KUKWE JA TÖTIKARA 43
KANTIKO 90 Ani ja dimike kwärikwäri
Kukwe ñan nemen tuin era nie ngwane, dre nuaindre
“Tä Ngöbö kukwei niere metre ya, ñakare ya, ye mika ñäräre kuin munkwe” (1 TES. 5:21).
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAI
Sribita Jehová kräke yebätä kukwe ruäre ngwantarita nemen jai ye raba nemen gare ño nie.
1, 2. a) ¿Dre drebätä ni raba nemen töbike? b) ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara nekänti?
KUKWE ruäre ñan tä nemen tuin era niea ngwane, ni jökrä tä nemen kukwe ngwentari jai. Ani bämike keteiti, Monso bati iti bätä Jehová töita o ñakare ye tä nemen ngwentari jai aune tä nemen töbike yebätä ñan tö ja ngökai ñöte. O töbike ja mräkä iti töita rikabätä sribire sö kabre te mräkä kwe ngübakäre akwa ñan tä niken, ñakare aune tä nemen konkrekasionte mräkätre kwe dimikakäre nirien ja üairebiti. Akwa ngwian ñan tä nemen kwe ye ngwane, ñan nikani sribire ye kwin o ñakare ye tä nemen ngwentari jai. Töbike kukwe mada nebätä, meri testiko niena umbre yebätä niara nämäne sribire käne ye erere tö nuaindi akwa ñan nemen nuäre kräke yebätä tä nemen ulire. Mä tärä kukwe ne kwrere ngwentari jai: “¿Jehová töita tibätä? ¿Tita ja di ngwen sribire kräke ye ütiäte? ¿Ti täbe sribikä bä niara kräke?”.
2 Ni ñan tä nemen töbike kwin jabätä ye ngwane, tödeka nikwe ye raba kite di nekä köböire ni ñan raba kite sribire Jehová kräke. Jehová töi ñan nibätä, kukwe diani kira jai ye ñan kwin nütüta nemen o ni ñan niena ütiäte Jehová kräke nemen ruin nie ngwane, Biblia ni dimikai kukwe ne mike gare jai kukwe ja tötikara nebiti
MÄTA KUKWE NGWENTARI JAI YE RABA NEMEN GARE ÑO MÄI
3. ¿Kukwe ngwantarita jai ye dre raba ni dimike mike gare jai?
3 Nita nemen kukwe ngwentari jai ye ngwane kukwe ja jie ngwankäre Ngöbökwe ye raba ni dimike mike gare jai. Ye köböire nita ja kete Jehovabe bätä tö ngwanta ie ye rabai bäri dite aune nünainkä “dite tödekabtä ni Dänkienbti” (1 Cor. 16:13).
4. ¿1 Tesalonicenses 5:21 tä niere ere kukwe jökrä ye mika raba gare ño kwin jai?
4 (Ñäkädre 1 Tesalonicenses 5:21 yebätä). Biblia tä mäträre krörö nibätä: “Ngöbö kukwei niere metre ya, ñakare ya, ye mika ñäräre kuin munkwe”. ¿Akwa ye nuainta ño? Ye abokän dre nieta Bibliakwe ye erere töbikata o ñakare ye mikadre gare jai. Ani töbike, monso bati iti yebätä Jehová töita o ñakare ye tä nemen ngwentari jai. Akwa, ¿kukwe ngwandretari rekäbe kwe jai? Ñakare, Jehová töita ño ye mikakäre gare jai ja tötikadre kwe Bibliabätä.
5. ¿Jehová tä ni kukwe käi ngäbiti ye “kukwe nua” raba ño?
5 Nita ñäke Bibliabätä, ye ngwane Ngöböta blite nibe ye kwrere. Akwa, kukwe ruäre nita nemen ngwentari jai tä mike gare nie ye “kukwe nuakäre” yekäre ni rabadre kukwe mada nuainne. Dreta ni mike töbike ye kräke texto känändre aune juta Ngöbökwe tä kukwe keta kabre bien ja tötikara nie yebätä kukwe känändre (Prov. 2:3-6). Aune nita ja tötike ye ngwane, ütiäte krubäte üai deme kärädre Jehovai kukwe metre ye mikakäre gare jai. Texto Bibliabätä ütiäte krubäte ye tikadre jai aune drebätä nita nemen töbike yebätä kukwe känändre. Ne madakäre kukwe nemen bare nibätä ye erere ben nitre kira käkwe ja tuani yebätä ja kitadre arato.
6. ¿Kukwe ngwantarita jai ye mika raba gare ño nie gätäte?
