Otàn Gbẹzan Tọn

Azọ́n Mẹhẹnzun-Devi Tọn Ko Diọ Gbẹzan Ṣie

Dile e yin didọ gbọn Lynette Peters dali

Yé ko wá nado bẹ mí yì. Sòdetọ he alọ etọn jlọ taun de ṣite to aga ohọ̀ lọ tọn. Awhànfuntọ tọji tọn lẹ mlọnai do gbémẹ po osò yetọn lẹ po to alọji. Dile mí họ̀nwezun jei agahun he to ote lọ kọ̀n to dimanche afọnnu enẹ, yẹn po mẹdehlan hatọ ṣie lẹ po tẹnpọn nado gbọṣi abọẹ. Bleun dopo wẹ agahun lọ dedo. To nukunwhiwhe ao godo, mí biọ bato awhànfuntọ lẹ tọn he to huto de mẹ.

TO WUNKẸNGBE afọnnu, mí sè dọ gufọntọ lẹ ko de bọmbu do hotẹli he mí họ̀n whlá do to ozán lọ mẹ. Hunyanhunyan he tin to Sierra Leone na owhe susu lẹ wá dekọtọn do awhàn daho mẹ. Jonọ lẹpo, gọna mílọsu, yin hinhẹn gánnugánnu nado tọ́nsọn otò lọ mẹ diblayin to afọdopolọji. Mì gbọ ma bẹsọn bẹjẹeji nado basi zẹẹmẹ nuhe zọ́n bọ n’wá mọ dee to ninọmẹ enẹ mẹ tọn.

N’whẹ́n to Guyane britannique he wá yin yinyọnẹn taidi Guyana sọn 1966 gbọ́n. Gbẹzan vivomẹninọ po ayajẹ po tọn wẹ n’zan to finẹ to ovu whenu to owhe 1950 lẹ mẹ. Suhugan mẹjitọ lẹ tọn wẹ nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n wepinplọn, podọ jọja lẹ nọ yin nukundo nado wadagbe to wehọmẹ. N’flin dọ azọ́nwatọ akuẹsẹdotẹn tọn de kanse otọ́ ṣie to gbèdopo dọ, “Naegbọn a nọ sú wehọmẹ-kuẹ susu sọmọ na wepinplọn ovi towe lẹ tọn?” Papa gblọn dọmọ: “Wepinplọn dagbe hugan wẹ yin onú dopo gee he na hẹn yé tindo kọdetọn dagbe.” To ojlẹ enẹ mẹ, linlẹn etọn wẹ yindọ wehọmẹ diyin lẹ wẹ nupinplọn dagbe hugan lọ sọgan yin mimọyi te. Linlẹn etọn na wá diọ to madẹnmẹ.

Whenuena n’tindo owhe 11, onọ̀ ṣie jẹ Biblu plọn hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji. E ko disa yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn de to pọmẹ hẹ kọmẹnu mítọn dopo. Nuhe yé sè to ozán enẹ mẹ hẹn yé omẹ awe lẹ kudeji dọ yé ko mọ nugbo lọ. To nukọn mẹ, onọ̀ ṣie dọ nuhe e sè lẹ na kọmẹnu devo. Bleun dopo janwẹ yé omẹ atọ̀n lẹ jẹ nuplọn hẹ mẹdehlan lẹ ji, yèdọ Daphne Harry (he wá yin Baird to godo mẹ) po Rose Cuffie po. To nuhe ma pé owhe dopo mẹ, Mama po họntọn etọn awe lẹ po yí baptẹm. To owhe atọ́n godo, otọ́ ṣie tọ́nsọn Ṣọṣi Adventistes du septième jour mẹ bo yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ.

Taidi jọja de, yẹn po nọviyọnnu ṣie awe po—yèdọ mí omẹ atọ̀n he jẹnukọn to ovi ao lọ lẹ mẹ—nọ jaya nado yí ganhiho susu zan to owhé mẹdehlan tọn he gbè Daphne po Rose po nọ nọ̀. To ojlẹ enẹlẹ mẹ, mí nọ dotoaina numimọ sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn lẹ sọn yé dè. Mẹdehlan ehelẹ nọ gọ́ na ayajẹ dile yé to nukunpedo dagbemẹninọ gbigbọmẹ tọn mẹdevo lẹ tọn go matin nuṣikọ. Apajlẹ yetọn wẹ hẹn mi tindo ojlo lọ nado lẹzun mẹdehlan.

