Lẹgba Mayin Omẹ Otàngblo Tọn de Poun Gba

“To alẹnu yọyọ mẹ pete, kinklan daho tin to huhlọn Jiwheyẹwhe tọn heyin dagbe, po huhlọn Satani tọn heyin ylankan lẹ po ṣẹnṣẹn. Ehe mayin linlẹn Biblu kàntọ dopo poun tọn gba, ṣigba nuhe gbayipe de wẹ e yin. . . . To whelọnu lo kunnudenu Alẹnu Yọyọ tọn họnwun. Satani yin mẹylankan de na taun tọn, he nọ to agọjẹdo Jiwheyẹwhe po omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ po to whepoponu.”​—“The New Bible Dictionary.”

EYIN mọwẹ, naegbọn susu mẹhe tin to sinsẹ̀n Klistiani tọn mẹ lẹ, po mẹhe sọalọakọ́n nado tindo yise to Biblu mẹ lẹ po nọ gbẹ́ dọ Satani ma tin? Na yé ma kẹalọyi Biblu taidi Ohó Jiwheyẹwhe tọn na taun tọn wutu wẹ. (Jẹlemia 8:9) Yé dọ dọ Biblu kàntọ lẹ do tamẹnuplọnmẹ akọta he lẹdo yé pé lẹ tọn hia bo ma dọ nugbo he wá sọn Jiwheyẹwhe dè gba. Di apajlẹ, Hans Küng heyin sinsẹ̀n-nuplọnmẹtọ Katoliki tọn wlan dọmọ: “Linlẹn otangblo tọn gando Satani po awhànpa daho aovi lẹ tọn po go . . . wá sọn otangblo Babilọninu lẹ tọn mẹ bo biọ sinsẹ̀n Ju lẹ tọn mẹ podọ to enẹgodo biọ Alẹnu Yọyọ mẹ.”​—On Being a Christian.

Ṣigba Biblu mayin ohó gbẹtọ tọn gba; Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn wẹ e yin na taun tọn. Enẹwutu, e na yin nuyọnẹnnu na mí nado yí nukun nujọnu tọn do pọ́n nuhe e dọ gando Lẹgba go.​—2 Timoti 3:​14-​17; 2 Pita 1:​20, 21.

Etẹwẹ Jesu Lẹn?

Jesu Klisti yise dọ Lẹgba yin omẹ nujọnu tọn de. E mayin oylan he tin to Jesu lọsu titi homẹ de wẹ whlé e pọ́n gba. Omẹ nujọnu tọn de he e ylọ to godo mẹ dọ “ahọvi aihọn tọn” wẹ yangbé etọn. (Johanu 14:30; Matiu 4:​1-​11) E sọ yise ga dọ nudida gbigbọnọ devo lẹ nọ gọalọna Satani to nuyiwa kanyinylan tọn etọn lẹ mẹ. E hẹnazọngbọna mẹhe ‘tindo gbigbọ lẹgba tọn’ lẹ. (Matiu 12:​22-28) Owe de (A Rationalist Encyclopædia) heyin kinkàn gbọn mẹde he ma tlẹ yise dọ Jiwheyẹwhe tin dali doayi nuhe ehe zẹẹmẹdo go to whenuena e dọmọ: “Lehe Jesu he owe Wẹndagbe tọn lẹ dọho gandego yise to tintin aovi lẹ tọn mẹ do ko nọ saba yin zannu ahlìda tọn de na sinsẹ̀n-nuplọnmẹtọ lẹ.” To whenuena Jesu dọho gando Lẹgba po aovi etọn lẹ po go, e ma to hodọ gando otangblo he wá sọn otangblo Babilọninu lẹ tọn mẹ poun go gba. E yọnẹn dọ yé tin nugbonugbo.

