọn he dọmọ: “Di agọ̀n sika tọn to ohà fataka tọn mẹ, mọwẹ ohó he yè dọ to ojlẹ etọn mẹ te.”—Howhinwhẹn lẹ 25:11.

Mẹpipa sọgan whànmẹ bosọ na tulimẹ. Lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn de dọmọ: “Mẹpipa nọ na mi tuli nado dovivẹnu dogọ bo hẹn lizọnyizọn ṣie pọnte dogọ.” Onọ̀ de he tindo ovi awe doayi e go dọ to whenuena ovi etọn lẹ mọ pipà yí sọn hagbẹ agun lọ tọn lẹ dè na gblọndo he yé na to opli ji lẹ, yé nọ jlo nado na gblọndo susu dogọ. Mọwẹ, e sọgan dozolanmẹna jọja lẹ nado yinukọn to gbigbọ-liho. Na nugbo tọn, mímẹpo wẹ tindo nuhudo jidevọnamẹ tọn dọ mí yọn-na-yizan bosọ họakuẹ. Aihọn he gọ́ na kọgbidinamẹ ehe sọgan hẹn agbọ́ pé mí bo hẹn mí gbọjọ. Klistiani mẹho agun tọn de dọmọ: “Eyin yẹn jẹflumẹ to whedelẹnu, mẹpipa nọ taidi gblọndo de na odẹ̀ ṣie lẹ.” Mọdopolọ, Elaine dọmọ: “To whedelẹnu yẹn nọ mọdọ Jehovah wẹ to alọkẹyi etọn dohia mi gbọn hodidọ mẹdevo lẹ tọn dali.”

Pipà mimọyi sọgan wleawuna kanṣiṣa pẹkipẹki de. Mẹpipa sọn ahun mẹ wá nọ do mẹtọnhopọn hia bo nọ wleawuna gbigbọ awuyadomẹ tọn, hihọ́ tọn, po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn tọn po. E yin kunnudenu dọ mí yiwanna Klistiani hatọ mítọn lẹ bosọ yọ́n pinpẹn yetọn nugbo. Josie, he yin onọ̀ de dọmọ: “To ojlẹ de mẹ wayi, n’dona hẹn teninọ ṣie go na nugbo lọ to whédo he má to sinsẹ̀n-liho de mẹ. To ojlẹ enẹ mẹ, pipà mimọyi sọn mẹhe whèwhín to gbigbọ-liho lẹ dè nọ hẹn gbemima ṣie ma nado gbọjọ lodo dogọ.” Na nugbo tọn, “awutugonu mínọzo tọn wẹ mí.”—Efesunu lẹ 4:25.

Jijlo nado pà mẹdevo lẹ nọ gọalọna mí nado mọ onú dagbe to yé mẹ. Mí nọ pọ́n jẹhẹnu dagbe lẹ to mẹdevo lẹ mẹ, e ma yin madogán yetọn gba. Klistiani mẹho agun tọn de he yin David dọmọ: “Pinpẹn-nutọn didohia na nuhe mẹdevo lẹ wà na gọalọna mí nado nọ pà yé whẹwhẹ.” Hinhẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah po Visunnu etọn po ma nọ tẹalọpò to pipà nina gbẹtọvi mapenọ lẹ mẹ na whàn mí nado nọ yawu pà mẹdevo lẹ ga.—Matiu 25:21-23; 1 Kọlintinu lẹ 4:5.

Mẹhe Jẹna Pipà Lẹ

Na Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ yin Mẹdatọ lọ wutu, ewọ wẹ yin tintan to mẹhe jẹ nado yin pipà lẹ mẹ. (Osọhia 4:11) Dile etlẹ yindọ e ma tindo nuhudo mítọn nado gọalọna ẹn nado wleawuna jidedo-mẹdetiti go kavi nado whàn ẹn, eyin mí pà Jehovah na kiklo etọn po dagbewanyi etọn po, ewọ nọ dọnsẹpọ mí bọ mí nọ wleawuna kanṣiṣa de hẹ ẹ. Jiwheyẹwhe pipà sọ nọ gọalọna mí nado wleawuna pọndohlan jlẹkaji tọn he sọgbe gando nuwadotana mítọn titi lẹ go bo nọ hẹn mí nado pà Jehovah na kọdetọn dagbe he mí tindo lẹ. (Jẹlemia 9:23, 24) Jehovah ze todido ogbẹ̀ madopodo tọn donukọnna gbẹtọvi he jẹna lẹpo, podọ ehe yin whẹwhinwhẹ́n devo he na whàn mí nado pà ẹ. (Osọhia 21:3, 4) Ahọlu Davidi hohowhenu tọn nọ to jejeji nado “pà oyín Jiwheyẹwhe tọn” bo “yí opẹ́ do hẹn ẹn klo.” (Psalm 69:30) Na enẹ ni yin ojlo mílọsu tọn ga.