Ṣigba, etẹwẹ gọalọna mi nado tẹdo yanwle lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn go to hẹnnumẹ po wehọmẹvigbẹ́ he to afọdona agbasazọ́n vẹkuvẹku lẹ po ṣẹnṣẹn? Dotẹnmẹ hundote he sọgan diọlinlẹnna mi lẹ sù—n’sọgan yí dee zan nado plọn osẹ́n, húnhiho, amasinzọ́nwiwà, kavi nudevo depope. Apajlẹ dagbe mẹjitọ ṣie lẹ tọn na mi anademẹ he jẹ. Yé hẹn nugbo lọ zun yetọn, bo nọ yí sọwhiwhe do plọn Biblu, bosọ nọ yí yede zan to alọgigọna mẹdevo lẹ mẹ nado plọnnu gando Jehovah go.a Humọ, yé nọ basi oylọna lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn lẹ wá owhé mítọn gbè whẹwhẹ. Ayajẹ gọna pekọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu ehelẹ po tọn yidogọna ojlo ṣie nado dike azọ́n mẹhẹnzun-devi tọn ni diọ gbẹzan ṣie.

N’yí baptẹm to owhe 15 mẹvi yinyin mẹ. Enẹgodo, tlolo he n’fó wehọmẹ daho, n’biọ lizọnyizọn gbehosọnalitọ whenu-gigọ́ tọn mẹ. Philomena, he nọ wazọ́n to dotowhé de, wẹ yin omẹ tintan he n’gọalọna nado yinukọn jẹ klandowiwe po baptẹm po kọ̀n. Ayajẹ he n’tindo nado mọ dọ e wá yiwanna Jehovah yidogọna ojlo ṣie nado zindonukọn to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ. To ojlẹ vude godo, otẹn he pọnte hugan de yin zizedonukọnna mi to ahọluzọ́n mẹ fie n’ko to azọ́nwa te taidi wekantọ. N’gbẹ́ bo de nado zindonukọn to gbehosọnalitọ bibasi mẹ.

N’gbẹ́ pò to mẹjitọ ṣie lẹ dè to whenẹnu, bọ mẹdehlan lẹ gbẹ́ nọ wá dla mí pọ́n. Lehe todidoai na numimọ yetọn lẹ nọ vivi na mi do sọ! Ehe lẹpo yidogọna ojlo ṣie nado lẹzun mẹdehlan, dile etlẹ yindọ e taidi nuhe ma na yọnbasi. To ojlẹ enẹ mẹ podọ kakajẹ din, mẹdehlan lẹ gbẹ́ nọ yin didohlan Guyana. To gbèdopo to 1969, nupaṣamẹ ṣigba ayajẹnu wẹ e yin na mi nado mọ oylọ-basinamẹ de yí nado yì Wehọmẹ Biblu Pinplọn Watchtower Giliadi tọn to Brooklyn, New York.

Azọ́ndenamẹ de He N’Ma Lẹn

Klasi 48tọ Giliadi tọn bẹ wehọmẹvi 54 hẹn he wá sọn otò 21 mẹ. Mí omẹ 17 wẹ yin mẹmẹyọnnu tlẹnnọ. Dile etlẹ yindọ owhe 37 die gbọ́n wẹ n’ko yì wehọmẹ enẹ, n’gbẹsọ nọ flin osun atọ́n enẹlẹ ganji. Nuhe mí dona plọn lẹ sù taun—e ma yin nugbo Owe-wiwe tọn lẹ kẹdẹ gba ṣigba ayinamẹ yọn-na-yizan gbẹninọ tọn lẹ ga taidi mẹdehlan sọgodo tọn lẹ. Di apajlẹ, n’plọn nado nọ hodo anademẹ, nado nọ̀ jlẹkaji gando aliho nusisọ́ tọn lẹ go, podọ nado zindonukọn mahopọnna ninọmẹ sinsinyẹn lẹ.