Mí na yọ́n nususu gando Lẹgba go eyin mí gbadopọnna nuhe Jesu dọna sinsẹ̀n-nuplọnmẹtọ azán etọn gbè tọn lẹ dọmọ: “Otọ́ mìtọn Lẹgba tọn wẹ mì, wantuntun otọ́ mìtọn tọn ojlo mìtọn wẹ nado wà. Hlọnhùtọ de wẹ ewọ sọn whẹwhẹwhenu, e ma nọ nọte to nugbo mẹ gbede, na nugbo matin to ewọ mẹ wutu. Whenuena e dọ lalo de, e dọho etọn titi tọn: na lalonọ de wẹ ewọ, podọ otọ́ etọn.”​—Johanu 8:44.

Sọgbe hẹ hodidọ ehe, Lẹgba, yèdọ yinkọ de he zẹẹmẹdo “Mẹhẹngbletọ,” yin ‘lalonọ po otọ́ lalo tọn po.’ Ewọ wẹ yin nudida tintan he dolalo do Jiwheyẹwhe kọ, podọ jipa Edẹni tọn mẹ wẹ e wàmọ te. Jehovah ko dọ dọ mẹjitọ dowhenu tọn mítọn lẹ “na kú dandan” eyin yé dù atin-sinsẹ́n yinyọ́n dagbe po oylan po tọn. Gbọn odàn de yiyizan dali, Satani dọ dọ nuhe Jiwheyẹwhe dọ mayin nugbo gba. (Gẹnẹsisi 2:17; 3:4) Po gbesisọ po, ewọ yin yiylọdọ “odàn hoho lọ, he yè nọ ylọ Lẹgba, podọ Satani.”​—Osọhia 12:9.

Lẹgba dolalo gando atin yinyọ́n dagbe po oylan po tọn go. E sọalọakọ́n dọ e ma sọgbe dọ Jiwheyẹwhe ni gbẹ́ dọ yé ni ma dù sọn atin enẹ mẹ gba; dọ huhlọn ṣiṣizan wẹ e yin. E sọ dọ dọ Adam po Evi po sọgan “tin di Jiwheyẹwhe” to yinyọ́n nuhe yin dagbe po oylan po mẹ. Satani to didọ dọ taidi nudida he tin to yedekannu lẹ, yé dona vò mlẹnmlẹn nado basi nudide yedetiti tọn. (Gẹnẹsisi 3:1-5) Avùnnukundiọsọ jlọjẹ aliho he mẹ Jiwheyẹwhe to gandu te tọn ehe fọ́n whẹho sinsinyẹn de dote. Enẹwutu Jehovah dike ojlẹ susu ni juwayi nado didẹ whẹho ehelẹ. Ehe zẹẹmẹdo dọ e to dotẹnmẹ na Satani nado nọgbẹ̀ na ojlẹ vude poun wẹ. Ojlẹ gli etọn to vivọ po awuyiya po todin. (Osọhia 12:12) Etomọṣo, e gbẹ́ to gbẹtọ lẹ dọ̀n sọn Jiwheyẹwhe dè gbọn lalo po oklọ lẹ po dali, bo nọ yí gbẹtọ taidi wekantọ po Falesi azán Jesu gbè tọn nkọ lẹ po zan nado hẹn nuplọnmẹ etọn lẹ gbayipe.​—Matiu 23:13, 15.

Jesu sọ dọ ga dọ Lẹgba yin ‘hlọnhùtọ de to whenue e bẹjẹeji’ podọ ‘e ma nọ nọte to nugbo mẹ gbede.’ Ehe ma zẹẹmẹdo dọ Jehovah dá Lẹgba taidi “hlọnhùtọ de” gba. E mayin didá nado yin kanlin dazi he na nọ deanana nọtẹn miyọ́n po yasanamẹ tọn po he mẹ mẹhe jẹagọdo Jiwheyẹwhe lẹ nọ yì gba. “Kutomẹ” he go Biblu donù mayin fininọ Satani tọn gba. Yọ̀do paa gbẹtọvi tọn wẹ e yin poun.​—Owalọ lẹ 2:​25-​27; Osọhia 20:​13, 14.