6 Nita niken gätäbätä ye ngwane Jehová “kukwe nuata”. Käre nita niken gätäbätä ye ngwane, kukwe kädrieta gätäte o comentario bianta gätäte ye ngwane, ni tö dre mikai gare jai ye mika raba gare yete (Prov. 27:17). Dreta ni töi mike metrere kukwe ngwentari jai aune ye raba nemen gare ño nie ye ani mike gare mada jai.
“¿JEHOVÁ TÖITA TIBÄTÄ?”
7. ¿Dre ngwantari raba nemen jai?
7 Jehová töita mäbätä o ñakare ye ruäre ngwane mä tärä ngwentari jai. Ja ñan ruin ütiäte mäi, yebätä ni jondron jökrä Sribekä yebe mä ñaka raba ja kete raba ruin mäi. David nämäne töbike ye erere raba ruin nie. Yebätä Jehová nämäne ja töi mike nitre ngwarbe känebätä yebätä ngwane töi nämä nemen niä yebätä kukwe ne ngwanintari kwe: “Jehová, ¿ni kä nebätä ne ütiäte ya ne kwe mäkwe ngwandre törö jai aune ja töi mikadrebätä?” (Sal. 144:3). Ani kukwe ye mike gare jai.
8. 1 Samuel 16:6, 7, 10-12, tä mike gare erere ¿dre mikata ñärärä Jehovakwe?
8 Nire ñan nemen tuin ütiäte, yebätä metrere Jehovata ja töi mike. Ñodre Jehovakwe Samuel juani Jesé gwirete monsotre iti kwe kädekakäre rei juta Israel yebiti. Nükani gwi ngwane Jesé käkwe monso kwe ni kükü ye mikani tuare Samuel ie, akwa ñaka David mikani tuare kwe ie.b Akwa, ¡niara yebätä metrere Jehovakwe ja töi mikani! (Ñäkädre 1 Samuel 16:6, 7, 10-12 yebätä).c ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune niara nämäne kukwe ja üaire ye mike ütiäte jai aune brukwä ño yebätä Jehovakwe ja töi mikani metrere.
9. ¿Jehová töita mäbätä metrere ye ñobätä rabai era mä kräke? (Üai mikadre ñärärä).
9 Jehová töita mäbätä yebätä kukwe kwin keta kabre nuainbarera kwe mä kräke yebätä töbike. Drebätä mäta ja di ribere ye erere bätä kukwe biani kwe mäi ja jie ngwankäre (Sal. 32:8). Akwa ye nuainkäre, mäkwe niara mikadre gare bäri kwin jai ¿ñan ererea? (Sal. 139:1). Jehová tä kukwe bien ja jie ngwankäre ye mäkwe mikai nuaindre jai ngwane, kukwe kwin rabai mäkwe aune niara töita mäbätä, ye rabai gare mäi (1 Crón. 28:9; Hech. 17:26, 27). Dre nuainta mäkwe ye gare kwin ie aune mä töi kwin keta kabre ye tä mike ñärärä (Jer. 17:10). Niara tö mä tuai ja ketamuko kwe akwa yekäre niara tä mä nübaire ye mäkwe kadre ngäbiti ye ie tö (1 Juan 4:19).
Mäkwe Jehová “känäin ngwane niarakwe ja tuainmetre kwen mäi” (1 Crón. 28:9) (Párrafo 9 mikadre ñärärä)f
“¿TIKWE KUKWE KWIN DIANI JAI?”
10. Nikrata ja jiebiti ye ngwane, ¿dre ngwantari raba nemen jai?
10 Käta niken ta ngwane, nitre ruäre käkwe kukwe diani jai ye kwin o ñakare ye tä kite ngwentari ja. Sribi kwin tuanimetre kwe o tö namani sribire bäri jakrä akwa, ñan nuainbare kwe sribikäre bäri Jehová kräke. Akwa, nitre kwati gare ie yekwe ja töi mikani ngwian ganainne bäri köböire tä nüne kwin ye raba nemen tuin ie. Ye medenbätä raba kite kukwe ne ngwentari jai: “¿Metrere tikwe kukwe ñan nuäre diani nuaindre jai kirabe Jehová kräke ye kwin? ¿O tikwe kukwe mada diandre jai nuaindre ngwane, ti tädre nüne bäri kwin ne ngwane?”.
11. ¿Dre nämäne ni Salmo 73 tikaka ye töi nike?