Sinsẹ̀ntọ hatọ mítọn lẹ jẹna mẹpipa he sọgbe. Eyin mí to mẹdevo lẹ pà, ehe nọ dohia dọ mí to nuyiwa to kọndopọ mẹ hẹ gbedide Jiwheyẹwhe tọn nado “nọ lẹn mínọzo tọn pọ́n nado nọ jlahomẹdona to owanyi po azọ́n dagbe lẹ po mẹ.” (Heblu lẹ 10:24) Apọsteli Paulu ze apajlẹ dagbe dai to ehe wiwà mẹ. E wlanwe hlan agun he to Lomu dọmọ: “Yẹn dopẹna Jiwheyẹwhe ṣie whẹ́ gbọn Jesu Klisti mẹ na mìmẹpo, na yè to ohó yise mìtọn tọn dọ pé [to] aihọn lẹpo mẹ.” (Lomunu lẹ 1:8) Mọdopolọ, apọsteli Johanu pà Klistiani hatọ etọn Gaiu na apajlẹ dagbe etọn to ‘zọnlinzinzin to nugbo mẹ.’—3 Johanu 1-4.

To egbehe, eyin Klistiani hatọ de ze apajlẹ dagbe dai to jẹhẹnu he taidi Klisti tọn de didohia mẹ, ze adà opli tọn he yin awuwlena ganji de donukọnnamẹ, kavi na gblọndo dagbe de sọn ahun mẹ wá to opli ji, dotẹnmẹ hundote dagbe wẹ enẹlẹ yin na mí nado do pinpẹn-nutọn mítọn hia mẹlọ. Kavi eyin ovi de dovivẹnu nado nọ hùn bo hia wefọ he yin dide to opli ji lẹ, mí sọgan pà ẹ. Elaine, he yin nùdego jẹnukọn, doayi e go dọmọ: “Nunina mítọn lẹ gbọnvo. Gbọn ayidido nuhe mẹdevo lẹ nọ wà dali, mí nọ do pinpẹn-nutọn mítọn hia na nunina voovo lẹ to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn.”

To Whẹndo Mẹ

Etẹwẹ dogbọn pinpẹn-nutọn didohia hagbẹ whẹndo tọn mítọn lẹ dali? E nọ biọ whenu susu, vivẹnudido, po ayidonugo owanyinọ po na asu po asi po de nado wleawuna alọgọ gbigbọmẹ tọn, numọtolanmẹ tọn, po agbasa tọn po na whẹndo yetọn. Na jide tọn, yé jẹna hogbe mẹpipa tọn lẹ sọn ode awetọ dè podọ sọn ovi yetọn lẹ dè. (Efesunu lẹ 5:33) Di dohia, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọ gando asi nugopetọ de go dọmọ: “Ovi etọn lẹ fọ́n, bosọ ylọ ẹ dọ donanọ; asu etọn ga, ewọ sọ na pipà ẹ.”—Howhinwhẹn lẹ 31:10, 28.

Ovi lẹ lọsu jẹna pipà. E blawu dọ, mẹjitọ delẹ nọ yawu dọna ovi yetọn lẹ nuhe yé to nukundo sọn yé si, ṣigba ma nọ saba pà yé na vivẹnu he yé dó nado do sisi po tonusise po hia gba. (Luku 3:22) Eyin ovi de nọ yin pipà sọn ovu whenu, e nọ zọ́n bọ ovi lọ nọ mọdọ yè tindo nuhudo emitọn bosọ nọ mọ ede to hihọ́ mẹ.

Nugbo wẹ dọ, e nọ biọ vivẹnudido nado pà mẹdevo lẹ, ṣigba mọwiwà nọ hẹn ale susu wá na mí. Na taun tọn, dile mí nọ yawu pà mẹhe jẹna pipà lẹ sọ, mọwẹ dona kavi ayajẹ mítọn na sù sọ.—Owalọ lẹ 20:35.

