Nudọnamẹ lọ lẹ Yin Zizedonukọnnamẹ Kannukannu

WHẸPO nudọnamẹ towe lẹ nido sọgan yin titò to aliho kannukannu tọn mẹ, a dona tindo yanwle de to ayiha mẹ. Etẹwẹ yin yanwle towe? Be nado dọhodo hosọ de ji na mẹdevo lẹ, vlavo do nuyise de ji, jijọ de, jẹhẹnu de, walọyizan de, kavi gando aliho gbẹninọ tọn de go wẹ ya? Be a jlo na do linlẹn de hia dọ e yin nugbo kavi lalo wẹ ya? Be a to tintẹnpọn nado wleawuna pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn na nude kavi nado whàn gbẹtọ lẹ nado yinuwa wẹ ya? Vlavo mẹdopo kavi pipli daho de wẹ a jlo na ze ohó towe donukọnna, nado wàmọ po kọdetọn dagbe po, a dona gbadopọnna nuhe yé ko yọnẹn do hosọ lọ ji podọ pọndohlan he yé tindo do e ji. To ehe wiwà godo, basi todohukanji nudọnamẹ towe tọn to aliho de mẹ he na gọalọna we nado jẹ yanwle towe kọ̀n.

Gando lizọnyizọn Saulu (Paulu) tọn go to Damasku, Owalọ lẹ 9:22 na linlin dọ e “sọ doflu Ju he nọ nọ̀ Damasku lẹ, bosọ sọhia [to aliho kannukannu tọn mẹ] dọ ehe wẹ Klisti lọ.” Etẹwẹ kunnudenu he tin to kannukannu tọn enẹ bẹhẹn? Dile kandai lizọnyizọn Paulu tọn to Antioku po Tẹsalonika po dohia do, jẹnukọn whẹ́, e ze ohó etọn sinai do nugbo lọ ji dọ Ju lẹ kẹalọyi Owe-Wiwe Heblu tọn lẹ bo yigbe dọ emilẹ yí nuhe ehelẹ dọ gando Mẹssia lọ go sè. Enẹgodo, sọn Owe-wiwe enẹlẹ mẹ, Paulu ṣinyan wefọ he dọhodo gbẹzan po lizọnyizọn Mẹssia tọn lẹ po ji. E yihodọ sọn ehelẹ mẹ bo yí yé jlẹdo nuhe jọ to kọndopọmẹ hẹ Jesu go. To godo mẹ, e wá tadona he họnwun lọ kọ̀n dọ Jesu wẹ Klisti kavi Mẹssia lọ. (Owalọ 13:16-41; 17:2, 3) Eyin hiẹ lọsu ze nugbo Biblu tọn donukọnnamẹ to aliho kannukannu tọn mẹ, e sọgan yinuwado mẹdevo lẹ ji bo diọlinlẹn na yé.

Nudọnamẹ lọ Titò. Aliho voovo lẹ mẹ wẹ a sọgan tò nudọnamẹ towe te kannukannu. Eyin a lẹndọ e na pọnte hugan, a sọgan yí aliho awe zan dopọ. Gbadopọnna apajlẹ vude.

Hodidọ lọ mimá do hóvila lẹ glọ. Ehe na biọ dọ a ni má nudọnamẹ towe lẹ do hóvila voovo lẹ glọ, bọ dopodopo na gọalọ nado jẹ yanwle towe kọ̀n. Mimá lọ lẹ sọgan yin nuagokun titengbe he na gọalọ nado mọnukunnujẹ hosọ towe mẹ. Yé sọgan yin kunnudenu tangan lẹ he na nọgodona nude kavi jẹagọdo e. Dile etlẹ yindọ nuagokun delẹ gando hosọ towe go, yé sọgan yin yiyidogọ kavi yin didesẹ, sinai do mẹplidopọ towe po yanwle towe po ji.

Gbadopọnna apajlẹ hodidọ heyin mimá do hóvila lẹ glọ de tọn. Nuzedonukọnnamẹ kleun de gando oyín Jiwheyẹwhe tọn go sọgan bẹ (1) nuhewutu oyín Jiwheyẹwhe tọn yinyọnẹn yin nujọnu, (2) nuhe oyín Jiwheyẹwhe tọn yin, podọ (3) lehe mí sọgan do sisi hia na oyín enẹ do hẹn.

Nususu sọgan yin pinplọn gando ehe go eyin mí gbadopọnna owe he “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ wleawuna lẹ nado deanana plọnmẹ Biblu whégbè tọn lẹ. (Mat. 24:45) Owe ehelẹ nọ saba tindo hosọ lẹ, he sọgan gọalọna nuplọntọ de nado mọnukunnujẹ nugbo dodonu Biblu tọn lẹ mẹ. Owe daho lẹ nọ tindo hóvila lẹ nado má weta dopodopo do adà voovo lẹ mẹ. Hosọ dopodopo nọ fọnjlodotena nuplọntọ lọ to nupinplọn he na bọdego mẹ bo nọ gọalọ nado basi bladopọ nudọnamẹ lọ blebu tọn.

