OPLỌN 47
Yí Yẹdide lẹ Zan Ganji
NAEGBỌN hiẹ dona yí yẹdide lẹ zan to mẹpinplọn towe mẹ? Na mọwiwà sọgan hẹn mẹpinplọn towe tindo kọdetọn dagbe dogọ. Jehovah Jiwheyẹwhe po Jesu Klisti po yí onú mọnkọtọn lẹ zan, podọ mí sọgan plọnnu sọn yé dè. Eyin yẹdide lẹ yin yiyizan to pọmẹ hẹ hodidọ, nudọnamẹ nọ yin mimọyi to aliho awe mẹ. Ehe sọgan gọalọ nado hẹn ayidonugo mẹplidopọ lẹ tọn go bo na huhlọn nuyiwadomẹji heyin bibasi lọ. Nawẹ a sọgan yí yẹdide lẹ zan to wẹndagbe lọ zizedonukọnnamẹ whenu gbọn? Nawẹ a sọgan tindo nujikudo dọ hiẹ to yé yizan po kọdetọn dagbe po gbọn?
Lehe Mẹplọntọ Daho Hugan lẹ Yí Yẹdide lẹ Zan Do. Jehovah yí yẹdide he sọgan yin finflin po awubibọ po lẹ zan nado plọnmẹ onú titengbe lẹ. E hẹn Ablaham tọ́n jẹ gbangba to zánmẹ gbèdopo, bo dọna ẹn dọ: “Ze nukun pọ́n hlan olọn lo, bo dọ sọha sunwhlẹvu lẹ tọn eyin hiẹ sọgan dọ sọha yetọn. . . . Mọwẹ okún towe na yin.” (Gẹn. 15:5) Dile etlẹ yindọ e na sinyẹnawu na gbẹtọ nado yí opagbe enẹ sè, Ablaham yin whinwhàn sisosiso bo tindo yise to Jehovah mẹ. To nujijọ devo whenu, Jehovah do Jẹlemia hlan owhé zẹ́ndotọ de tọn gbè bo biọ to e si nado biọ azọ́nwatẹn zẹ́ndotọ lọ tọn mẹ bo pọ́n lehe dawe lọ to okò yí do to nuhe jlo e basi do. Nuplọnmẹ ayidego tọn nankọ die gando aṣẹpipa Jehovah tọn do gbẹtọvi lẹ ji go! (Jẹl. 18:1-6) Podọ Jona ma sọgan wọn nuhe Jehovah plọn ẹn do lẹblanu ji gbọn atinkan de gblamẹ gbede gba. (Jona 4:6-11) Jehovah tlẹ dọna yẹwhegán etọn lẹ nado yí nuyizan delẹ do basi wadohia owẹ̀n dọdai yetọn tọn lẹ. (1 Ahọ. 11:29-32; Jẹl. 27:1-8; Ezek. 4:1-17) Gòhọtúntún lọ po adà voovo tẹmpli tọn lẹ po yin ohia he gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nuhe tin to olọn mẹ lẹ mẹ. (Heb. 9:9, 23, 24) Jiwheyẹwhe sọ yí numimọ susu lẹ zan nado hẹn nudọnamẹ titengbe lẹ zun yinyọnẹn.—Ezek. 1:4-28; 8:2-18; Owalọ 10:9-16; 16:9, 10; Osọ. 1:1.
Nawẹ Jesu yí yẹdide lẹ zan gbọn? To whenuena Falesi lẹ po hodotọ Hẹlodi tọn lẹ po tẹnpọn nado domọwle e to ohó etọn mẹ, Jesu biọ abọgan-kuẹ de bo dọ̀n ayidonugo yetọn wá yẹdide Sesali tọn he tin to akuẹ lọ ji. Enẹgodo e basi zẹẹmẹ dọ nuhe yin Sesali tọn lẹ dona yin nina Sesali podọ nuhe yin Jiwheyẹwhe tọn lẹ dona yin nina Jiwheyẹwhe. (Mat. 22:19-21) Nado plọnmẹ dọ mí dona yí nutindo mítọn lẹpo do gbògbéna Jiwheyẹwhe, Jesu dlẹnalọdo asuṣiọsi wamọnọ de to tẹmpli mẹ he yí nutindo etọn lẹpo—yèdọ abọgan-kuẹ flinflin awe do basi nunina. (Luku 21:1-4) To nujijọ devo whenu, e yí yọpọvu de zan taidi apajlẹ whiwhẹ po mẹhe ma tindo ojlo zogbe na nukọntọ-yinyin po tọn. (Mat. 18:2-6) Ewọ lọsu sọ basi dohia nuhe whiwhẹ zẹẹmẹdo tọn gbọn afọ devi etọn lẹ tọn kiklọ dali.—Joh. 13:14.
