Otàn Gbẹzan Tọn

Jehovah Gọalọna Mi Nado Pehẹ Tukla Gbẹ̀mẹ Tọn Lẹ

DILE E YIN DIDỌ GBỌN DALE IRWIN DALI

“OVI ṢINATỌ̀N KO PÉ! AHOHO ẸNẸ-PỌ́ YIDOGỌNA NUHAHUN LỌ.” Hosọ he yin zinzinjẹgbonu to linlinwe de mẹ niyẹn nado lá ahoho ẹnẹ-pọ́ he yin jiji gọna viyọnnu ẹnẹ he whẹndo mítọn ko bẹhẹn lẹ. To jọja whenu ṣie, n’ma tlẹ tindo linlẹn lọ nado wá wlealọ, whẹpo yè nado wá dọ vijiji tọn. Ṣogan, todin n’ko lẹzun otọ́ ovi ṣinatọ̀n tọn!

YẸN yin jiji to 1934 to tòpẹvi Mareeba tọn mẹ to Australie. Mímẹ ovi atọ̀n wẹ, ṣigba yẹn wẹ yin pòdevi. To godo mẹ, whẹndo mítọn sẹtẹn yì Brisbane, fie onọ̀ ṣie yin mẹplọntọ te to wehọmẹ sinsẹ̀n-nuplọnmẹ dimanche tọn to ṣọṣi Méthodiste tọn mẹ.

To bẹjẹeji 1938 tọn, linlinwe lẹdo mítọn tọn lẹ lá dọ e yọnbasi dọ dotẹnmẹ ma na yin nina Joseph F. Rutherford sọn tatọ́-tẹnnọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ nado biọ Australie. “Naegbọn yé do to nuyiwa hẹ ẹ domọ?” wẹ Mama kanse Kunnudetọ he wá owhé mítọn gbè to zinjẹgbonu linlin lọ tọn godo. Kunnudetọ lọ gblọn dọmọ: “Be Jesu ma dọ dọ gbẹtọ lẹ na dohomẹkẹn hodotọ etọn lẹ ya?” Enẹgodo, Mama kẹalọyi alọnuwe apòmẹ tọn lọ Guérison, he do vogbingbọn hia to sinsẹ̀n nugbo po lalo po ṣẹnṣẹn.a Alọnuwe lọ yinuwado Mama ji sọmọ bọ e plan mí ovi etọn lẹ yì opli Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn to dimanche he bọdego. To tintan whenu, otọ́ ṣie jẹagọdo ehe sinsinyẹn, ṣigba to whedelẹnu e nọ kàn kanbiọ Biblu tọn lẹ na Mama nado ze na mẹmẹsunnu dopo. Mẹmẹsunnu lọ lọsu nọ kàn gblọndo Owe-wiwe tọn lẹ na Mama nado ze na Papa.

To dimanche dopo, Papa hodo mí yì opli, po linlẹn lọ po nado do nuhe nọ vẹna ẹn to Kunnudetọ lẹ dè hia yé. Ṣigba, to hodidọ hẹ nugopọntọ tomẹyitọ he to agun mítọn dlapọn to ojlẹ enẹ mẹ godo, Papa diọ pọndohlan etọn bo tlẹ na dotẹnmẹ dọ owhé mítọn ni yin yiyizan na Biblu pinplọn sẹmẹsẹmẹ tọn he jlodotọ lẹdo lọ tọn lẹ nọ wá.

Mẹjitọ ṣie lẹ yí baptẹm to septembre 1938. Yẹn po mẹdaho ṣie lẹ po yí baptẹm to décembre 1941 to plidopọ otò tọn de ji he yin bibasi to Hargreave Park to Sydney, Nouvelle-Galles du Sud. Owhe ṣinawe wẹ yẹn tindo to whenẹnu. Enẹgodo, n’nọ tindo mahẹ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ hẹ mẹjitọ ṣie lẹ to gbesisọ mẹ. To ojlẹ enẹlẹ mẹ, Kunnudetọ lẹ nọ hẹn glamafonu lẹ pé sọn họndekọn jẹ họndekọn bo nọ hò hoyidokanji Biblu tọn lẹ na whétọ lẹ.