Nuyiwa po kọdetọn etọn lẹ po. Aliho devo nado ze nudọnamẹ lẹ donukọnnamẹ kannukannu wẹ nado yí nuyiwa lẹ jlẹdo kọdetọn yetọn lẹ go.

Afọdide ehe sọgan yọnhugan eyin a to hodọna pipli de kavi na mẹhe dona yí sọwhiwhe do gbadopọnna kọdetọn nuhe wà yé te kavi nuhe yé lẹn nado wà lẹ tọn. Howhinwhẹn lẹ weta 7 na apajlẹ dagbe ehe tọn. E basi zẹẹmẹ to aliho he họnwun mẹ gando lehe jọja sunnu wunvinọ de he “zìnzìn pò na” (nuyiwa lọ) jẹ ylando mẹ po ayọdetọ de po bo jiya he vẹadi lẹ do (kọdetọn lọ).—Howh. 7:7.

Nado zinnudeji dogọ, a sọgan yí kọdetọn ylankan he mẹhe gbẹ́ nado zinzọnlin to aliho Jehovah tọn ji lẹ nọ jiya etọn jlẹdo kọdetọn dagbe he mẹhe setonuna Jehovah lẹ nọ duvivi etọn go. Gbigbọ Jehovah tọn whàn Mose nado yí nuyijlẹdonugo mọnkọtọn zan to whenuena e dọho na akọta Islaeli tọn whẹpo yé do biọ Aigba Pagbe tọn ji.—Deut., weta 28.

To whẹho delẹ mẹ, e na pọnte hugan nado bẹ hodidọ towe jẹeji gbọn ninọmẹ de didohia (kọdetọn lọ) dali, podọ to enẹgodo do kunnudenu he dlẹnalọdo nuhe hẹn ninọmẹ lọ wá lẹ hia (nuyiwa lọ). Ehe nọ saba biọ dọ nuhahun de ni mọ pọngbọ yí to hodidọ lọ mẹ.

Nuhahun po pọngbọ po. To lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ, to whenuena hiẹ dọhodo nuhahun he to ahunmẹduna gbẹtọ lẹ ji bo dohia dọ pọngbọ dagbe de tin, ehe sọgan na tuli mẹde nado dotoai. Nuhahun lọ sọgan yin dehe hiẹ fọndote kavi whẹho de he whétọ lọ fọndote.

Nuhahun mọnkọtọn sọgan yin nugbo lọ dọ gbẹtọ lẹ nọ poyọnho bo nọ kú, sẹ́nhẹngba he gbayipe, kavi whẹdida mawadodo he gbayipe to egbehe. E ma biọ hodidọ gaa nado dohia dọ nuhahun mọnkọtọn de tin gba, na e họnwun gblegede wutu. Nuhe a na wà poun wẹ nado dlẹnalọdo nuhahun lọ, bo ze pọngbọ he Biblu dohia donukọnnamẹ.

To alọ devo mẹ, nuhahun lọ sọgan yin mẹdetiti tọn. E sọgan yin avùnnukundiọsọmẹ he mẹjitọ godoponọ de nọ pannukọn, gbigbọjọ he azọ̀n sinsinyẹn nọ hẹnwa, kavi awusinyẹnnamẹ he mẹde to numimọ etọn tindo na nuyiwahẹmẹ agọ̀ gbọn mẹdevo dali wutu. Nado basi wadotana dagbe hugan, a dona dotoai ganji whẹ́. Biblu wleawuna nudọnamẹ họakuẹ do nuhahun ehe lẹpo ji. Ṣigba e dona yin yiyizan po wuntuntun po. Eyin whétọ lọ na mọaleyi sọn hodidọ towe mẹ, a dona dọho po nujikudo po. Hẹn ohó towe họnwun na ẹn nado yọ́n pọngbọ he ji a to hodọdo vlavo pọngbọ tẹgbẹ̀ tọn de wẹ, kavi kọgbọ ojlẹ gli tọn, kavi lehe ninọmẹ he ma sọgan yin didiọ to titonu ehe mẹ na yin akọndona do. To hogbe devo mẹ, hẹn ẹn diun dọ hoyijlẹdohogo Owe-wiwe tọn he a to zizedonukọnnamẹ sù pé nado nọgodona tadona towe. Yin e mayin mọ, pọngbọ he dlẹnalọdo a te sọgan taidi nuhe ma sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe paali to nukun whétọ lọ tọn mẹ.

Hodidọ do nujijọ lẹ ji to aliho debọdo-dego tọn mẹ. Nudọnamẹ delẹ nọ yin zizedonukọnnamẹ to jọwamọ-liho to aliho debọdo-dego tọn mẹ. Di apajlẹ, to owe Eksọdusi tọn mẹ, Azọ̀nylankan Ao lẹ yin zizedonukọnnamẹ to aliho he mẹ yé jọ te. To Heblu lẹ weta 11 mẹ, apọsteli Paulu slẹ sunnu po yọnnu he tindo yise apajlẹnọ lẹ po to aliho debọdo-dego tọn mẹ.

