Afọdidona Nuhọakuẹ Gbigbọmẹ Tọn lẹ Nọ Hẹn Ale Wá
“Ewọ he yiwanna fataka, fataka ma na pekọna ẹn; mọ ewọ he yiwanna adọkun, adọkun ma na pekọna ẹn.”—Yẹwhehodọtọ 5:10.
AZỌ́NWIWA zẹjlẹgo sọgan hẹn apọ̀ wá, podọ apọṣimẹ sọgan dekọtọn do agbasamalo mẹ kavi do okú mẹ to whedelẹnu. To otò susu mẹ, gbẹdai to whẹndo susu gbakija. Afọdidona agbasanu lẹ to aliho egblemaku tọn mẹ wẹ nọ saba yin adọ̀ nugbajẹmẹji ehelẹ tọn. Kakati nado duvivi nuhe e tindo lẹ tọn, mẹhe hẹn alọnu ede tọn ján mlẹnmlẹn to agbasanu lẹ bibẹpli mẹ nọ to nususu dín dogọ to whepoponu, mahopọnna owù he enẹ sọgan hẹnwa dagbemẹninọ etọn ji. Owe ayinamẹ tọn de dọmọ: “Gbẹtọ lẹ nọ mọ awuvivi susu to agbàwhinwhlẹn hẹ kọmẹnu yetọn heyin adọkunnọ lẹ mẹ, dile etlẹ yindọ ehe nọ biọ azọ́nwiwa mapote he sọgan hẹn ahunzọ̀n wá to owhe fliflimẹ gbẹzan tọn lẹ mẹ.”
Ojlo nado tindo agbasanu susu dogọ sọgan sinyẹn sọmọ bọ ayajẹ he mẹde sọgan duvivi etọn na yin hinhẹnbu. Nuyiwadomẹji huhlọnnọ de nọ saba yí madogán mítọn lẹ zan to adà ehe mẹ—yèdọ ajọ́jijla! Ajọwatọ lẹ nọ to tulina we gbọzangbọzan to ladio po televiziọn po ji nado họ̀ nuhe a sọgan nọma tindo nuhudo etọn kavi dehe tlẹ zẹ̀ huhlọn towe go lẹ. Ehe lẹpo sọgan hẹn awugble susu wá.
Pekọ-mẹdetiti tọn dindin to aliho egblemaku tọn mẹ sọgan gbleawuna mí to agbasa-liho podọ to walọyizan-liho bọ mí ma tlẹ na yọnẹn. Di apajlẹ, Ahọlu Sọlọmọni nuyọnẹntọ doayi e go dọ: “Ayiha zinzin glegle wẹ ogbẹ̀ agbasa tọn.” (Howhinwhẹn lẹ 14:30) To vogbingbọn mẹ, kanvinván zẹjlẹgo, magbọjẹ, po kọgbidinamẹ adọkunnu lẹ bibẹpli tọn po sọgan yinuwado agbasalilo po ayajẹ mítọn po ji taun. Haṣinṣan he mí tindo hẹ mẹdevo lẹ sọ nọ yin hinhẹngble to whenuena mí dó magbọjẹ na míde po agbasanu lẹ bibẹpli po. Podọ to whenuena gbẹzan whẹndo mẹde tọn po haṣinṣan họntọnjihẹmẹ tọn etọn lẹ po biọ nuhahun mẹ, gbẹzan etọn blebu wẹ e nọ bẹpla.
Nuhọakuẹ Gbigbọmẹ Tọn lẹ Wẹ Yin Nujọnu Hugan
“Mì yin mẹkọndopọ hlan aihọn he blo,” wẹ ayinamẹ he apọsteli Paulu na to owhe kanweko lẹ die wayi. (Lomunu lẹ 12:2) Aihọn nọ yiwanna mẹhe nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo etọn lẹ. (Johanu 15:19) E nọ tẹnpọn nado yinuwado nugopipe numimọ, alọdonugo, nujijlo, wánsise, po nusise tọn towe lẹ po ji—mọwẹ, nado tẹnpọn bo hẹn we kẹalọyi pọndohlan agbasanu bibẹpli tọn. Aihọn nọ zinnudo “wantuntun nukun tọn” ji na hiẹ po mẹdevo lẹ po nido sọgan doafọna agbasanu lẹ.—1 Johanu 2:15-17.
