HOSỌ OPLỌN TỌN 18
Owanyi po Whẹdida Dodo po to Agun Klistiani Tọn Mẹ (Adà 2Tọ To 4 Ji)
“Mì nọ to alọgọna ode awetọ to nuhe to agbàn pẹ̀n mì lẹ mẹ bo gbọnmọ dali hẹn osẹ́n Klisti tọn di.”—GAL. 6:2.
OHÀN 12 Jehovah, Jiwheyẹwhe Huhlọnnọ
BLADOPỌa
1. Onú awe tẹlẹ go wẹ mí sọgan tindo jidide gando?
JEHOVAH JIWHEYẸWHE yiwanna sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ. E ko yiwanna yé sọn hohowhenu, bo nasọ to wanyina yé kakadoi. E sọ yiwanna whẹdida dodo. (Salm. 33:5) Enẹwutu, mí sọgan tindo jidide gando onú awe go: (1) E nọ vẹna Jehovah whenue yè yinuwa hẹ devizọnwatọ etọn lẹ po mawadodo po. (2) E na hẹn ẹn diun dọ whẹdida dodo yin hinhẹnṣẹ. To hosọ tintan adà debọdo-dego tọn ehe tọn mẹ,b mí plọn dọ Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaeli gbọn Mose gblamẹ sinai do owanyi ji. E ze whẹdida dodo daga—yèdọ nuyiwa po dodowiwa po hẹ mẹlẹpo, etlẹ yin agbátọnọ lẹ. (Deut. 10:18) Osẹ́n enẹ do obá sisosiso he mẹ Jehovah nọ hò sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ tọn pọ́n jẹ hia.
2. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na mọ gblọndo na?
2 Osẹ́n Mose tọn doalọte to owhe 33 W.M., whenue agun Klistiani tọn yin didoai. Be Klistiani lẹ ma nasọ mọaleyi sọn osẹ́n he sinai do owanyi ji bo nọ ze whẹdida dodo daga de mẹ ba wẹ ya? Gbau! Klistiani lẹ tindo osẹ́n yọyọ de. To hosọ ehe mẹ, mí na dọhodo nuhe osẹ́n enẹ yin ji jẹnukọn. Enẹgodo, mí na mọ gblọndo na kanbiọ ehelẹ: Naegbọn mí sọgan dọ dọ osẹ́n ehe sinai do owanyi ji? Naegbọn mí sọgan dọ dọ e ze whẹdida dodo daga? To osẹ́n ehe glọ, nawẹ mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ lẹ dona nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ gbọn?
ETẸWẸ “OSẸ́N KLISTI TỌN” YIN?
3. Etẹwẹ “osẹ́n Klisti tọn” he yin nùdego to Galatianu lẹ 6:2 mẹ bẹhẹn?
3 Hia Galatianu lẹ 6:2. Klistiani lẹ tin to “osẹ́n Klisti tọn” glọ. Jesu ma basi todohukanji osẹ́n tọn de dai na hodotọ etọn lẹ, ṣigba e na yé anademẹ lẹ, gbedide lẹ po nunọwhinnusẹ́n lẹ po he yé na nọgbẹ̀ sọgbe hẹ. “Osẹ́n Klisti tọn” bẹ nuhe Jesu plọnmẹ lẹpo hẹn. Nado mọnukunnujẹ osẹ́n ehe mẹ dogọ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuhe bọdego lẹ ji.
4, 5. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Jesu plọnmẹ te, podọ whetẹnu wẹ e wàmọ?
4 Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Jesu plọnmẹ te? Tintan, e plọn gbẹtọ lẹ gbọn nuhe e dọ lẹ dali. Ohó etọn lẹ tindo huhlọn, na yé do nugbo lọ gando Jiwheyẹwhe go hia, bosọ plọnmẹ nuhe yin lẹndai ogbẹ̀ tọn, podọ yé dlẹnalọdo Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn taidi pọngbọ de na yajiji gbẹtọvi tọn lẹpo. (Luku 24:19) Jesu sọ plọnmẹ gbọn apajlẹ dali. Gbọn aliho gbẹninọ tọn etọn gblamẹ, e dohia hodotọ etọn lẹ lehe yé dona nọgbẹ̀ do.—Joh. 13:15.
