HOSỌ OPLỌN TỌN 47
OHÀN 103 Lẹngbọhọtọ lẹ—Sunnu lẹ Di Nunina
Mẹmẹsunnu lẹ Emi—Be Mì to Vivẹnudo Nado Sẹ̀n Di Mẹho Agun Tọn Ya?
“Eyin mẹde to vivẹnudo nado yin nugopọntọ, azọ́n dagbe de wẹ ewọ jlo.”—1 TIM. 3:1.
NUHE E BẸHẸN
Nubiọtomẹsi Owe-wiwe tọn delẹ he kọ̀n mẹmẹsunnu de dona jẹ nado sẹ̀n taidi mẹho agun tọn.
1, 2. Etẹwẹ “azọ́n dagbe” mẹho de tọn bẹhẹn?
EYIN a ko to sinsẹ̀n taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn na ojlẹ de, a gán ko to ali dagbe lọ ji nado yin pipà taidi mẹho agun tọn. Be a gán dovivẹnu nado pegan na “azọ́n dagbe” enẹ ya?—1 Tim. 3:1.
2 Etẹwẹ azọngban mẹho tọn nọ bẹhẹn? E nọ yin nukọntọ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ, nọ dovivẹnu to azọ́n lẹngbọhọtọ po mẹpinplọn po tọn mẹ, bosọ nọ hẹn agun lọ lodo gbọn ohó po apajlẹ etọn po gblamẹ. Abajọ Biblu do ylọ mẹho azọ́n sinsinyẹnwatọ lẹ dọ “sunnu lẹ di nunina.”—Efe. 4:8.
3. Nawẹ mẹmẹsunnu de gán pegan nado sẹ̀n taidi mẹho de gbọn? (1 Timoti 3:1-7; Titu 1:5-9)
3 Nawẹ a gán pegan nado sẹ̀n taidi mẹho de gbọn? Nubiọtomẹsi he kọ̀n yè dona jẹ nado lẹzun mẹho ma yin nudopolọ hẹ dehe kọ̀n yè dona jẹ nado mọ agbasazọ́n de. To paa mẹ, nado mọ agbasazọ́n de to aihọn lọ mẹ, eyin a do azọ́nyinyọnẹn wunmẹ he azọ́nmẹyimẹdotọ de to dindin, e gán yí we do azọ́nmẹ. Amọ́, eyin a jlo na yin pipà di mẹho, azọ́nyinyọnẹn yẹwhehodidọ po mẹpinplọn po tọn kẹdẹ ma ko pé. A dona jẹ nubiọtomẹsi Owe-wiwe lẹ tọn na mẹho lẹ kọ̀n, ehe to 1 Timoti 3:1-7 po Titu 1:5-9 po mẹ. (Hia.) Hosọ ehe na dọhodo nuhe nọ yin bibiọ to mẹho lẹ si to adà titengbe atọ̀n delẹ mẹ ji, enẹ wẹ: awuwiwlena yinkọ dagbe to agun mẹ podọ to gbonu agun lọ tọn, apajlẹ dagbe zizedai taidi tatọ́ whẹndo tọn de, podọ didesọn ojlo mẹ nado yilizọn na agun lọ.
AWUWIWLENA YINKỌ DAGBE DE
4. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado “yin mẹhe ma tindo ovlẹ”?
4 Nado pegan taidi mẹho, a dona “yin mẹhe ma tindo ovlẹ,” enẹ wẹ yindọ a dona tindo yinkọ dagbe to agun lọ mẹ na walọyizan towe ma tindo mọdọ wutu. Humọ, a dona tindo “kunnudide dagbe sọn gbonutọ lẹ dè.” Mayisenọ lẹ gán nọ mọhodọdo nuyise Klistiani tọn towe lẹ go, amọ́ yé ma dona tindo whẹwhinwhẹ́n dolido depope nado do ayihaawe gando nugbodidọ kavi walọyizan towe go. (Dan. 6:4, 5) Kanse dewe dọ ‘Be n’tindo yinkọ dagbe de to agun mẹ podọ to gbonu ya?’