Ṣigba nudevo lẹ tin he yin nujọnu hugan akuẹ, yindidi, po adọkunnu lẹ po. To owhe kanweko susu die wayi, Ahọlu Sọlọmọni bẹ agbasanu he gbẹtọ sọgan mọ to aihọn mẹ lẹpo pli. E gbá ohọ̀ lẹ bo tindo jipa lẹ, atin-sinsẹ́n lẹ, devi lẹ, kanlin-yìnyìn lẹ, hànsinọ sunnu po yọnnu lẹ po, gọna sika po fataka susugege po. Sọlọmọni bẹ nutindo lẹ pli hugan mẹhe ko jẹnukọnna ẹn lẹpo. E vẹawu taun nado mọ hogbe he mí sọgan yí do jlẹ obá he mẹ adọkun etọn gbloada jẹ. Diblayin nuhe gbẹtọ sọgan jlo lẹpo wẹ Sọlọmọni tindo. Ṣogan, to whenuena e pọ́n nuhe e ko wadotana lẹpo, e dọmọ: “Ovọ́ wẹ popolẹpo, podọ homẹgble gbigbọ tọn.”—Yẹwhehodọtọ 2:1-11.
Gbọn nuyọnẹn daho he Jehovah ko na ẹn yiyizan dali, Sọlọmọni mọdọ afọdidona nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ wẹ nọ hẹn nuwadotana daho hugan wá. E wlan dọmọ: “Gbọ mí ni sè opodo ohó lẹpo pete tọn: Dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ: na ehe wẹ azọ́n gbẹtọ lẹpo tọn pete.”—Yẹwhehodọtọ 12:13.
Adọkun he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn, Biblu mẹ họakuẹ tlala hugan sika po fataka po. (Howhinwhẹn lẹ 16:16) Taidi zannu akuẹgegenu lẹ, nugbo he siso lẹ tin to sẹdotẹnmẹ na we. Be hiẹ na kùndò bo dín yé mọ ya? (Howhinwhẹn lẹ 2:1-6) Mẹdatọ mítọn, Asisa nuhe họakuẹ nugbonugbo lẹ tọn, to tudohomẹna we nado wàmọ, podọ ewọ na gọalọna we. Gbọnna?
Jehovah nọ wleawuna nugbo họakuẹ lẹ gbọn Ohó etọn, gbigbọ etọn, po titobasinanu etọn po gblamẹ. (Psalm 1:1-3; Isaia 48:17, 18; Matiu 24:45-47; 1 Kọlintinu lẹ 2:10) Dogbigbapọnna nuhọakuẹ akuẹgegenu he ma yọnmọ ehelẹ nọ hùn dotẹnmẹ dote na we nado yí nuyọnẹn do de aliho gbẹzan tọn he yọ́n bosọ nọ hẹn ale wá hugan lọ. Podọ nudide enẹ bibasi ma na vẹawu, na Jehovah, Mẹdatọ mítọn, yọ́n nuhe mí tindo nuhudo etọn nado yin ayajẹnọ wutu.
Biblu Nọ Do Nuhọakuẹ Dagbe Hugan lẹ Hia
Ayinamẹ whèwhín he Biblu bẹhẹn yọn-na-yizan bo ma sọgan yin yiyijlẹdo nudepope go. Nujinọtedo walọ dagbe tọn he e bẹhẹn lẹ yiaga taun. Ayinamẹ etọn nọ hẹn ale wá to whepoponu. E ko sọawuhia nado yin nugbo bo yọn-na-yizan na ojlẹ dindẹn. Apajlẹ ayinamẹ he whèwhín Biblu tọn delẹ wẹ nado nọ wazọ́n sinsinyẹn, nado yin nugbonọ, nado yí akuẹ zan po nuyọnẹn po, podọ ma nado nọ wà adidọ.—Howhinwhẹn lẹ 6:6-8; 20:23; 31:16.
