Weta 25

Vijinu-Yido-Daihun—Nawẹ E Ylan Do Sọ?

“E to pipaṣa mi eyin vijinu-yido-daihun yin nuhe ylan to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Be e na yinuwado dagbemẹninọ agbasa ṣie tọn /kavi apọ̀nmẹ tọn ji to sọgodo podọ eyin yẹn wá wlealọ gbede wẹ ya?”—Owhe fọtọ̀n mẹvi Mélissa.

LẸNPỌN ehelẹ ko duahunmẹ na jọja susu. Etẹwutu wẹ? Vijinu-yido-daihun yin nuhe gbayipe. Yè na linlin etọn dọ, 97 to kanweko ji sunnusi delẹ tọn po hugan 90 to kanweko ji yọnnu lẹ tọn po ko yí vijinu do daihun to owhe 21 mẹ. Humọ, nuwiwa ehe ko dọ̀n azọ̀n wunmẹ lẹpo wá—sọn nusinsẹ́n agbasa tọn lẹ po nukunzọ̀n lẹ po sọyi adingbè po apọ̀nmẹzọ̀n po mẹ.

Dodinnanutọ to amasinliho owhe kanweko ko tọ tọn lẹ ma sọ nọ basi nuzindonuji sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ bà. Na nugbo tọn, doto lẹ to egbehe yise dọ vijinu-yido-daihun ma nọ hẹn azọ̀n agbasa tọn depope wá gba. Dodinnanutọ William Masters po Virginia Johnson po yidogọ dọ “kunnudenu sinai do amasinyinyọnẹn ji depope matin dọ vijinu-yido-daihun, mahopọnna pludopludo yinyin etọn nọ dọ̀n apọ̀nmẹzọ̀n wá gba.” Etomọṣo, nugandomẹgo awutuzọ̀n tọn devo lẹ tin! Podọ susu jọja Klistiani lẹ tọn nọ tin to lẹnpọn sinsinyẹn mẹ dogbọn nuyiwa lọ dali. “To whenuena yẹn jó dee na [vijinu-yido-daihun], yẹn na tin taidi dọ yẹn to Jehovah Jiwheyẹwhe hẹn gboawupo nkọ,” wẹ jọja dopo wlan. “Yẹn yin ayimajainanọ sinsinyẹn to whedelẹnu.”

Na taun tọn etẹwẹ vijinu-yido-daihun yin? Nawẹ e ylan do sọ, podọ etẹwutu wẹ susu jọja lẹ tọn nọ pọ́n ẹn nado yin walọ he vẹawu nado jodo?

Naegbọn Jọja lẹ Do Tin to Owù Mẹ

Vijinu-yido-daihun yin ojlo fọndote mẹdetiti tọn sinsinyẹn nado dè ojlo zanhẹmẹ tọn tọ́n. To ojlẹ jọja tọn whenu, ojlo zanhẹmẹ tọn lẹ nọ lẹzun nuhe sinyẹn. Nuvikun huhlọnnọ agbasa tọn lẹ nọ yin didetọn he nọ gando agbasagonu vijinu tọn lẹ go. Gbọnmọ dali jọja de nọ yọnẹn dọ agbasagonu vijinu tọn ehelẹ penugo nado hẹn numọtolanmẹ awuvivi tọn lẹ wá. Podọ to whedelẹnu jọja de sọgan lẹzun ojlo zanhẹmẹ tọn tindotọ to matlẹ lẹnnupọn dogbọn zanhẹmẹ dali.

Di dohia, numọtolanmẹ he nọ wá gbọn ayimajai lẹ, obu lẹ, kavi flumẹjijẹ lẹ dali sọgan gando numọtolanmẹ lẹnpọn visunnu de tọn go bo hẹn ojlofọndote zanhẹmẹ tọn wá. Bladopọ vijisìn tọn de sọgan hẹn ewọ nado fọ́n ojlo zanhẹmẹ etọn dote. Kavi e sọgan dè vijisìn agbasa tọn de tọ́n to ozanmẹ, he nọ saba yin hihodo gbọn ojlo zanhẹmẹ odlọ mẹ tọn de dali. Mọdopolọ, viyọnnu delẹ sọgan mọ yedelẹ yin ojlofọndotena to mayin sọn ojlomẹ wá. Susu yetọn nọ tindo ojlo zanhẹmẹ sinsinyẹn tọn de jẹnukọn kavi to gójijẹ yetọn godo.

