HOSỌ OPLỌN TỌN 10
A Gán ‘de Gbẹtọ-Yinyin Hoho lọ Sẹ̀ sọn Ogo’
“Mì de gbẹtọ-yinyin hoho lọ po nuyiwa etọn lẹ po sẹ̀ sọn ogo.”—KOL. 3:9.
OHÀN 29 Mí Ni Nọgbẹ̀ Sọgbe hẹ Oyín Mítọn
BLADOPỌa
1. Nawẹ gbẹzan towe te whẹpo a do jẹ Biblu plọn ji?
NAWẸ gbẹzan towe te whẹpo a do jẹ Biblu plọn hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji? Susu mítọn wẹ ma na nọ jlo nado lẹnnupọndeji. E yọnbasi dọ nujinọtedo titonu ehe tọn lẹ, yèdọ nujinọtedo dagbe po oylan po tọn aihọn lọ tọn lẹ, wẹ na ko yinuwado pọndohlan po gbẹtọ-yinyin mítọn po ji. Eyin mọ wẹ, mí “ma tindo todido depope bo masọ tindo Jiwheyẹwhe to aihọn mẹ.” (Efe. 2:12) Amọ́, Biblu pinplọn ko diọ enẹ lẹpo!
2. Etẹlẹ wẹ a wá yọnẹn dile a to Biblu plọn?
2 Dile a to Biblu plọn, a wá mọdọ emi tindo Otọ́ olọn mẹ tọn de he yiwanna emi sisosiso. A wá mọnukunnujẹemẹ dọ eyin emi na hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, bo lẹzun apadewhe whẹndo etọn he bẹ sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ hẹn tọn, emi dona basi diọdo ayidego tọn lẹ gando aliho gbẹninọ tọn, pọndohlan po linlẹn emitọn lẹ po go. A sọ plọn nado nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo yiaga etọn lẹ.—Efe. 5:3-5.
3. Sọgbe hẹ Kolosinu lẹ 3:9, 10, etẹwẹ Jehovah jlo dọ mí ni wà, podọ etẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ ehe mẹ?
3 Mẹdatọ podọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn Jehovah, tindo jlọjẹ nado dọ lehe mẹhe yin hagbẹ whẹndo etọn tọn lẹ dona nọ yinuwa do. Podọ, e nọ donukun dọ whẹpo mí nido yí baptẹm, mí ni ko dovivẹnu sinsinyẹn nado “de gbẹtọ-yinyin hoho lọ po nuyiwa etọn lẹ po sẹ̀ sọn ogo.”b (Hia Kolosinu lẹ 3:9, 10.) Hosọ ehe na gọalọna mẹhe jlo na yí baptẹm lẹ nado na gblọndo na kanbiọ atọ̀n delẹ: (1) Etẹwẹ yin “gbẹtọ-yinyin hoho lọ”? (2) Naegbọn Jehovah dotuhomẹna mí nado de e sẹ̀ sọn ogo? (3) Nawẹ mí gán wàmọ gbọn? Na mẹhe ko yí baptẹm to mí mẹ lẹ, hosọ ehe na gọalọna mí ma nado na dotẹnmẹ nuyiwa gbẹtọ-yinyin hoho lọ tọn lẹ nado gọ̀ jẹ awusọhia ji whladopo dogọ.
ETẸWẸ YIN “GBẸTỌ-YINYIN HOHO LỌ”?
4. Nawẹ mẹde nọ yinuwa gbọn eyin “gbẹtọ-yinyin hoho lọ” wẹ to anadena ẹn?
4 To paa mẹ, mẹhe “gbẹtọ-yinyin hoho lọ” nọ deanana de nọ lẹnnupọn bosọ nọ yinuwa sọgbe hẹ ojlo agbasalan tọn lẹ. E gán yin ṣẹjannabinọ, mẹhe nọ yawu gblehomẹ, mayọndagbenọ, podọ saklanọ. E gán nọ yiwanna nado pọ́n yẹdide kavi video fẹnnuwiwa tọn lẹ, gọna sinima he gblezọn kavi dehe bẹ danuwiwa hẹn lẹ. Ayihaawe ma tin dọ e do jẹhẹnu dagbe delẹ, podọ nuhe e ko dọ kavi wà delẹ gán nọ vẹna ẹn taun. Amọ́ e ma penugo nado diọ linlẹn po walọyizan etọn po.—Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.