5 Whetẹnu wẹ Jesu plọnmẹ? E plọnmẹ to lizọnyizọn aigba ji tọn etọn whenu. (Mat. 4:23) E sọ plọnnu hodotọ etọn lẹ ojlẹ vude to whenue e yin finfọnsọnku godo. Di apajlẹ, e sọawuhia pipli devi lẹ tọn de—vlavo gbẹtọ 500 linlán—podọ e degbena yé nado ‘hẹn gbẹtọ lẹ zun devi lẹ.’ (Mat. 28:19, 20; 1 Kọl. 15:6) Taidi ota agun lọ tọn, Jesu zindonukọn nado to nuplọn devi etọn lẹ to whenue e lẹkọyi olọn mẹ godo. Di apajlẹ, to nudi owhe 96 W.M., Klisti deanana apọsteli Johanu nado na tuli po ayinamẹ po Klistiani yiamisisadode lẹ.—Kol. 1:18; Osọ. 1:1.
6, 7. (a) Fie wẹ nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ yin kinkandai do? (b) Nawẹ mí nọ setonuna osẹ́n Klisti tọn gbọn?
6 Fie wẹ nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ yin kinkandai do? Kandai owe Wẹndagbe tọn ẹnẹ lẹ bẹ susu to nuhe Jesu dọ bosọ wà to aigba ji lẹ mẹ hẹn. Adà Owe-wiwe Glẹki tọn he pò lẹ sọ gọalọna mí dogọ nado mọnukunnujẹ pọndohlan Klisti tọn gando whẹho lẹ go mẹ; adà ehelẹ yin kinkan gbọn sunnu he yin gbigbọdo bo tindo “ayiha Klisti tọn” lẹ dali.—1 Kọl. 2:16.
7 Nuplọnmẹ lẹ: Nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ nọ gando adà gbẹzan tọn lẹpo go. Enẹwutu, osẹ́n Klisti tọn wẹ nọ deanana nuyiwa mítọn lẹ to whégbè, to azọ́nmẹ kavi to wehọmẹ, podọ to agun mẹ. Mí nọ plọn osẹ́n ehe gbọn Owe-wiwe Glẹki tọn lẹ hihia po ayihamẹlinlẹnpọn do yé ji po dali. Mí nọ setonuna osẹ́n ehe gbọn gbẹzan mítọn hinhẹn sọgbe hẹ anademẹ, gbedide po nunọwhinnusẹ́n he to kandai gbọdo enẹ mẹ lẹ po dali. Eyin mí setonuna osẹ́n Klisti tọn, be mí to tonusena Jehovah, Jiwheyẹwhe owanyinọ mítọn, mẹhe yin Asisa nuhe Jesu plọnmẹ lẹpo tọn.—Joh. 8:28.
OSẸ́N DE HE SINAI DO OWANYI JI
8. Etẹwẹ yin dodonu he ji osẹ́n Klisti tọn sinai do?
8 Eyin owhé he yè gbá ganji de yin didoai do dodonu he dolido ji, mẹhe nọ nọ̀ e mẹ lẹ nọ mọdọ emi to hihọ́ glọ bọ ayiha yetọn nọ jai. Mọdopolọ, eyin osẹ́n de yin zize sinai do dodonu he dolido ji, mẹhe nọ yìn osẹ́n lọ lẹ nọ mọdọ emi to hihọ́ glọ. Osẹ́n Klisti tọn yin zize sinai do dodonu dagbe hugan lọ ji, enẹ wẹ owanyi. Naegbọn mí sọgan dọ mọ?
Eyin mí nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ po owanyi po, be mí to tonusena “osẹ́n Klisti tọn” niyẹn (Pọ́n hukan 9-14tọ)d
9, 10. Apajlẹ tẹlẹ wẹ dohia dọ owanyi nọ whàn Jesu, podọ nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ etọn gbọn?
