“Yin Adọgbotọ bo Yin Huhlọnnọ Taun”
“Yin adọgbotọ bo yin huhlọnnọ taun . . . Jehovah Jiwheyẹwhe towe tin hẹ we.”—JỌṢ. 1:7-9, NW.
NAWẸ HIẸ NA NA GBLỌNDO GBỌN?
Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Enọku po Noa po do adọgbigbo hia te?
Nawẹ yọnnu hohowhenu tọn delẹ ze apajlẹ yise po adọgbigbo po tọn dai gbọn?
Apajlẹ jọja adọgbotọ tẹlẹ tọn wẹ yinuwado jiwe?
1, 2. (a) Nuhudo etẹ tọn wẹ mí nọ tindo to whedelẹnu nado zindonukọn to nuhe sọgbe wiwà mẹ? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna todin?
ADỌGBIGBO yin adà awetọ obu kavi winyankuku tọn. Mí sọgan basi zẹẹmẹ mẹhe yin adọgbotọ de tọn taidi mẹhe tindo huhlọn po jintli po. Etomọṣo to whedelẹnu, mí nọ tindo nuhudo adọgbigbo tọn nado to nuhe sọgbe wà egbesọegbesọ.
2 Mẹhe go Biblu donù delẹ ma dibu to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ. Mẹdevo lẹ do adọgbigbo hia to ninọmẹ he mẹ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ nọ saba jugbọn lẹ mẹ. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ adọgbigbo tọn he tin to Biblu mẹ lẹ mẹ? Nawẹ mí sọgan yin adọgbotọ gbọn?
KUNNUDETỌ ADỌGBOTỌ LẸ TO AIHỌN JIJỌ-MADI-JIWHEYẸWHE TỌN DE MẸ
3. Dọdai tẹwẹ Enọku dọ gando gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ go?
3 Jẹnukọnna Singigọ azán Noa tọn gbè tọn, e biọ adọgbigbo nado yin kunnudetọ Jehovah tọn to gbẹtọ ylankan lẹ ṣẹnṣẹn. Etomọṣo, Enọku, “omẹ ṣinawetọ bẹsọn hukan Adam tọn ji,” yí adọgbigbo do lá owẹ̀n dọdai tọn ehe dọmọ: “Mì pọ́n! Jehovah wá po fọtọ́n ao angẹli wiwe etọn lẹ tọn po, nado hẹn whẹdida ṣẹ do mẹlẹpo ji, podọ nado gblewhẹdo omẹ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹpo na walọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn yetọn lẹpo he yé ko zan to aliho jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn mẹ, podọ na ohó mẹhẹnjọsi tọn he ylanwatọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ ko dọ sọta ẹ lẹpo wutu.” (Juda 14, 15) Na dọdai lọ na mọ hẹndi dandan wutu, Enọku dọho taidi dọ nulọ ko jọ wẹ nkọ. Podọ gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ kú nugbo to singigọ lẹdo aihọn pé tọn lọ whenu!
4. Ninọmẹ tẹ mẹ wẹ Noa “zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe” te?
4 Singigọ lọ wá aimẹ to 2370 J.W.M., yèdọ owhe 650 linlán to lizọnyizọn Enọku tọn godo. To gblagbla owhe enẹlẹ tọn mẹ, Noa yin jiji, do whẹndo ai bọ visunnu etọn lẹ gọalọna ẹn nado whè aki lọ. Angẹli ylankan lẹ ze agbasa gbẹtọ tọn do, plan yọnnu whanpẹnọ lẹ taidi asi bo ji Nẹfilimi lẹ. Humọ, kanyinylan gbẹtọ tọn wá sù taun, podọ aigba lọ sọ gọ́ na danuwiwa. (Gẹn. 6:1-5, 9, 11) Mahopọnna ninọmẹ enẹ, ‘Noa zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe nugbo lọ’ bo dekunnu po adọgbigbo po taidi “yẹwhehodọtọ dodo tọn.” (Hia 2 Pita 2:4, 5.) Nuhudo adọgbigbo mọnkọtọn tọn wẹ mí tindo to azán godo tọn ehelẹ mẹ.