To gbesisọmẹ hẹ enẹ, Jesu dọmọ: “Mì bẹ adọkunnu pli na mìde to aigba ji blo, fie owán po okọ́ po nọ hẹn ẹn gble te, podọ fie ajotọ lẹ nọ gbòadó bo fìnnú te: ṣigba mì bẹ adọkunnu pli na mìde to olọn mẹ, fie na owán kavi okọ́ ma nọ hẹn ẹn gble te, podọ fie ajotọ lẹ ma nọ gbòadó bosọ fìnnú te.”—Matiu 6:19, 20.
Ayinamẹ dagbe enẹ yọn-na-yizan todin kẹdẹdile e yin do to owhe 2 000 die wayi. Kakati nado dó magbọjẹ na míde po nutindo agbasa tọn lẹ bibẹpli po, mí sọgan mọaleyi todin gbọn afọdidona aliho gbẹninọ tọn he yọ́n hugan de dali. Nado wà ehe, mí dona bẹ adọkunnu gbigbọmẹ tọn lẹ pli, ehe nọ dekọtọn do gbẹzan ayajẹ po pekọ nugbo po tọn mẹ. Nawẹ mí sọgan wà ehe gbọn? Gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn, Biblu hihia dali, podọ gbọn nuhe e dọ lẹ yiyi-do-yizan mẹ dali.
Nuhọakuẹ Gbigbọmẹ Tọn lẹ Nọ Hẹn Ale Wá
Eyin mí nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ, yé na hẹn ale wá na mí to agbasa-liho, numọtolanmẹ-liho, podọ to gbigbọ-liho. Kẹdẹdile aslọ titli he tin to agahomẹ nọ whlá mí sọn yozò awugblenamẹ owhè tọn si do, mọwẹ nunọwhinnusẹ́n walọ dagbe tọn he whèwhín lẹ nọ basi hihọ́na mí do gbọn nugandomẹgo ylankan ojlo agbasanu lẹ bibẹpli tọn didohia mí dali. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mẹhe jlo nado yin adọkunnọ lẹ jai biọ whlepọn de mẹ, po omọ̀ de po, po nulú wantuntun susu he nọ gbleawunamẹ po, ehe hunkọ nọ siọ omẹ do vivà po dindọ̀n po mẹ. Na owanyi akuẹ tọn wẹ adọ̀ walọ oylan lẹpo tọn de: ehe whenuena gbẹtọ yí nukunkẹn do to dindin pé, yé buali sọn yise mẹ, bosọ yí homẹgble susu do sọwhán yede.”—1 Timoti 6:9, 10.
Ojlo nado lẹzun adọkunnọ nọ hẹn gbẹtọ lẹ nado dín akuẹ, otẹn, po huhlọn daho po. Aliho oklọ po nugbomadọ tọn lẹ po nọ saba yin yiyizan nado jẹ yanwle ehelẹ kọ̀n. Afọdidona agbasanu lẹ sọgan yí whenu, huhlọn, po nugopipe lẹ po sọn mẹsi. E tlẹ sọgan hẹn amlọnmadọ wá. (Yẹwhehodọtọ 5:12) Na jide tọn, ojlo nado tindo agbasanu susu dogọ nọ glọnalina nukọnyiyi gbigbọmẹ tọn. Dawe klohugan lọ, Jesu Klisti, do aliho he pọnte hugan lọ hia hezeheze dọmọ: “Donanọ wẹ wamọnọ lẹ to gbigbọ mẹ.” (Matiu 5:3) E yọnẹn dọ adọkun gbigbọmẹ tọn nọ dekọtọn do dona tẹgbẹ tọn lẹ mẹ bosọ yin nujọnu taun hugan adọkun agbasa tọn he ma nọ dẹn-to-aimẹ.—Luku 12:13-31.