5. Nawẹ a gán dohia dọ a yin “mẹhe yiwanna dagbewiwa” gbọn?
5 Eyin a yin “mẹhe yiwanna dagbewiwa,” a na nọ doayi jẹhẹnu mẹdevo lẹ tọn go bo nọ pà yé na jẹhẹnu dagbe ehelẹ. Homẹ towe nasọ nọ hùn nado wà dagbe na mẹdevo lẹ, etlẹ yin zẹ̀ nuhe yin bibiọ to asi we lẹ go. (1 Tẹs. 2:8) Naegbọn e do yin nujọnu sọmọ dọ mẹho lẹ ni tindo jẹhẹnu ehe? Na yé nọ yí suhugan whenu họakuẹ yetọn tọn zan nado wazọ́n lẹngbọhọtọ tọn to agun mẹ bosọ penukundo azọ́ndenamẹ yetọn lẹ go wutu wẹ. (1 Pita 5:1-3) Mahopọnna enẹ, ayajẹ he nọ wá sọn lizọnyiyi na mẹdevo lẹ mẹ nọ zẹ̀ avọ́sinsan depope he yé basi go.—Owalọ 20:35.
6. Etẹwẹ yin aliho delẹ nado yin “johẹmẹtọ”? (Heblu lẹ 13:2, 16; sọ pọ́n yẹdide lọ.)
6 A na dohia dọ a yin “johẹmẹtọ,” eyin a nọ wà nudagbe lẹ na mẹdevo lẹ, etlẹ yin na mẹhe ma yin họntọn vivẹ́ towe lẹ. (1 Pita 4:9) Owe alọdlẹndonu tọn de basi zẹẹmẹ sunnu johẹmẹtọ de tọn dole: “Ohọ̀n owhé etọn—podọ ahun etọn tọn—dona to nùvo na jonọ lẹ.” Kanse dewe dọ, ‘Nukun tẹwẹ mẹlẹ nọ yí do pọ́n mi eyin e jẹ whẹho alọkikẹyi jonọ lẹ tọn ji?’ (Hia Heblu lẹ 13:2, 16.) Sunnu johẹmẹtọ de nọ má nuhe e do hẹ jonọ lẹ, ehe bẹ agbátọnọ lẹ po mẹhe to azọ́n sinsinyẹn wà lẹ po hẹn taidi nugopọntọ lẹdo tọn po hodọtọ jonọ lẹ po.—Jen. 18:2-8; Howh. 3:27; Luku 14:13, 14; Owalọ 16:15; Lom. 12:13.
Asu po asi po Klistiani johẹmẹtọ de to kuavọdona nugopọntọ tomẹyitọ de po asi etọn po (Pọ́n hukan 6tọ)
7. Nawẹ mẹho de nọ dohia dọ emi “ma yin wanyina akuẹtọ” gbọn?
7 “E ma yin wanyina akuẹtọ.” Ehe zẹẹmẹdo dọ agbasanu lẹ ma nọ tin to otẹn tintan mẹ na we. Vlavo a yin adọkunnọ kavi wamọnọ, a nọ ze onú Ahọluduta lọ tọn lẹ do otẹn tintan mẹ to adà gbẹzan towe tọn lẹpo mẹ. (Mat. 6:33) A nọ yí whenu, huhlọn po nutindo towe devo lẹ po zan nado sẹ̀n Jehovah, penukundo whẹndo towe go bo yilizọn na agun lọ. (Mat. 6:24; 1 Joh. 2:15-17) Kanse dewe dọ: ‘Etẹwẹ yin pọndohlan ṣie gando akuẹ go? Be n’nọ tindo pekọ to dandannu he n’do lẹ mẹ ya? Kavi yanwle ṣie wẹ nado jẹ adọkun bo bẹ agbasanu lẹ pli dogọ?’—1 Tim. 6:6, 17-19.
8. Etẹwẹ yin aliho delẹ he mẹ a nọ dohia te dọ a yin “mẹdehọ́tọ to walọ mẹ” podọ “mawazẹjlẹgonọ”?
8 Eyin a yin “mẹdehọ́tọ to walọ mẹ” podọ “mawazẹjlẹgonọ,” a na nọ nọ̀ jlẹkaji to adà gbẹzan towe tọn lẹpo mẹ. Ehe nọ biọ dọ a ni dapana wazẹjlẹgo to dùdù, nùnù, nusisọ́, aṣọ́dido po ayidedai towe lẹ po mẹ. A ma nọ yin afanumẹ na pọndohlan aihọn lọ tọn lẹ. (Luku 21:34; Jak. 4:4) A nọ yin lẹnpọn dagbenọ, enẹ wẹ yindọ a nọ gbọṣi abọẹ eyin yè tlẹ do adán nukun na we. A “ma yin ahànnumunọ”; mọjanwẹ mẹlẹ ma yọ́n we taidi mẹhe nọ nùahàn zẹjlẹgo do niyẹn. Kanse dewe dọ, ‘Be aliho gbẹninọ tọn ṣie dohia dọ n’yin mẹdehọ́tọ to walọ mẹ podọ mawazẹjlẹgonọ ya?’
9. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin “wunzanọ,” podọ “mẹhe nọ nọ̀ titoji”?
9 Eyin a yin “wunzanọ,” a na nọ yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ do gbeje whẹho lẹ pọ́n po sọwhiwhe po. A ko lẹnnupọn sisosiso do nunọwhinnusẹ́n ehelẹ ji, podọ ehe ko zọ́n bọ a tindo zinzin po nukunnumọjẹnumẹ po. A ma nọ zọ̀n plaplaji do wá tadona lẹ kọ̀n. Kakatimọ, a nọ hẹn ẹn diun dọ a do nudọnamẹ he yin dandan tọn lẹpo. (Howh. 18:13) Ehe zọ́n bọ a nọ basi nudide he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe bo do pọndohlan Jehovah tọn hia lẹ. Eyin a yin “mẹhe nọ nọ̀ titoji,” a na nọ basi tito jẹnukọn na nuwiwa towe lẹ bosọ nọ nọ̀ gànmẹ ji. A na yin yinyọnẹn taidi mẹhe go yè gán dejido, podọ mẹhe nọ hodo anademẹ. Jẹhẹnu ehelẹ na yidogọna yinkọ dagbe towe. Todin, mì gbọ mí ni dọhodo lehe a gán jẹ nubiọtomẹsi Owe-wiwe tọn lẹ kọ̀n gbọn apajlẹ dagbe zizedai taidi tatọ́ whẹndo tọn de dali do ji.
APAJLẸ DAGBE ZIZEDAI TAIDI TATỌ́ WHẸNDO TỌN DE
10. Nawẹ sunnu de nọ penukundo “whédo etọn titi go to aliho dagbe mẹ” gbọn?
10 Eyin a yin asu bo jlo na pegan taidi mẹho agun tọn de, yinkọ dagbe whẹndo towe tọn na yinuwado mẹpipa towe ji. Enẹwutu, a dona “nọ penukundo whédo [towe] titi go to aliho dagbe mẹ.” A dona yin yinyọnẹn taidi tatọ́ whẹndo tọn owanyinọ podọ dagbe de. Ehe nọ biọ dọ a ni yin nukọntọ to adà sinsẹ̀n-bibasi tọn mítọn lẹpo mẹ. Naegbọn ehe do yin nujọnu sọmọ? Apọsteli Paulu dọmọ: “Eyin mẹde ma yọ́n lehe ewọ na penukundo whédo etọn titi go do, nawẹ ewọ na penukundo agun Jiwheyẹwhe tọn go gbọn?”—1 Tim. 3:5.
11, 12. Nawẹ walọyizan mẹhe to whẹndo de mẹ lẹ tọn nọ bẹpla mẹpipa tatọ́ whẹndo tọn lọ tọn gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)
11 Eyin otọ́ de wẹ a yin, a dona hẹn “ovi” towe he ma ko whẹ́n mẹho lẹ “nado nọ yí wunza lẹpo do litai.” A dona nọ yí owanyi do plọnnu yé bosọ plọnazọ́n yé. Nugbo wẹ dọ taidi ovi lẹpo, homẹ yetọn na nọ hùn nado nọ jaya bo daihun. Amọ́, azọ́nplọnmẹ dagbe towe na zọ́n bọ yé na nọ setonu, nọ do sisi hia bosọ do walọdagbe. Humọ, a dona wà nuhe go a pé lẹpo nado gọalọna ovi towe lẹ, na yé nido wleawuna haṣinṣan dagbe de hẹ Jehovah bo nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ bosọ yinukọn jẹ baptẹm kọ̀n.
12 “Tindo ovi he yise lẹ he yè ma sawhẹ walọ gblezọn kavi atẹṣiṣi tọn dokọna.” Eyin ovi he yise to whédo de mẹ jai jẹ ylando sinsinyẹn de mẹ, nawẹ ehe nọ yinuwado otọ́ lọ ji gbọn? Eyin otọ́ lọ yin vọdonanutọ bo ma na azọ́nplọnmẹ po mẹplọnlọ po ovi etọn, e yọnbasi dọ e ma na pegan nado sẹ̀n taidi mẹho.—Pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn Flansegbe tọn 15 octobre 1996 w. 21, huk. 6, 7.