Nọ Kẹalọyi Pipà Bosọ Nọ Pà Mẹdevo lẹ po Gbigbọ Dagbe Po

Nalete, pipà mimọyi sọgan yin whlepọn de na mẹdelẹ. (Howhinwhẹn lẹ 27:21) Di apajlẹ, e sọgan fọ́n numọtolanmẹ mẹdezedaga tọn do homẹ na mẹhe tindo ayilinlẹn goyiyi tọn lẹ. (Howhinwhẹn lẹ 16:18) Enẹwutu, nuhudo tin nado to aṣeji. Apọsteli Paulu na ayinamẹ he yọn-na-yizan ehe dọmọ: “Yẹn dọ, . . . hlan omẹ dopodopo he tin to mì ṣẹnṣẹn, dọ e lẹn ede tọn glanglan hú ehe jẹ e ni lẹn blo: ṣigba nado lẹn hùwhẹ mẹ [kavi tindo owùnza], kẹdẹdile Jiwheyẹwhe basi ojlẹ yise tọn hlan omẹ dopodopo do.” (Lomunu lẹ 12:3) Nado gọalọna mẹdevo lẹ ma nado jai jẹ omọ̀ nulinlẹnpọn do yedetiti ji glanglan tọn mẹ, e sọgan yin nuyọnẹnnu ma nado nọ yawu pà mẹde na nuyọnẹn kavi whanpẹ agbasa go tọn etọn wutu. Kakatimọ, mí dona nọ pà mẹdevo lẹ na walọ dagbe yetọn wutu.

Eyin mí nọ pà mẹdevo lẹ kavi kẹalọyi pipà po gbigbọ dagbe po, hogbe mẹpipa tọn lẹ sọgan yinuwado mí ji to aliho dagbe mẹ. Mí sọgan yin whinwhàn nado yọnẹn dọ eyin mí wà dagbe depope, Jehovah wẹ pipà etọn jẹna. Mẹpipa sọgan sọ na tuli mí nado zindonukọn to walọ dagbe zinzan mẹ.

Mẹpipa sọn ahun mẹ wá he yè jẹna yin nunina de he mímẹpo sọgan namẹ. Eyin mí gbọn homẹdagbe dali na pipà mẹde, e sọgan họakuẹ taun na mẹlọ hú lehe mí sọgan lẹndo.

[Apotin to weda 18]

Wekanhlanmẹ de He Whàn Ẹn

Nugopọntọ tomẹyitọ de gbẹsọ flin nuhe jọ to gbèdopo to whenuena ewọ po asi etọn po lẹkọ sọn kunnudegbe to avivọ-whenu de wá fie yè na yé ohọ̀ do. E dọmọ: “Avivọ to asi ṣie hù bọ e gbọjọ, bo dọna mi dọ emi ma lẹndọ emi sọ sọgan zindonukọn ba. ‘Lehe e na yọ́n hugan sọ,’ wẹ e dọ, ‘nado sẹ̀n to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ to agun dopo mẹ, bo nọ̀ fidopo, bosọ deanana plọnmẹ Biblu mítọn titi lẹ.’ N’sẹ̀ nudide depope donukọn, bo dọ dọ mí na zindonukọn kakajẹ vivọnu osẹ lọ tọn nado pọ́n numọtolanmẹ etọn. Eyin e gbẹ́ tindo numọtolanmẹ dopolọ bo jlo dọ mí ni doalọte, n’na yinuwa sọgbe hẹ numọtolanmẹ etọn lẹ. To azán enẹ dopolọ gbè, mí zẹ̀ posu bo mọ wekanhlanmẹ de yí heyin kinkàn hlan ẹn tlọlọ sọn wekantẹn alahọ tọn mẹ. Wekanhlanmẹ lọ bẹ mẹpipa zohunhunnọ de hẹn na vivẹnudido etọn to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ podọ na akọndonanu etọn, bo dohia dọ e sọgan vẹawu taun nado nọ diọ adọ́zan to osẹ dopodopo mẹ. Mẹpipa enẹ whàn ẹn sọmọ bọ e masọ dọho gando jijo azọ́n tomẹyiyi tọn do go gbede. Na taun tọn, whlasusu wẹ e nọ na mi tuli nado zindonukọn to whenuena yẹn to nulẹnpọn nado doalọte.” Asu po asi po ehe gbọṣi azọ́n tomẹyiyi tọn mẹ na nudi owhe 40.

[Yẹdide to weda 17]

Mẹnu to agun towe mẹ wẹ jẹna pipà?

[Yẹdide to weda 19]

Ayidonugo owanyinọ po mẹpipa po nọ hẹn ovi lẹ nado wà dagbe