Be E Nọ Hẹn Ale Wá Nugbonugbo Ya?
“Mẹjitọ ṣie lẹ wà nuhe go yé pé lẹpo nado duto ji e dọ e mayin nuyọnẹnnu nado doafọna nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ gba,” wẹ Greg flin. “Ṣogan, yẹn ko duale jijọho ayiha mẹ tọn susu gbọn afọdidona yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ dali na yẹn vò sọn flumẹjijẹ he agbàwhinwhlẹn na adọkun nọ hẹnwa lẹ si wutu.”
Nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ sọ nọ yidogọna haṣinṣan dagbe he mí tindo hẹ mẹdevo lẹ. Gbẹtọ-yinyin towe wẹ zọ́n bọ họntọn nugbo lẹ do yiwanna we, e mayin nutindo towe lẹ wutu gba. Biblu dọmọ: “Ewọ he to zọnlinzin [kavi to gbẹdo] hẹ nuyọnẹntọ na yọnnuin.” (Howhinwhẹn lẹ 13:20) Humọ, nuyọnẹn po owanyi po wẹ nọ hẹn whẹndo de tindo kọdetọn dagbe, e mayin nutindo agbasa tọn lẹ gba.—Efesunu lẹ 5:22–6:4.
Mí ma nọ dugu nunọwhinnusẹ́n he nọ do nuhe họakuẹ lẹ hia tọn gba. Mí dona plọn yé sọn hagbẹ mítọn lẹ dè kavi sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Nuhe zọ́n niyẹn bọ nuplọnmẹ sinai do Biblu ji sọgan diọ pọndohlan he mí tindo gando agbasanu lẹ go pete. “Yẹn mọ alọgọ yí nado vọ́ nulẹnpọndo nuhe yẹn nọ pọnhlan taidi nuhọakuẹ lẹ ji, podọ yẹn plọn nado nọ tindo pekọ po dandannu lẹ po,” wẹ Don, he nọ wazọ́n to akuẹsẹdotẹn de mẹ dai dọ.
Doafọna Adọkun Gbigbọmẹ Tọn He Nọ Dẹn-to-Aimẹ Lẹ
Nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ nọ zinnudo ale dẹn-to-aimẹ lẹ ji, e mayin do pekọ ojlẹ gli tọn ji gba. Paulu wlan dọmọ: “Onú he yè to mimọ [agbasanu] lẹ wẹ dinvie tọn; ṣigba onú he yè ma to mimọ [gbigbọnu] lẹ wẹ madopodo tọn.” (2 Kọlintinu lẹ 4:18) Nugbo wẹ dọ agbasanu lẹ dindin sọgan hẹn pekọwana ojlo ojlẹ gli tọn mítọn lẹ, ṣigba ale nukunkẹn tọn lẹ ma nọ dẹn-to-aimẹ gba. Nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ wẹ nọ nọ̀ aimẹ kakadoi.—Howhinwhẹn lẹ 11:4; 1 Kọlintinu lẹ 6:9, 10.
Biblu jẹagọdo pọndohlan yanwle agbasanu bibẹpli tọn he gbayipe to azán mítọn gbè. E nọ plọn mí lehe mí sọgan yí nukun he bọawu do de dogbó na ojlo ṣejannabi tọn lẹ do, bo ze ayidonugo do nuhe gbọnvo kavi yin nujọnu hugan lẹ ji, yèdọ adọkun gbigbọmẹ tọn lẹ. (Filippinu lẹ 1:10) E nọ do nuhe nukunkẹn yin hia hezeheze—yèdọ boṣiọ-sinsẹ̀n. Dile mí to nuhe mí plọn sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ yí do yizan mẹ, mí nọ tindo ayajẹ susu. Mí nọ diọ linlẹn mítọn bo nọ jlo nado namẹ kakati nado mọyi. Whẹwhinwhẹ́n dolido nankọtọn die nado yí nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ do diọ pekọ-mẹdetiti tọn!