Tatọ́ whẹndo tọn de to azọ́nplọn ovi etọn lẹ bo hẹn alọnu yetọn ján to adà sinsẹ̀nzọn wiwe lọ tọn voovo lẹ mẹ (Pọ́n hukan 11tọ)
LIZỌNYIYI NA AGUN LỌ
13. Nawẹ a gán dohia dọ emi yin “lẹnpọn dagbenọ,” bo ‘ma yin ojlo dewetiti tọn watọ’ gbọn?
13 Mẹmẹsunnu he nọ do jẹhẹnu dagbe Klistiani tọn hia lẹ nọ yin dona daho de na agun lọ. Sunnu he yin “lẹnpọn dagbenọ” de nọ doafọna jijọho. Eyin a jlo na yin yinyọnẹn taidi lẹnpọn dagbenọ, nọ dotoaina mẹdevo lẹ bo nọ tẹnpọn nado mọnukunnujẹ pọndohlan yetọn mẹ. To opli de ji, be a na desọn ojlo mẹ bo nọgodona nudide he mẹsusu basi, eyin e ma tùnafọ osẹ́n kavi nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn depope ji ya? ‘Ma nado yin ojlo dewetiti tọn watọ’ zẹẹmẹdo dọ a ma dona nọ tẹkudeji dọ nulẹ ni nọ yin wiwà dile a jlo do. A nọ mọdọ nujọnu wẹ e yin nado do ayinamẹtọ susu. (Jen. 13:8, 9; Howh. 15:22) A “ma yin jlẹwàtọ” kavi “mẹhe nọ yawu gblehomẹ.” Kakati nado nọ ylanhùn kavi to nudọn, a nọ jọmẹ bosọ nọ do zinzin hia. Taidi jijọho-dintọ de, a nọ ze afọdide tintan nado basi jijọho etlẹ yin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ. (Jak. 3:17, 18) Hogbe he jọmẹ towe lẹ gán dekanpona nuyiwa mẹdevo lẹ tọn, etlẹ yin nukundiọsọmẹtọ lẹ tọn.—Whẹ. 8:1-3; Howh. 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24.
14. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo ‘ma nado yin mẹyọyọ to yise mẹ’ podọ “nugbonọ”?
14 Mẹmẹsunnu de he pegan taidi mẹho agun tọn ‘ma nọ yin mẹyọyọ to yise mẹ.’ Dile etlẹ yindọ e ma biọ dọ a ni ko yí baptẹm na owhe susu, a gbẹ́ do hudo whenu tọn nado lẹzun Klistiani he whèwhín de. Whẹpo a nido yin pipà taidi mẹho agun tọn, a dona dohia dọ taidi Jesu a yin whiwhẹnọ bo nọ yí ayajẹ do nọtepọn Jehovah nado mọ azọ́ndenamẹ depope yí. (Mat. 20:23; Flp. 2:5-8) A gán dohia dọ emi yin “nugbonọ” eyin a nọ tẹdo Jehovah po nujinọtedo dodo tọn etọn lẹ po go bo nọ hodo anademẹ he titobasinanu etọn nọ na lẹ.—1 Tim. 4:15.
15. Be mẹho agun tọn de dona yin hodọtọ ayidego tọn de wẹ ya? Basi zẹẹmẹ.
15 Owe-wiwe lẹ dọ madoadúdẹji dọ nugopọntọ lẹ dona yin “mẹhe pegan nado plọnmẹ.” Be ehe zẹẹmẹdo dọ a dona yin hodọtọ ayidego tọn de wẹ ya? Paali. Mẹho agun tọn susu wẹ pegan taun, ṣogan bo ma yin hodọtọ dagbe hugan lẹ bosọ nọ plọnmẹ po kọdetọn dagbe po to lizọnyizọn lọ mẹ, podọ to dlapọn lẹngbọhọtọ tọn lẹ whenu. (Yijlẹdo 1 Kọlintinu lẹ 12:28, 29 po Efesunu lẹ 4:11 po go.) Etomọṣo, a dona to vivẹnudo zọnmii nado hẹn nugopipe mẹpinplọn tọn towe pọnte dogọ. Nawẹ e gán pà we gbọn?