YÉ DO YISE PO ADỌGBIGBO PO HIA
5. Nawẹ Mose do yise po adọgbigbo po hia gbọn?
5 Mose do yise po adọgbigbo ayidego tọn po hia. (Heb. 11:24-27) Sọn 1513 jẹ 1473 J.W.M., Jiwheyẹwhe yí i zan nado plan Islaelivi lẹ sọn Egipti bo deanana yé to danfafa ji. Mose mọdọ emi ma pegan, etomọṣo, e kẹalọyi azọ́ndenamẹ lọ. (Eks. 6:12) Ewọ po mẹdaho etọn Aalọn po yì Falo kanylantọ Egipti tọn dè whlasusu bo yí adọgbigbo do lá Azọ̀nylankan Ao he Jehovah yizan nado dowinyan yẹwhe Egipti tọn lẹ bo tún omẹ Etọn lẹ dote. (Eks. weta 7-12) Na Jiwheyẹwhe nọgodona Mose mlẹnmlẹn wutu, e do yise po adọgbigbo po hia podọ nudopolọ wẹ mílọsu nọ wà.—Deut. 33:27.
6. Etẹwẹ na gọalọna mí nado yí adọgbigbo do dekunnu to aṣẹpatọ aihọn tọn lẹ nukọn?
6 Mí tindo nuhudo adọgbigbo Mose tọn nkọ, na Jesu dọmọ: “Mì na yin dindọn yì ayimatẹn-gán po ahọlu lẹ po nukọn na yẹn tọn wutu, nado dekunnuna yewlẹ podọ na akọta lẹ. Ṣigba, to whenuena yé ze mì jo, mì yin magbọjẹnọ gando lehe kavi nuhe mì na dọ go blo; na nuhe mì na dọ na yin nina mì to gànhiho enẹ mẹ; na e ma yin mìwlẹ kẹdẹ wẹ to hodọ gba, ṣigba gbigbọ Otọ́ mìtọn tọn wẹ to hodọ gbọn mì dali.” (Mat. 10:18-20) Eyin mí yin dindọn yì aṣẹpatọ aihọn tọn lẹ nukọn, gbigbọ Jehovah tọn na gọalọna mí nado yí yise gọna adọgbigbo do dekunnu po sisi po.—Hia Luku 12:11, 12.
7. Naegbọn Jọṣua yin adọgbotọ podọ kọdetọn dagbenọ?
7 Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn pinplọn to gbesisọ mẹ hẹn yise gọna adọgbigbo Jọṣua tọn, mẹjẹmẹtẹnmẹ Mose tọn sinyẹn deji. To 1473 J.W.M., Islaelivi lẹ wleawufo nado biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji. “Yin adọgbotọ bo yin huhlọnnọ taun,” wẹ Jiwheyẹwhe dọ. Eyin Jọṣua setonu mlẹnmlẹn na Osẹ́n lọ, e na yinuwa po nuyọnẹn po bo tindo kọdetọn dagbe. Jehovah dotuhomẹna ẹn dọmọ: “Ahun towe ni ma gbàdo blo kavi a dibu blo, na Jehovah Jiwheyẹwhe towe tin hẹ we to fidepope he hiẹ na yì.” (Jọṣ. 1:7-9, NW) Lehe hogbe enẹlẹ na ko na huhlọn Jọṣua do sọ! E họnwun dọ Jiwheyẹwhe tin hẹ ẹ, na owhe ṣidopo poun gblamẹ wẹ akọta lọ yí adà daho hugan Aigba Pagbe tọn lọ tọn, yèdọ to nudi 1467 J.W.M.
YỌNNU DELẸ HE YÍ ADỌGBIGBO DO SẸ̀N JIWHEYẸWHE
8. Apajlẹ yise po adọgbigbo po tọn tẹwẹ Lahabi zedai?
8 To owhe kanweko lẹ gblamẹ, yọnnu susu wẹ do yede hia taidi sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn adọgbotọ lẹ. Di apajlẹ, Lahabi, galọtọ he nọ nọ̀ Jẹliko do yise hia to Jiwheyẹwhe mẹ gbọn adọgbigbo yíyí do whlá amẹ́ awe he Jọṣua dohlan lẹ po nudọnamẹ agọ̀ nina sunnu he ahọlu tòdaho lọ tọn dohlan lẹ po dali. Ewọ po whédo etọn po yin whinwhlẹngán to whenue Islaelivi lẹ gbawhàn tòdaho Jẹliko tọn. Lahabi jo gbẹzan galilọ tọn do, sẹ̀n Jehovah po nugbonọ-yinyin po bo wá lẹzun onọ̀ daho Mẹsia lọ tọn. (Jọṣ. 2:1-6; 6:22, 23; Mat. 1:1, 5) Lehe yise po adọgbigbo etọn po hẹn dona wá na ẹn do sọ!
