Hẹn Haṣinṣan Pẹkipẹki de Go hẹ Visunnu Towe

“PAPA, nawẹ mì wagbọn do yọnnuin sọmọ?” Be visunnu towe ko kàn kanbiọ mọnkọtọn sè we pọ́n ya? Taidi otọ́ de, homẹ towe na ko hùn taun to ojlẹ lọ mẹ. Ṣigba, ayihaawe ma tin dọ ayajẹ towe na gọfla eyin visunnu towe yinukọn humọ, bo yí ayinamẹ towe lẹ do yizan mẹ bosọ wá to vivi ale yetọn tọn dù.a—Howhinwhẹn lẹ 23:15, 24.

Ṣigba, dile owhe lẹ to yìyì, be visunnu towe gbẹ́ nọ voawu nado dọnsẹpọ we ya, kavi e taidi dọ pọndohlan etọn diọ gando gowe? Dile visunnu towe to whinwhẹ́n, nawẹ hiẹ sọgan gbẹ́ hẹn haṣinṣan pẹkipẹki de go hẹ ẹ gbọn? Jẹnukọn whẹ́, gbọ mí ni gbadopọnna delẹ to nuhahun he otọ́ lẹ nọ pehẹ lẹ mẹ.

Nuhahun Atọ̀n He Gbayipe

1. WHENU MATINDO: To otò susu mẹ, otọ́ lẹ wẹ nọ dín suhugan akuẹ he whẹndo lọ nọ yizan tọn. Agbasazọ́n yetọn nọ saba zọ́n bọ yé nọ yí whenu susu zan to gbonu. To fidelẹ, whenu vude poun wẹ otọ́ lẹ nọ yizan hẹ ovi yetọn lẹ. Di apajlẹ, dodinnanu agọe tọn de to France dohia dọ madozẹnzẹn he ma tlẹ pé nukunwhiwhe 12 wẹ otọ́ lẹ nọ yizan to gbèdopo nado penukundo ovi yetọn lẹ go to otò enẹ mẹ.

NUHE JI A DONA LẸNNUPỌNDO: Ojlẹ nẹmu wẹ a nọ yizan hẹ visunnu towe? Na osẹ he ja kavi osẹ awe he ja lẹ, basi kandai ojlẹ he a yizan dopọ hẹ visunnu towe to azán dopodopo ji tọn. E sọgan paṣa we dọ whenu vude poun wẹ a nọ yizan hẹ ẹ.

2. APAJLẸ DAGBE DE MATINDO: Sunnu delẹ ma duvivi haṣinṣan pẹkipẹki de tọn hẹ otọ́ yetọn. Jean-Marie he nọ nọ̀ France dọmọ: “Yẹn po otọ́ ṣie po ma tindo kanṣiṣa de sọmọ.” Nawẹ ehe yinuwado Jean-Marie ji gbọn? E dọmọ: “Ehe hẹn nuhahun he n’ma sọgan lẹn gbede lẹ wá. Di apajlẹ, e nọ vẹawuna mi nado bẹ hodọdopọ dagbe de jẹeji hẹ visunnu ṣie lẹ.” Sunnu devo lẹ yọ́n otọ́ yetọn ganji, ṣigba haṣinṣan pẹkipẹki de ma tin to ṣẹnṣẹn yetọn. Philippe he tindo owhe 43 dọmọ: “E vẹawuna otọ́ ṣie nado do owanyi hia mi. Enẹwutu, n’dona dovivẹnu taun nado nọ do owanyi sisosiso hia visunnu ṣie.”

NUHE JI A DONA LẸNNUPỌNDO: Be a nọ mọdọ haṣinṣan he a tindo hẹ otọ́ towe nọ yinuwado lehe a nọ yinuwa hẹ visunnu towe do ji ya, kavi dọ a tindo jẹhẹnu kavi awugbopo otọ́ towe tọn lẹ? Gbọnna?