16. Nawẹ a gán lẹzun mẹplọntọ kọdetọn dagbenọ de gbọn? (Sọ pọ́n yẹdide lọ.)
16 “Mẹhe nọ tẹdo ohó nugbo lọ go gligli.” Nado yin mẹplọntọ kọdetọn dagbenọ, nọ ze mẹpinplọn gbangba tọn po ayinamẹ he a nọ namẹ to nuglọ lẹ po sinai do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji. Nọ yí sọwhiwhe do nọ plọn Biblu po owe mítọn lẹ po. (Howh. 15:28; 16:23) Dile a to nuplọn, nọ yí sọwhiwhe do doayi yọ́n-na-yizan dagbe Owe-wiwe lẹ tọn go. Podọ dile a to mẹplọn, nọ dovivẹnu nado jẹ ahun mẹhe to todoaina we lẹ tọn mẹ. A gán hẹn nugopipe mẹpinplọn tọn towe pọnte, eyin a nọ kàn ayinamẹ biọ mẹho agun tọn numimọnọ lẹ bosọ nọ yí yé do yizan mẹ. (1 Tim. 5:17) Mẹho lẹ dona ‘penugo nado nọ na tuli’ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po; etomọṣo to whedelẹnu, mẹho lẹ dona nọ na yé ayinamẹ kavi tlẹ “nọ wọhẹ” yé. Depope he whẹho lọ yin, mẹho lẹ dona nọ yin homẹdagbenọ to whelẹponu. Eyin a nọ jọmẹ bo nọ do owanyi hia bosọ nọ ze mẹpinplọn towe sinai do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji, a na do kọdetọn dagbe, na a to apajlẹ Mẹplọntọ Daho lọ, yèdọ Jesu tọn hodo wutu.—Mat. 11:28-30; 2 Tim. 2:24.
To whenue devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de topọ hẹ mẹho agun tọn numimọnọ de, e yí dotẹnmẹ lọ zan nado plọnnu sọn e dè gando lehe yè nọ yí Biblu do plọnnumẹ do go. Devizọnwatọ lọ sọ to zepọn hodidọ he e do to agun etọn mẹ de tọn basi to mẹpọ́nnu de nukọn (Pọ́n hukan 16tọ)
NỌ TO VIVẸNUDO ZỌNMII
17. (a) Etẹwẹ gán gọalọna devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ nado to vivẹnudo zọnmii? (b) Etẹwẹ mẹho lẹ dona hẹn do ayiha mẹ whenue yé to mẹmẹsunnu lẹ gbeje pọ́n nado pà yé? (Pọ́n apotin lọ “Mì Yin Lẹnpọn Dagbenọ Whenue Mì to Mẹdevo lẹ Gbeje Pọ́n.”)
17 To dogbigbapọnna nubiọtomẹsi he kọ̀n yè dona jẹ nado sẹ̀n taidi mẹho lẹ godo, devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn delẹ gán mọdọ emi ma sọgan pegan pọ́n gbede. Amọ́, flindọ Jehovah kavi titobasinanu etọn ma nọ donukun dọ a ni do jẹhẹnu ehelẹ hia to pipé mẹ. (1 Pita 2:21) Podọ, gbigbọ huhlọnnọ Jehovah tọn wẹ na gọalọna we nado jẹ nubiọtomẹsi lọ lẹ kọ̀n. (Flp. 2:13) Be jẹhẹnu de tin na taun tọn he a jlo na hẹn pọnte dogọ ya? Hodẹ̀ hlan Jehovah gandego. Basi dodinnanu do jẹhẹnu lọ ji, bo kàn ayinamẹ sè dopo to mẹho lẹ mẹ gando lehe a gán hẹn ẹn pọnte do go.
18. Etẹwẹ devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹpo yin tulina nado wà?
18 Mì gbọ mímẹpo, kakajẹ mẹhe ko to sinsẹ̀n taidi mẹho lẹ ji, ni zindonukọn nado nọ wleawuna jẹhẹnu he yin hodọdeji to hosọ ehe mẹ lẹ. (Flp. 3:16) Be devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de wẹ a yin ya? Dovivẹnu nado pegan! Nọ biọ Jehovah dọ ni plọnazọ́n we bo hẹn we pọnte, na a nido yọ́n-na-yizan dogọ to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ podọ to agun mẹ. (Isa. 64:8) Na Jehovah ni dona vivẹnudido towe lẹ nado pegan bo lẹzun mẹho de susugege.
OHÀN 101 Azọ́nwiwa Dopọ to Kọndopọ Mẹ