Aliho lẹ Nado Yí Yẹdide lẹ Zan. Míwlẹ ma sọgan dọho gbọn numimọ lẹ mimọ gblamẹ dile Jehovah wà do gba. Etomọṣo, yẹdide mẹhẹnlẹnnupọn tọn susu wẹ tin to owe Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ. Yí yé zan nado gọalọna jlodotọ lẹ nado yí nukun homẹ tọn do pọ́n Paladisi aigba ji tọn he Ohó Jiwheyẹwhe tọn dopagbe etọn lọ. To plọnmẹ Biblu whégbè tọn whenu, a sọgan dọ̀n ayidonugo nuplọntọ de tọn wá yẹdide he gando nuhe plọn mì te go bo biọ to e si nado dọ nuhe e mọ na we. E jẹ na ayidego dọ, to whenuena numimọ delẹ yin nina yẹwhegán Amọsi, Jehovah kanse e dọ: “Amọsi, etẹ hiẹ mọ?” (Amọ. 7:7, 8; 8:1, 2) A sọgan kàn kanbiọ mọnkọtọn lẹ sè dile a to ayidonugo gbẹtọ lẹ tọn dọ̀n wá fọto heyin awuwlena taidi yẹdide nuplọnmẹ tọn lẹ ji.
Eyin a wleawuna apotin yẹdenanu tọn de na azán hihia kavi todohukanji ojlẹ hihia tọn de he do lehe nujijọ tangan lẹ wá aimẹ debọdo-dego do hia, ehe sọgan gọalọna gbẹtọ lẹ nado mọnukunnujẹ dọdai lẹ taidi “ojlẹ ṣinawe” Daniẹli 4:16 tọn po “osẹ kandegbàn” Daniẹli 9:24 tọn lẹ po mẹ ganji. Yẹdide mọnkọtọn lẹ sọawuhia to owe oplọn tọn mítọn susu mẹ.
To oplọn Biblu whẹndo tọn mìtọn mẹ, hodọdopọ do onú lẹ ji taidi gòhọtúntún lọ, tẹmpli Jelusalẹm tọn, po tẹmpli he Ezekiẹli mọ to numimọ mẹ tọn po sọgan yin hinhẹn bọawu nado mọnukunnujẹemẹ eyin a yí fọto kavi yẹdide etọn de zan. Ehelẹ sọgan yin mimọ to Étude Perspicace des Écritures, adà vivọnu Les Saintes Écritures—Traduction du monde nouveau—avec notes et références, po zinjẹgbonu voovo Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn lẹ po mẹ.
To Biblu hihia hẹ whẹndo towe whenu, yí yẹdide otò tọn lẹ zan ganji. Doafọna gbejizọnlin Ablaham tọn sọn Uli yì Halani podọ jẹ Bẹtẹli. Dindona ali he Islaelivi lẹ gbọ̀n dile yé tọ́nsọn Egipti bo zingbejizọnlin yì Aigba Pagbe tọn ji. Dlẹnalọdo agbegbe heyin nina whẹndo Islaeli tọn dopodopo taidi ogú de. Doayi lehe fidugando Sọlọmọni tọn gbloada do go. Dindona ali he Elija gbọ̀n dile e họ̀n sọn Jẹzleẹli yì zungbo he zẹ̀ Beẹli-ṣeba go lọ mẹ to whenuena Jẹzebẹli dobuna ẹn godo. (1 Ahọ. 18:46–19:4) Dọ tòdaho po tòpẹvi he Jesu dọyẹwheho te lẹ po. Dindona gbejizọnlin Paulu tọn, dile owe Owalọ lẹ tọn basi zẹẹmẹ etọn do.
