Be Hiẹ Jlo Na Nọgbẹ̀ Kakadoi Ya?

“OKÚ ma nọ dobuna mi,” wẹ yọnnu mẹhomẹ de dọ to Japon. “Ṣigba e nọ vẹ́ na mi dọ yẹn na wá jo vounvoun ehelẹ do.” Lizọnyizọnwatọ Klistiani he to dlapọn basi na ẹn lọ mọnukunnujẹ nuhe dọ yọnnu lọ te mẹ ganji, na jipa whanpẹnọ de wẹ e tindo. Susu mẹhe nọ dọ dọ emi ma nọ dibu na okú lẹ tọn nọ tindo ojlo to whanpẹ nudida tọn lẹ mẹ bo sọgan jlo nado nọgbẹ̀ kakadoi na nugbo tọn.

Gbẹninọ kakadoi? Mẹsusu na jẹagọdo linlẹn mọnkọtọn. Mẹdelẹ tlẹ sọgan dọ dọ yé ma tindo ojlo to gbẹninọ kakadoi mẹ. Etẹwẹ sọgan hẹn mẹde nado tindo numọtolanmẹ mọnkọtọn?

Be Ogbẹ̀ Madopodo Na Ṣiapọmẹ Wẹ Ya?

Mẹdelẹ nọ lẹndọ apọṣimẹnu wẹ e na yin nado nọgbẹ̀ kakadoi. Yé sọgan na apajlẹ mẹhe tin to gbọjẹ gaa mẹ bo masọ tindo nususu de nado wà hugan nado sinai do televiziọn nukọn lẹ tọn. Eyin enẹ wẹ numọtolanmẹ towe, lẹnnupọndo nuhe sunwhlẹvu-plọntọ Robert Jastrow dọ ji to whenuena e yin kinkanse eyin dona kavi dẹhodo de wẹ ogbẹ̀ madopodo yin. Jastrow gblọn dọmọ: “Dona de wẹ e na yin na mẹhe nọ dindonanu to jọwamọ-liho bo tindo ojlo nado to nuplọn to whepoponu lẹ. Linlẹn lọ dọ yé tindo ojlẹ madopodo nado to nuplọn na yin kọfanamẹnu titengbe de na yé. Ṣigba na mẹdevo lẹ he lẹndọ yé ko yọ́n nulẹpo bo ko gbẹkọ nupinplọn go, dẹhodo daho de wẹ e na yin. Yé ma na tindo nudepope nado yí whenu yetọn do wà.”

Na taun tọn, pọndohlan towe wẹ na zọ́n bọ ogbẹ̀ madopodo na yin apọṣimẹnu na we kavi lala. Eyin hiẹ “nọ dindonanu to jọwamọ-liho bo tindo ojlo nado to nuplọn to whepoponu,” lẹnnupọndo nuhe hiẹ sọgan wadotana lẹ ji, na nuhe dù anazọnwiwa, húnhiho, họgbigbá, jipa-didó, kavi yanwle devo he jẹ, he hiẹ yiwanna lẹ. Gbẹninọ to aigba ji kakadoi na hẹn we tindo todido jiawu lọ nado hẹn nugopipe towe pọnte deji to nuwiwa gbẹzan tọn voovo lẹ mẹ.

Na nugbo tọn, pekọhẹnwanamẹnu wẹ ogbẹ̀ madopodo na yin eyin mí sọgan do owanyi hia bo tindo numimọ owanyi tọn kakadoi. Mí yin didá po nugopipe lọ po nado nọ do owanyi hia podọ mí nọ tindo ayajẹ to whenuena mí mọdọ mẹdevo lẹ yiwanna mí. Owanyi nujọnu tọn tintindo to míde ṣẹnṣẹn nọ hẹn pekọ sisosiso de wá he ma nọ kupẹ́ dile ojlẹ to yìyì. Gbẹninọ kakadoi na hùn dotẹnmẹ mavọmavọ dote na mí nado wleawuna owanyi e mayin hlan gbẹtọvi hatọ lẹ kẹdẹ gba ṣigba titengbe hlan Jiwheyẹwhe. “Eyin mẹde yiwanna Jiwheyẹwhe, omẹ nẹ wẹ yin mẹyinyọnẹn etọn,” wẹ apọsteli Paulu dọ. (1 Kọlintinu lẹ 8:3) Nukundido jiawu nankọ die—nado yọ́n Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn bosọ yin yinyọnẹn gbọn ewọ dali! Humọ, nupinplọn gando Mẹdatọ owanyinọ mítọn go ma tindo dogbó gba. Enẹwutu, nawẹ ogbẹ̀ madopodo sọgan ṣiapọmẹ bo ma na tindo ale gbọn?

Be Gliwhiwhe Ogbẹ̀ Tọn Wẹ Zọ́n Bọ E Do Họakuẹ Ya?