9. Nawẹ Debola, Balak po Jaeli po do adọgbigbo hia gbọn?
9 To okú Jọṣua tọn godo to nudi 1450 J.W.M., whẹdatọ lẹ wẹ jẹ whẹda ji to Islaeli. To whenue Ahọlu Jabini Kenani tọn ko gbidikọna Islaelivi lẹ na owhe 20 wẹ Jiwheyẹwhe yí yẹwhegán-yọnnu Debola zan nado whàn Whẹdatọ Balak nado yinuwa. Balak bẹ sunnu 10 000 pli to Osó Taboli ji bo wleawufo nado funawhàn hẹ Sisela, awhàngán Ahọlu Jabini tọn he biọ agbàdo tọ̀sisa Kiṣọni tọn mẹ po awhànpa etọn he bẹ awhàn-kẹkẹ 900 hẹn po. To whenue Islaelivi lẹ biọ agbàdo lọ mẹ, Jiwheyẹwhe yí singigọ de do diọ awhànfuntẹn lọ zun ogbọ̀n he glọnalina awhàn-kẹkẹ Kenaninu lẹ tọn nado sẹtẹn. Sunnu Balak tọn lẹ gbawhàn bọ “awhànpa Sisela tọn lẹpo jai gbọn onù ohí tọn mẹ.” Sisela lọsu yì họnbẹ do gòhọ Jaeli tọn mẹ, ṣigba Jaeli hù i to whenue e to amlọndọ. Dile Debola ko dọ dọdai etọn na Balak do, “yẹyi” awhàngbigba lọ tọn yì na yọnnu de, yèdọ Jaeli. Na Debola, Balak po Jaeli po do adọgbigbo hia wutu, Islaeli ‘tindo gbọjẹ na owhe kande.’ (Whẹ. 4:1-9, 14-22; 5:20, 21, 31) Sunnu po yọnnu po budisi Jiwheyẹwhe tọ́ susu wẹ ko do yise po adọgbigbo mọnkọtọn po hia.
HOGBE MÍTỌN LẸ SỌGAN NAMẸ ADỌGBIGBO
10. Naegbọn mí sọgan dọ dọ hogbe mítọn lẹ nọ namẹ adọgbigbo?
10 Hogbe mítọn lẹ sọgan na adọgbigbo Jehovah sẹ̀ntọ hatọ mítọn lẹ. To owhe kanweko 11 J.W.M., Ahọlu Davidi dọna visunnu etọn Sọlomọni dọmọ: “Yin huhlọnnọ po tudotọ dagbe tọn po, bo wà ẹ: a dibu blo, kavi yin nuhatọ blo: na OKLUNỌ Jiwheyẹwhe, yèdọ Jiwheyẹwhe ṣie, tin to dè we; e ma to na hẹn we whè, kavi gbẹ́ we dai gba, kaka azọ́n na sinsẹ̀n ohọ̀ OKLUNỌ tọn tọn lẹpo do yin vivọ̀.” (1 Otan. 28:20) Sọlomọni yinuwa po adọgbigbo po bo gbá tẹmpli whanpẹnọ Jehovah tọn to Jelusalẹm.