Eyin a dọ nujijọ he wayi lẹ to aliho debọdo-dego tọn mẹ, ehe sọgan gọalọna mẹplidopọ towe lẹ nado mọnukunnujẹ lehe nujijọ delẹ wá aimẹ do mẹ. Ehe yọn-na-yizan na whenuho egbezangbe tọn gọna nujijọ ojlẹ Biblu tọn lẹ. Gbọnmọ dali, hiẹ sọgan to hodọdo nujijọ debọdo-dego tọn lẹ ji bo nasọ to kọdetọn nuyiwa lẹ tọn dohia to pọmẹ. Eyin a basi tito nado slẹ nujijọ he Biblu dohia dọ yé na jọ to sọgodo lẹ, hodidọ do yé ji to aliho debọdo-dego tọn mẹ wẹ na bọawu na mẹplidopọ towe lẹ nado hodo bo flin.

Hodidọ do nujijọ lẹ ji to aliho debọdo-dego tọn mẹ ma zẹẹmẹdo dọ hiẹ dona nọ bẹsọn bẹjẹeji to whepoponu gba. To whẹho delẹ mẹ, e sọgan yọ́n hugan nado bẹ otàn de jẹeji sọn fie nujijọ lọ sẹhundaga te. Di apajlẹ, to numimọ mẹde tọn nina whenu, a sọgan de nado bẹ numimọ lọ jẹeji sọn fie tenọgligo hinhẹn mẹlọ tọn hlan Jiwheyẹwhe yin whiwhlepọn te ji. To whenuena a ko dọ enẹ nado fọ́n ojlo dote to otàn lọ mẹ godo, a sọgan basi zẹẹmẹ gigọ́ nuhe hẹn whlepọn lọ wá tọn to aliho debọdo-dego tọn mẹ.

Yí Nudọnamẹ He Gandego lẹ Kẹdẹ Zan. Mahopọnna lehe a tò nudọnamẹ towe lẹ do, hẹn ẹn diun dọ nuhe gandego lẹ kẹdẹ wẹ a yizan. Nudọnamẹ he a ṣinyan lẹ dona sọgbe hẹ hosọ hodidọ towe tọn. A sọ dona lẹnnupọndo mẹhe mẹplidopọ towe lẹ bẹhẹn ji. Nuagokun tangan de sọgan yin nujọnu na mẹplidopọ de, to whenuena mẹplidopọ devo sọgan nọma tindo nuhudo etọn. A sọ dona hẹn ẹn diun dọ nudọnamẹ towe lẹpo na gọalọ nado jẹ yanwle towe kọ̀n. Yin e mayin mọ, nuzedonukọnnamẹ towe tlẹ sọgan fọnjlodotenamẹ, ṣogan bo ma na tindo kọdetọn dagbe.

To dodinnanu bibasi whenu, a sọgan mọ nudọnamẹ ojlofọndotenamẹ tọn susu he gando hosọ towe go. Detẹ lẹ wẹ a na yizan? Eyin nudọnamẹ he a wleawuna sù hugan na mẹplidopọ lẹ, a sọgan nọma jẹ yanwle towe kọ̀n. Nuagokun tangan vude he yin gbigbà do flinflin ganji na yin finflin po awubibọ po hugan nudọnamẹ susugege heyin zizedonukọnnamẹ po whlẹndo po. Ehe ma zẹẹmẹdo dọ zẹẹmẹ flinflin lẹ ma sọgan yin bibasi do hosọ towe ji gba. Ṣigba ma dike yé ni dùto yanwle towe ji blo. Doayi lehe zẹẹmẹ gigọ́ mọnkọtọn lẹ yin kinkàndai to Biblu mẹ do go to Malku 7:3,  4 po Johanu 4:1-3, 7-9 po mẹ.

Dile hiẹ to hodọdo nuagokun dopodopo ji, payi ma nado wàmọ po awuyiya po sọmọ bọ mẹplidopọ towe lẹ na bu to aliho debọdo-dego tọn he mẹ hodidọ lọ to yinyin zizedonukọnnamẹ te mẹ. Na linlẹn lọ lẹ nido sọgan wazọ́n dopọ ganji, a dona tẹnpọn nado nọ blá linlẹn de do devo go. Kanṣiṣa lọ sọgan yin hodidọ agbòte kavi hodidọ blebu he do lehe linlẹn lọ lẹ gando yedelẹ go do hia. To ogbè susu mẹ, hogbe bọawu he nọ blá hodidọ lẹ dopọ sọgan yin yiyizan nado do kanṣiṣa he linlẹn yọyọ de tindo hẹ dehe jẹnukọnna ẹn hia.

Eyin a yí nudọnamẹ he gandego lẹ kẹdẹ zan bo tò yé kannukannu, e na gọalọna we nado jẹ yanwle towe kọ̀n.