Mẹdelẹ nọ lẹndọ gliwhiwhe ogbẹ̀ tọn wẹ zọ́n bọ e do họakuẹ. Yé sọgan yí ogbẹ̀ jlẹdo sika he ma sù to aimẹ go. Yé nọ dọ dọ eyin sika nọ yin mimọ to filẹpo wẹ, nuhọakuẹ-yinyin etọn na ko depò. Etomọṣo, sika na gbẹsọ yọnwhanpẹ janwẹ. Matin ayihaawe, nudopolọ wẹ e yin po ogbẹ̀ po.

Mí sọgan yí ogbẹ̀ mavọmavọ jlẹdo jẹhọn susugege tintindo go. Onú họakuẹ titengbe de wẹ jẹhọn na yin na bato-kùntọ heyin ginglọn do bato tọglọ tọn he ma to azọ́n wà ganji de mẹ lẹ. Be a lẹndọ to whenuena yé yin whinwhlẹn sọn owù mẹ godo, yé na wule po pinpẹn-nutọn-mayọnẹn po dọ yé mọ jẹhọn hugan wẹ ya? Paali!

Taidi bato-kùntọ tọglọ tọn enẹlẹ, mí sọgan yin whinwhlẹn po nukundido he tlẹ sọ pọnte hugan lọ po nado tindo ogbẹ̀ madopodo. “Okú wẹ ale ylando tọn” wẹ apọsteli Paulu wlan, “ṣigba nunina Jiwheyẹwhe tọn wẹ ogbẹ̀ madopodo to Jesu Klisti Oklunọ mítọn mẹ.” (Lomunu lẹ 6:23) Gbọn avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn dali, Jiwheyẹwhe na de mape gbẹtọvi tọn po okú po sẹ bo na kọ̀n nunina ogbẹ̀ madopodo tọn do gbẹtọvi tonusetọ lẹ ji. Lehe mí dona dopẹ́ na awuwledainanu owanyinọ enẹ do sọ!

Etẹwẹ Dogbọn Mẹyiwanna Towe lẹ Dali?

Mẹdelẹ sọgan tindo linlẹn lọ dọ: ‘Etẹwẹ dogbọn mẹyiwanna ṣie lẹ dali? Gbẹninọ to aigba ji kakadoi ma na tindo zẹẹmẹ de na mi sọmọ eyin yé ma tin po yẹn po.’ Vlavo hiẹ ko plọn Biblu bo mọdọ hiẹ sọgan duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to paladisi aigba ji tọn mẹ. (Luku 23:43; Johanu 3:16; 17:3) Na nugbo tọn, hiẹ jlo dọ hagbẹ whẹndo sẹpọmẹ towe tọn lẹ, mẹyiwanna devo lẹ, po họntọn vivẹ towe lẹ po ni tin to finẹ, bo tindo ayajẹ dopolọ hẹ we, yèdọ ayajẹ he hiẹ to nukundo nado mọ to aihọn yọyọ dodo tọn he Jiwheyẹwhe dopagbe etọn lọ mẹ.—2 Pita 3:13.

Ṣigba eyin họntọn towe lẹ po mẹyiwanna towe lẹ po ma to ojlo depope dohia to gbẹninọ kakadoi to paladisi aigba ji tọn mẹ lo? Ma dike enẹ ni hẹn we gbọjọ blo. Zindonukọn nado to oyọnẹn he pegan Owe-wiwe tọn plọn bo nọ yinuwa sọgbe hẹ ẹ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Etẹwẹ hiẹ yọnẹn, hiẹ asi, eya hiẹ na whlẹn asu towe gán? Kavi nawẹ hiẹ yọnẹn do, hiẹ asu, eya hiẹ na whlẹn asi towe gán?” (1 Kọlintinu lẹ 7:16) Gbẹtọ lẹ sọgan diọ. Di apajlẹ, dawe de he ko jẹagọdo sinsẹ̀n Klistiani tọn dai wá diọ to godo mẹ bo lẹzun mẹho agun Klistiani tọn de. E dọmọ: “Yẹn dopẹ́ tlala dọ whẹndo ṣie yí nugbonọ-yinyin do tẹdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn yetọn lẹ go mahopọnna lehe yẹn diọnukunsọ yé sọ.”

Ogbẹ̀ towe po ogbẹ̀ mẹyiwanna towe lẹ tọn po nọ duahunmẹna Jiwheyẹwhe taun. Na nugbo tọn ‘Jehovah ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.’ (2 Pita 3:9) Jehovah Jiwheyẹwhe jlo dọ hiẹ po mẹyiwanna towe lẹ po ni nọgbẹ̀ kakadoi. Owanyi etọn sinyẹn hugan gbẹtọvi mapenọ lẹ tọn. (Isaia 49:15) Enẹwutu naegbọn hiẹ ma na wleawuna kanṣiṣa dagbe de po Jiwheyẹwhe po? Enẹgodo, hiẹ sọgan penugo nado gọalọna mẹyiwanna towe lẹ nado wà nudopolọ. Eyin yé ma tlẹ ko tindo todido ogbẹ̀ madopodo tọn todin, yé sọgan diọ pọndohlan yetọn to whenuena yé mọdọ hiẹ nọ yinuwa sọgbe hẹ oyọnẹn he pegan Biblu tọn.