3. NUYIWADOMẸJI AṢA TỌN: To aṣa delẹ mẹ, gbẹtọ lẹ nọ tindo pọndohlan agọ̀ gando azọngban otọ́ tọn nado plọn ovi etọn lẹ whẹ́n go. Luca he yin pinplọn whẹ́n to otò Whèyihọ-waji Europe tọn de mẹ dọmọ: “To lẹdo he mẹ n’whẹ́n te, gbẹtọ lẹ nọ mọdọ azọngban yọnnu tọn wẹ nado nọ penukundo ovi lẹ go.” To aṣa devo lẹ mẹ, nuhe yè nọ donukun sọn otọ́ lẹ si wẹ nado nọ domẹplọnlọ sinsinyẹn ovi lẹ go. Di apajlẹ, George he yin pinplọn whẹ́n to otò Aflika tọn de mẹ dọmọ: “To aṣa mítọn mẹ, otọ́ lẹ ma nọ daihun hẹ ovi yetọn lẹ, na yé nọ lẹndọ enẹ sọgan zọ́n bọ ovi lẹ ma nasọ na sisi aṣẹpipa yetọn sọmọ. Enẹwutu, e gbẹ́ nọ vẹawuna mi taun nado pọ́n visunnu ṣie hlan di họntọn de.”

NUHE JI A DONA LẸNNUPỌNDO: To lẹdo towe mẹ, azọngban tẹwẹ yè nọ donukọn dọ otọ́ lẹ dona hẹndi? Be yè nọ plọn yé dọ ovi lẹ pinplọn whẹ́n yin azọngban yọnnu tọn wẹ ya? Be yè nọ na tuli otọ́ lẹ nado nọ do owanyi hia visunnu yetọn lẹ ya kavi mọwiwà nọ yin pinpọnhlan taidi nuhe ma sọgbe?

Eyin hiẹ yin otọ́ de he to pipehẹ dopo to nuhahun enẹlẹ mẹ kavi humọ, nawẹ hiẹ sọgan tindo kọdetọn dagbe gbọn? Lẹnnupọndo ayinamẹ he bọdego ehelẹ ji.

Bẹjẹeji sọn Ovu Whenu Etọn

E taidi dọ to jọwamọ-liho, visunnu lẹ nọ tindo ojlo nado hodo apajlẹ otọ́ yetọn tọn. Enẹwutu, yí ojlo enẹ zan ganji to whenue ovi towe gbẹ́ pò to ovu. Nawẹ a sọgan wàmọ gbọn? Podọ nawẹ hiẹ sọgan nọ mọ whenu he a na yizan hẹ ẹ gbọn?

Whedepopenu he e yọnbasi, nọ ylọ visunnu towe nado wá kọnawudopọ hẹ we to nuwiwa egbesọegbesọ tọn towe lẹ mẹ. Di apajlẹ, eyin a to whégbè-zọ́n wà, nọ biọ alọgọ etọn. Eyin hiẹ to ayizà, yí akiza pẹvi de na ẹn, ṣigba eyin a to dòkùn, yí kọbẹnu pẹvi de na ẹn. Matin ayihaawe, homẹ etọn na hùn nado wazọ́n dopọ hẹ otọ́ etọn, mẹhe e nọ pọnhlan taidi apajlẹnọ etọn daho hugan. Azọ́n lọ sọgan dẹn pẹẹde, ṣigba haṣinṣan mìtọn na lodo dogọ podọ hiẹ na plọn ẹn nujọnu-yinyin azọ́n sinsinyẹn wiwà tọn. Biblu ko na tuli otọ́ lẹ sọn ojlẹ dindẹn die nado nọ yí whenu zan hẹ ovi yetọn lẹ to nuwiwa egbesọegbesọ tọn yetọn lẹ mẹ, podọ nado nọ yí ojlẹ enẹlẹ do dọhodopọ hẹ yé bo plọnnu yé. (Deutelonomi 6:6-9) Ayinamẹ enẹ gbẹ́ yọ́n-na-yizan to egbehe.

Gbọnvona azọ́nwiwa dopọ hẹ visunnu towe, nọ de whenu dovo nado daihun hẹ ẹ. E ma yin dotẹnmẹ nukiko tọn kẹdẹ wẹ aihundida nọ hundote. Dodinnanu lẹ dohia dọ ovi he otọ́ yetọn nọ daihun hẹ lẹ nọ bikan taun bo nọ gboadọ.

Aihundida to otọ́ de po visunnu etọn po ṣẹnṣẹn sọ nọ hẹn ale titengbe devo wá. Dodinnanutọ Michel Fize dọmọ: “To aihundida whenu wẹ visunnu lẹ nọ dọhodopọ hẹ otọ́ yetọn te hugan.” To aihundida whenu, otọ́ de sọgan do owanyi hia visunnu etọn to ohó po nuyiwa po mẹ. Gbọnmọ dali, e to visunnu etọn plọn nado nọ do owanyi hia ga. André, otọ́ de he nọ nọ̀ Allemagne dọmọ: “To whenue visunnu ṣie to ovu, mí nọ saba daihun dopọ. N’nọ gbò e fán, podọ e plọn nado nọ do owanyi hia mi ga.”