Kunnudetọ dopo he n’gbẹ́ nọ flin ganji kakajẹ din wẹ Bert Horton. E tindo mọto de he zomọ gbèzeyiaga tọn dahodaho lẹ yin pipla do e go to aga. Azọ́nwiwa hẹ Bert yin awuvivinu taun, titengbe na yọpọvu yẹn nkọtọn. Di apajlẹ, eyin mí to hoyidokanji Biblu tọn hò sọn aga osó de tọn, mí nọ saba mọ ponọ-hún de ja mí dè. Bert nọ yawu ṣí zomọ etọn bo nọ kùnhún na kilomẹtlu susu yì osó devo ji, bosọ nọ jẹ hoyidokanji devo hò ji. N’plọn nususu dogbọn jidide do Jehovah go po adọgbigbo po dali sọn Bert po mẹmẹsunnu nugbonọ, adọgbotọ ewọ nkọtọn devo lẹ po dè.—Matiu 10:16.

To owhe 12 mẹvi yinyin mẹ, n’nọ saba dekunnu yẹn ṣo to kọlilẹ sọn wehọmẹ godo. To gbèdopo, n’dukosọ hẹ whẹndo de he nọ yin Adshead. To nukọn mẹ, mẹjitọ whẹndo lọ tọn lẹ, ovi yetọn ṣinatọ̀n lẹ po susu ovivi yetọn lẹ tọn po kẹalọyi nugbo. N’dopẹna Jehovah na dotẹnmẹ he e na yọpọvu tata yẹn nkọ nado hẹn nugbo Biblu tọn zun yinyọnẹn na whẹndo dagbedagbe ehe.—Matiu 21:16.

Lẹblanulọkẹyi Sinsẹ̀nzọn Tọn lẹ to Ovu Whenu

To whenuena n’tindo owhe 18, n’lẹzun lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn bo yin azọ́ndena yì Maitland, to Nouvelle-Galles du Sud. To 1956, yẹn yin oylọ-basina nado wá sẹ̀n to wekantẹn alahọ Australie tọn to Sydney. To azọ́nwatọ 20 he tin to finẹ lẹ mẹ, diblayi madatọ̀n wẹ yin mẹyiamisisadode lẹ, he tindo todido lọ nado dugán hẹ Klisti to Ahọluduta olọn mẹ tọn etọn mẹ. Lẹblanulọkẹyi nankọ die nado wazọ́n to pọmẹ hẹ yé!—Luku 12:32; Osọhia 1:6; 5:10.

Gbemima ṣie nado gbọṣi tlẹnmẹ diọ to whenuena n’dukosọ hẹ Judy Helberg, mẹmẹyọnnu gbehosọnalitọ whanpẹnọ de he yin oylọ-basina wá wekantẹn alahọ tọn nado gọalọna mi na ojlẹ gli de to azọ́n daho de wiwà mẹ. Yẹn po Judy po biọ họntọn mẹ, bosọ wlealọ to owhe awe godo. Enẹgodo, mí bẹ azọ́n nugopọntọ lẹdo tọn jẹeji, ehe zẹẹmẹdo nado nọ dla agun Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn dopo pọ́n to osẹ dopodopo mẹ nado na tuli mẹmẹsunnu lẹ.

To 1960, Judy ji viyọnnu mítọn tintan he nọ yin Kim. To egbehe, vijiji na zẹẹmẹdo nado jo azọ́n nugopọntọ lẹdo tọn do bo sawhé do fidopo. Ṣigba nupaṣamẹ daho wẹ e yin na mí to whenuena dotẹnmẹ yin nina mí nado zindonukọn to agun lẹ didlapọn mẹ. To odẹ̀ susu hihò godo, mí kẹalọyi oylọ-basinamẹ lọ, podọ to osun ṣinawe he bọdego lẹ gblamẹ, mí zingbejizọnlin na kilomẹtlu 13 000 to pọmẹ hẹ Kim to ahihun, agahun, po pinpán lẹ po mẹ dile mí to devizọnwa to agun he dẹn taun do yedelẹ mẹ to Queensland podọ to Ayimatẹn Agewaji tọn mẹ. Mí ma tindo mọto to ojlẹ enẹ mẹ gba.