Enẹwutu eyin hiẹ ko tindo numimọ ojlo sinsinyẹn mọnkọtọn tọn, nudepope ma jẹagọ po hiẹ po gba. Ehe yin gbeyiyi he sọgbe de na agbasa jọja yinyin tọn. Numọtolanmẹ sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ eyin e tlẹ sinyẹn hugan, mayin onú dopolọ po vijinu-yido-daihun po gba dile eyindọ susu yetọn mayin sọn ojlomẹ wá. Podọ dile hiẹ to whinwhẹ́n jẹ mẹho-yinyin kọ̀n, sinsinyẹn yinyin numọtolanmẹ yọyọ ehelẹ tọn na depò.

Tlintlindo-dindin sinsinyẹn po yọyọ yinyin numọtolanmẹ tọn po, nalete, nọ plan jọja delẹ nado salọdo, kavi yí vijinu yetọn lẹ do daihun.

‘Huhlọn Apọ̀nmẹ Tọn’

Biblu basi zẹẹmẹ dawe jọja de tọn he dukosọ hẹ yọnnusi ogalọtọ de. E donù-nùgo na ẹn bo dọmọ: “Wá, . . . gbọ mí ni yí owanyi do miyọ́n agbasa na míde.” Enẹgodo etẹwẹ jọ? “E sọ hodo e to afọdopo nẹ ji, di oyìn he jei hùhù tẹnmẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 7:7-22) E họnwun dọ, numọtolanmẹ jọja ehe tọn yin finfọndote e mayin na nuvikun agbasa etọn lẹ tọn to azọ́nwa wutu poun wẹ gba ṣigba na nuhe ewọ mọ bo sè wutu wẹ.

Mọdopolọ, dawe jọja dopo yigbe dọmọ: ‘Dodonu nuhahun ṣie lẹpo tọn gọna vijinu-yido-daihun sinai do nuhe yẹn nọ yí do ayiha ṣie mẹ ji. Yẹn nọ pọ́n tito-to-whinnu televiziọn tọn lẹ he nọ bẹ́ fẹnnuwiwa hẹn podọ to ninọmẹ delẹ mẹ nọ pọ́n tito-to-whinnu lẹ to sinimoto mẹ he nọ do fẹnnuwiwa lẹ hia. Wadohia mọnkọtọn lẹ nọ hẹnmẹ jọsi taun bo nọ gbọṣi ayiha towe mẹ. Yé nọ wá ayiha ṣie mẹ whladopo dogọ, bo nọ wleawuna huhlọn apọ̀nmẹ tọn he yin nuhudo lọ nado doalọ to vijinu-yido-daihun mẹ.’

Mọwẹ, e nọ saba yin nuhe mẹde hia lẹ, pọ́n lẹ, kavi dotoai hlan lẹ, to pọmẹ po nuhe mẹde dọ lẹ po kavi lẹnnupọn deji, wẹ nọ fọ́n vijinu-yido-daihun dote. Dile yọnnusi owhe 25 mẹvi dopo yigbena do dọmọ: “E sọawuhia nado yin nuhe vẹawu na mi nado doalọtena walọyizan lọ. Ṣigba, yẹn nọ saba hia owe fẹnnuwiwa tọn lẹ, podọ ehe yidogọna nuhahun lọ.”

“Lanmẹmiọnnamẹnu” De

Numimọ yọnnusi jọja ehe tọn matin ayihaawe do nuhewutu walọ lọ do sọgan sinyẹn hugan nado jodo hia. E zindo-nukọn dọmọ: “Na paa tọn yẹn nọ yí vijinu do daihun nado dè kọgbidinamẹnu, lẹnpọn sinsinyẹn, kavi ayimajai sẹ. Awuvivi awuyiya enẹ tọn tin taidi ahàn he ahànnumunọ de nọ yizan nado whiwhẹ homẹgble etọn lẹ.”