11. Nawẹ hogbe adọgbigbo tọn viyọnnu Islaeli tọn de tọn yinuwado gbẹzan dawe de tọn ji gbọn?
11 To owhe kanweko aotọ J.W.M., hogbe adọgbigbo tọn viyọnnu pẹvi Islaeli tọn de tọn hẹn dona wá na pòtọnọ de. E yin wiwle yì kanlinmọgbenu gbọn mẹgbeyantọ delẹ dali bo wá lẹzun deviyọnnu de to owhé awhàngán Silianu Naamani tọn gbè, yèdọ dawe de he to pòzọ̀n jẹ. Na ewọ ko sèhó gando azọ́njiawu he Jehovah ko wà gbọn yẹwhegán Eliṣa gblamẹ lẹ wutu, e dọna asi Naamani tọn dọ eyin asu etọn yì Islaeli, yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn na hẹnazọ̀ngbọna ẹn. Naamani yì Islaeli bo yin azọ̀nhẹngbọna to azọ́njiawu-liho, podọ e wá lẹzun Jehovah sẹ̀ntọ de. (2 Ahọ. 5:1-3, 10-17) Taidi viyọnnu enẹ, eyin hiẹ yin jọja de he yiwanna Jiwheyẹwhe, ewọ sọgan na we adọgbigbo nado dekunnuna mẹplọntọ po wehọmẹvigbẹ́ towe lẹ po gọna mẹdevo lẹ.
12. Nawẹ hogbe Ahọlu Hẹzekia tọn lẹ yinuwado mẹjidugando etọn lẹ ji gbọn?
12 Hogbe he yin ṣinṣinyan po sọwhiwhe po lẹ sọgan namẹ adọgbigbo to ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ mẹ. To whenue Assilianu lẹ tọ́nawhàn Jelusalẹm to owhe kanweko ṣinatọ̀ntọ J.W.M., Ahọlu Hẹzekia dọna mẹjidugando etọn lẹ dọmọ: “Mì ni yin huhlọnnọ, po tudido dagbe de tọn po, mì yin avosatọ kavi apọ̀nọ na ahọlu Assilia tọn blo, kavi podọ na mẹsusu he tin to e dè lẹpo: na kiklo hugan de tin to mí dè hú to yé dè. Awà agbasalan tọn de wẹ to ewọ dè; ṣigba to míwlẹ dè wẹ OKLUNỌ Jiwheyẹwhe mítọn te nado gọalọna mí, podọ nado funawhàn mítọn lẹ.” Nawẹ hogbe ehelẹ yinuwado yé ji gbọn? ‘Gbẹtọ lẹ hẹn yede gbọjẹ do ohó Hẹzekia tọn lẹ ji.’ (2 Otan. 32:7, 8) Hogbe mọnkọtọn lẹ sọgan yidogọna adọgbigbo mílọsu po Klistiani devo lẹ po tọn to whenue homẹkẹndomẹtọ lẹ to ogbé mítọn yàn.
13. Apajlẹ adọgbigbo tọn tẹwẹ Obadia, họ̀nkọnsi Ahọlu Ahabi tọn zedai na mí?
13 To whedelẹnu, adọgbigbo nọ yin didohia to nuyiwa mítọn lẹ mẹ. To owhe kanweko aotọ J.W.M., Obadia, họ̀nkọnsi Ahọlu Ahabi tọn yí adọgbigbo do bẹ yẹwhegán Jehovah tọn kanweko whlá, yèdọ “kandeao kandeao to aigbaslo de mẹ” na yé nikaa yin hùhù dile ahọsi ylankan Jezebẹli degbe etọn do. (1 Ahọ. 18:4) Taidi Obadia budisi Jiwheyẹwhe tọ́ lọ, devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn egbezangbe tọn susu nọ yí adọgbigbo do basi hihọ́na yisenọ hatọ yetọn lẹ bo ma nọ na nudọnamẹ homẹkẹndomẹtọ lẹ gando yé go.
ẸSTELI—AHỌSI ADỌGBOTỌ DE
14, 15. Nawẹ Ahọsi Ẹsteli do yise po adọgbigbo po hia gbọn, podọ etẹwẹ yin kọdetọn lọ?
14 Ahọsi Ẹsteli do yise po adọgbigbo ayidego tọn po hia to whenue Hamani kanylantọ lọ blasé nado sukúndona Ju he tin to Ahọluigba Pẹlsia tọn ji lẹpo to owhe kanweko atọ́ntọ J.W.M. Abajọ yé blawu bosọ blanù, podọ matin ayihaawe yé na ko yí ahun lẹpo do hodẹ̀! (Ẹst. 4:1-3) Ahọsi Ẹsteli jẹflumẹ taun. Tavẹ-vi etọn Mọldekai do vọkan gbedide lọ tọn he na aṣẹ nado hù Juvi lẹ hlan ẹn bo biọ to e si nado yì ahọlu dè bo vẹvẹ do Ju hatọ etọn lẹ tamẹ. Ṣigba, mẹdepope he ahọlu ma ylọ bọ e sọawuhia to nukọn etọn nọ yin hùhù.—Ẹst. 4:4-11.