Mí nọ saba nọ̀ owhé mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po tọn gbè. Na yozò wutu, avọ̀ wẹ nọ saba yin yiyizan to ojlẹ enẹ mẹ nado gbò abò lẹ kakati nido yin ohọ̀n, podọ ehe nọ yidogọna ayimajai mítọn eyin Kim jẹ avivi ji to zánmẹ. To godo mẹ, e wá vẹawu taun nado to nukunpedo viyẹyẹ de go bosọ to azọ́ndenamẹ mítọn hẹndi. Enẹwutu, mí sawhé do Brisbane bọ n’jẹ azọ́n yẹdenanu tọn wà ji bo nọ wleawuna anazọ́n lẹ bo nọ sà. Owhe awe to jiji Kim tọn godo, mí ji viyọnnu devo he nọ yin Petina.

Pipehẹ Nugbajẹmẹji

To 1972, to whenue viyọnnu mítọn tintan to owhe 12 tindo bọ awetọ yin owhe 10 mẹvi, azọ̀n Hodgkin tọn, yèdọ awutu de he nọ bẹpla nugonu ohùn tọn lẹ, hù Judy. E vẹawu na whẹndo mítọn taun nado doakọnna okú mẹyiwanna ehe tọn. Etomọṣo, to whenue Judy to azọ̀njẹ podọ to okú etọn godo, Jehovah miọnhomẹna mí gbọn Ohó etọn, gbigbọ wiwe etọn, po mẹmẹsunnu lẹ po gblamẹ. Mí sọ mọ huhlọn yí sọn linlinnamẹwe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn he mí mọyi to nugbajẹmẹji lọ godo tlolo mẹ. E bẹ hosọ de hẹn gando lehe mí sọgan pehẹ whlepọn mẹdetiti tọn lẹ do go, gọna okú mẹyiwanna de tọn, bosọ dohia lehe whlepọn lẹ sọgan gọalọna mí nado wleawuna jẹhẹnu he nọ dọ̀n mí sẹpọ Jiwheyẹwhe lẹ do, taidi akọ́ndonanu, yise po tenọgli po.b—Jakobu 1:2-4.

To okú Judy tọn godo, yẹn po viyọnnu ṣie lẹ po wá vẹ́ dogọ. Ṣigba nado dọ hójọhó, e ma bọawu nado hẹn azọngban otọ́ po onọ̀ po tọn di. Nalete, viyọnnu homẹdagbenọ ṣie awe lẹ hẹn azọ́n lọ bọawu na mi taun.

Yẹn Vọ́ Alọwle bọ Whẹndo Ṣie Gblodeji

To nukọn mẹ, yẹn vọ́ alọwle. Yẹn po asi ṣie yọyọ Mary po tindo nususu to kọndopọ mẹ. Ewọ lọsu ko hẹn alọwlemẹ etọn bu na azọ̀n Hodgkin tọn wutu. E sọ tindo viyọnnu awe—Colleen po Jennifer po. Petina yí nudi owhe atọ̀n do hugan Colleen. Todin, whẹndo mítọn bẹ viyọnnu ẹnẹ hẹn, he tindo owhe 14, 12, 9 po 7 po.

Yẹn po Mary po basi dide dọ mẹdopodopo wẹ na nọ domẹplọnlọ ovi etọn titi lẹ go kakajẹ whenue ovi omẹ awetọ tọn lẹ na wá voawu nado kẹalọyi anademẹ sọn mẹjitọ-mẹgopọntọ yetọn dè. To haṣinṣan asu po asi po tọn mítọn mẹ, yẹn po Mary po nọ hodo nunọwhinnusẹ́n tangan awe. Tintan, mí ma nọ do gbemanọpọ hia gbede to ovi lẹ nukọn, podọ awetọ, to kọndopọ mẹ hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn he yin kinkàndai to Efesunu lẹ 4:26 mẹ, mí nọ dọhodopọ kakajẹ whenue mí didẹ whẹho lẹpo—yèdọ eyin enẹ tlẹ biọ ganhiho susu!

Gbẹzan whẹndo flusọ́ tọn wá má mímẹpo to aliho jiawu de mẹ, ṣigba oflin mẹyiwanna he mí hẹnbu lẹ tọn ma busẹ sọn ayiha mítọn mẹ gba. Di apajlẹ, lundi whèjai lẹ wá lẹzun “ozán avi vivi tọn” na Mary. To oplọn whẹndo tọn godo, eyin viyọnnu mítọn lẹ ko yìhọ, numọtolanmẹ he Mary to tintẹnpọn nado dava lẹ nọ saba sọawuhia.