Etẹwẹ dogbọn mẹyiwanna he hiẹ sọgan ko hẹnbu to okú mẹ lẹ dali? Na omẹ livi he ko damlọn to okú mẹ lẹ, Biblu bẹ todido jiawu fọnsọnku tọn hẹn—nado fọ́n bo nọgbẹ̀ to Paladisi aigba ji tọn mẹ. Jesu Klisti dopagbe dọmọ: “Ojlẹ lọ ja, to ehe mẹ omẹ he tin to yọdò mẹ lẹpo na . . . tọ́njẹgbonu.” (Johanu 5:28, 29) Mẹhe ma tlẹ yọ́n Jiwheyẹwhe whẹpo do kú lẹ na yin hinhẹn gọwá ogbẹ̀, na Biblu dọmọ: “Fọnsọnku dodonọ lẹ tọn, po mawadodonọ lẹ po tọn de na tin.” (Owalọ lẹ 24:15) Lehe e na yin homẹhunnu nado dokuavọ na omẹ ehelẹ do sọ!

Ogbẹ̀ Madopodo—Nukundido Ayajẹnọ De

Eyin hiẹ sọgan tindo ayajẹ po pekọ po todin mahopọnna tukla he tin to aihọn ehe mẹ lẹ, matin ayihaawe, hiẹ sọgan duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to paladisi aigba ji tọn mẹ. Ṣigba, to whenuena Kunnudetọ Jehovah tọn de dọ dona he ogbẹ̀ madopodo na hẹnwa lẹ, yọnnu de dọmọ: “Yẹn ma jlo na nọgbẹ̀ kakadoi. Ogbẹ̀ owhe 70 kavi 80 tọn ehe ko pé mi.” Mẹho agun Klistiani tọn de he tin to otẹn lọ mẹ kanse nawe lọ dọmọ: “Be a ko lẹnnupọndo numọtolanmẹ he ovi towe lẹ na tindo eyin a kú ji ya?” Dasin wá nukunmẹ na ẹn to whenuena e lẹnnupọndo awubla he yé na tindo eyin yé hẹn onọ̀ yetọn bú ji. “Dinvie n’ko wá yọ́n lehe n’yin ṣejannabinọ sọ,” wẹ e yigbe dọ, “podọ yẹn ko mọnukunnujẹemẹ dọ ogbẹ̀ madopodo ma yin nukundido ṣejannabi tọn gba, ṣigba e bẹ haṣinṣan he mí tindo hẹ mẹdevo lẹ hẹn ga.”

Mẹdevo lẹ sọgan lẹndọ gbẹninọ kavi kúkú yetọn ma nọ duahunmẹna mẹdepope gba. Ṣigba, e nọ duahunmẹna Ogbẹ̀-Namẹtọ mítọn, he dọmọ: “Le yẹn togbẹ̀, . . . Yẹn ma tindo homẹhun de to okú mẹylankan tọn mẹ gba; adavo dọ mẹylankan lọ ni lẹ́ sọn aliho etọn mẹ bo nọgbẹ̀.” (Ezekiẹli 33:11) To whenuena e yindọ okú mẹylankan lẹ tọn lọsu nọ duahunmẹna Jiwheyẹwhe sọmọ, matin ayihaawe e nọ hò mẹhe yiwanna ẹn lẹ tọn pọ́n sisosiso.

Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn tindo jidide to mẹtọnhopọn owanyinọ Jehovah tọn mẹ. Davidi dọ to gbèdopo dọmọ: “Whenuena otọ́ ṣie po onọ̀ ṣie po gbẹ́ mi dai, whenẹnu wẹ OKLUNỌ na dealọyí mi.” (Psalm 27:10) E họnwun dọ Davidi dejido owanyi he mẹjitọ etọn lẹ tindo na ẹn go. Ṣigba eyin mẹjitọ etọn lẹ—he sẹpọ ẹ hugan to gbẹtọvi lẹ mẹ—tlẹ gbẹ́ ẹ dai, e yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe ma na gbẹkọ emi go gba. Na owanyi po mẹtọnhopọn etọn po wutu, Jehovah ze ogbẹ̀ madopodo donukọnna mí bọ mí sọgan sọ jihọntọn hẹ ẹ kakadoi. (Jakobu 2:23) Be e ma jẹ dọ mí ni kẹalọyi nunina dagbedagbe ehelẹ po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn po ya?

[Yẹdide to weda 7]

Owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu lẹ po na hẹn ogbẹ̀ madopodo zun nuhọakuẹ