Mẹjitọ ṣie lẹ ko nọ zinnudo opli lẹ yìyì to gbesisọ mẹ ji to whepoponu. Mẹdepope he azọ̀n glọnalina ma nado yì opli to dimanche ma sọgan fọ́n to ajiji mẹ bo dọ dọ emi ko gọ̀ jẹgangan nado yì pọ́n nuhiho piano tọn kavi húnhiho devo de to ozán he bọdego mẹ. Ṣigba, na ojlẹ de to Wehọmẹ Giliadi tọn, opli yìyì ṣie jẹ adú sún ji. To vendredi whèjai dopo, n’tẹnpọn nado suwhẹna opli gingọ̀n ṣie na Don po Dolores Adams po, yèdọ asu po asi po de he to azọ́nwa to Bẹtẹli he nọ ze mi yì opli lẹ. Ojé, azọ́ndenamẹ po linlin lọ lẹ po ko sù gbau! Nawẹ n’sọgan mọ whenu na Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta tọn po Opli Sinsẹ̀nzọn tọn po gbọn? To hodidọ hẹ mi na ojlẹ de godo, Mẹmẹsunnu Adams dọmọ: “Gbọ ayihadawhẹnamẹnu towe ni deanana we.” N’kẹalọyi ayinamẹ etọn bo masọ gọ̀n opli de ba sọn whenẹnu. To owhe lẹ gblamẹ, n’ma ko na dotẹnmẹ nudepope nado glọnalina mi ma nado yì opli Klistiani tọn lẹ, adavo to ninọmẹ sinsinyẹn hugan lẹ mẹ.

To whenue mí jẹ daglamẹ na nupinplọn lọ, mí nọ to hodọ gbọzangbọzan do azọ́ndenamẹ he mí na mọyi lẹ ji. To ayiha ṣie mẹ, n’ko nọ lẹn to whepoponu dọ n’na yin azọ́ndena yì Guyana, na nuhudo tin taun nado gọalọ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ to finẹ. Pọ́n lehe e paṣa mi do nado mọ dọ n’ma na lẹkọyi dọ́n. Kakatimọ, n’yin azọ́ndena yì Sierra Leone to Whèyihọ-waji Aflika tọn. Lehe n’dopẹna Jehovah do sọ dọ ojlo ṣie nado lẹzun mẹdehlan to fie dẹn do whé wá mọ hẹndi to godo mẹ!

Nuhe N’Dona Plọn lẹ Sù Taun

Numọtolanmẹ tintan he n’tindo to whenue n’mọ pópló, osó, otọ̀-tó, po huto susugege Sierra Leone tọn lẹ po wẹ yindọ e “yọnwhanpẹ.” Ṣogan, nuhe yọnwhanpẹ hugan to otò Whèyihọ-waji Aflika tọn ehe mẹ wẹ tòmẹnu etọn lẹ he owanyi po homẹdagbe yetọn po nọ hẹn jonọ lẹ voawu. Ehe nọ gọalọna mẹdehlan yọyọ lẹ taun nado duto ojlo kọlilẹ yì whé tọn ji. Sierra Leone-nu lẹ nọ yiwanna nado dọhodo aṣa po walọ yetọn lẹ po ji podọ na taun tọn nado gọalọna mẹyọyọ lẹ nado sè ogbè Krio tọn he gbayipe hugan to otò lọ mẹ.

Krio-gbè dótọ lẹ tindo oló vivi susu. Di apajlẹ, oló lọ dọ, Ozín nọ wazọ́n bọ loki nọ ze dù zẹẹmẹdo dọ jidotọ ma nọ mọ gbẹ̀n to whepoponu gba. Lehe enẹ basi zẹẹmẹ mawadodo he gbayipe to aihọn mẹ tọn do sọ!—Isaia 65:22.

Azọ́n yẹwhehodidọ po mẹhẹnzun-devi tọn po hẹn ayajẹ wá na mi to finẹ. E ma yá dọ mí ni dukosọ hẹ mẹde he ma tindo ojlo to Biblu mẹ. To owhe lẹ gblamẹ, mẹdehlan lẹ po devizọnwatọ Jehovah tọn ojlẹ dindẹn tọn devo lẹ po ko gọalọna gbẹtọ lẹ—yọpọ po mẹho po—nado kẹalọyi nugbo lọ mahopọnna gbẹzan yetọn po akọ̀ he mẹ yé wá sọn po.