Mary jlo dọ mí ni jivi mítọn titi. Ṣigba, e blawu dọ ohò tintan gble do e. To whenuena Mary mọhò devo, nupaṣamẹ daho de wẹ to tepọn mí. Dodinnanu dotowhé tọn dohia dọ, kakati nido yin ovi dopo, ẹnẹ wẹ to homẹ na ẹn! N’ma sọgan yí nuhe to jijọ lọ sè. Po ninọmẹ ṣie po, to owhe 47 tintindo mẹ, n’wá lẹzun otọ́ ovi ṣinatọ̀n tọn! Azọ́n mẹzizẹ tọn wẹ yin wiwà nado de ahoho ẹnẹ-pọ́ lọ lẹ tọ́n to 14 février 1982, to whenuena adọgo lọ pé osẹ 32. Yinkọ po zínpinpẹn yetọn po debọdo-dego die: Clint, kilo 1,6; Cindy, kilo 1,9; Jeremy, kilo 1,4; po Danette po, kilo 1,7. Yé ma yí nudepope do di yedelẹ.

To vijiji lọ godo tlolo, doto Mary tọn wá sinai to apá ṣie.

“Be hiẹ to nuhà gando nukunpipedo ovi lọ lẹ go wẹ ya?” wẹ e kanse.

“Ahó o, n’ma ko mọ onú mọnkọtọn pọ́n nẹ,” wẹ n’dọ.

Nuhe e dọ bọdego lẹ paṣa mi bosọ na mi tuli taun.

“Agun towe ma na jo we do,” wẹ e dọ. “Whẹpo a na do ṣìnyìn whladopo tata, dúkù fọtọ́n susu lẹ wẹ na yin zizedonukọnna we!”

Na azọ́nyinyọnẹn doto vijinamẹtọ vonọtaun ehe po azọ́nwatọgbẹ́ etọn lẹ tọn po wutu, viyẹyẹ ẹnẹ lọ lẹ lẹkọ awuyẹyẹ-afọyẹyẹ sọn dotowhé wá whégbè to osun awe poun gblamẹ.

Tukla Ahoho Ẹnẹ-Pọ́ Pinplọn Whẹ́n Tọn

Nado hẹn nulẹ do kannukannu, yẹn po Mary po ze tito-to-whinnu ganhiho 24 tọn de dai. Viyọnnu mẹho mítọn ẹnẹ lẹ gọalọ tlala nado penukundo viyẹyẹ lọ lẹ go. Podọ nuhe doto lọ dọ lẹ mọ hẹndi—whẹpo mí tlẹ do “ṣìnyìn,” agun lọ blebu nọpọ́ bo gọalọ. Jẹnukọnna enẹ lẹpo, họntọn ṣie ojlẹ dindẹn tọn de, MacArthur, ko basi tito hẹ Kunnudetọ alọnuzọ́nwatọ delẹ nado hẹn owhé mítọn gblodeji. To whenuena viyẹyẹ lọ lẹ wá, pipli mẹmẹyọnnu lẹ tọn de gọalọ nado penukundo yé go. Homẹdagbe ehe lẹpo do nuyiwa owanyi Klistiani tọn hia nugbonugbo.—1 Johanu 3:18.

To aliho de mẹ, ahoho ẹnẹ-pọ́ lọ lẹ lẹzun “viyẹyẹ agun lọ tọn lẹ.” Etlẹ yin kakajẹ egbé, yé nọ pọ́n mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu owanyinọ susu he gọalọna mí lẹ po hlan taidi whẹndo yetọn. Na nuhe dù Mary, e ko do ede hia taidi asi po onọ̀ vonọtaun de po he ze ede jo mlẹnmlẹn nado penukundo ovi etọn lẹ go. Na nugbo tọn, e nọ yí nuhe e plọn sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn po titobasinanu etọn po mẹ lẹ do yizan mẹ. Ayinamẹ de masọ yọ́n hugan ehelẹ gba!—Psalm 1:2, 3; Matiu 24:45.