9 Tintan, owanyi nọ whàn Jesu to nuyiwa etọn lẹpo mẹ. Lẹblanu kavi awuvẹmẹ sisosiso yin aliho owanyi didohia tọn de. Lẹblanu mọnkọ wẹ whàn Jesu nado plọnnu gbẹtọgun lẹ, gbọazọ̀nna awutunọ lẹ, na núdùdù huvẹtọnọ lẹ, podọ nado fọ́n oṣiọ lẹ. (Mat. 14:14; 15:32-38; Malku 6:34; Luku 7:11-15) Mahopọnna dọ onú ehelẹ wiwà biọ dọ Jesu ni yí suhugan whenu po huhlọn etọn po tọn zan, ewọ desọn ojlo mẹ bo na ayidonugo nuhudo mẹdevo lẹ tọn jẹnukọnna etọn titi lẹ. Hú popolẹpo, e do owanyi he klo hia gbọn ogbẹ̀ etọn zizejo do ota mẹdevo lẹ tọn mẹ dali.—Joh. 15:13.
10 Nuplọnmẹ lẹ: Mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn ayidonugo nina nuhudo mẹdevo lẹ tọn jẹnukọnna mítọn titi lẹ dali. Mí sọgan sọ hodo apajlẹ etọn gbọn pinplọn nado nọ do awuvẹmẹ sisosiso hia mẹhe to aigba-denamẹ mítọn ji lẹ dali. Eyin awuvẹmẹ mọnkọ nọ whàn mí nado dọyẹwheho bo plọn wẹndagbe lọ mẹdevo lẹ, be mí to tonusena osẹ́n Klisti tọn niyẹn.
11, 12. (a) Etẹwẹ dohia dọ Jehovah nọ hò mítọn pọ́n sisosiso? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ owanyi Jehovah tọn gbọn?
11 Awetọ, Jesu do owanyi Otọ́ etọn tọn hia. To lizọnyizọn Jesu tọn whenu, ewọ do obá sisosiso he mẹ Jehovah nọ hò sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ tọn pọ́n jẹ hia. Dopo to nususu he Jesu plọnmẹ lẹ mẹ wẹ yindọ: Dopodopo mítọn wẹ vẹna Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn bosọ họakuẹ na ewọ. (Mat. 10:31) Jehovah nọ to jejeji nado dokuavọna lẹngbọ he danbú bo wá lẹnvọjọ bosọ lẹkọwa agun lọ mẹ lẹ. (Luku 15:7, 10) Jehovah do owanyi he e tindo na mí hia gbọn Visunnu etọn zizejo taidi ofligọ do ota mítọn mẹ dali.—Joh. 3:16.
12 Nuplọnmẹ lẹ: Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ owanyi Jehovah tọn gbọn? (Efe. 5:1, 2) Mí nọ pọ́n mẹmẹsunnu gọna mẹmẹyọnnu mítọn lẹ dopodopo hlan taidi mẹvivẹ podọ omẹ họakuẹ lẹ, podọ mí nọ yí ayajẹ do dokuavọna ‘lẹngbọ he ko bu’ bo lẹkọwa Jehovah dè de. (Salm. 119:176) Mí nọ dohia dọ mí yiwanna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po gbọn míde zizejo, vlavo nado gọalọna yé to ojlẹ nuhudo tọn lẹ mẹ dali. (1 Joh. 3:17) Eyin mí nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ to aliho he do owanyi hia mẹ, mí to tonusena osẹ́n Klisti tọn.
13, 14. (a) Dile e yin kinkandai to Johanu 13:34, 35 mẹ do, etẹwẹ Jesu degbena hodotọ etọn lẹ nado nọ dohia, podọ naegbọn ehe do yin gbedide yọyọ de? (b) Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí nọ setonuna gbedide yọyọ enẹ te?