Otọ́ de sọgan sọ yí whenue visunnu etọn jlo na yì mlọnai zan nado hẹn kanṣiṣa owanyi tọn yetọn lodo. Nọ hia otàn de na ẹn whẹwhẹ bo nọ dotoai dile e to nuhe hẹn ayajẹ wá na ẹn po ahunmẹdunamẹnu azán lọ gbè tọn lẹ po dọtọ́n. Eyin a nọ wàmọ, e na bọawuna ẹn nado nọ dọho hẹ we dile e to whinwhẹ́n.

Nọ Doafọna Nuhe Visunnu Towe Yiwanna lẹ Zọnmii

E sọgan taidi dọ jọja aflanmẹ delẹ ma nọ tindo ojlo depope to vivẹnudido otọ́ yetọn tọn nado dọhodopọ hẹ yé mẹ. Eyin e taidi dọ visunnu towe nọ dapana kanbiọ towe lẹ, ma wá tadona lọ kọ̀n dọ e suhọ̀n hodọdopọ tọn do we blo. Eyin hiẹ nọ diọalọ, e sọgan voawu nado dọ homẹ na we.

Jacques, otọ́ de he nọ nọ̀ France, mọdọ e nọ vẹawu to whedelẹnu nado dọhodopọ hẹ visunnu etọn Jérôme. Kakati nado hẹn visunnu etọn gánnugánnu nado dọho, e diọalọ gbọn bọlu hihò hẹ ẹ dali. Jacques dọmọ: “To aihundida mítọn godo, mí nọ saba sinai do ogbé lẹ ji bo nọ gbọjẹ vude. Ojlẹ enẹ mẹ wẹ visunnu ṣie nọ saba dọ homẹ na mi. N’lẹndọ whenu yiyizan dopọ hẹ visunnu ṣie podọ na e yọnẹn dọ n’sọgan na ẹn ayidonugo lẹpo na ojlẹ de zọ́n bọ mí wleawuna haṣinṣan vonọtaun de.”

Etẹwẹ lo, eyin visunnu towe ma yiwanna aihundida lanmẹyiya tọn? Po awuvivi po wẹ André nọ flin gànhiho susu he e nọ yizan hẹ visunnu etọn nado pọ́n sunwhlẹvu lẹ. André dọmọ: “To ozán avivọ tọn mẹ, mí nọ de oján tọ́n jẹ kọho bo nọ sinai. Enẹgodo, mí nọ ṣinyọ́n avọ̀ ganji, podọ dile mí to tii nù, mí nọ to agahomẹ pọ́n. Mí nọ dọhodo Mẹhe dá sunwhlẹvu lẹ ji. Mí nọ dọhodo whẹho mẹdetiti tọn lẹ ji. Diblayin nulẹpo ji wẹ mí nọ dọhodo.”—Isaia 40:25, 26.

Etẹwẹ hiẹ sọgan wà eyin a ma yiwanna delẹ to nuhe mẹ visunnu towe tindo ojlo te lẹ mẹ? To ninọmẹ mọnkọtọn mẹ, e sọgan biọ dọ hiẹ ni dovivẹnu nado nọ doalọ to nuhe e yiwanna lẹ mẹ. (Filippinu lẹ 2:4) “N’yiwanna aihundida lanmẹyiya tọn taun hugan visunnu ṣie Vaughan,” wẹ Ian he nọ nọ̀ Afrique du Sud dọ. E yidogọ dọmọ: “Ewọ yiwanna agahun po ọdinatẹẹ po. Enẹwutu, yẹnlọsu tẹnpọn nado yiwanna onú enẹlẹ bo nọ plan ẹn yì aihundida agahun kùnkùn tọn lẹ tẹnmẹ bosọ nọ daihun agahun kùnkùn tọn hẹ ẹ to ọdinatẹẹ ji. N’lẹndọ mahẹ tintindo hẹ Vaughan to nuwiwa awuvivi tọn lẹ mẹ zọ́n bọ ewọ voawu dogọ nado nọ dọho hẹ mi.”

Gọalọna Ẹn Nado Wleawuna Jidide

“Papa, mì pọ́n, mì pọ́n!” Be visunnu towe ko dọ mọ na we pọ́n to whenue e wà nude dotana ya? Eyin e ko to owhe aflanmẹ tọn mẹ todin, be e gbẹ́ nọ to jejeji nado dín pipà sọn dè we ya? Vlavo e masọ nọ wàmọ. Ṣigba, eyin e na lẹzun mẹho he whèwhín, e gbẹ́ tindo nuhudo pipà towe tọn badabada.