15 Etomọṣo, Mọldekai dọna Ẹsteli dọmọ: ‘Eyin hiẹ tlẹ nabọẹ, whlẹngán na wá sọn otẹn devo mẹ. Ṣigba mẹnu wẹ yọnẹn eyin yè ma hẹn we wá jẹ ahọludu lọ mẹ na ojlẹ mọnkọ de di ehe?’ Ẹsteli vẹ̀ Mọldekai nado pli Ju he tin to Ṣuṣani mẹ lẹ na yé nido blanù do ota etọn mẹ. E dọmọ: “Yẹn ga . . . nasọ blanù to walọ mọnkọ mẹ; podọ mọ wẹ yẹn na yì whégbè jẹ ahọlu lọ dè, he ma tin kẹdẹdi osẹ́n gba: podọ eyin yẹn sudo, yẹn sudo.” (Ẹst. 4:12-17) Ẹsteli yinuwa po adọgbigbo po, podọ owe he tindo yinkọ etọn dohia dọ Jiwheyẹwhe whlẹn omẹ etọn lẹ gán. To egbehe, Klistiani yiamisisadode lẹ po gbẹdohẹmẹtọ klandowiwe yetọn lẹ po nọ do adọgbigbo mọnkọtọn hia to whlepọn glọ, podọ “[Ewọ] he nọ sè odẹ̀” nọ tin to adà yetọn mẹ to whepoponu.—Hia Psalm 65:2; 118:6.
“GBOADỌ”
16. Apajlẹ tẹwẹ Jesu zedai na jọja lẹ?
16 To gbèdopo to owhe kanweko tintan W.M., Jesu he tindo owhe 12 tin to tẹmpli mẹ bo “to aisinsin to mẹplọntọ lẹ ṣẹnṣẹn bo to todoaina yé bosọ to ohó kanse yé.” Humọ, “nukunnumọjẹnumẹ etọn po gblọndo etọn lẹ po nọ jiawu na mẹhe to todoaina ẹn lẹ.” (Luku 2:41-50) Dile etlẹ yindọ jọja de wẹ Jesu yin, e tindo yise po adọgbigbo po sọmọ nado kanhose mẹplọntọ he yin mẹho na ẹn lẹ to tẹmpli mẹ. Apajlẹ Jesu tọn hinhẹn do ayiha mẹ na gọalọna jọja he to agun Klistiani tọn mẹ lẹ nado yí dotẹnmẹ hundote lẹ zan to gigọ́ mẹ nado ‘yiavùnlọ to mẹlẹpo nukọn he to nukanbiọ yé gando whẹwhinwhẹ́n todido yetọn tọn go.’—1 Pita 3:15.
17. Naegbọn Jesu dotuhomẹna devi etọn lẹ nado “gboadọ,” podọ naegbọn mí dona nọ yinuwa po adọgbigbo po?
17 Jesu dotuhomẹna mẹdevo lẹ nado “gboadọ.” (Mat. 9:2, 22) E dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Mì pọ́n! Ojlẹ lọ ja, na nugbo tọn, e ko wá, to whenue dopodopo mìtọn na gbàdo bo yì owhé etọn titi gbè bọ mì na jo yẹn kẹdẹ do; ṣogan, yẹn ma tin dee ṣo, na Otọ́ lọ tin po yẹn po. Yẹn dọ onú ehelẹ na mì, na gbọn yẹn gblamẹ, mì nido sọgan tindo jijọho. To aihọn mẹ, mì na nọ tindo nukunbibia, ṣigba, mì gboadọ! Yẹn ko gbawhàn aihọn tọn.” (Joh. 16:32, 33) Taidi hodotọ dowhenu tọn Jesu tọn lẹ, aihọn lọ gbẹwanna mí, ṣigba mì dike mí lẹzun apadewhe aihọn lọ tọn gbede blo. Ayihamẹlinlẹnpọn do adọgbigbo Visunnu Jiwheyẹwhe tọn ji, na na mí adọgbigbo ma nado yin hinhẹnflu gbọn aihọn lọ dali. E gbawhàn aihọn lọ tọn, podọ mílọsu sọgan wàmọ.—Joh. 17:16; Jak. 1:27.
