Aihọn He mẹ Ohẹ́n Ma Tin te Ko Sẹpọ
YẸDIDE Paladisi tọn, taidi dehe tin to wepa linlinnamẹwe ehe tọn ji, nọ fọnjlodotena mẹhe tin to ohẹ́n klókló mẹ lẹ. Gbẹtọvi tintan he yin didá lẹ, Adam po Evi po, nọ̀ paladisi de mẹ pọ́n. Yé yin zizedo jipa Edẹni tọn mẹ. (Gẹnẹsisi 2:7-23) Dile etlẹ yindọ Paladisi enẹ yin hinhẹnbu, yise tintindo to paladisi sọgodo tọn de mẹ—to aihọn yọyọ he mẹ ohẹ́n ma tin te de mẹ—ma yin odlọ de poun gba. E yin zize sinai gligli do opagbe he tin to Biblu mẹ lẹ ji.
Lẹnnupọndo opagbe he Jesu Klisti dó to azán he gbè e kú ji. Dopo to ylanwatọ he kú to apá Jesu tọn lẹ mẹ do yise hia to nugopipe Jiwheyẹwhe tọn nado didẹ nuhahun gbẹtọvi tọn lẹ mẹ. E dọmọ: “Jesu, flin mi, whenuena hiẹ jẹ ahọludu towe mẹ.” Hogbe ehelẹ dohia dọ ylanwatọ lọ yise dọ Jesu na dugán taidi Ahọlu podọ oṣiọ lẹ na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀. Jesu gblọn dọmọ: ‘Nugbo wẹ yẹn dọ hlan we to egbehe, Hiẹ na nọ̀ hẹ mi to Paladisi mẹ.’—Luku 23:42, 43.
Biblu dọ gando mẹhe na nọ̀ Paladisi mẹ lẹ go dọmọ: “Yé na gbá ohọ̀, bosọ nọ nọ̀ yé mẹ, yé na dó vẹngle, bosọ dù sinsẹ́n yetọn.” (Isaia 65:21) Mọwẹ, “yé na sinai omẹ dopodopo to vẹntin etọn glọ podọ to votin etọn glọ; podọ mẹde ma nasọ hẹn yé savò gba: na onù OKLUNỌ awhànpa lẹ tọn tọn ko dọ ẹ.”—Mika 4:4.
Ṣigba, naegbọn ohẹ́n do yin dotẹnmẹna nado tin to egbehe? Alọgọ tẹwẹ Jiwheyẹwhe na mẹhe ohẹ́n to kọgbidina lẹ? Whetẹnu wẹ ohẹ́n na wá doalọte petepete?
Naegbọn Ohẹ́n Do Yin Dotẹnmẹna?
Paladisi he mẹ Adam po Evi po yin zizedo yin hinhẹnbu na atẹṣiṣi he angẹli ylankan de, Satani Lẹgba, fọndote wutu. Satani yí odàn zan taidi hoyidọtọ etọn bo klọ Evi nado gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn he gbẹ́ dọ sinsẹ́n atin tangan de tọn ma dona yin dùdù. E klọ ẹ nado yise dọ gbẹzan jlòkòkò tọn zinzan matin anademẹ Jiwheyẹwhe tọn na hẹn gbẹzan etọn pọnte dogọ. To whenuena Evi ze atin-sinsẹ́n he yin gbigbẹ́ lọ donukọnna Adam, ewọ lọsu dù, bo gbẹ́ Jiwheyẹwhe dai nado nọgodona asi etọn.—Gẹnẹsisi 3:1-6; 1 Timoti 2:14.