Doayi lehe Jehovah Jiwheyẹwhe lọsu yinuwa hẹ dopo to visunnu etọn lẹ mẹ do go. Whẹpo Jesu na do bẹ adà tangan ogbẹ̀ aigba ji tọn etọn de tọn jẹeji, Jiwheyẹwhe do owanyi etọn hia ẹ to gbangba dọmọ: “Ehe wẹ Visunnu ṣie, mẹyiwanna lọ, mẹhe yẹn ko kẹalọyi.” (Matiu 3:17; 5:48) Nugbo wẹ dọ hiẹ dona nọ plọnnu visunnu towe bosọ nọ domẹplọnlọ e go. (Efesunu lẹ 6:4) Ṣigba, be hiẹ sọ nọ dín dotẹnmẹ lẹ nado pà visunnu towe na nudagbe he e nọ dọ bo nọ wà lẹ ya?

E nọ vẹawuna sunnu delẹ nado pà mẹdevo lẹ kavi do owanyi hia. Yé sọgan ko whẹ́n to whẹndo he mẹ mẹjitọ lẹ nọ zinnudo nuṣiwa lẹ ji hugan te kakati nido yin nudagbe lẹ. Eyin nuhe jọ do gowe niyẹn, e na biọ dọ hiẹ ni dovivẹnu taun nado gọalọna visunnu towe nado wleawuna jidide. Nawẹ hiẹ sọgan wàmọ gbọn? Luca he go mí donù wayi nọ wà whégbè-zọ́n lẹ whẹwhẹ dopọ hẹ visunnu etọn Manuel he tindo owhe 15. Luca dọmọ: “To whedelẹnu, n’nọ dọna Manuel dọ ewọ ṣo ni bẹ azọ́n de jẹeji, podọ n’na gọalọna ẹn eyin e tindo nuhudo ṣie. To paa mẹ, e nọ penugo nado wazọ́n lọ edeṣo. Kọdetọn dagbe he e nọ tindo nọ hẹn pekọ wá na ẹn bosọ nọ yidogọna jidide etọn. Eyin e wazọ́n lọ ganji, n’nọ pà ẹ. Eyin azọ́n lọ ma yì dile ewọ jlo do, n’gbẹ́ nọ dohia ẹ dọ n’yọ́n pinpẹn vivẹnu he e do lẹ tọn.”

Hiẹ sọgan sọ yidogọna jidide visunnu towe tọn gbọn alọgigọna ẹn nado jẹ yanwle titengbe devo lẹ kọ̀n dali. Ṣigba, eyin visunnu towe ma nọ yawu jẹ yanwle lẹ kọ̀n dile hiẹ jlo do lo? Kavi eyin yanwle etọn lẹ sọgbe bo ka gbọnvona dehe hiẹ jlo dọ ni doafọna lẹ lo? To whenẹnu, e sọgan biọ dọ hiẹ ni vọ́ nulẹnpọn do nuhe donukun a te sọn e si lẹ ji. Jacques he go mí donù to aga dọmọ: “N’nọ gọalọna visunnu ṣie nado ze yanwle jlẹkaji tọn lẹ donukọnna ede. Ṣigba, n’sọ nọ hẹn ẹn diun dọ yanwle ewọ lọsu tọn lẹ wẹ, e ma yin ṣie lẹ. Podọ, n’nọ hẹn do ayiha mẹ dọ e na dovivẹnu nado jẹ yanwle etọn lẹ kọ̀n sọgbe hẹ nugopipe etọn.” Eyin hiẹ nọ dotoaina visunnu towe, nọ pà ẹ na nudagbe he e wà lẹ bosọ nọ na ẹn tuli nado zindonukọn eyin nulẹ ma tlẹ pà ẹ, a na gọalọna ẹn nado jẹ yanwle etọn lẹ kọ̀n.

Nado dọ hójọhó, nulẹ ma na bọawu to whelẹponu to haṣinṣan mìtọn mẹ. Ṣigba, e yọnbasi dọ to nukọn mẹ, visunnu towe na jlo nado hẹn haṣinṣan pẹkipẹki de go hẹ we. To popolẹpo mẹ, mẹnu wẹ ma nọ jlo nado hẹn haṣinṣan pẹkipẹki de go hẹ mẹhe to alọgọna ẹn nado tindo kọdetọn dagbe?

[Nudọnamẹ odò tọn]