Nupojipetọ-Yinyin Jehovah Tọn po Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Po
“OKLUNỌ E, towe kiklo yin, po huhlọn po, po gigo po, po awhàngba po, po gigo daho po . . . towe wẹ ahọludu, OKLUNỌ E.”—1 OTANNUGBO LẸ 29:11.
1. Naegbọn e do jẹ dọ Jehovah ni yin Nupojipetọ wẹkẹ tọn?
JEHOVAH “ko hẹn ofìn etọn lodo to olọn lẹ mẹ; ahọludu etọn dugán to onú popo ji.” (Psalm 103:19) Po hogbe enẹlẹ po, psalm-kàntọ dlẹnalọdo nugbo dodonu tọn lọ gando gandudu go. Na Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ yin Mẹdatọ lọ wutu, e tindo jlọjẹ nado yin Ahọlu Nupojipetọ wẹkẹ tọn.
2. Nawẹ Daniẹli basi zẹẹmẹ lẹdo gbigbọmẹ tọn Jehovah tọn gbọn?
2 Na nugbo tọn, whẹpo mẹde nido yin gandutọ, mẹjidugando lẹ dona tin. To bẹjẹeji, Jehovah dugán do nudida gbigbọnọ he e dá lẹ ji—do Ovi dopo akàn etọn ji whẹ́ podọ do awhànpa angẹli lẹ tọn ji to enẹgodo. (Kọlọsinu lẹ 1:15-17) To ojlẹ dindẹn godo, numimọ olọnmẹ tọn de yin didohia yẹwhegán Daniẹli to kleun mẹ gando gandudu Jehovah tọn go. E dọmọ: “Yẹn to pinpọ́n yè do ze ofìn lẹ dlan ai, bọ mẹde he yin Hohotọ Azán lẹ tọn sinai . . . fọtọ́n fọtọ́n lẹ to devizọnwa hlan ẹn, podọ fọtọ́n ao donu fọtọ́n ao ṣite to ewọ nukọn.” (Daniẹli 7:9, 10) Na owhe madosọha lẹ, Jehovah, “Hohotọ Azán lẹ tọn,” dugán taidi Nupojipetọ do whẹndo daho ovi gbigbọmẹ tọn etọn he tin to titoji bo to sinsẹ̀n taidi “devizọnwatọ” bosọ to ojlo etọn wà lẹ ji.—Psalm 103:20, 21.
3. Nawẹ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn dlẹnkan wá wẹkẹ yinukundomọ lọ ji gbọn?
3 To godo mẹ, Jehovah dlẹnkanna gandudu etọn gbọn wẹkẹ gblagada he jiawu bo bẹ aigba hẹn lọ didá dali. (Job 38:4, 7) Eyin mẹde nọ̀ aigba ji bo pọ́n agahomẹ hlan, nudida yinukundomọ he tin to agahomẹ lẹ nọ to azọ́nwa to aliho he to kannukannu mẹ podọ po gbesisọ po sọmọ bọ e nọ taidi dọ e ma biọ dọ mẹde ni deanana yé. Ṣogan psalm-kàntọ lọ dọmọ: “[Jehovah] degbè, yè sọ dá yé. E sọ hẹn yé lodo ga kakadoi: e ko do aṣẹ de ai he ma na juwayi.” (Psalm 148:5, 6) Kakajẹ din, Jehovah gbẹ́ nọ yí nupojipetọ-yinyin etọn zan nado deanana onú lẹ bo dugán to lẹdo gbigbọmẹ tọn po wẹkẹ yinukundomọ lọ po mẹ.—Nẹhemia 9:6.