Mẹdehlan tintan he n’wazọ́n dopọ hẹ wẹ Erla St. Hill. Onú ma nọ ṣikọna ẹn gbede. Diblayin dọ zohunhun dopolọ he e nọ dohia to lizọnyizọn lọ mẹ wẹ e sọ nọ yí do penukundo azọngban etọn lẹ go to owhé mẹdehlan tọn lọ gbè po sọwhiwhe po. E gọalọna mi nado mọ nujọnu-yinyin nususu tọn, taidi akọjijẹ hẹ kọmẹnu lẹ, dlapọn bibasina Kunnudetọ po jlodotọ he to azọ̀njẹ lẹ po, podọ godoninọna tito ṣiọdidi tọn lẹ to fie e yọnbasi te. E sọ zinnudeji na mi dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ zẹ̀ gbọ̀n mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu he to lẹdo lọ mẹ lẹ po dè bo dọnudo yé, etlẹ yin na ojlẹ kleun de, whẹpo do tọ́nsọn aigba-denamẹ de ji to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn godo. Gbọn ehelẹ wiwà dali, bleun dopo wẹ n’tindo onọ̀, nọvisunnu, nọviyọnnu, po họntọn lẹ po, bọ aigba-denamẹ ṣie wá lẹzun owhé ṣie gbè.—Malku 10:29, 30.

N’sọ wleawuna haṣinṣan dagbe họntọnjihẹmẹ tọn hẹ mẹdehlan homẹdagbenọ he sẹ̀n po yẹn po lẹ. Delẹ to yé mẹ wẹ mẹhe nọ̀ ohọ̀ dopolọ mẹ po yẹn po, yèdọ Adna Byrd he wadevizọn to Sierra Leone to gblagbla 1978 po 1981 po tọn mẹ, gọna Cheryl Ferguson, he po yẹn po to ohọ̀ dopolọ mẹ nọ̀ sọn owhe 24 die gbọ́n.

Tòwhan Hẹn Whlepọn Wá

To 1997, nudi osun dopo to klandowiwe alahọ yọyọ Sierra Leone tọn godo, awhàn zọ́n bọ mí tọ́nsọn otò lọ mẹ dile e yin nùdego do to aga. Owhe ṣidopo jẹnukọnna enẹ, awuji mí nado mọ yise Kunnudetọ Libéria-nu he họ̀nna awhàn wá Sierra Leone lẹ tọn. Asigbá-alọgbá wẹ delẹ to yé mẹ zọ̀n wá. Mahopọnna ninọmẹ sinsinyẹn enẹ, yé nọ tindo mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ to azán lẹpo ji. Owanyi yetọn na Jehovah po gbẹtọ lẹ po whànmẹ taun.

Todin he mílọsu wá dín fibẹtado to otò Guinée tọn mẹ, mí hodo apajlẹ mẹmẹsunnu Libéria tọn lẹ tọn bo zindonukọn nado nọ dejido Jehovah go bosọ ze nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ do otẹn tintan mẹ. To owhe dopo godo, mí penugo nado lẹkọyi Sierra Leone, ṣigba to osun ṣinawe gblamẹ, awhàn gbajẹgbonu bọ mí to dandannu glọ nado họnyi Guinée whladopo dogọ.

E ma dẹn bọ mí sè dọ hagbẹ pipli he to awhànfun lọ tọn delẹ ko sawhé do owhé mẹdehlan tọn mítọn gbè to Kissy podọ nutindo mítọn lẹpo ko yin finfin kavi yin hinhẹngble. Kakati nado blawu, mí dopẹ́ dọ mí tin to ogbẹ̀. Onú vude janwẹ pò to mí si ṣigba mí doakọnna.

To hinhọ̀n wá Guinée whlaawetọ godo, yẹn po Cheryl he nọ nọ̀ ohọ̀ dopolọ mẹ hẹ mi po gbọṣi finẹ. Ehe biọ dọ mí ni plọn Flansegbe. Delẹ to mẹdehlan hatọ ṣie lẹ mẹ yawu jẹ Flansegbe he yé plọn lẹ dó ji, bo ma nọ yin ahunmẹduna dogbọn nuṣiwa yetọn lẹ dali. Na yẹn tọn, n’ma nọ yiwanna nado ṣì hodọ, enẹwutu whenue n’to dandannu glọ kẹdẹ wẹ n’nọ dó Flansegbe. E vẹawuna mi taun. N’dona nọ flinnu dee egbesọegbesọ gando nuhewutu n’do tin to Guinée go—enẹ wẹ nado gọalọna mẹdevo lẹ nado yọ́n Jehovah.