Eyin mí de “gbẹtọ-yinyin hoho lọ” sẹ̀ sọn ogo, aṣa po nuyiwa agbasalan tọn lẹ po masọ nọ deanana mí ba (Pọ́n hukan 5tọ)g
5. Pọndohlan jlẹkaji tọn tẹwẹ mí dona tindo na nuhe dù gbẹtọ-yinyin hoho lọ didesẹ sọn ogo? (Owalọ lẹ 3:19)
5 Mapenọ lẹ wẹ mí yin, enẹwutu, depope mítọn ma gán de linlẹn gọna ojlo ylankan lẹpo sẹ̀ sọn ahun po ayiha mítọn lẹ po mẹ mlẹnmlẹn. To whedelẹnu, mí na nọ wà kavi dọ nudelẹ he na nọ wá vẹna mí. (Jel. 17:9; Jak. 3:2) Amọ́, whenue mí de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo, pọndohlan po walọyizan agbasalan tọn lẹ po ma nasọ nọ deanana mí ba. Walọyizan mítọn na diọ petepete.—Isa. 55:7; hia Owalọ lẹ 3:19.
6. Naegbọn Jehovah dotuhomẹna mí nado gbẹkọ linlẹn po walọyizan gbẹtọ-yinyin hoho lọ tọn lẹ po go?
6 Jehovah dotuhomẹna mí nado gbẹkọ linlẹn po walọyizan he ma sọgbe lẹ po go, na e yiwanna mí sisosiso bo jlo dọ mí ni duvivi ogbẹ̀ tọn wutu. (Isa. 48:17, 18) E yọnẹn dọ mẹhe nọ joawuna ojlo he ma sọgbe lẹ nọ hẹn awugble wá na yede po mẹhe lẹdo yé lẹ po. E nọ biọlanmẹna ẹn nado mọdọ mí gbleawuna míde po mẹdevo lẹ po.
7. Sọgbe hẹ Lomunu lẹ 12:1, 2, nudide tẹlẹ wẹ mí pannukọn?
7 Delẹ to họntọn po hagbẹ whẹndo tọn mítọn lẹ po mẹ gán ṣàn mí kò to tintan whenu, na mí to vivẹnudo nado diọ gbẹtọ-yinyin mítọn wutu. (1 Pita 4:3, 4) Yé gán dọ dọ mí do jlọjẹ nado wà nudepope he jlo mí, podọ mí ma dona na dotẹnmẹ mẹdevo lẹ nado dọ nuhe mí dona wà na mí. Amọ́ na nugbo tọn, mẹhe nọ gbẹkọ nujinọtedo Jehovah tọn go lẹ ma to yedekannu. Nado dọ hójọhó, yé nọ na dotẹnmẹ aihọn he Satani to anadena lọ nado yinuwado yé ji. (Hia Lomunu lẹ 12:1, 2.) Mímẹpo wẹ pannukọn nudide de: Vlavo mí na hẹn gbẹtọ-yinyin hoho he ji ylando po aihọn Satani tọn po ko yinuwado lọ go, kavi mí na na dotẹnmẹ Jehovah nado diọ mí zùn omẹ dagbe hugan he mí gán yin todin.—Isa. 64:8.
NAWẸ A GÁN ‘DE GBẸTỌ-YINYIN HOHO LỌ SẸ̀ SỌN OGO’ GBỌN?
8. Etẹwẹ gán gọalọna mí nado dapana linlẹn po walọyizan he ma sọgbe lẹ po?
8 Jehovah yọnẹn dọ e na biọ whenu po vivẹnudido po to mí si nado duto linlẹn po walọyizan he ma sọgbe lẹ po ji. (Salm. 103:13, 14) Etomọṣo, Jehovah nọ yí Ohó etọn, gbigbọ etọn po titobasinanu etọn po zan nado na mí nuyọnẹn, huhlọn po godonọnamẹ he mí do hudo etọn nado basi diọdo lẹ po. Ayihaawe ma tin dọ e ko gọalọna hiẹ lọsu. Todin, mì gbọ mí ni gbadopọnna afọdide yọ́n-na-yizan delẹ he na zọ́n bọ a na basi diọdo yinukọn dogọ nado de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo bo pegan na baptẹm.
9. Etẹwẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn gán gọalọna we nado wà?
9 Nọ yí Biblu do gbeje dewe pọ́n po sọwhiwhe po. Ohó Jiwheyẹwhe tọn taidi mẹpọ́nnu de, e gán gọalọna we nado gbeje aliho he mẹ a nọ lẹnnupọn, nọ dọho bosọ nọ yinuwa te pọ́n. (Jak. 1:22-25) Mẹplọntọ towe po Klistiani he whèwhín devo lẹ po gán na we ayinamẹ. Di apajlẹ, yé gán yí Owe-wiwe lẹ do gọalọna we nado doayi nugopipe po awugbopo towe lẹ po go. Yé gán plọn we lehe a na mọ nudọnamẹ sinai do Biblu ji lẹ do, ehe na ayinamẹ dagbe gando lehe a gán duto walọ ylankan lẹ ji do go. Podọ, Jehovah to gbesisọ mẹ to whelẹponu nado gọalọna we. E yọ́n aliho dagbe hugan lọ nado gọalọna we, podọ e yọ́n nuhe to ahun towe mẹ. (Howh. 14:10; 15:11) Enẹwutu, tindo aṣa lọ nado nọ hodẹ̀ hlan ẹn bosọ nọ plọn Ohó etọn to azán dopodopo ji.
10. Etẹwẹ a plọn sọn numimọ Elie tọn mẹ?
10 Nọ kudeji dọ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ wẹ yin dagbe hugan. Nuhe Jehovah biọ to mí si nado wà lẹpo wẹ nọ hẹn ale wá na mí. Mẹhe nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo etọn lẹ nọ tindo sisi mẹdetiti tọn, gbẹzan he do zẹẹmẹ de, gọna ayajẹ nujọnu tọn. (Salm. 19:7-11) Amọ́, mẹhe nọ dovọ́na nujinọtedo Jehovah tọn lẹ nọ jiya kọdetọn he alọdido to azọ́n agbasalan tọn lẹ mẹ nọ hẹnwa tọn. Doayi nuhe dawe de he nọ yin Elie dọ gando nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ gbigbẹdai go. Mẹjitọ he yiwanna Jehovah lẹ wẹ plọn ẹn whẹ́n. Amọ́, whenue Elie to aflanmẹ, e jẹ ogbẹ́ ylankan lẹ do ji. E jẹ amasin adínọ zan ji, nọ doalọ to fẹnnuwiwa mẹ bosọ nọ jẹajo. Elie dọ dọ emi doayi e go dọ emi nọ yawu gblehomẹ bosọ nọ wadanu. E dọmọ: “Do glido, nuhe n’ko plọn dọ Klistiani de ma dona wà lẹpo wẹ n’nọ wà.” Etomọṣo, Elie ma wọn nuhe yè ko plọn ẹn to jọja whenu lẹ. To godo mẹ, e gọ̀ jẹ Biblu plọn ji whladopo dogọ. E dovivẹnu sinsinyẹn nado jo walọ gblezọn etọn lẹ do bo yí baptẹm to 2000. Nawẹ gbẹninọ sọgbe hẹ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ hẹn ale wá na ẹn gbọn? Elie dọmọ: “Todin, n’tindo jijọho ahun mẹ tọn po ayihadawhẹnamẹnu wiwe de po.”c Dile numimọ ehe dohia do, mẹhe nọ gbẹkọ nujinọtedo Jehovah tọn go lẹ nọ hẹn awugble wá na yede. Eyin enẹ tlẹ jọ, Jehovah to gbesisọ mẹ nado gọalọna yé nado diọ.