Atẹṣitọ awe ehelẹ yin yinyan sọn Paladisi mẹ po jlọjẹ po. Sọn whenẹnu sọyi, yé dona jẹtukla susu nado kánsiọ. Kakajẹ egbehe, Jehovah ko jotẹnna Satani nado dugán do gbẹtọvi ylandonọ lẹ ji, bo gbọnmọ dali hẹn kọdetọn tolivivẹ do Jiwheyẹwhe go tọn lẹ họnwun gblegede. Whenuho gbẹtọvi tọn ko dohia dọ gandudu gbẹtọ tọn ma sọgan diọ aigba zun Paladisi gba. (Jẹlemia 10:23) Kakatimọ, gbẹzan jlòkòkò tọn zinzan matin anademẹ Jiwheyẹwhe tọn ko dekọtọn do nuhahun sinsinyẹn lẹ mẹ, ehe mẹ ohẹ́n tin te.—Yẹwhehodọtọ 8:9.
Ṣigba, wamọnọ lẹ ma yin jijodo matin alọgọ depope to aihọn he gọ́ na nuhahun ehe mẹ gba. Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn, Biblu, bẹ anademẹ he sọgbe lẹ hẹn na yé.
‘Mì Yin Magbọjẹnọ Blo’
To whenuena Jesu to hodọna gbẹtọgun daho de he mẹ wamọnọ susu tin te, e dọmọ: “Mì pọ́n ohẹ̀ he to aga lẹ; yé ma dóji, mọ yé ma gbẹ̀n, mọ yé ma nọ bẹpli do zínhọ lẹ mẹ; ṣigba Otọ́ mìtọn olọn tọn to núdù na yé. Be mìwlẹ ma pọnte hú yé? . . . Enẹwutu mì yin [magbọjẹnọ] blo, dọ, Etẹ mí na dù? kavi, Etẹ mí na nù? kavi, Etẹ mí na do yin mẹṣinyọnavọ̀na? Na onú helẹ pó wẹ Kosi lẹ to dindin pé: Otọ́ mìtọn olọn tọn sọ yọnẹn dọ mì ma sọgan nọma tindo onú helẹ pó gba. Ṣigba mì dín ahọludu Jiwheyẹwhe tọn, po dodo etọn po whẹ́; onú helẹ pó wẹ yè na dogọ hlan mì.”—Matiu 6:26-33.
Wamọnọ ma tindo nuhudo nado jajo gba. (Howhinwhẹn lẹ 6:30, 31) E na mọ dandannu lẹ eyin e ze Jiwheyẹwhe do otẹn tintan mẹ to gbẹzan etọn mẹ. Yí Tukiso di apajlẹ, yèdọ dawe de he wá sọn Lesotho, to hùwaji Aflika tọn. To 1998, awhànpa otò devo tọn lẹ biọ Lesotho nado hẹnalọdotena gufinfọn gbẹtọ lẹ tọn sọta gandudu. Taidi kọdetọn awhàn enẹ tọn, agbàn he tin to nusatẹn lẹ yin bibẹ di gblannu, agbasazọ́n gble do gbẹtọ lẹ, bọ núdùdù whèdomẹ sinsinyẹn tin.
Lẹdo he jẹhẹ́n taun hugan tatọ́-tònọ lọ tọn mẹ wẹ Tukiso nọ nọ̀. Kọmẹnu etọn susu ko yì fìnnú to nusatẹn lẹ nado sọgan mọ núdù. To whenuena Tukiso lẹkọwa ohọ̀ abò doponọ etọn mẹ, e doayi e go dọ Maseiso, yọnnu he tin topọ hẹ ẹ lọsu tindo onú susu he yin finfin lẹ. “Bẹ agbàn ehelẹ tọ́n,” wẹ Tukiso dọ, bo basi zẹẹmẹ dọ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn gbẹ́ ajojijẹ. Maseiso setonu. Kọmẹnu lẹ ṣàn yé kò bo bẹ núdùdù-gbàn finfin lọ.