Yẹdide lẹ nọ gọalọ nado hẹn Biblu plọntọ lẹ jẹakọ hẹ agun Klistiani tọn. A sọgan do tito-to-whinnu plidopọ tọn de hia nuplọntọ towe bo basi zẹẹmẹ wunmẹ nudọnamẹ he mí nọ dọhodeji to plidopọ lẹ ji tọn na ẹn. Sadidi yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ kavi yì wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de mẹ ko yinuwado mẹsusu ji tlala. Ehe sọgan yin aliho dagbe de nado de linlẹn agọ̀ he gbẹtọ lẹ tindo gando azọ́n mítọn po lẹndai etọn po go sẹ̀. Eyin a plan mẹde yì disa gbọn Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, do lehe e gbọnvona nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn devo lẹ do hia. Zinnudo lehe jlẹkaji-ninọ etọn nọ gọalọna mí nado plọnnu ganji do ji. Dlẹnalọdo adà he tin na lizọnyizọn gbangba tọn mítọn lẹ taidi fie yè nọ yí linlinnamẹwe lẹ te, yẹdide aigba-denamẹ tọn lẹ, po apotin nunina tọn lẹ po (he gbọnvona agbán akuẹ ṣinṣinyan tọn lẹ).
Eyin video heyin awuwlena gbọn Hagbẹ Anademẹtọ lọ gblamẹ lẹ tin, yí yé zan nado hẹn jidide etọn to Biblu mẹ lodo, nado hẹn nuplọntọ lẹ jẹakọ hẹ nuwiwa Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn, podọ nado na tuli yé nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ.
Yẹdide lẹ Yiyizan na Pipli Daho Lẹ. Eyin yẹdide lẹ yin awuwlena bo yin hodọdeji ganji, yé sọgan yin alọgọ mẹpinplọn tọn dagbe lẹ na pipli daho lẹ. Aliho voovo mẹ wẹ yẹdide mọnkọtọn lẹ nọ yin awuwlena te gbọn hagbẹ afanumẹ nugbonọ nuyọnẹntọ lọ dali.
Hosọ oplọn tọn lẹ to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn mẹ nọ saba bẹ yẹdide voovo lẹ hẹn, ehe anademẹtọ lọ sọgan yizan nado zinnudo nuagokun titengbe lẹ ji. Ehe sọ yin nugbo gando owe he mí nọ yizan to Oplọn Agunwe tẹnmẹ lẹ go.
Todohukanji hodidọ tọn delẹ sọgan hẹn yẹdide lẹ yin nuhe sọgbe nado basi zẹẹmẹ nuagokun delẹ tọn. Ṣigba, ale daho hugan nọ saba yin mimọyi eyin ayidonugo yin zizedo nuhe tin to Biblu mẹ ji, ehe suhugan mẹhe plidopọ lẹ tọn tindo to alọ yetọn lẹ mẹ. To whedelẹnu, eyin e biọ dọ yẹdide kavi todohukanji kleun nuagokun tangan lẹ tọn ni yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ nuagokun dopo kavi susu tọn to hodidọ de mẹ, dindona jẹnukọn nado mọ dọ mẹhe sinai do godo pete lẹ sọgan mọ yẹdide lọ (kavi hia nuhe yin kinkàn) hezeheze. Aliho mọnkọtọn ma dona nọ yin yiyizan whẹwhẹ gba.
Yanwle mítọn to yẹdide lẹ yiyizan mẹ to whenuena mí to hodọ bo to mẹplọn mayin nado dó nukiko namẹ gba. Eyin yẹdide dagbe de yin yiyizan, e dona vọ́ nùzindo linlẹn he biọ nùzindonuji vonọtaun lẹ ji. Yẹdide mọnkọtọn lẹ nọ yọn-na-yizan eyin yé gọalọ nado hẹn nuhe yin didọ họnwun, bo hẹn ẹn bọawu nado mọnukunnujẹemẹ, kavi eyin yé wleawuna kunnudenu dolido de na gbesisọ-yinyin nuhe yin didọ tọn. Eyin yẹdide he sọgbe lẹ yin yiyizan ganji, yé sọgan yinuwadomẹji sọmọ bọ yẹdide lọ po nuplọnmẹ lọ po na yin finflin na owhe susu.
Nugopipe lọ nado sènú po nugonu numimọ tọn po nọ yí adà titengbe lẹ wà to nupinplọn mẹ. Flin lehe Mẹplọntọ daho hugan lẹ ko yí nugonu ehelẹ zan do, bo dovivẹnu nado hodo apajlẹ yetọn dile a to tintẹnpọn nado jẹ mẹdevo lẹ dè.