Vudevude n’jẹ nukọnyi ji gbọn nupinplọn po todidoai na mẹhe nọ dó ogbè lọ ganji lẹ po dali, podọ gbọn alọgọ ovi he tin to agun lọ mẹ lẹ tọn bibiọ dali na winyan ma nọ hù yé nado dọho. Enẹgodo, awuwledainanu de wá do ganmẹ sọn titobasinanu Jehovah tọn mẹ to ajiji mẹ. Sọn septembre 2001 gbọ́n, Lizọnyizọn Ahọluduta Tọn Mítọn nọ na ayinamẹ lẹ gando lehe linlinnamẹwe lẹ na nọ yin zizedonukọnnamẹ do go gọna linlẹn lẹ nado ze owe lẹ po alọnuwe lẹ po donukọnna gbẹtọ he tindo nuyise voovo lẹ. Todin n’nọ voawu hugan eyin n’to mahẹ tindo to lizọnyizọn lọ mẹ, dile etlẹ yindọ n’ma sọgan dọho dole e jẹ do pẹpẹ taidi to ogbè ṣie titi mẹ.

Na jide tọn, yinyin pinplọn whẹ́n to whẹndo daho de mẹ gọalọna mi nado sọgan nọ̀ mẹsusu ṣẹnṣẹn, yèdọ kaka yì gbẹtọ 17 to ojlẹ de mẹ to owhé mẹdehlan tọn gbè. To owhe 37 he n’ko yizan to sinsẹ̀nzọn mẹdehlan tọn mẹ lẹ gblamẹ, n’ko nọpọ́ hẹ mẹdehlan hugan 100 devo lẹ. Lẹblanulọkẹyi nankọ die nado jẹakọ hẹ mẹsusu ehelẹ he tindo gbẹtọ-yinyin voovo ṣogan bo tindo yanwle dopolọ lẹ! Podọ ayajẹ nankọ die nado yin azọ́nyiwahẹmẹtọ dopọ hẹ Jiwheyẹwhe podọ nado mọ gbẹtọ lẹ to alọkẹyi nugbo Biblu tọn!—1 Kọlintinu lẹ 3:9.

To owhe lẹ gblamẹ, nujijọ ayidego tọn susu ko gbọ̀ go e to gbẹzan hagbẹ whẹndo ṣie titi tọn lẹ tọn mẹ, taidi alọwle suhugan nọvi ṣie lẹ tọn. Podọ n’ma nọ mọ ovi nọvi ṣie lẹ tọn whẹwhẹ dile n’na ko jlo do gba. Avọ́sinsan de wẹ enẹ yin na yẹn po whẹndo ṣie po, na yé ko gbọn ṣejannabi matindo dali na tuli mi nado gbọṣi azọ́n mẹdehlan tọn lọ mẹ.

Ṣogan, nuhe gbọ̀ go e to owhé ṣie gbè, n’ko mọ ẹn yí to ojlẹ de kavi devo mẹ to sinsẹ̀nzọn mẹdehlan tọn mẹ. Dile etlẹ yindọ n’de nado gbọṣi tlẹnmẹ, n’tindo ovi gbigbọmẹ tọn susu, e ma yin mẹhe n’plọn Biblu hẹ lẹ kẹdẹ gba ṣigba mẹdevo he n’ko jihọntọn hẹ lẹ ga. Humọ, n’ko mọ bọ ovi yetọn lẹ whẹ́n, bo wlealọ, bosọ plọn ovi yetọn titi lẹ do aliho nugbo tọn ji. Delẹ to yé mẹ ko sọ na dotẹnmẹ azọ́n mẹhẹnzun-devi tọn nado diọ gbẹzan yetọn taidi yẹnlọsu.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Map on page 15]

(Nada mọ yẹdide ganji, pọ́n zinjẹgbonu)

N’yin azọ́ndena yì Sierra Leone to Whèyihọ-waji Aflika

GUINÉE

SIERRA LEONE

[Yẹdide to weda 13]

Nọviyọnnu ṣie awe he po yẹn po nọ jaya nado yí ganhiho susu zan to owhé mẹdehlan tọn gbè to owhe 1950 lẹ gblamẹ

[Yẹdide to weda 14]

Po wehọmẹvi hatọ lẹ po to klasi 48tọ Giliadi tọn

[Yẹdide to weda 16]

Klandowiwe alahọ Sierra Leone tọn