Opli Klistiani tọn lẹ po azọ́n yẹwhehodidọ tọn po gbẹ́ yin adà tangan de to nuwiwa sẹmẹsẹmẹ tọn mítọn lẹ mẹ, dile etlẹ yindọ e ma nọ bọawu nado penukundo viyẹyẹ ẹnẹ lọ lẹ go. Dona dopo he mí duvivi etọn to ojlẹ enẹ mẹ wẹ plọnmẹ Biblu he mí nọ deanana hẹ asu po asi po awe, he nọ gbọn homẹdagbe dali wá owhé mítọn gbè na oplọn lọ. Dile etlẹ yindọ ehe hẹn ninọmẹ lọ bọawu na mí, agbọ́ nọ pé Mary to whedelẹnu sọmọ bọ e nọ damlọn to oplọn lọ whenu, po ovi he to amlọndọ de po to alọ mẹ. To godo mẹ, asu po asi po awe lọ lẹ wá lẹzun mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po.

Oplọn Gbigbọmẹ Tọn sọn Ovu Whenu

Whẹpo viyẹyẹ lọ lẹ tlẹ do sọgan zinzọnlin, Mary, viyọnnu mítọn mẹho lẹ po yẹnlọsu po nọ plan yé tọ́n na lizọnyizọn kunnudegbe tọn. To whenuena yé jẹ zọnlin plọn zìn ji, Mary nọ hẹn awe to yé mẹ bọ yẹnlọsu nọ hẹn awe, podọ yé ma nọ pẹnagbàn mí gba. Na nugbo tọn, yé nọ saba lẹzun nujidọhodo hẹ whétọ ojlo dagbenọ lẹ. To gbèdopo, n’dukosọ hẹ dawe de he sọalọakọ́n dọ eyin mẹde yin jiji sọgbe hẹ ohia sunwhlẹvu tọn de to azán tangan de ji, gbẹtọ-yinyin etọn na sọgbe pẹpẹ hẹ nuhe ko yin kinkàndai gandego. N’ma dọ̀nnu hẹ ẹ gba, ṣigba n’kanse e eyin n’sọgan lẹkọwa to ogàn dẹẹdẹ mẹ. E yigbe, enẹwutu n’lẹkọyi po ahoho lọ lẹ po. Dile e to yé pọ́n po nupaṣamẹ po, n’tò yé debọdo-dego dole yé yin jiji do. Enẹgodo, mí tindo hodọdopọ họntọnjihẹmẹ tọn de, e ma yin gando vogbingbọn agbasa tọn yetọn he họnwun kẹdẹ go gba, ṣigba gando vogbingbọn daho he tin to gbẹtọ-yinyin yetọn lẹ ṣẹnṣẹn go ga, ehe do nuplọnmẹ dawe lọ tọn hia nado yin lalo. “E whẹ́n kikò dọ yẹn wá ze nuplọnmẹ ehe donukọnna we,” wẹ dawe lọ dọ. “E taidi dọ n’gbẹsọ dona basi dodinnanu dogọ, kavi e ma yin mọwẹ?”

Dile yé jẹ zọnlinzin ji, yé omẹ ẹnẹ lẹ ma nọ yiwanna mẹplọnlọ-domẹgo pọmẹ tọn to whenuena yé ṣinuwa gba, enẹwutu mí nọ kọhona dopodopo yetọn do voovo. Etomọṣo, yé plọn dọ nunọwhinnusẹ́n dopolọ lẹ wẹ gando yemẹpo go. Eyin yé pehẹ whẹho he gando ayihadawhẹnamẹnu go lẹ to wehọmẹ, yé nọ tẹdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ go, bo nọ nọgodona ode awetọ yetọn, bọ Cindy nọ lẹzun hoyidọtọ yetọn. To madẹnmẹ, gbẹtọ lẹ wá mọ dọ ahoho ẹnẹ-pọ́ ma yin nuhe yè na yí nukunpẹvi do pọ́n!