13 Atọ̀ntọ, Jesu degbena hodotọ etọn lẹ nado nọ do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia. (Hia Johanu 13:34, 35.) Gbedide Jesu tọn yin yọyọ, na e bẹ owanyi wunmẹ de hẹn he ma yin nubiọtomẹsi de to Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaeli glọ: Nọ yiwanna yisenọ hatọ lẹ kẹdẹdile Jesu yiwanna we do. Enẹ biọ owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn.c Mí dona yiwanna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po etlẹ yin hugan lehe mí yiwanna mídetiti do. Mí dona yiwanna yé jẹ obá lọ mẹ nado desọn ojlo mẹ bo ze ogbẹ̀ mítọn jo do ota yetọn mẹ, dile Jesu wà na mí do.
14 Nuplọnmẹ lẹ: Nawẹ mí nọ setonuna gbedide yọyọ lọ gbọn? Do glido, gbọn avọ́sinsan lẹ bibasi do ota mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po tọn mẹ dali. Gbọnvona dọ mí nọ to gbesisọ mẹ nado basi avọ́sinsan he nọ kàn dẹpẹ biọ hugan lọ, yèdọ nado ze ogbẹ̀ mítọn jo do ota yetọn mẹ, mí sọ nọ wleawufo nado basi avọ́sinsan he whè humọ lẹ ga. Di apajlẹ, eyin mí nọ wà nuhe go mí pé lẹpo nado nọ yì ze mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu mẹhomẹ de wá opli lẹ to gbesisọ mẹ, kavi nọ desọn ojlo mẹ nado jo nujlomẹ mítọn titi lẹ do nado hẹn homẹ mẹyiwanna de tọn hùn, kavi nọ yí gbọjẹ to agbasazọ́n mẹ nado gọalọ to nugbajẹmẹji de whenu, be mí to tonusena osẹ́n Klisti tọn niyẹn. Gbọnmọ dali, mí sọ nọ gọalọ nado hẹn agun lọ zun fie mẹdopodopo sọgan mọ ede to hihọ́ glọ te.
OSẸ́N DE HE ZE WHẸDIDA DODO DAGA
15-17. (a) Nawẹ nuyiwa Jesu tọn lẹ do pọndohlan etọn gando whẹdida dodo go hia gbọn? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn?
15 Sọgbe hẹ Biblu, “whẹdida dodo” na taun tọn zẹẹmẹdo nado wà nuhe Jiwheyẹwhe nọ pọnhlan di nuhe sọgbe, podọ nado wàmọ matin mẹnukuntahihopọn. Naegbọn mí sọgan dọ dọ osẹ́n Klisti tọn ze whẹdida dodo daga?
Jesu yinuwa hẹ yọnnu lẹ to aliho he do sisi hia mẹ bosọ nọ jọmẹ hẹ yé, etlẹ yin mẹhe mẹdevo lẹ nọ pọnhlan di aṣagbọ́nu lẹ (Pọ́n hukan 16tọ)e
16 Tintan, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo lehe nuyiwa Jesu tọn lẹ do pọndohlan etọn gando whẹdida dodo go hia do ji. To ojlẹ etọn mẹ, sinsẹ̀ngán Ju lẹ nọ gbẹwanna mẹhe ma yin Ju lẹ, nọ yí nukunpẹvi do pọ́n Ju paa lẹ, bo ma nọ tindo sisi depope na yọnnu lẹ. Ṣigba, Jesu nọ yinuwa hẹ mẹlẹpo to aliho he sọgbe mẹ bo ma nọ homẹnukuntapọn. E kẹalọyi mẹhe ma yin Ju bo ka yí yise do dọnsẹpọ ewọ lẹ. (Mat. 8:5-10, 13) E dọyẹwheho na mẹlẹpo matin nuvẹun, yèdọ adọkunnọ po wamọnọ po. (Mat. 11:5; Luku 19:2, 9) E ma nọ ylanhùn do yọnnu lẹ go kavi yinuwa hẹ yé po kanyinylan po gbede. Kakatimọ, e nọ do sisi hia yọnnu lẹ bosọ nọ jọmẹ hẹ yé, etlẹ yin mẹhe mẹdevo lẹ nọ pọnhlan di aṣagbọ́nu lẹ ga.—Luku 7:37-39, 44-50.