4. Nawẹ Jehovah nọ yí nupojipetọ-yinyin etọn zan do gbẹtọ lẹ ji gbọn?
4 To whenuena asu po asi po tintan lọ yin didá, Jiwheyẹwhe yí nupojipetọ-yinyin etọn zan to aliho devo mẹ. Gbọnvona dọ Jehovah wleawuna nuhe gbẹtọvi lẹ tindo nuhudo etọn lẹpo nado nọgbẹ̀ bo zan gbẹzan he tindo lẹndai po pekọ po, e sọ nagbè yé nado dugán do nudida he yìdo aigba tọn lẹ ji—aṣẹpipa de wẹ ehe yin, he Jiwheyẹwhe dena yé. (Gẹnẹsisi 1:26-28; 2:8, 9) Gbọnmọ dali, e họnwun dọ Jiwheyẹwhe ma nọ dugán to aliho dagbe kẹdẹ mẹ gba, ṣigba e nọ na yẹyi po gbégbò po mẹjidugando etọn lẹ. Dile e na dẹnsọ bọ Adam po Evi po na kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn, yé na nọgbẹ̀ kakadoi to Paladisi mẹ to aigba ji.—Gẹnẹsisi 2:15-17.
5. Nawẹ mí sọgan basi zẹẹmẹ aliho he mẹ Jehovah nọ yí nupojipetọ-yinyin etọn zan te tọn gbọn?
5 Tadona tẹ kọ̀n wẹ ehe lẹpo sọgan hẹn mí wá? Tintan, Jehovah ma gọ̀n ma yí nupojipetọ-yinyin etọn zan do nudida etọn lẹpo ji gbede. Awetọ, gandudu Jiwheyẹwhe tọn nọ wà dagbe na mẹjidugando etọn lẹ bosọ nọ na yé yẹyi. Humọ, eyin mí setonu bo nọgodona gandudu Jiwheyẹwhe tọn, mí na mọ dona mavọmavọ lẹ yí. Abajọ Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn yin whinwhàn nado dọmọ: “OKLUNỌ E, towe kiklo yin, po huhlọn po, po gigo po, po awhàngba po, po gigo daho po: na ehe tin to olọn mẹ lẹpo podọ to wẹkẹ mẹ towe wẹ; towe wẹ ahọluduta, OKLUNỌ E, hiẹ wẹ yè sọ zedaga di ota to popo ji.”—1 Otannugbo lẹ 29:11.
Naegbọn Nuhudo Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Do Tin?
6. Kanṣiṣa tẹwẹ tin to nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn po Ahọluduta etọn po ṣẹnṣẹn?
6 To whenuena e yindọ Jehovah, Nupojipetọ Wẹkẹ tọn, ma nọma yí huhlọn po aṣẹpipa etọn po zan gbede, naegbọn nuhudo Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn do tin? Gandutọ de nọ saba yí aṣẹpipa etọn zan gbọn nuyizan he yin awuwlena nado dugán do tòvi etọn lẹ ji de gblamẹ. Enẹwutu, aliho de wẹ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yin he mẹ e nọ yí nupojipetọ-yinyin etọn zan te do nudida etọn lẹ ji, yèdọ nuyizan kavi tito de he e yizan nado dugán.
7. Naegbọn Jehovah do de aliho yọyọ de nado do nupojipetọ-yinyin etọn hia?
7 Jehovah ko do nupojipetọ-yinyin etọn hia to aliho voovo mẹ podọ to ojlẹ voovo mẹ. E de aliho yọyọ de nado do nupojipetọ-yinyin etọn hia na diọdo yọyọ de wá aimẹ wutu. Ehe jọ to whenuena Satani, ovi gbigbọmẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn atẹṣitọ de, penugo bo klọ Adam po Evi po nado ṣiatẹ sọta gandudu Jehovah tọn. Atẹṣiṣi enẹ yin avùnnukundiọsọmẹ de sọta nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn. To aliho tẹ mẹ? Gbọn didọna Evi dali dọ ewọ “ma na kú dandan gba” eyin e dù atin-sinsẹ́n he yè dosẹ́n etọn na yé lọ, Satani to didọ to aliho he ma to tlọlọ mẹ dọ Jehovah ma yin nugbonọ, podọ enẹwutu, yè ma sọgan dejidego. Satani sọ dọna Evi dọmọ: “Jiwheyẹwhe yọnẹn dọ azán he gbè mìwlẹ dù to e mẹ te, whenẹnu wẹ yè na hùn nukun mìtọn, bọ mìwlẹ na tin di Jiwheyẹwhe, bo nọ yọ́n onú dagbe po oylan po.” Satani to didọ dọ Adam po Evi po sọgan tindo kọdetọn dagbe eyin yé gbẹkọ gbedide Jiwheyẹwhe tọn go bo nọ̀ yedekannu. (Gẹnẹsisi 3:1-6) Avùnnukundiọsọmẹ tlọlọ de wẹ enẹ yin sọta jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán. Etẹwẹ Jehovah na wà?