Tukiso yinuwa to aliho ehe mẹ na nuhe e ko plọn to Biblu mẹ hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wutu. Be tonusise etọn na osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn zọ́n bọ e kú huvẹ wẹ ya? Lala. To ojlẹ vude godo, mẹho agun Kunnudetọ Jehovah tọn he Tukiso to awukọndopọ hẹ tọn lẹ basi dlapọn yì e dè bo hẹn núdùdù delẹ yì na ẹn. Na nugbo tọn, Kunnudetọ Jehovah tọn he tin to lẹdo Hùwaji Aflika tọn mẹ lẹ ko do nuyizan hugan tọnu awe hlan taidi alọgọ kọgbọ tọn na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu Klistiani tọn yetọn lẹ po to Lesotho. Tonusise Tukiso tọn na Jiwheyẹwhe po alọgọ owanyinọ agun lọ tọn po whàn Maseiso taun. Ewọ lọsu jẹ Biblu plọn ji. To godo mẹ, yé wlealọ sọgbe hẹ osẹ́n ahọlu tọn bo gbọnmọ dali pegan na baptẹm taidi Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ. Yé pò to Jiwheyẹwhe sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po.
Jehovah Jiwheyẹwhe nọ hò wamọnọ lẹ tọn pọ́n. (Pọ́n apotin he hosọ etọn yin “Nukun Tẹwẹ Jiwheyẹwhe Nọ Yí Do Pọ́n Wamọnọ Lẹ?”) E ko basi tito lẹ nado gọalọna mẹdevo lẹ taidi Tukiso po Maseiso po nado plọnnu dogọ gando ewọ go. Podọ e ko wleawuna ayinamẹ yọn-na-yizan lẹ na gbẹninọ egbesọegbesọ tọn to Ohó etọn mẹ.
Awuwledainanu Dagbe De
Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko nọ yí whepoponu do tẹnpọn nado hò wamọnọ lẹ tọn pọ́n dile Jiwheyẹwhe nọ wà do. (Galatianu lẹ 2:10) Eyin nugbajẹmẹji jọ to otò de mẹ bo gando Klistiani lẹ go, tito lẹ nọ saba yin bibasi na alọgọ he jẹ lẹ nido yin nina yé. Hú popolẹpo, nuhudo gbigbọmẹ mẹlẹpo tọn, gọna wamọnọ lẹ tọn, nọ duahunmẹna Kunnudetọ lẹ. (Matiu 9:36-38) To owhe 60 he wayi lẹ whenu, lizọnyizọnwatọ fọtọ́n susu he yin azọ́nplọn lẹ ko ze yede jo nado wadevizọn taidi mẹdehlan lẹ to otò devo lẹ mẹ. Di apajlẹ, asu po asi po mẹdehlan de sọn Finlande wẹ plọn Tukiso po Maseiso po nado lẹzun devi Jesu tọn gbọn ogbè Sesotho tọn pinplọn dali. (Matiu 28:19, 20) Azọ́n mẹdehlan tọn mọnkọtọn nọ biọ dọ gbẹzan awuvivo tọn to otò adọkunnọ de mẹ ni yin yíyí do sanvọ́ bo sẹtẹn yì aigba wamọnọ de ji.
Whẹwhinwhẹ́n depope ma tin na Klistiani nugbo lẹ nado jajo nado sọgan nọgbẹ̀ gba. Kakatimọ, yé tindo yise dọ Jehovah Jiwheyẹwhe penugo nado wleawu dandannu lẹ tọn na yé. (Heblu lẹ 13:5, 6) Dopo to aliho he mẹ Jehovah nọ wleawu onú lẹ tọn na omẹ etọn lẹ te wẹ gbọn titobasinanu lẹdo aihọn pé sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ tọn, he nọ penukundo ode awetọ yetọn lẹ go gblamẹ.