17 Nuplọnmẹ lẹ: Mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn nuyiwa hẹ mẹdevo lẹ matin mẹnukuntahihopọn po yẹwhehodidọ na mẹhe jlo na dotoai lẹpo po dali—mahopọnna aṣa yetọn kavi sinsẹ̀n he mẹ yé te. Sunnu Klistiani lẹ nọ hodo apajlẹ etọn gbọn nuyiwa hẹ yọnnu lẹ po sisi po dali. Eyin mí nọ wà onú ehelẹ, be mí to tonusena osẹ́n Klisti tọn.
18, 19. Etẹwẹ Jesu plọnmẹ gando whẹdida dodo go, podọ etẹlẹ wẹ mí sọgan plọn sọn nuplọnmẹ etọn mẹ?
18 Awetọ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuhe Jesu plọnmẹ gando whẹdida dodo go ji. E plọn hodotọ etọn lẹ nunọwhinnusẹ́n delẹ he na gọalọna yé nado nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ to aliho dodo tọn mẹ. Di apajlẹ, lẹnnupọndo Osẹ́n Sika tọn ji. (Mat. 7:12) Mímẹpo wẹ nọ jlo dọ yè ni yinuwa hẹ mí po dodo po. Enẹwutu, mí dona nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ po dodo po. Eyin mí nọ wàmọ, yelọsu sọgan yin whinwhàn nado yinuwa hẹ mí to aliho dodo tọn mẹ. Ṣigba etẹwẹ lo eyin yè ko yinuwa hẹ mí to aliho mawadodo tọn mẹ? Jesu sọ plọn hodotọ etọn lẹ nado nọ deji dọ Jehovah na “hẹn ẹn diun dọ whẹdida dodo yin bibasi na [mẹhe] to awhádo hlan ẹn to okle po ozán po” lẹ. (Luku 18:6, 7) To linlẹn de mẹ, opagbe wẹ nuhe e dọ enẹ yin: Jiwheyẹwhe dodonọ mítọn yọ́n whlepọn he pehẹ mí te to azán godo tọn ehelẹ mẹ lẹ, podọ e na hẹn ẹn diun dọ whẹdida dodo yin bibasi na mí to ojlẹ sisọ etọn mẹ.—2 Tẹs. 1:6.
19 Nuplọnmẹ lẹ: Eyin mí nọ hodo nunọwhinnusẹ́n he Jesu plọnmẹ lẹ, mí na nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ po dodo po. Podọ, eyin mí ko jiya mawadodo tọn to aihọn Satani tọn mẹ, e sọgan yin homẹmiọnnamẹnu na mí nado yọnẹn dọ Jehovah na hẹn ẹn diun dọ owhẹ̀ dodo yin didá do ota mítọn mẹ.
NAWẸ MẸHE TIN TO OTẸN AṢẸPIPA TỌN MẸ LẸ DONA NỌ YINUWA HẸ MẸDEVO LẸ GBỌN?
20, 21. (a) Nawẹ mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ lẹ dona nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ gbọn? (b) Nawẹ asu de sọgan do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia gbọn, podọ nawẹ otọ́ de dona nọ yinuwa hẹ ovi etọn lẹ gbọn?
20 To osẹ́n Klisti tọn glọ, nawẹ mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ lẹ dona nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ gbọn? Na owanyi ji wẹ osẹ́n enẹ sinai do wutu, mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ lẹ dona nọ doyẹyigona mẹhe to anademẹ yetọn glọ lẹ bo nọ yinuwa hẹ yé to aliho owanyi tọn mẹ. Yé dona nọ flindọ aliho owanyi tọn wẹ aliho he Klisti kẹalọyi.