Yẹn po Mary po pehẹ avùnnukundiọsọmẹ paa he mẹjitọ lẹpo nọ pehẹ to alọgigọna ovi lẹ mẹ nado gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ hlan Jehovah to owhe aflanmẹ tọn whenu. Nuhe mí sọgan dọ poun wẹ yindọ azọ́n lọ na ko sinyẹn humọ eyin godonọnamẹ agun owanyinọ de tọn gọna núdùdù gbigbọmẹ tọn susugege he mí nọ mọyi sọn adà yinukundomọ titobasinanu Jehovah tọn dè lẹ tọn dẹ́n. Mí nọ dovivẹnu nado basi oplọn Biblu whẹndo tọn to gbesisọ mẹ bo nọ hùn dotẹnmẹ hodọdopọ dagbe tọn dote, dile etlẹ yindọ ehe ma nọ bọawu to whepoponu. Ṣigba, vivẹnudido lọ lẹ ko de sinsẹ́n tọ́n na ovi mítọn ṣinatọ̀n lẹpo wẹ ko de nado sẹ̀n Jehovah.

Pipehẹ Yọnhowhe

To owhe lẹ gblamẹ, n’ko duvivi lẹblanulọkẹyi gbigbọmẹ tọn susu taidi: mẹho agun tọn, nugopọntọ tòdaho tọn, podọ nugopọntọ lẹdo tọn tẹnmẹpọnnamẹtọ. N’ko sọ wadevizọn taidi hagbẹ Wedegbẹ́ Whẹgbọtọ Dotowhé tọn, he azọngban etọn yin nado gọalọna doto lẹ nado kọngbedopọ hẹ Kunnudetọ awutunọ lẹ to whenuena whẹho hùndido tọn fọndote. Na owhe 34, n’ko sọ tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado tin to hukan mẹhe sọgan wlealọ namẹ lẹ tọn ji, podọ n’ko deanana hùnwhẹ alọwle tọn 350, gọna viyọnnu ṣie ṣidopo lẹ tọn.

Yẹn nọ dopẹna Jehovah to whepoponu na godonọnamẹ nugbonọ-yinyin tọn he n’ko mọyi, tintan sọn Judy dè, podọ todin sọn Mary dè. (Howhinwhẹn lẹ 31:10, 30) Dile yé to godonọna mi to azọ́n ṣie mẹ taidi mẹho agun tọn de, yé sọ ze apajlẹ dagbe dai to lizọnyizọn lọ mẹ bosọ gọalọna ovi mítọn lẹ nado wleawuna jẹhẹnu gbigbọmẹ tọn lẹ.

To 1996, n’bẹ apọnzọ̀n de he zọ́n bọ alọ ṣie lẹ nọ to sisọsisọ bọ n’masọ nọ penugo nado hẹn dee ba. Enẹwutu, n’masọ sọgan wà azọ́n yẹdenanu tọn ba. Ṣigba, n’gbẹ́ nọ mọ ayajẹ taun to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ, dile etlẹ yindọ huhlọn ṣie ko depò. Adà dagbe lọ wẹ yindọ, n’ko plọn nado nọ do awuvẹmẹ hia yọnhonọ devo lẹ todin hugan dai.

To nulinlẹnpọndo gbẹzan ṣie ji mẹ, n’nọ dopẹna Jehovah dọ e wleawufo to whepoponu nado gọalọna yẹn po whẹndo ṣie po nado duto tukla susu he mí pehẹ lẹ ji po ayajẹ po. (Isaia 41:10) Yẹn po Mary po, to pọmẹ hẹ ovi mítọn ṣinatọ̀n lẹ, sọ nọ dopẹna whẹndo jiawu mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu godonọnamẹtọ lẹ tọn po. Yemẹpo ko do owanyi yetọn hia to aliho susu mẹ hugan nuhe mí sọgan dọ.—Johanu 13:34, 35.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 12]

Hẹ Mama, mẹdaho ṣie sunnu Garth po mẹdaho ṣie yọnnu Dawn po, dile mí wleawufo nado yì plidopọ 1941 tọn to Sydney

[Yẹdide to weda 13]

Hẹ Judy po viyẹyẹ mítọn Kim po to whenue n’to azọ́n nugopọntọ lẹdo tọn wà to Queensland

[Yẹdide to weda 15]

To jiji ahoho ẹnẹ-pọ́ lọ lẹ tọn godo, viyọnnu mítọn mẹho ẹnẹ lẹ po agun mítọn po nọpọ́ bo gọalọ