8, 9. (a) Eyin atẹṣiṣi de fọ́n to gandudu ahọlu de tọn mẹ, nawẹ e sọgan didẹ ẹ gbọn? (b) Nawẹ Jehovah yinuwa sọta atẹṣiṣi he fọ́n to Edẹni mẹ gbọn?
8 Etẹwẹ mí sọgan donukun dọ gandutọ de na wà eyin atẹṣiṣi de fọ́n to gandudu etọn mẹ? Mẹhe yọ́n whenuho ganji lẹ sọgan flin nujijọ mọnkọtọn delẹ. Kakati nado miyọnnukundo whẹho lọ, ahọlu de—etlẹ yin gandutọ dagbe de lọsu—na dawhẹna atẹṣitọ lọ lẹ, bo sà osẹ́n sébibla tọn do yé. To enẹgodo, gandutọ lọ sọgan na aṣẹ mẹde nado de atẹṣitọ lọ lẹ sọn aimẹ bo gọ̀ jijọho wá. Mọdopolọ, Jehovah dohia dọ ewọ gbẹ́ pò to anadena whẹho lọ ganji to whenuena e yinuwa sọta atẹṣitọ lọ lẹ to afọdopolọji bo dawhẹna yé. E dawhẹna Adam po Evi po dọ yé ma jẹ nado duvivi nunina ogbẹ̀ madopodo tọn, podọ E yàn yé sọn jipa Edẹni tọn mẹ.—Gẹnẹsisi 3:16-19, 22-24.
9 To whẹdida etọn lilá sọta Satani mẹ, Jehovah dọho gando aliho yọyọ de go nado do nupojipetọ-yinyin etọn hia, yèdọ nuyizan de he gblamẹ e na hẹn jijọho gọwá bọ nulẹpo na gọ̀ jẹ otẹn yetọn mẹ to gandudu etọn pete mẹ. Jiwheyẹwhe dọna Satani dọmọ: “Yẹn nasọ yí okẹ̀n do hiẹ po yọnnu lọ po ṣẹnṣẹn; podọ do okún towe po okún etọn po ṣẹnṣẹn: ewọ na só ota towe, hiẹ na só afọgbẹn etọn.” (Gẹnẹsisi 3:15) Gbọnmọ dali, Jehovah dohia dọ lẹndai emitọn wẹ nado na huhlọn “okún” de nado và Satani po awhànpa etọn lẹ po sudo bo suwhẹna jlọjẹ Etọn taidi nupojipetọ lọ.—Psalm 2:7-9; 110:1, 2.
10. (a) Mẹnu wẹ wá yin “okún” lọ to godo mẹ? (b) Etẹwẹ Paulu dọ gando hẹndi dọdai tintan lọ tọn go?
10 To godo mẹ, e wá sọawuhia dọ Jesu Klisti wẹ yin “okún” enẹ, to pọmẹ hẹ pipli tangan gandutọgbẹ́ lẹ tọn de. Yé nọpọ́ bo wleawuna Ahọluduta Mẹssia tọn Jiwheyẹwhe tọn. (Daniẹli 7:13, 14, 27; Matiu 19:28; Luku 12:32; 22:28-30) Ṣigba, ehe lẹpo ma yin didehia to afọdopolọji gba. Na nugbo tọn, hẹndi dọdai tintan lọ tọn yin ‘aṣli wiwe de he whlá sọn whenu aihọn ko jọ gbọ́n.’ (Lomunu lẹ 16:25) Na owhe kanweko susu, sunnu yisenọ lẹ ko donukun whenue ‘aṣli wiwe lọ’ na yin didehia podọ whenue dọdai tintan lọ na yin hinhẹndi nado suwhẹna nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn.—Lomunu lẹ 8:19-21.