Nugbo wẹ dọ akuẹ sọgan yinuwa taidi agbó kavi hihọ́ jẹ obá de mẹ. (Yẹwhehodọtọ 7:12) Ṣigba Biblu zinnudeji dọ: “Akuẹ nọ busẹ plaun whẹpo yè tlẹ do nọ penugo nado mọ ẹn ganji; e nọ taidi dọ e basi awà na ede nado zlọn yì fidindẹn dile akùn nọ zlọn to oji aga do.” (Howhinwhẹn lẹ 23:5, Bible en français courant ) Gbẹtọ lẹ ko yí nususu do sanvọ́ do agbasanu lẹ tamẹ taidi agbasalilo, whẹndo, etlẹ yin ayihadawhẹnamẹnu dagbe lọsu—po kọdetọn ylankan lẹ po. To alọdevo mẹ, gbigbọnọ-yinyin mítọn nọ hẹn pekọwana nuhudo titengbe hugan mítọn lẹ—nuhudo na owanyi, lẹndai, podọ nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe owanyinọ lọ, Jehovah. E sọ nọ do aliho lọ hlan gbẹninọ kakadoi to pipé mẹ to paladisi aigba ji tọn de mẹ hia—todido he Jiwheyẹwhe zedonukọnna mí.
To madẹnmẹ ojlo vivẹ gbẹtọvi lẹ tọn nado tin to ninọmẹ dagbe mẹ na yin hinhẹndi to gigọ́mẹ to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. (Psalm 145:16) To ojlẹ enẹ mẹ aigba lọ blebu na “gọ́ na nuyọnẹn OKLUNỌ tọn.” (Isaia 11:9) Nuhọakuẹ gbigbọmẹ tọn lẹ na gbayipe. Ojlo agbasanu bibẹpli tọn po nugandomẹgo etọn lẹ po na yin kúnsúdona mlẹnmlẹn. (2 Pita 3:13) To enẹgodo nuhe nọ hẹn gbẹninọ vivi taun lẹ—agbasalilo pipé, azọ́n pekọhẹnwanamẹ tọn, ayidedai dagbe, kanṣiṣa whẹndo tọn owanyinọ lẹ, po họntọnjiji tẹgbẹ tọn hẹ Jiwheyẹwhe po —na hẹn ayajẹ nugbo wá na gbẹtọvi lẹ kakadoi.
[Apotin/Yẹdode to weda 6]
Yí Akuẹ Towe Zan po Nuyọnẹn Po!
Yọ́n nuhe a tindo nuhudo etọn lẹ. Jesu plọn mí nado nọ hodẹ̀ dọ: ‘Na mí gbèdopo gbèdopo núdùdù egbesọ tọn mí.’ (Luku 11:3) Ma dike nujlomẹ lẹ ni lẹzun nuhe a dona tindo dandan lẹ blo. Flin dọ ogbẹ̀ towe ma sinai do nuhe a tindo lẹ ji gba.—Luku 12:16-21.
Basi tito akuẹzinzan tọn. Ma nọ họ̀nú aplà blo. Biblu dọmọ: “Linlẹn [kavi tito] tuklajẹtọ tọn hlan susu mẹ wẹ: ṣigba dopodopo mẹhe yawu tọn, hlan matindo mẹ wẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 21:5) Jesu na tuli todoaitọ etọn lẹ nado nọ lẹnnupọn ganji whẹpo do bẹ azọ́n he na biọ akuẹzinzan depope jẹeji.—Luku 14:28-30.
Dapana ahọ́ he mayin dandan tọn. Dovivẹnu nado nọ yí akuẹ he a sẹdo do họ̀nú kakati nado họ̀nú ahọ́. Howhinwhẹn ehe dọ ẹ dole: “Ahọ́dutọ sọ basi devi na akuẹnọ etọn.” (Howhinwhẹn lẹ 22:7) Eyin hiẹ nọ dava dewe bo nọ dowe na akuẹ he a tindo, hiẹ tlẹ sọgan penugo bo basi tito nado họ̀ onú daho lẹ lọsu.