18, 19. Kunnudenu yise po adọgbigbo po tọn tẹlẹ wẹ apọsteli Paulu na?
18 Apọsteli Paulu doakọnna whlepọn susu. To nujijọ de whenu, Ju he to Jelusalẹm lẹ na ko hù i eyin awhànfuntọ Lomu tọn lẹ ma wá whlẹn ẹn. To zánmẹ, “Oklunọ ṣite to apá na ẹn bo dọmọ: ‘Gboadọ! Na dile hiẹ ko to kunnude mlẹnmlẹn gando go e to Jelusalẹm do, mọ wẹ hiẹ dona sọ dekunnu to Lomu do ga.’” (Owalọ 23:11) Nuhe Paulu wà pẹpẹ niyẹn.
19 Paulu yí adọgbigbo do wọhẹ “apọsteli dahodaho” he jlo na hẹn agun Kọlinti tọn flu lẹ. (2 Kọl. 11:5; 12:11) To vogbingbọn mẹ na yé, Paulu sọgan na kunnudenu voovo he do apọsteli-yinyin etọn hia lẹ, enẹ wẹ gànpamẹninọ, nulimẹ, gbejizọnlin owù tọn lẹ, owù devo lẹ, huvẹ, nugbla, amlọnmadọ́, po magbọjẹ he e tindo na yisenọ hatọ etọn lẹ po. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 11:23-28.) Apajlẹ dagbe Paulu tọn gando yise po adọgbigbo po go dohia dọ Jiwheyẹwhe dè wẹ huhlọn etọn wá sọn.
20, 21. (a) Na apajlẹ de he dohia dọ mí dona to awuwlena adọgbigbo zọnmii. (b) Ninọmẹ tẹlẹ glọ wẹ e na biọ dọ mí ni do adọgbigbo hia te, podọ jide etẹ tọn wẹ mí sọgan tindo?
20 E ma yin Klistiani lẹpo wẹ na pehẹ homẹkẹn sinsinyẹn. Etomọṣo, mímẹpo wẹ dona wleawuna adọgbigbo nado sọgan pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu gbẹ̀mẹ tọn lẹ. Di apajlẹ, jọja de to Brésil tin to jaguda-gbẹ́ de mẹ. To whenue e plọn Biblu godo, e mọdọ emi dona basi diọdo lẹ, ṣigba to paa mẹ, mẹdepope he jo jaguda-gbẹ́ lọ do nọ yin hùhù. E hodẹ̀ bosọ yí Owe-wiwe lẹ zan nado do nuhewutu ewọ ma sọgan gbọṣi ogbẹ́ lọ mẹ hia ogán lọ. Jọja lọ yin jijodo matin yasanamẹ bo wá lẹzun wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn.
21 Mí tindo nuhudo adọgbigbo tọn nado lá wẹndagbe lọ. Jọja Klistiani lẹ tindo nuhudo jẹhẹnu ehe tọn nado hẹn tenọgligo to wehọmẹ. E sọgan biọ adọgbigbo nado biọgbè to azọ́nmẹ nado sọgan yì adà plidopọ de tọn lẹpo. Mí sọgan na apajlẹ mọnkọtọn susu devo lẹ. Mahopọnna nuhahun he mí nọ pehẹ, Jehovah na sè “odẹ̀ yise tọn” mítọn lẹ. (Jak. 5:15) Podọ ayihaawe ma tin dọ ewọ na na mí gbigbọ wiwe etọn na mí nido sọgan “yin adọgbotọ bo yin huhlọnnọ taun”!
[Yẹdide to weda 11]
Enọku yí adọgbigbo do dekunnu to aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn de mẹ
[Yẹdide to weda 12]
Jaeli yin adọgbotọ podọ huhlọnnọ