‘Aṣli Wiwe lọ’ Yin Didehia Vudevude
11. Etẹwẹ Jehovah hẹn zun yinyọnẹn na Ablaham?
11 Dile ojlẹ to yìyì, Jehovah hẹn adà ‘aṣli wiwe ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn’ lẹ zun yinyọnẹn vudevude. (Malku 4:11) Dopo to mẹhe Jehovah hẹn ehe zun yinyọnẹn na lẹ mẹ wẹ Ablaham, he yin yiylọdọ “họntọn Jiwheyẹwhe tọn.” (Jakobu 2:23) Jehovah dopagbe na Ablaham dọ Emi na yí ì “do basi akọta daho de.” To enẹgodo, Jiwheyẹwhe sọ hẹn ẹn zun yinyọnẹn na Ablaham dọ: “Ahọlu lẹ nasọ nọ tọ́nsọn gowe,” podọ “to okún towe mẹ wẹ yè na dona akọta aigba ji tọn lẹpo.”—Gẹnẹsisi 12:2, 3; 17:6; 22:17, 18.
12. Nawẹ okún Satani tọn sọawuhia to Singigọ lọ godo gbọn?
12 To ojlẹ Ablaham tọn mẹ, gbẹtọvi lẹ ko dovivẹnu nado dugán bo paṣẹ do hatọ yetọn lẹ ji. Di apajlẹ, gando Nimlọdi, ovivi Noa tọn go, Biblu dọmọ: “Ewọ wẹ omẹ tintan nado lẹzun hlọnhlọnnọ de to aigba ji. Ewọ wẹ gbéyantọ asuka to OKLUNỌ nukọn.” (Gẹnẹsisi 10:8, 9) Na nugbo tọn, Satani wẹ to anadena Nimlọdi po mẹhe yí yede do basi ogán devo lẹ po. Yewlẹ po mẹhe nọgodona yé lẹ po lẹzun apadewhe okún Satani tọn.—1 Johanu 5:19.
13. Etẹwẹ Jehovah dọ emi na wà gbọn Jakobu gblamẹ?
13 Mahopọnna vivẹnudido Satani tọn nado do gandutọ gbẹtọvi tọn lẹ ai, Jehovah gbẹ́ hẹn lẹndai etọn di. Jehovah dehia gbọn ovivi Ablaham tọn Jakobu gblamẹ dọmọ: “Ogànpò ma na tọ́n yì sọn Juda, kavi opò ogán tọn sọn afọ etọn lẹ ṣẹnṣẹn, whẹpo Ṣilo do wá gba; hlan e dali wẹ tonusise gbẹtọ lẹ tọn na te.” (Gẹnẹsisi 49:10) “Ṣilo” zẹẹmẹdo “Ewọ Mẹhe Tọn E Yin.” Hogbe dọdai tọn ehelẹ dohia dọ mẹde na wá bo na tindo jlọjẹ nado mọ “ogànpò” lọ kavi aṣẹpipa yí, podọ “opò ogán tọn” kavi gandudu do “gbẹtọ lẹ” kavi gbẹtọvi lẹpo ji. Mẹnu wẹ Omẹ ehe na yin?