11. Etẹlẹ wẹ Jehovah gbẹwanna?
11 Plọn nado gbẹwanna nuhe Jehovah gbẹwanna. (Salm. 97:10) Biblu dohia dọ Jehovah gbẹwanna “nukun sakla tọn, odẹ́ he nọ dolalo, alọ he nọ sọ̀n ohùn homẹvọnọ tọn dai.” (Howh. 6:16, 17) E sọ “gbẹwanna danuwatọ lẹ po mẹklọtọ lẹ po.” (Salm. 5:6) Jehovah gbẹwanna nuyiwa mọnkọ lẹ sọmọ bọ e và mẹylankan lẹ sudo to azán Noa tọn gbè, na yé hẹn aigba lọ gọ́ na danuwiwa wutu. (Jen. 6:13) Lẹnnupọndo apajlẹ devo ji. Jehovah dọ gbọn yẹwhegán Malaki gblamẹ dọ Emi gbẹwanna mẹhe nọ kàn ayiha gigẹdẹ nado gbẹ́ alọwlemẹ homẹvọnọ yetọn lẹ dai lẹ. Jiwheyẹwhe ma nọ kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi yetọn, podọ e na hẹn yé nado dogbè nuhe yé wà tọn.—Mal. 2:13-16; Heb. 13:4.
Kẹdẹdile núdùdù he gble de dùdù nọ hiọawu na mí do, mọ wẹ nuhe Jehovah gbẹwanna de wiwà dona nọ hiọawu na mí do niyẹn (Pọ́n hukan 11, 12tọ)
12. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado “tindo wangbẹna sinsinyẹn na nuhe yin ylankan”?
12 Jehovah jlo dọ mí ni “tindo wangbẹna sinsinyẹn na nuhe yin ylankan.” (Lom. 12:9) Hodidọ lọ “wangbẹna sinsinyẹn” zẹẹmẹdo nado gbẹwanna nude mlẹnmlẹn, nado nọ mọ ẹn di awuhiọnu. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe a na yinuwa do eyin yè biọ to asi we nado dù núdùdù he ko gble de. Linlẹn lọ tata nado dù i gán do we azọ̀n. Mọdopolọ, linlẹn lọ tata nado wà nuhe Jehovah gbẹwanna lẹ dona nọ hiọawu na mí.
13. Naegbọn mí dona basi hihọ́na nulẹnpọn mítọn?
13 Nọ basi hihọ́na nulẹnpọn towe. Nuhe mí nọ lẹn nọ yinuwado nuhe mí nọ wà ji. Abajọ Jesu plọn mí nado nọ gbẹ́ linlẹn he gán zọ́n bọ mí na jai jẹ ylando sinsinyẹn de mẹ lẹ dai. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Ojlo mítọn wẹ nado hẹn homẹ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn tọn hùn, kavi e ma yin mọ wẹ? Enẹwutu, lehe e yin nujọnu do sọ dọ mí ni nọ gbẹ́ linlẹn ylankan depope he wá ayiha mítọn mẹ lẹ dai to afọdopolọji!
14. Etẹwẹ nuhe mí nọ dọ lẹ nọ dohia, podọ kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona na gblọndo na?
14 Nọ payi nuhe a nọ dọ lẹ go. Jesu dọmọ: “Ahun mẹ wẹ nudepope he nọ tọ́njẹgbonu sọn onù mẹ nọ wá sọn.” (Mat. 15:18) Na nugbo tọn, nuhe mí nọ dọ lẹ nọ do nususu hia gando mẹhe mí yin to homẹ go. Enẹwutu, nọ kàn kanbiọ ehelẹ sè dewe: ‘Be n’nọ gbẹ́ nado dolalo eyin nugbodidọ na tlẹ hẹn nuhahun wá na mi ya? Taidi alọwlemẹ de, be n’nọ payi ma nado daihun gblewa tọn hẹ omẹ vijinu awetọnọ de ya? Be n’nọ dapana aslan gblewa tọn lẹ mlẹnmlẹn ya? Be n’nọ yí walọmimiọn do gblọnho whenue mẹde hẹn homẹgble mi ya?’ A na mọdọ nulinlẹnpọn do kanbiọ ehelẹ ji na wà dagbe na we. Hodidọ towe lẹ gán yin yiyijlẹdo agbó awù de tọn lẹ go. Eyin a de agbó lọ lẹ, e na bọawuna we dogọ nado de awù lọ. Mọdopolọ, eyin a nọ wà nuhe go e pé lẹpo nado dapana hogbe mẹzunzun tọn, lalo po aslan gblewa tọn lẹ po, e na bọawuna we dogọ nado de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo.
15. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado whè gbẹtọ-yinyin hoho mítọn “do pòtin go”?
15 Nọ wleawufo nado yinuwa po nujikudo po. Apọsteli Paulu yí nuyijlẹdonugo he whànmẹ de zan nado plọn mí lehe e yin nujọnu na mí sọ nado basi diọdo lẹ gando aliho gbẹninọ tọn mítọn go. E wlan dọ mí dona whè gbẹtọ-yinyin hoho mítọn “do pòtin go.” (Lom. 6:6) To hogbe devo mẹ, mí nọ jlo na hodo apajlẹ Klisti tọn. Mí dona sukúndona pọndohlan po walọyizan he Jehovah gbẹwanna lẹ po. Kiki to whenue mí ko ze afọdide ehelẹ godo, wẹ mí gán tindo ayihadawhẹnamẹnu wiwe de, gọna todido lọ nado duvivi ogbẹ̀ tọn kakadoi. (Joh. 17:3; 1 Pita 3:21) Nọ flindọ Jehovah ma na diọ nujinọtedo etọn lẹ nado hẹn homẹ mítọn hùn. Kakatimọ, mí dona diọ gbẹtọ-yinyin mítọn bo nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo etọn lẹ.—Isa. 1:16-18; 55:9.
16. Naegbọn a dona magbe nado to ahidi hẹ madogán agbasalan tọn lẹ zọnmii?
16 Nọ to ahidi hẹ madogán agbasalan tọn lẹ zọnmii. Etlẹ yin to baptẹm towe godo, a dona zindonukọn nado nọ diahi hẹ ojlo agbasalan tọn lẹ. Doayi numimọ dawe de he nọ yin Maurício tọn go. Whenue e gbẹ́ yin jọja, e nọ doalọ to zanhẹmẹ to mẹhe tindo vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn tọn mẹ. To godo mẹ, e dukosọna omẹ Jehovah tọn lẹ bo jẹ Biblu plọn ji. To whenue e ko basi diọdo lẹ to gbẹzan etọn mẹ godo, e yí baptẹm to 2002. Dile etlẹ yindọ Maurício ko to Jehovah sẹ̀n sọn owhe susu lẹ die, e dọmọ: “N’dona yigbe dọ to whedelẹnu, n’nọ diahi hẹ ojlo mawé lẹ.” E ma dike ehe ni hẹn ẹn gbọjọ. Kakatimọ, e dọmọ: “N’wleawuna adọgbigbo, na n’yọnẹn dọ eyin n’de ma nado yinuwa sọgbe hẹ ojlo enẹlẹ, homẹ Jehovah tọn na hùn do go e.”d
17. Nawẹ numimọ Nabiha tọn na we tuli gbọn?
17 Nọ biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ, bo nọ ganjẹ gbigbọ etọn go, e ma yin do nugopipe towe titi go. (Gal. 5:22; Flp. 4:6) Mí dona dovivẹnu sinsinyẹn, eyin mí jlo na de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo bosọ nọla na ẹn. Lẹnnupọndo apajlẹ nawe de he nọ yin Nabiha tọn ji. Owhe ṣidopo poun wẹ e do whenue otọ́ etọn jo e do. E dọmọ: “Enẹ hẹn mi jẹflumẹ sinsinyẹn.” Dile Nabiha to whinwhẹ́n, e nọ yawu gblehomẹ sinsinyẹn bosọ nọ ylanhùn taun. E jẹ amasin adinọ sà ji, podọ e yin wiwle, bosọ sẹ̀ngàn na owhe delẹ. Kunnudetọ he nọ dọyẹwheho to gànpa lọ mẹ lẹ jẹ Biblu plọn hẹ ẹ ji. Nabiha jẹ diọdo ayidego tọn lẹ basi ji. E dọmọ: “E bọawuna mi nado dealọ sọn aṣa gbigble ṣie delẹ mẹ. Amọ́, e vẹawuna mi taun nado jo azọ̀ nùnù do.” Nabiha dovivẹnu sinsinyẹn na owhe dopo linlán, podọ to godo mẹ, e penugo bo duto aṣa enẹ ji. Nawẹ e pà ẹ gbọn? E dọmọ: “Hú popolẹpo, dẹ̀hiho whẹwhẹ hlan Jehovah wẹ gọalọna mi nado dealọ sọn aṣa enẹ mẹ.” Ayinamẹ he e nọ na mẹdevo lẹ todin die: “N’kudeji dọ, eyin e pà mi bọ n’basi diọdo lẹ nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, be e gán pà mẹdevo depope!”e
A GÁN PEGAN NA BAPTẸM!