Lẹgba tin “to nugbo mẹ” dai. E yin apadewhe whẹndo olọn mẹ Jehovah tọn dai taidi visunnu pipé Jiwheyẹwhe tọn de. Ṣigba e ma “nọte to nugbo mẹ” gba. E yiwanna aliho nuyiwa po nunọwhinnusẹ́n lalodido tọn etọn lẹ po. E mayin to whenuena e yin didá taidi visunnu angẹli Jiwheyẹwhe tọn de wẹ ‘e bẹjẹeji’ gba, ṣigba to whenuena e de sọn ojlo mẹ bo ṣiatẹ sọta Jehovah bo dolalo na Adam po Evi po. Lẹgba taidi mẹhe ṣiatẹ sọta Jehovah to ojlẹ Mose tọn mẹ lẹ. Mí hia gando yé go dọmọ: “Yé ko yí gbigble do zan hẹ ẹ, yé mayin ovi etọn lẹ gba, [nuṣiwa yedetiti tọn wẹ].” (Deutelonomi 32:5) Onú dopolọ sọgan yin didọ gando Satani go. E lẹzun “hlọnhùtọ de” to whenuena e ṣiatẹ bo hẹn okú wá na Adam po Evi po, podọ na whẹndo gbẹtọvi tọn blebu na taun tọn.​—Lomunu lẹ 5:12.

Angẹli Tolivẹtọ Lẹ

Angẹli devo lẹ kọnawudopọ hẹ Satani to atẹṣiṣi etọn mẹ. (Luku 11:​14, 15) Angẹli ehelẹ “jo fininọ jlọjlọ yetọn do” bo ze agbasa gbẹtọvi tọn dó nado duvivi kọndopọ zanhẹmẹ tọn hẹ “viyọnnu gbẹtọ tọn lẹ” to azán Noa tọn gbè. (Juda 6; Gẹnẹsisi 6:​1-4; 1 Pita 3:​19, 20) “Dadatọ̀ntọ sunwhlẹvu olọn tọn lẹ,” kavi sọha kleun nudida gbigbọnọ lẹ tọn, wẹ ko de aliho ehe.​—Osọhia 12:4.

Owe Osọhia tọn he gọna hogbe yẹhiadonu tọn lẹ do Satani hia taidi “dlagọni vẹẹ daho de.” (Osọhia 12:3) Etẹwutu? E mayin na e tindo agbasa budonamẹ tọn, he ma yọnwhanpẹ de wutu wẹ gba. Nugbo wẹ dọ, mí ma yọ́n agbasa he nkọtọn nudida gbigbọnọ lẹ tindo gba, ṣigba e taidi dọ Satani ma gbọnvona angẹli gbigbọnọ devo lẹ to ninọmẹ enẹ mẹ gba. Etomọṣo, “dlagọni vẹẹ daho de” yin zẹẹmẹ he sọgbe de na ayilinlẹn, nuhẹngble, budonamẹ, huhlọnnọ Satani tọn.

Satani po aovi lẹ po tin to alọhẹndotenamẹ sinsinyẹn glọ todin. Yé ma sọgan sọ ze agbasa gbẹtọ tọn dó dile e họnwun dọ yé nọ basi do dai ba. Tlolo he Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yin zize dai to alọ Klisti tọn mẹ to 1914 godo, yé yin yinyan dlan agblò aigba ji tọn mẹ.​—Osọhia 12:​7-9.

Lẹgba Yin Kẹntọ Huhlọnnọ De

Etomọṣo, Lẹgba gbẹ́ yin kẹntọ huhlọnnọ de. E “to zọnlinzin pé, bo to mẹhe e na tlẹndu dín.” (1 Pita 5:8) E mayin linlẹn ylankan he nọ nọ̀ agbasalan mape mítọn mẹ gba. Nugbo wẹ dọ, mí nọ diahihẹ linlẹn ylankan mídetiti tọn lẹ egbesọegbesọ. (Lomunu lẹ 7:​18-20) Ṣigba ahididi nujọnu tọn lọ yin “hẹ nukọntọ zinvlu aihọn he tọn lẹ, hẹ nútẹgbẹ gbigbọnọ lẹ to otẹn he tin to olọn lẹ mẹ.”​—Efesunu lẹ 6:​12.