‘Kaka Ṣilo Nado Wá’
14. Alẹnu tẹwẹ Jehovah basi hẹ Davidi?
14 To kúnkan Juda tọn mẹ, omẹ tintan he yin dide gbọn Jehovah dali nado duahọlu do omẹ etọn lẹ ji wẹ visunnu Jẹse tọn, Davidi he yin lẹngbọhọtọ de.a (1 Samuẹli 16:1-13) Mahopọnna ylando po nuṣiwa etọn lẹ po, Davidi mọ nukundagbe Jehovah tọn na e yin nugbonọ na nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. Nado hẹn dọdai Edẹni tọn lọ họnwun dogọ, Jehovah basi alẹnu de hẹ Davidi gbọn didọ dali dọmọ: “Yẹn na ze okún towe daga to godo towe, he na tọ́nsọn vidọ̀ towe lẹ mẹ jẹgbonu, yẹn nasọ hẹn ahọludu etọn lodo.” Enẹ ma na nọte do visunnu Davidi tọn Sọlọmọni, he jẹ otẹn otọ́ etọn tọn mẹ kẹdẹ ji gba, na alẹnu lọ dọmọ: “Yẹn nasọ hẹn ofìn ahọludu etọn tọn lodo kakadoi.” Alẹnu enẹ, he yin bibasi hẹ Davidi, dohia hezeheze dọ “okún” dopagbe Ahọluduta tọn lọ na wá sọn whẹndo Davidi tọn mẹ to godo mẹ.—2 Samuẹli 7:12, 13.
15. Naegbọn ahọluduta Juda tọn sọgan yin pinpọnhlan taidi dohia Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn de?
15 Davidi ji wẹ hukan gandudu ahọlu lẹ tọn de bẹsọn, he nọ yin dide gbọn yẹwhenọ daho dali po amì wiwe po. Gbọnmọ dali, ahọlu ehelẹ sọgan yin yiylọdọ mẹyiamisisadode kavi mẹssia. (1 Samuẹli 16:13; 2 Samuẹli 2:4; 5:3; 1 Ahọlu lẹ 1:39) Yé nọ yin pinpọnhlan taidi mẹhe sinai to ofìn Jehovah tọn ji bo nọ dugán taidi ahọlu Jehovah tọn lẹ to Jelusalẹm. (2 Otannugbo lẹ 9:8) To linlẹn enẹ mẹ, ahọluduta Juda tọn nọtena Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn, yèdọ aliho de he Jehovah wleawuna nado do nupojipetọ-yinyin etọn hia.
16. Kọdetọn tẹlẹ wẹ gandudu ahọlu Juda tọn lẹ hẹnwa?
16 Eyin ahọlu lọ po gbẹtọ lẹ po kẹalọyi nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn, yé nọ mọ hihọ́ po dona Etọn po. Na taun tọn, gandudu Sọlọmọni tọn yin ojlẹ jijọho po vivomẹninọ mayọnjlẹ tọn de po. E wleawuna numọdohlan-nukọn gandudu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to dọdai-liho, to whenuena nuyiwadomẹji Satani tọn na yin didesẹ mlẹnmlẹn bọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn na yin whẹsuna. (1 Ahọlu lẹ 4:20, 25) E blawu dọ, suhugan ahọlu he wá sọn hukan gandudu Davidi tọn mẹ lẹ tọn wẹ gboawupo nado yinuwa sọgbe hẹ nubiọtomẹsi Jehovah tọn lẹ, bọ akọta lọ jai jẹ boṣiọ-sinsẹ̀n po fẹnnuwiwa po mẹ. To godo mẹ, Jehovah dike bọ ahọluduta lọ yin vivasudo gbọn Babilọninu lẹ dali to 607 J.W.M. E jlo na taidi dọ Satani tindo kọdetọn dagbe to vivẹnudido etọn mẹ nado de yẹyi sọn nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn go.