18. Sọgbe hẹ 1 Kọlintinu lẹ 6:9-11, etẹwẹ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn susu ko penugo nado wà?
18 To owhe kanweko tintan whenu, delẹ to sunnu po yọnnu po he Jehovah de nado dugán hẹ Klisti lẹ mẹ ko tindo walọ gbigble lẹ dai. Di apajlẹ, yé ko yin ayọdetọ lẹ, mẹhe nọ joawuna zanhẹmẹ to vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn lẹ, podọ ajotọ lẹ to ojlẹ de mẹ wayi. Amọ́, po alọgọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn po, yé penugo bo diọ gbẹtọ-yinyin yetọn. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 6:9-11.) Mọdopolọ to egbehe, Biblu ko gọalọna gbẹtọ livi susu lẹ nado basi diọdo lẹ to gbẹ̀mẹ.f Yé ko duto walọ gblezọn he mẹ yé ko peve te lẹ ji. Apajlẹ yetọn dohia dọ hiẹ lọsu gán diọ gbẹtọ-yinyin towe bo duto aṣa ylankan lẹ ji nado sọgan pegan na baptẹm.
19. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
19 Gbọnvona vivẹnudido nado de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo, mẹhe jlo na yí baptẹm lẹ dona dovivẹnu nado ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ do. Hosọ he bọdego na dọhodo lehe mí gán wàmọ do, gọna lehe mẹdevo lẹ gán gọalọna mí do ji.
OHÀN 41 Jaale Sè Odẹ̀ Ṣie
a Nado pegan na baptẹm, mí dona wleawufo nado basi diọdo lẹ gando gbẹtọ-yinyin mítọn go. Hosọ ehe na gọalọna mí nado yọ́n nuhe nọ do gbẹtọ-yinyin hoho lọ hia lẹ, nuhewutu mí dona de e sẹ̀ sọn ogo, gọna lehe mí gán wàmọ do. Hosọ he bọdego na gbadopọnna lehe mí gán zindonukọn bo to gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ zedo ogo do, etlẹ yin to baptẹm mítọn godo.
b ZẸẸMẸ HOGBE LẸ TỌN: Nado ‘de gbẹtọ-yinyin hoho lọ sẹ̀ sọn ogo,’ zẹẹmẹdo nado gbẹkọ nuyiwa po ayilinlẹn he ma nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn lẹ po go. Enẹ dona ko bẹjẹeji jẹnukọnna baptẹm.—Efe. 4:22.
c Nado mọ nudọnamẹ dogọ, pọ́n hosọ lọ “Biblu Nọ Diọ Gbẹzan Mẹtọn—‘N’Dona Lẹkọwa Jehovah Dè’” he tọ́n to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 1er avril 2012 tọn mẹ.
d Nado mọ nudọnamẹ dogọ, pọ́n hosọ lọ “La Bible transforme des vies—‘Ils m’ont parlé avec bonté,’” he tọ́n to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 1er mai 2012 tọn mẹ to Flansegbe mẹ.
e Nado mọ nudọnamẹ dogọ, pọ́n hosọ lọ “La Bible transforme des vies—‘J’étais une jeune femme coléreuse et agressive.’” he tọ́n to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 1er octobre 2012 tọn mẹ to Flansegbe mẹ.
f Pọ́n apotin lọ “Biblu Nọ Diọ Gbẹzan Mẹtọn.”
g ZẸẸMẸ YẸDIDE TỌN: Alọdide sọn nuyiwa po aṣa he ma sọgbe lẹ po mẹ taidi avọ̀ hoho de didesẹ sọn ogo.