21 To whẹndo mẹ. Asu de dona yiwanna asi etọn “kẹdẹdile Klisti nọ wà na agun lọ do.” (Efe. 5:25, 28, 29) Asu de dona nọ hodo apajlẹ owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn he Klisti dohia gbọn ayidonugo nina nuhudo po ojlo asi etọn tọn lẹ po jẹnukọnna etọn titi lẹ dali. Sunnu delẹ sọgan nọ mọdọ e vẹawu nado do owanyi mọnkọ hia, vlavo na yé ma yin pinplọn whẹ́n to lẹdo he mẹ nuyiwa hẹ mẹdevo lẹ to aliho dodo po owanyi po tọn mẹ nọ yin pinpọnhlan di nujọnu te wutu. E sọgan vẹawuna yé nado jo jijọ ylankan enẹlẹ do, ṣigba yé dona basi diọdo ehelẹ nado sọgan setonuna osẹ́n Klisti tọn. Asu de he nọ do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia nọ duale sisi asi etọn tọn. Otọ́ de he yiwanna ovi etọn lẹ nugbonugbo ma na gbleawuna yé gbede, vlavo to hodidọ mẹ kavi to nuyiwa etọn lẹ mẹ. (Efe. 4:31) Kakatimọ, e nọ do owanyi po godonọnamẹ etọn po hia ovi etọn lẹ to aliho he nọ hẹn yé tindo numọtolanmẹ hihọ́ tọn mẹ. Otọ́ mọnkọ nọ duale owanyi gọna jidedomẹgo ovi etọn lẹ tọn.
22. Dile 1 Pita 5:1-3 dọ do, mẹnu tọn wẹ “lẹngbọ” lẹ yin, podọ nawẹ yé dona nọ yin nuyiwa hẹ gbọn?
22 To agun mẹ. Mẹho lẹ dona nọ flindọ “lẹngbọ” lẹ ma yin yetọn. (Joh. 10:16; hia 1 Pita 5:1-3.) Hogbe lọ lẹ “lẹngbọpa Jiwheyẹwhe tọn,” “to Jiwheyẹwhe nukọn,” podọ “ogú Jiwheyẹwhe tọn lẹ” nọ flinnu mẹho lẹ dọ Jehovah tọn wẹ lẹngbọ lẹ yin. Ewọ nọ jlo dọ lẹngbọ emitọn lẹ ni yin nuyiwa hẹ to aliho owanyi po mẹtọnhopọn po tọn mẹ. (1 Tẹs. 2:7, 8) Mẹho he nọ yí owanyi do penukundo azọngban lẹngbọhọtọ tọn yetọn go lẹ nọ mọ nukundagbe Jehovah tọn yí. Mẹho mọnkọtọn lẹ sọ nọ duale owanyi gọna sisi mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po tọn.
23, 24. (a) Etẹwẹ yin azọngban mẹho lẹ tọn dile yé to nukunpedo whẹho ylanwiwa sinsinyẹn tọn lẹ go? (b) Etẹwẹ mẹho lẹ nọ hẹn do ayiha mẹ to whenue yé to whẹho mọnkọ lẹ didẹ?
23 Etẹwẹ yin azọngban mẹho lẹ tọn dile yé to nukunpedo whẹho ylanwiwa sinsinyẹn tọn lẹ go? Azọngban yetọn ma yin nudopolọ hẹ dehe whẹdatọ po mẹho Islaeli tọn lẹ po tindo to Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaeli glọ. To Osẹ́n enẹ glọ, sunnu he yin dide lẹ ma nọ penukundo whẹho gbigbọmẹ tọn lẹ kẹdẹ go, ṣigba yé sọ nọ penukundo whẹho paa po sẹ́nhẹngba po tọn lẹ go ga. Ṣigba to osẹ́n Klisti tọn glọ, azọngban mẹho lẹ tọn wẹ nado penukundo adà gbigbọmẹ tọn he whẹho ylanwiwa tọn de bẹhẹn lẹ go. Yé nọ mọnukunnujẹemẹ dọ Jiwheyẹwhe ko na dotẹnmẹ aṣẹpatọ otò tọn lẹ nado penukundo whẹho paa po sẹ́nhẹngba po tọn lẹ go. Gbọnmọ dali, aṣẹpatọ lẹ nọ yí osẹ́n-ba delẹ do hò gbẹtọ lẹ taidi akuẹgbònamẹ kavi mẹzizedo gànpamẹ.—Lom. 13:1-4.