Aliho devo he mẹ Jehovah nọ gọalọna wamọnọ lẹ te wẹ gbọn nina yé ayinamẹ yọn-na-yizan do gbẹninọ egbesọegbesọ tọn ji dali. Di apajlẹ, Biblu degbè dọmọ: “Ewọ he nọ jajo, sọ jajo ba blo, ṣigba ni nọ wakoe, bo nọ yí alọ etọn do wazọ́n onú dagbe tọn, na ewọ nido tindo nado na mẹhe ma tindo.” (Efesunu lẹ 4:28) Mẹsusu he ma tindo agbasazọ́n ko penugo nado bẹ azọ́n de jẹeji na yede, bo nọ wazọ́n sinsinyẹn, taidi omá-gle lilẹ̀. Biblu sọ nọ gọalọna wamọnọ lẹ nado sẹ akuẹ do gbọn pinplọn yé nado dapana aṣa ylankan lẹ, taidi ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan dali.—Efesunu lẹ 5:18.
Aihọn He mẹ Ohẹ́n Ma Tin te—Whetẹnu?
Biblu dohia dọ mí to gbẹnọ to ‘azán godo’ gandudu Satani tọn lẹ tọn mẹ. (2 Timoti 3:1) To madẹnmẹ, Jehovah Jiwheyẹwhe na do Jesu Klisti hlan nado dawhẹna gbẹtọvi lẹ. Etẹwẹ na jọ to ojlẹ enẹ mẹ? Jesu na gblọndo to oló etọn dopo mẹ. E dọmọ: “Whenuena Ovi gbẹtọ tọn na wá to gigo etọn mẹ, po angẹli lẹpo po e po, whenẹnu wẹ e na sinai to ofìn gigo etọn tọn ji. Nukọn etọn wẹ yè na bẹ akọta lẹpo pli do: e nasọ klan yé dovo sọn yenọzo go, dile lẹngbọhọtọ nọ klan lẹngbọ etọn lẹ sọn gbọgbọẹ lẹ go do.”—Matiu 25:31-33.
Lẹngbọ oló ehe mẹ tọn lẹ wẹ mẹhe litaina Jesu taidi Ahọlu lẹ. Jesu yí yé jlẹdo lẹngbọ go na yé hodo e taidi Lẹngbọhọtọ yetọn wutu. (Johanu 10:16) Omẹ taidi lẹngbọ ehelẹ na mọ ogbẹ̀ yí to gandudu pipé Jesu tọn glọ. Yé na duvivi gbẹzan ayajẹ tọn to aihọn yọyọ he mẹ ohẹ́n ma tin te de mẹ. Omẹ taidi gbọgbọẹ, he gbẹ́ gandudu Jesu tọn dai lẹ, na yin vivasudo kakadoi.—Matiu 25:46.
Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na hẹn kanyinylan wá opodo. To whenẹnu ohẹ́n na lẹzun otàn. Kakatimọ, aigba na gọ́ na mẹhe tindo owanyi bosọ nọ hò ode awetọ tọn pọ́n lẹ. Kunnudenu dọ aihọn yọyọ mọnkọtọn yọnbasi sọgan yin mimọ to mẹmẹsunnu-yinyin lẹdo aihọn pé Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ, na Jesu dọmọ: “Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.”—Johanu 13:35.
[Apotin/Yẹdide lẹ to weda 6, 7]
NUKUN TẸWẸ JIWHEYẸWHE NỌ YÍ DO PỌ́N WAMỌNỌ LẸ?
Biblu ylọ Mẹdatọ gbẹtọvi tọn dọ “Mẹhe na núdùdù hlan huvẹtọnọ.” (Psalm 146:7) E bẹ hugan wefọ kanweko hẹn he zinnudo mẹtọnhopọn Jiwheyẹwhe tọn na wamọnọ lẹ ji.
Di dohia, to whenuena Jehovah na Osẹ́n etọn akọta Islaeli hohowhenu tọn, e degbè na Islaelivi he yin glesi lẹ ma nado nọ gbẹ̀n ojijẹ he tin to lọnglọnẹn ogle yetọn tọn lẹ pete gba. Yé ma dona wéwélu atin-sinsẹ́n lẹ tọn gbọn kọlilẹ yì ogle lọ mẹ nado gbẹ̀n sinsẹ́n olivieli tọn kavi ovẹntin tọn whlaawetọ dali gba. Osẹ́n ehelẹ yin awuwledainanu owanyinọ na jonọ, tọṣiọvi, asuṣiọsi, po wamọnọ devo lẹ po.—Levitiku 19:9, 10; Deutelonomi 24:19-21.