Nawẹ nuyiwadomẹji Lẹgba tọn gbayipe sọ? “Aihọn lẹpo sọ mlọnai to mẹylankan lọ mẹ,” wẹ apọsteli Johanu dọ. (1 Johanu 5:19) Na nugbo tọn, mí ma na jlo dọ Lẹgba ni duto mí ji kavi nado dike obu otangblo tọn gando ewọ go ni hẹn mí zun madogánnọ gba. Enẹwutu, mí na yin nuyọnẹntọ nado tin to aṣeji hlan vivẹnudido etọn lẹ nado tọ́nnukun na mí gando nugbo lọ go podọ nado hẹn tenọgli mítọn na Jiwheyẹwhe gble.​—Job 2:​3-5; 2 Kọlintinu lẹ 4:​3, 4.

Lẹgba ma nọ yí kanyinylan zan to whepoponu nado yangbé mẹhe jlo na wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ gba. E nọ do ede hia taidi “angẹli hinhọ́n tọn” to whedelẹnu. Apọsteli Paulu na avase Klistiani lẹ gando owù ehe go to whenuena e wlan dọmọ: “Obu didi mi, dọ to onú depope mẹ dile odàn klọ Evi gbọn oklọ etọn dali, na yè nikaa hẹn ayiha mìtọn gble sọn malẹnayiawe he tin to Klisti mẹ mẹ.”​—2 Kọlintinu lẹ 11:​3, 14.

Enẹwutu mí dona tin to ‘nukle to apọ̀nmẹ, bo nọ họ́ míde, bosọ nọavunte sọta ẹ gligli, bo lodo to yise mẹ.’ (1 Pita 5:​8, 9; 2 Kọlintinu lẹ 2:​11) Ma buali biọ alọ Satani tọn mẹ gbọn mahẹ tintindo to nudepope he tindo kọndopọ hẹ afinyọnnuwiwa mẹ dali blo. (Deutelonomi 18:​10-12) Nọ yí sọwhiwhe do plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn, bo nọ flin dọ Jesu Klisti dlẹnalọdo Ohó Jiwheyẹwhe tọn pludopludo to whenuena Lẹgba whlé e pọ́n. (Matiu 4:​4, 7, 10) Nọ hodẹ̀ na gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn. Sinsẹ́n etọn lẹ sọgan gọalọna we nado dapana azọ́n agbasalan tọn lẹ, he Satani nọ zedaga po kọdetọn dagbe po. (Galatianu lẹ 5:​16-24) Humọ, nọ hodẹ̀ vẹkuvẹku hlan Jehovah to whenuena hiẹ yin kọgbidina gbọn Lẹgba po aovi etọn lẹ po dali to aliho delẹ mẹ.​—Filippinu lẹ 4:​6, 7.

Nuhudo depope matin nado to budi na Lẹgba. Jehovah dopagbe hihọ́ nujọnu tọn sọta nudepope he Satani sọgan wà. (Psalm 91:​1-4; Howhinwhẹn lẹ 18:10; Jakobu 4:7, 8) “Mì yin huhlọnnọ to Oklunọ mẹ, podọ to hinhlọn huhlọn etọn tọn mẹ,” wẹ apọsteli Paulu dọ. To whenẹnu wẹ hiẹ na ‘penugo nado nọte gligli sọta bublu Lẹgba tọn.’​—Efesunu lẹ 6:​10, 11.

[Yẹdide to weda 5]

Jesu yọnẹn dọ omẹ nujọnu tọn de wẹ Lẹgba yin

[Yẹdide to weda 6]

‘Aihọn lẹpo sọ mlọnai to mẹylankan lọ mẹ’

[Asisa Yẹdide Tọn]

NASA photo

[Yẹdide to weda 7]

Nọavunte sọta Lẹgba gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn po dẹ̀hiho gbọzangbọzan po dali