Dodinnanutọ Suzanne po Irving Sarnoff po wlan dọmọ: “Na mẹdelẹ vijinu-yido-daihun sọgan lẹzun walọyizan he yé nọ lẹhlan na awuvivi mimọyi to whedepopenu he yé yin gbigbẹdai kavi tindo numọtolanmẹ ayimajai tọn dogbọn nude dali. Ṣigba, mẹdevo lẹ sọgan joagọ do godo to ninọmẹ ehe mẹ to whedelẹnu kẹdẹ to whenuena yé tin to numọtolanmẹ sinsinyẹn hugan glọ.” Na jide tọn, mẹdevo lẹ ga nọ lẹ́hlan walọyizan lọ to whenuena yé tin to homẹgble mẹ, ayimajai, ṣokẹdẹninọ, kavi kọgbidinamẹnu sinsinyẹn glọ; e nọ lẹzun “lanmẹmiọnnamẹnu” de nado dè nuhahun yetọn lẹ sẹ.

Etẹwẹ Biblu Dọ?

Jọja de kanse dọmọ: “Be vijinu-yido-daihun yin ylando he ma tindo jona de wẹ ya?” Vijinu-yido-daihun ma yin hodọdeji depope to Biblu mẹ gba.a Walọ lọ yin nuhe gbayipe to Glẹkigbedotọ lẹ ṣẹnṣẹn to ojlẹ Biblu tọn lẹ whenu, podọ hogbe susu Glẹki tọn lẹ yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ na walọyizan lọ. Ṣigba dopo tata to hogbe ehelẹ mẹ mayin yiyizan to Biblu mẹ gba.

Dile e yindọ vijinu-yido-daihun mayin whẹgbledo tlọlọ to Biblu mẹ, be ehe zẹẹmẹdo dọ e mayin awugblenu de wẹ ya? Lala e mayin mọ depope! Dile etlẹ yindọ e mayin sislẹ dopọ po oylan sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ taidi ayọdide po do, vijinu-yido-daihun na jide tọn yin walọyizan mawé de. (Efesunu lẹ 4:19) Nalete nunọwhinnusẹ́n Ohó Jiwheyẹwhe Tọn dohia dọ hiẹ ni “mọaleyi na dewe” gbọn nukundiọsọ walọyizan mawé ehe sinsinyẹn dali.—Isaia 48:17, NW.

Finfọ́n “Wantuntun” Dote

“Enẹwutu mì nọ hẹn awutugonu mìtọn he tin to aihọn mẹ lẹ kú,” wẹ yin tudohomẹnamẹ Biblu tọn, “na nuhe du . . . wantuntun.” (Kọlọsinu lẹ 3:5 NW ) “Wantuntun” dlẹnalọ e mayin hlan numọtolanmẹ zanhẹmẹ paa tọn lẹ gba ṣigba hlan numọtolanmẹ sinsinyẹn he ma nọ yọ́n dudeji. Nalete “wantuntun” mọnkọtọn sọgan plan mẹde biọ nuyiwa ylankan taun lẹ mẹ, dile Paulu basi zẹẹmẹ etọn to Lomunu lẹ 1:26, 27 mẹ do.

Ṣigba be vijinu-yido-daihun ma nọ “hù” ojlo ehelẹ ya? Lala, to alọdevo mẹ, dile jọja dopo yigbe do: “To whenuena hiẹ yí vijinu-do-daihun, hiẹ yí lẹnpọn towe do ojlo agọ̀ lẹ ji, podọ nuhe e nọ basi wẹ yin nado vọ́ ojlo towe sinyẹn dogọ na yé.” Lẹnpọn do fẹnnuwiwa ji nọ saba yin yiyizan nado hẹn awuvivi zanhẹmẹ tọn sù dogọ́. (Matiu 5:27, 28) Enẹwutu, eyin dotẹnmẹ lẹ hundote, mẹde sọgan jai po awubibọ po biọ fẹnnuwiwa mẹ. Ehe jọ do jọja dopo go, mẹhe yigbe dọmọ: “To ojlẹ de mẹ, yẹn tindo numọtolanmẹ dọ vijinu-yido-daihun sọgan dè numọtolanmẹ sẹ̀ to matindo kọndopọ po yọnnu de po dali. Ṣogan yẹn wá tindo ojlo sinsinyẹn de nado wà mọ.” Ewọ deayọ. E mayin nupaṣamẹ dọ, oplọn lẹdo aihọn pe de dohia dọ jọja susu he nọ yí vijinu-do-daihun lẹ sọ nọ deayọ ga. Yé hugan enẹnọ he tin to alọji lẹ gbọn 50 to kanweko ji dali!