24 Nawẹ mẹho lẹ nọ penukundo adà gbigbọmẹ tọn he whẹho ylanwiwa sinsinyẹn tọn de bẹhẹn lẹ go gbọn? Yé nọ yí Owe-wiwe lẹ zan nado gbeje whẹho lẹ pọ́n podọ nado basi nudide lẹ. Yé nọ hẹn do ayiha mẹ dọ owanyi ji wẹ osẹ́n Klisti tọn sinai do. Owanyi nọ whàn mẹho lẹ nado kanse dọ: Etẹlẹ wẹ e biọ dọ mí ni wà nado gọalọna mẹdepope he ylanwiwa lọ ko hẹn awugble wá na to agun lọ mẹ? Na nuhe dù ylanwatọ lọ, owanyi sọ nọ whàn mẹho lẹ nado kanse yede dọ: Be ewọ do lẹnvọjọ hia ya? Be mí sọgan gọalọna ẹn nado gọ̀ jẹgangan to gbigbọ-liho ya?
25. Etẹ ji wẹ hosọ he bọdego na dọhodo?
25 Lehe mí yọ́n pinpẹn etọn do sọ dọ mí tin to osẹ́n Klisti tọn glọ! Whenue mímẹpo dovivẹnu vẹkuvẹku nado setonuna osẹ́n enẹ, mí nọ gọalọ nado hẹn agun mítọn zun fie mẹdopodopo sọgan nọ mọdọ yè yiwanna emi bo nọ yọ́n pinpẹn emitọn, bọ emi sọ tin to hihọ́ glọ te. Ṣigba, mí to gbẹnọ to aihọn de he mẹ ‘mẹylankan lẹ ko ylan deji dogọ’ te. (2 Tim. 3:13) Mí dona tin to aṣeji taun. Nawẹ agun Klistiani tọn sọgan do whẹdida dodo Jiwheyẹwhe tọn nkọ hia to whenue e to nukunpedo whẹho ovivu zinzanhẹ tọn go gbọn? Hosọ he bọdego na na gblọndo kanbiọ enẹ tọn.
OHÀN 15 Mì Pà Plọnji Jehovah Tọn!
a Hosọ ehe po awe he bọdego lẹ po yin adà debọdo-dego lẹ he dọhodo nuhewutu mí sọgan deji dọ Jehovah yin Jiwheyẹwhe owanyi po whẹdida dodo po tọn de ji. E jlo dọ omẹ emitọn lẹ ni duvivi whẹdida dodo tọn, podọ e nọ miọnhomẹna mẹhe ko jiya whẹdida mawadodo tọn to aihọn ylankan ehe mẹ lẹ.
b Pọ́n hosọ lọ “Owanyi po Whẹdida Dodo po to Islaeli Hohowhenu Tọn” to zinjẹgbonu Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn février 2019 tọn mẹ.
c ZẸẸMẸ HOGBE LẸ TỌN: Owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn nọ whàn mí nado na ayidonugo nuhudo po ojlo mẹdevo lẹ tọn po jẹnukọnna mítọn titi lẹ. Mí nọ to gbesisọ mẹ nado yí nude do sanvọ́ kavi ze nujlomẹ mítọn titi de do apadopo nado sọgan gọalọna mẹdevo lẹ kavi hẹn ale wá na yé.
d ZẸẸMẸ YẸDIDE LẸ TỌN: Jesu doayi asuṣiọsi de he visunnu dopo akàn etọn kú go. Lẹblanu whàn Jesu nado fọ́n dẹpẹ lọ sọnku.
e ZẸẸMẸ YẸDIDE LẸ TỌN: Jesu to núdù to owhé Falesi de he nọ yin Simọni tọn gbè. Nawe de, he na ko yin galọtọ de yí dasin do klọ afọ Jesu tọn lẹ bo yí oda etọn lẹ do súnsún yé, bosọ kọ̀n amisisa do yé go. Simọni jẹagọdo nuyiwa nawe lọ tọn, amọ́ Jesu yiavùnlọna nawe lọ.