17. Etẹwẹ dohia dọ Jehovah ma ko gboawupo mahopọnna aijijẹ ahọluduta Davidi tọn?
17 Aijijẹ ahọluduta Davidi tọn, gọna aijijẹ ahọluduta agewaji Islaeli tọn he jẹnukọnna ẹn, ma dohia dọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn gboawupo to aliho depope mẹ gba; kakatimọ, yé do kọdetọn ylankan nuyiwadomẹji Satani tọn po mẹdekannujẹ gbẹtọvi lẹ tọn sọn Jiwheyẹwhe dè po tọn lẹ hia. (Howhinwhẹn lẹ 16:25; Jẹlemia 10:23) Nado dohia dọ ewọ gbẹ́ yin nupojipetọ, Jehovah dọ gbọn yẹwhegán Ezekiẹli gblamẹ dọmọ: “Yẹn na diọtẹnna ogangbakun lọ, bosọ de jẹgbakun lọ sẹ̀. . . . Gòhùnna de, gòhùnna, gòhùnna, wẹ yẹn na basi i do: ehe ga ma nasọ tin ba, kaka ewọ do wá jlọjẹ mẹhe tọn e yin; yẹn nasọ yí ì na ẹn.” (Ezekiẹli 21:26, 27) Hogbe enẹlẹ dohia dọ “okún” dopagbe lọ, yèdọ ‘Mẹhe tindo jlọjẹ lọ,’ ma ko wá gba.
18. Nulila tẹwẹ angẹli Gabliẹli basi na Malia?
18 Mì gbọ mí ni wá owhe 2 J.W.M. Angẹli Gabliẹli yin didohlan Malia, yọnnu alọji de to Nazalẹti, he yin tòdaho Galili tọn de to agewaji Palestine tọn. E dọmọ: “Doayi e go, hiẹ na mọhò to ohò towe mẹ, bo nasọ ji visunnu de bosọ ylọ oyín etọn Jesu. Ewọ na yin kiklo, Ovi Gigogán tọn wẹ yè na nọ ylọ ẹ: [Jehovah] Jiwheyẹwhe nasọ yí ofìn Davidi otọ́ etọn tọn na ẹn. E nasọ duahọlu to owhé Jakobu tọn gbè kakadoi; ahọludu etọn ma na do pòdo.”—Luku 1:31-33.
19. Po jiji Jesu tọn po, ojlẹ nujijọ awuvivi tẹlẹ tọn wẹ sẹpọ?
19 Ojlẹ lọ nado de ‘aṣli wiwe lọ’ hia ko sẹpọ lo. Omẹ tangan “okún” dopagbe lọ tọn na sọawuhia to madẹnmẹ. (Galatianu lẹ 4:4; 1 Timoti 3:16) Satani na só afọgbẹn etọn. Ṣigba “okún” enẹ na wá só ota Satani tọn, bo na doalọtena nuyiwa ewọ po awhànvipẹ etọn lẹ po tọn. E nasọ dekunnu dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn wẹ nuyizan lọ he gblamẹ nuhe Satani hẹngble lẹpo na yin jijlado bọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn na yin whẹsuna. (Heblu lẹ 2:14; 1 Johanu 3:8) Nawẹ Jesu wà ehe dotana gbọn? Apajlẹ tẹwẹ e zedai na mí nado hodo? Mí na mọ gblọndo lọ lẹ to hosọ he bọdego mẹ.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Sauli, omẹ tintan he yin dide gbọn Jiwheyẹwhe dali nado dugán do Islaeli ji, wá sọn whẹndo Bẹnjamini tọn mẹ.—1 Samuẹli 9:15, 16; 10:1.
Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
• Naegbọn Jehovah do tindo jlọjẹ nado yin Nupojipetọ wẹkẹ tọn?
• Naegbọn Jehovah do mọdọ e jẹ nado ze Ahọluduta lọ dai?
• Nawẹ Jehovah hẹn ‘aṣli wiwe lọ’ zun yinyọnẹn vudevude gbọn?
• Etẹwẹ dohia dọ Jehovah ma ko gboawupo mahopọnna aijijẹ ahọluduta Davidi tọn?
[Yẹdide to weda 23]
Etẹwẹ Jehovah dọ emi na wà gbọn Ablaham gblamẹ?
[Yẹdide to weda 25]
Naegbọn aijijẹ ahọluduta Davidi tọn ma dohia dọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn gboawupo to aliho depope mẹ?