Humọ, Jiwheyẹwhe degbena Islaelivi lẹ dọmọ: “Mìwlẹ ma na bianukunna asuṣiọsi depope, kavi ovi tọṣiọvi. Eyin hiẹ bianukunna yé to nudepope mẹ, bọ yé gbẹ́ dawhá hlan mi, yẹn na sè awhá yetọn dandan: podọ homẹgble ṣie na hẹzò, yẹn bo nasọ yí ohí do hù mì; asi mìtọn lẹ bo na yin asuṣiọsi, podọ ovi mìtọn lẹ tọṣiọvi.” (Eksọdusi 22:22-24) E blawu dọ Islaelivi adọkunnọ susu vẹtolina ohó enẹlẹ. Na ylanwiwa ehe po devo lẹ po wutu, Jehovah Jiwheyẹwhe na avase susu Islaelivi lẹ gbọn yẹwhegán etọn lẹ gblamẹ. (Isaia 10:1, 2; Jẹlemia 5:28; Amọsi 4:1-3) To godo mẹ, Jiwheyẹwhe hẹn Assilianu lẹ podọ Babilọninu lẹ to enẹgodo nado gbawhàn Islaeli tọn. Islaelivi susu yin hùhù, bọ mẹhe luntọ́n lẹ yin hinhẹn sọyi kanlinmọgbenu to aigba dindẹn lẹ ji.
Ovi yiwanna Jiwheyẹwhe tọn, Jesu Klisti, do mẹtọnhopọn hia na wamọnọ lẹ dile Otọ́ etọn nọ wà do. To zẹẹmẹ lẹndai lizọnyizọn etọn tọn bibasi mẹ, Jesu dọmọ: “Gbigbọ [Jehovah] tọn tin to oji e, na e ko samisisana mi nado dọyẹwheho wẹndagbe tọn hlan wamọnọ lẹ wutu.” (Luku 4:18) Ehe ma zẹẹmẹdo dọ wamọnọ lẹ kẹdẹ wẹ Jesu dọyẹwheho na gba. E gbọn owanyi dali gọalọna adọkunnọ lẹ ga. Ṣigba, eyin Jesu to ehe wà, e nọ saba do ahunmẹdunamẹnu etọn na wamọnọ lẹ hia. Di apajlẹ, e na ayinamẹ ehe ogán adọkunnọ de dọmọ: “Yì sà nuhe hiẹ tindo lẹpo, bo má hlan wamọnọ lẹ, hiẹ nasọ tindo adọkunnu to olọn mẹ: bo wá, hodo mi.”—Luku 14:1, 12-14; 18:18, 22; 19:1-10.
Jehovah Jiwheyẹwhe po Ovi etọn po nọ hò wamọnọ lẹ tọn pọ́n sisosiso. (Malku 12:41-44; Jakobu 2:1-6) Nado do mẹtọnhopọn etọn na wamọnọ lẹ hia, Jehovah hẹn livi susu wamọnọ he ko kú lẹ tọn do oflin etọn mẹ. Omẹ ehe lẹpo na yin finfọnsọnku do aihọn yọyọ he mẹ ohẹ́n ma tin te de mẹ.—Owalọ lẹ 24:15.
[Yẹdide lẹ]
Mẹmẹsunnu-yinyin lẹdo aihọn pé Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn dohia dọ aihọn yọyọ lọ yọnbasi
[Yẹdide to weda 5]
Tukiso po Maseiso po gọna mẹdehlan he plọn Biblu hẹ Tukiso
[Yẹdide to weda 5]
Maseiso to ohọ̀n etọn nukọn po mẹdehlan he plọn Biblu hẹ ẹ po