Aṣlinu lẹ to yinkọ Oklunọ Tọn Mẹ

GBIGBAJẸGBONU jẹhọn mẹhutọ de tọn to odoglọliho Tokyo, Japon tọn to mars 1995 hù gbẹtọ 12 lẹ, do awutu fọtọ́n susu dogọ lẹ, bosọ gọalọ nado de aṣli de hia. Hagbẹ sinsẹ̀n klandovo de tọn heyin yinyọnẹn taidi Aum Shinrikyo (Nugbo Yiaga Hugan) ko gbá awhànfunnu jẹhọn adínọ sarin tọn de to nuglọ nado yizan do doafọna yanwle ylankan dabla lẹ.

To osun dopo godo wuwujẹgbonu bọmbu de tọn gbà ohọ̀ otògbo tọn de hányán to Tòdaho Oklahoma, États-Unis, bo hù gbẹtọ 167. Kunnudenu lẹ dohia dọ mẹgbeyinyan lọ to aliho de mẹ tindo kọndopọ po agọjẹdo gandudu go tọ lẹ po gọna Ala hagbẹ sinsẹ̀n lalo klandovo Davidian tọn to Waco, Texas, to owhe awe he juwayi tlolo mẹ. To ojlẹ enẹ mẹ hagbẹ sinsẹ̀n lalo klandovo 80 lẹ wẹ kú. Wuwujẹgbonu bọmbu lọ tọn sọ de nude he yin aṣlinu na mẹsusu lẹ hia: Pipli susu awhànfuntọgbẹ nunọnutẹnmẹ tọn lẹ wẹ to nuyiwa todin to États-Unis, e whè gbahu delẹ he yin nuvẹdo nado to núbla to nuglọ jẹagọdo nuyiwa gandudu tọn.

To godo mẹ, dile 1995 to sisẹpọ vivọnu, agbasa gbẹtọ 16 heyin mimẹ̀ lẹ tọn wẹ yin mimọ to lẹdo zunkan de tọn mẹ sẹpọ Grenoble, to France. Yé ko yin hagbẹ Tito Tẹmpli Owhè Tọn dai, yèdọ hagbẹ sinsẹ̀n lalo klandovo tọn pẹvide he to Octobre 1994 ko tin to linlin lẹ mẹ to Suisse po Canada po to whenuena 53 hagbẹ etọn lẹ tọn hù yedelẹ kavi yin hùhù. Ṣigba etlẹ yin to nugbajẹmẹji ehe godo, hagbẹ klandovo lọ to nukọnzindo nado to nuyiwa. Kakajẹ egbehe mẹwhinwhan etọn po yanwle etọn lẹ po gbẹ́ pò to aṣlinu yin.

Owù Aṣlinu Sinsẹ̀n Tọn Lẹ

To pọndohlan nujijọ mọnkọtọn lẹ tọn mẹ, be nupaṣamẹ de wẹ e yin dọ gbẹtọ susu lẹ to nuvẹdo pipli sinsẹ̀n lẹ tọn ya? Na jide tọn mẹdepope ma na jlo nado nọgodona titobasinanu aṣli tọn de gba—sinsẹ̀n tọn kavi mayin sinsẹ̀n tọn—he nọ ṣi tudido do mẹgo etọn zan bo nọ hẹn ẹn nado doafọna yanwle he ewọ ma kọngbedopọ hẹ lẹ. Nalete, etẹwẹ gbẹtọ lẹ sọgan wà, nado dapana jijẹ omọ̀ heyin alọdido to wunmẹ ogbẹ́ aṣli tọn he sọgan yin nuvẹdo delẹ mẹ?

E họnwun dọ, mẹdepope he to nulẹnpọndo yinyin hagbẹ pipli aṣli tọn de ji na wà dagbe nado gbadopọnna yanwle etọn lẹ. Kọgbidinamẹnu sọn họntọn lẹ kavi mẹjẹakọhẹmẹ lẹ si dona yin hihọ́ basina, podọ nudide lẹ dona yin zize sinai e mayin do numọtolanmẹ ji gba ṣigba do kunnudenu lẹ ji. Flindọ, e yọnbasi dọ omẹ lọ na edetiti—e mayin mẹdevo lẹ—wẹ na yin yiylọ nado jiya kọdetọn yọnbasi depope tọn lẹ.

Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ hihodo yin aliho nuyiwa jidenọ hugan lẹ nado dapana pipli owù tọn lẹ mẹwhinwhan mẹhe tọn lẹ mayin na gbégbigbò depope gba. (Isaia 30:21) Ehe bẹ hinhẹn kadaninọ tonudidọ tọn go, dido owanyi hia hlan mẹdevo lẹ, yèdọ etlẹ yin hlan kẹntọ lẹ, didapana “azọ́n agbasa tọn lẹ,” podọ awuwlena sinsẹ́n gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ hẹn. Hugan popolẹpo, Klistiani nugbo lẹ ma dona yin apadewhe aihọn lọ tọn, yèdọ dile Jesu ma yin apadewhe etọn do, podọ nuwiwa ehe hẹnalọdotena mahẹ tintindo to pipli hagbẹ aṣli aihọn tọn lẹ mẹ.—Galatianu lẹ 5:19-23; Johanu 17:14, 16; 18:36; Lomunu lẹ 12:17-21; Jakobu 4:4.

Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ yin nuplọntọ vivẹnunọ Biblu tọn lẹ, mẹhe yí yise yetọn taidi nujọnu podọ to tintẹnpọn to gbangba nado nọgbẹ sọgbe hẹ ẹ. Lẹdo aihọn pe, yé yin yinyọnẹn ganji taidi pipli jijọho tọn he nọ ‘Din jijọho bosọ nọ doafọna ẹn.’ (1 Pita 3:11) Owe yetọn lọ Les Témoins de Jehovah: Prédicateurs du Royaume de Dieu doayi e go po gbesisọ po dọmọ: “Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ to linlẹn depope mẹ mayin ogbẹ́ aṣli tọn lẹ gba. Yise sinaido Biblu ji yetọn lẹ yin zẹẹmẹ basina to gigọ́mẹ to owe lẹ mẹ he tin to aimẹ na mẹdepope. To yidogọ mẹ, yé nọ dovivẹnu vonọtaun nado basi oylọna gbẹtọ lẹ nado yì opli lẹ nado mọ bo sè na yedelẹ nuhe nọ jọ lẹ.”

Sinsẹ̀n nugbo to aliho depope mẹ mayin nuwiwa aṣlinu tọn de gba. Sinsẹ̀ntọ Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn lẹ ko yin pinplọn ma nado ze nuhe yé yin whlá kavi ma nado hẹn pọndohlan lẹndai yetọn tọn bú taidi Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ. Devi dowhenu Jesu tọn lẹ hẹn Jelusalẹm gọ́ po nuplọnmẹ yetọn po. Yé tin to gbangba na yise yetọn po nuwiwa yetọn lẹ po. Nudopolọ yin nugbo na Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ to egbehe. Po nukunnumọjẹnumẹ po, whenuena gandudu aṣẹ glanglanpanamẹtọ lẹ hẹnalọdotena mẹdekannujẹ sinsẹ̀n-bibasi tọn to aliho agọ̀ mẹ, Klistiani lẹ po zinzin po gọna adọgbigbo dona to nukọnzindo to nuwiwa yetọn mẹ, bo to tonusena “Jiwheyẹwhe hu gbẹtọ,” ninọmẹ de he yin zinzindo yé ji po huhlọn po na kunnudide adọgbigbo gbangba tọn yetọn tọn wutu.—Owalọ lẹ 5:27-29; 8:1; 12:1-14; Matiu 10:16, 26, 27.

Eyin e biọ ahún towe mẹ pọ́n dọ Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ sọgan yin hagbẹ sinsẹ̀n lalo klandovo tọn lẹ kavi hagbẹ klandovo lẹ, enẹ yin vlavo do onú pẹvide poun wẹ hiẹ yọnẹn dogbọn yé dali wutu. Enẹ sọgan ko yin ninọmẹ lọ po mẹsusu po to owhe kanweko tintan whenu.

Owalọ lẹ weta 28 dọna mí dogbọn opli de he apọsteli Paulu tindo po “ogán Ju lẹ” tọn po to Lomu. Yé dọhlan ẹn dọmọ: “Mí jlo na sè sọn dè we onú he hiẹ lẹn tọn: na eyin akọta he tọn wẹ, míwlẹ yọnẹn dọ ofi popo wẹ yè to ohó ylankan dọ do e go te.” (Owalọ lẹ 28:16-22) To gblọndo mẹ, Paulu ‘dọ tadena po ohó ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po hlan yé,’ bọ “omẹ delẹ yí onú he e to didọ se.” (Owalọ lẹ 28:23, 24) Alè dagbe dẹn-to-aimẹ yetọn wẹ e yin nado mọ whẹwhinwhẹ́n tangan lẹ gando sinsẹ̀n Klistiani nugbo tọn go.

Kinklandowiwe dile yé yin hlan sinsẹ̀nzọn gbangba Jiwheyẹwhe tọn, Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ na yin ayajẹnọ nado de kunnudenu họnwun nuwiwa yetọn lẹ po nuyise yetọn lẹ po tọn hia mẹdepope he jlo nado yọ́n nugbo lọ lẹ. Naegbọn hiẹ ma do dindona na dewetiti, bo gbọnmọ dali do tin to otẹn mẹ nado yin didọna ganji dogbọn yise yetọn dali?

[Yẹdide to weda 6]

Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ yin ayajẹnọ nado do mẹhe yé yin hia podọ nuhe yé to wiwà lẹ