Dapana Nuhẹngu. Hẹn nutindo towe lẹ dọ́ji dogọ gbọn nukunpipedo yé go ganji dali, bo gbọnmọ dali dapana nuhẹngu. Jesu do pọndohlan dagbe hia dogbọn nuhe e zánpo lẹ sisẹdo dali.—Johanu 6:10-13.
Ze nujọnu lẹ do otẹn tintan mẹ. Nuyọnẹntọ na “nọ fli ojlẹ” nado doafọna yanwle titengbe hugan lẹ.—Efesunu lẹ 5:15, 16.
[Apotin/Yẹdide to weda 7]
Be Numimọ Mẹdetiti Tọn lẹ Wẹ Nọ Plọnnumẹ Hugan Ya?
Numimọ mẹdetiti tọn—dagbe po ylankan lẹ po—sọgan bẹ nuplọnmẹ họakuẹ lẹ hẹn na mí. Ṣigba be nugbo wẹ dọ numimọ mẹdetiti tọn lẹ mẹ wẹ mí nọ plọnnu sọn hugan ya? Lala, asisa anademẹ tọn devo tin he yọnhugan. Psalm-kantọ lọ do e hia to whenuena e hodẹ̀ dọmọ: ‘Ohó towe wẹ zògbán de hlan afọ ṣie, hinhọ́n hlan omọ́-liho ṣie.’—Psalm 119:105.
Naegbọn e do yọnhugan nado plọnnu sọn anademẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ kakati nido yin sọn numimọ mẹdetiti tọn lẹ mẹ? Whẹwhinwhẹ́n dopo wẹ yindọ nupinplọn sọn numimọ mẹdetiti tọn lẹ kẹdẹ mẹ—gbọn avìdidla dali—sọgan hẹn owù po awufiẹsa susu po wá. Podọ mọwiwà ma tlẹ yin dandan lọsu. Jiwheyẹwhe dọ hlan Islaelivi hohowhenu tọn lẹ dọmọ: “Eyin dọ hiẹ ko dotoai hlan osẹ́n ṣie! Whenẹnu wẹ jijọho towe do ko taidi otọ̀, dodo towe di agbówhẹn ohù tọn.”—Isaia 48:18.
Dopo to whẹwhinwhẹ́n he wutu Ohó Jiwheyẹwhe tọn do yin asisa he yọnhugan na anademẹ lẹ mẹ wẹ yindọ e bẹ numimọ gbẹtọvi tọn he dẹn-to-aimẹ bosọ sọgbe hugan lẹ hẹn. Vlavo, hiẹ na ko yọnẹn dọ nupinplọn sọn kọdetọn dagbe po awugbopo mẹdevo lẹ tọn po mẹ pọnte tlala hú nuṣiwa yetọn lẹ vivọ basi. (1 Kọlintinu lẹ 10:6-11) Humọ, Jiwheyẹwhe na mí osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n anademẹ tọn dagbedagbe he sọgan yin jidedego mlẹnmlẹn lẹ po to Biblu mẹ. ‘Osẹ́n OKLUNỌ tọn pé . . . Aṣẹdai OKLUNỌ tọn wẹ nugbo: bo nọ diọ mayọndenọ zun nuyọnẹntọ.’ (Psalm 19:7) Matin ayihaawe, nuyọnẹn Mẹdatọ owanyinọ mítọn tọn wẹ asisa nupinplọn tọn dagbe hugan lọ.
[Yẹdide to weda 4]
Aihọn nọ jlo dọ hiẹ ni kẹalọyi pọndohlan agbasanu bibẹpli tọn etọn
[Yẹdide to weda 5]
Adọkun he tin to Biblu mẹ họakuẹ tlala hugan sika po fataka po