Mawenọ-yinyin Apọ̀nmẹ tọn po Numọtolanmẹ Tọn Po

Vijinu-yido-daihun sọ nọ yí walọ lẹnpọn hinhẹngble tọn delẹ do ayihamẹ namẹ. (Yijlẹdo 2 Kọlintinu lẹ 11:3 go.) To vijinu-yido-daihun whenu, mẹde nọ yin yinylọ́n do numọtolanmẹ agbasamẹ tọn sinsinyẹn ewọ sunnu kavi yọnnu titi tọn lẹ mẹ—yèdọ ṣejannabinọ-yinyin pete. Zanhẹmẹ nọ lẹzun nuhe klan sọn owanyi go podọ e nọ yido jẹ numọtolanmẹ mayin sọn ojlomẹwa tọn he nọ dè ayimajai lẹ tọn kọ̀n. Ṣigba Jiwheyẹwhe jlo dọ ojlo zanhẹmẹ tọn lẹ ni yin pekọ hẹnwana to kọndopọ zanhẹmẹ sunnu po yọnnu po tọn lẹ mẹ—yèdọ nuyiwa owanyi didohia de tọn to sunnu de po asi etọn po ṣẹnṣẹn.—Howhinwhẹn lẹ 5:15-19.

Vijinu-yido-daihuntọ de sọ sọgan pọ́n omẹ vijinu awetọnọ hlan taidi zanhẹmẹnu poun—taidi azọ́nwanu pekọ hẹnwanamẹnu zanhẹmẹ tọn. Nalete walọyizan agọ̀ lẹ he nọ yin pinplọn gbọn vijinu-yido-daihun dali nọ hẹn “gbigbọ” mẹde tọn zun mawenọ, kavi dugán do huhlọn nulẹnpọn tọn ji. To whẹho delẹ mẹ, nuhahun he nọ yin hinhẹnwa gbọn vijinu-yido-daihun dali nọ gbẹ́ tin to aimẹ yèdọ to alọwle godo! Na whẹwhinwhẹ́n dagbe, Ohó Jiwheyẹwhe Tọn dotuhomẹnamẹ dọmọ: “Mẹyiwanna vivẹ́ e mi, mì gbọ mí ni klọ míde sọn dihó agbasalan po gbigbọ tọn lẹpo po mẹ.”—2 Kọlintinu lẹ 7:1.

Pọndohlan Jlẹkaji Whẹgbledo Tọn

Nalete jọja susu lẹ, na paa tọn he ko duto walọ ylankan ehe ji po kọdetọn dagbe po, nọ doalọ e mẹ to ojlẹ delẹ mẹ. Eyin ayajẹnu dọ, Jiwheyẹwhe yin lẹblanunọ taun. “Na hiẹ, [Jehovah] yin dagbe, bosọ nọ wleawu nado jona,” wẹ psalmkantọ lọ dọ. (Psalm 86:5) To whenuena Klistiani de jo ede na vijinu-yido-daihun, ayiha etọn saba nọ gblewhẹdo e. Ṣogan, Biblu dọ dọ “Jiwheyẹwhe klohu ayiha mítọn bo sọ yọ́n onú popo.” (1 Johanu 3:20) Jiwheyẹwhe nọ mọ hugan ylando mítọn lẹ. Daho-yinyin oyọnẹn etọn tọn nọ hẹn ẹn penugo nado sè po awuvẹmẹ po ovẹvivẹ vẹkuvẹku mítọn na jona. Dile yọnnu jọja dopo wlan do dọmọ: “Yẹn ko tindo numọtolanmẹ whẹgbledo tọn jẹ obà de mẹ, ṣigba to yinyọnẹn nuhe Jehovah Jiwheyẹwhe owanyinọ de yin dali podọ dọ ewọ sọgan yọ́n nuhe tin to ayiha mítọn mẹ bo yọ́n vivẹnudido po numọtolanmẹ ṣie lẹ po nọ hẹn mi sọn tintindo numọtolanmẹ ayimajai zẹjlẹgo tọn mẹ to whenuena yẹn gboawupo to whedelẹnu.” Eyin hiẹ diahi hẹ ojlo lọ nado yí vijinu-do-daihun, e mayin dandan dọ hiẹ na basi oylan sinsinyẹn ayọdide tọn gba.

Zinjẹgbonu Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn 1er septembre 1959, (glẹnsigbe) tọn dọmọ: “Mí [sọgan] mọ mídelẹ to nuṣiwa bo to aijẹ gbọzangbọzan do walọyizan ylankan delẹ mẹ he dẹ̀ndo walọyizan gbẹninọ mítọn dai tọn go sinsinyẹn hugan nuhe mí doayi e go. . . . Ma hẹn todido bú blo. Ma wá tadona lọ kọ̀n dọ hiẹ ko wà oylan he ma tindo jona blo. Mọkẹdẹ wẹ Satani na jlo dọ hiẹ ni lẹnnupọn do. Nugbo lọ dọ hiẹ tindo numọtolanmẹ alọẹmẹninọ tọn bo gblehomẹ do dewe go yin whẹwhinwhẹ́n de to ede mẹ dọ hiẹ ma ko yì dẹn hugan gba. Onú ni ma ṣikọnawe na lilẹhlan Jiwheyẹwhe dè vẹkuvẹku po whiwhẹ po blo, na dindin jona po kiklọwe po gọna alọgọ etọn. Yì ede dile ovivu de nọ yì otọ́ etọn dè to nuhahun whenu do, mahopọnna lehe e susọ do awugbopo dopolọ ji, podọ Jehovah na na we alọgọ lọ po ojlo po na lẹblanu majẹhẹ etọn wutu, podọ eyin hiẹ yin ahún jijlọnọ, ewọ na na we ayidonugo ayihadawhẹnamẹnu wiwé de tọn.”

Nawẹ “ayihadawhẹnamẹnu wiwé” enẹ sọgan yin mimọyi gbọn?

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

Kanbiọ Hodọdopọ Tọn Lẹ

◻ Etẹwẹ vijinu-yido-daihun yin, podọ etẹwẹ linlẹn gbayipe delẹ gando e go?

◻ Naegbọn jọja lẹ nọ saba tindo numọtolanmẹ sinsinyẹn hugan na ojlo zanhẹmẹ tọn? Be hiẹ lẹndọ ehe jẹagọ wẹ ya?

◻ Onú tẹlẹ wẹ sọgan na huhlọn ojlo nado yí vijinu-do-daihun?

◻ Be vijinu-yido-daihun nọ hẹn awugblenu depope wá na jọja de ya?

◻ Oylan sinsinyẹn nankọtọn wẹ hiẹ lẹndọ vijinu-yido-daihun yin? Nawẹ Jehovah nọ pọ́n jọja he to avùn sinsinyẹn hò sọta ẹ de gbọn, yèdọ vlavo eyin e tindo nuhahun lẹ nado duto e ji?

[Nudọnamẹ tangan lẹ to weda 200]

Mẹdelẹ nọ tindo numọtolanmẹ ojlo lọ tọn nado yí vijinu-do-daihun to whenuena yé tin to kọgbidi-namẹnu kavi ṣokẹdẹninọ, kavi ayimajai mẹ

[Nudọnamẹ tangan lẹ to weda 202]

‘Dodonu nuhahun ṣie lẹpo tọn gọna vijinu-yido-daihun sinai do uhe yẹn nọ yí do ayiha ṣie mẹ ji’

[Nudọnamẹ tangan lẹ to weda 204]

“To whenuena yẹn jó dee na [vijinu-yido-daihun], yẹn na tin taidi dọ yẹn to Jehovah Jiwheyẹwhe hẹn gboawupo nkọ”

[Yẹdide to weda 198]

Dile etlẹ yindọ vijinu-yido-daihun sọgan hẹn numọto lanmẹ whẹgbledo sinsinyẹn tọn lẹ wá, odẹ̀ sọn ahún mẹwa na jona Jiwheyẹwhe tọn po azọ́n sinsinyẹn po nado duto walọyizan lọ ji sọgan na mẹde ayihadawhẹna mẹnu dagbe

[Yẹdide to weda 203]

Aihun sinimoto tọn lẹ, owe lẹ, po nuzedonu-kọnnamẹ televiziọn tọn lẹ po nọ saba yin ‘nuhe nọ na apọn huhlọn’ na vijinu-yido-daihun