11 Kukwe ne erere mä tärä nemen ngwentari jai ye ngwane, ni Salmo 73 tikaka ie ja namani ruin ño yebätä mä raba töbike. Nitre ñan nämäne Jehová mike täte ye ñan nämä ja tare nike, nämäne nüne jäme aune nämäne ngwian bäkäne krubäte ye nämäne tuin ie (Sal. 73:3-5, 12). Nitre ne nämäne nüne kwin krubäte nämäne tuin salmista ie, ye medenbätä niara nämäne sribire Jehová kräke ye ñan ütiäte namani nütüre. Niara “rababa ja tare nike mantre jetebe” yebätä nämäne töbike dikaro (Sal. 73:13, 14). ¿Dre käkwe niara dimikani?
12. Salmo 73:16-18 tä mike gare erere, ¿dre käkwe salmista dimikani töbike kwin?
12 (Ñäkädre Salmo 73:16-18 yebätä).d Kä deme Jehovakwe yete salmista ye janamane. Ye ngwane kä jäme kwani ie töbikakäre kwin. Aune, nitre nämäne nüne kwin nämäne tuin ie ye kräke kukwe tare rabai bare ja känenkäre nükani gare ie. Aune niara nämäne sribire Jehová kräke ye kukwe bäri kwin diani kwe jai nükani gare ie ye käkwe töi mikani jäme sribikäre jankunu Jehová kräke (Sal. 73:23-28).
13. ¿Ño kä jäme raba nemen mäkwe? (Üai mikadre ñärärä).
13 Kä jäme raba kwen nie salmista ye erere. ¿Akwa nuaindre ño? mäkwe töbika Jehová tä kukwe kwin mike nemen bare mä kräke yebätä aune tä mä kain ngäbiti yebätä. Aune mäkwe töbika nitre ñaka Jehová mike täte yebätä niaratre ye tä tö ngwen kukwe kä nebätä ye aibe ie bätä tö ngwankrä ñaka ja känenkäre kwe. Akwa ni Jehová mikaka täte ye kräke Jehovakwe kukwe kwin mikai nemen bare bämika ñaka ja töite ye erere (Sal. 145:16). Ne madakäre, ni ñaka Jehová mikadre täte akräke dre rabadre bare nibätä ye ñan raba nemen gare metre ta nie. Akwa, nita kukwe den jai Jehová tare nikwe yebätä aune ni mräkä tare nikwe yebätä ngwane, kukwe kwin rabai bare käre ni kräke.
Jehovata kukwe käbämike ye ngwandre törö käre jai (Párrafo 13 mikadre ñärärä)g
“¿TI TÄBE TUIN ÜTIÄTE JEHOVAI?”
14. ¿Nitre Jehová mikaka täte ye tä ja tuin drebe aune dre ngwantari raba nemen kwe jai?
14 Nitre Jehová mikaka täte ye ruäre töta nemen sribidi bäri Jehová kräke akwa ruäre ngwane, ñan tä nemen nuäre kräke niena umbre yebätä o bren tare yebätä o ñan raba dikekä yebätä. Kukwe jökrä ne köböire ñan ütiäte Jehová kräke ye raba nemen nütüre aune raba kite ngwentari jai: “¿Ti täbe ütiäte Jehová kräke?”.
15. ¿Ni Salmo 71 tikaka ye ie dre nämäne gare kwin?
15 Ni Salmo 71 tikaka ye ie ja namani ruin ne erere arato. Ye medenbätä niebare kwe Jehovai: “Ti di jatadre krüte ngwane mäkwe ñan ti tuanmetre” (Sal. 71:9, 18). Akwa niarakwe Jehová mikadi täte metre ye ngwane, Jehovakwe jie ngwain aune dimikai ye nämäne gare kwin ie. Nire tä ja tuin kukwe tare ben yebiti ta, tä Jehová tä mike täte ye käita juto Jehovabätä ye namani gare ie (Sal. 37:23-25).
16. ¿Ñobätä nitre umbre ye ütiäte Jehová kräke nie raba? (Salmo 92:12-15).
16 Mä niena umbre ye ngwane, Jehová töita ño mäbätä ye erere töbike jabätä. Kukwe ñan niena nuäre nuainkäre mä kräke, akwa mä raba kukwe keta kabre bien ja üairebiti yebätä Jehovakwe mä dimikai (ñäkädre Salmo 92:12-15 yebätä).e Dre ñan raba nemen bare mäi yebätä mäkwe ñan ja töi mika, ñakare aune dre nuain raba mäkwe yebätä ja töi mike. Mäta dre kwin bämike ja üairebiti yebiti mäkwe nitre mada dimika. Mäkwe kukwe kwin bämika aune ja töi mika metre ja mräkätrebätä yekwe niaratre dimikai. Ne madakäre, mätä kä kabre te sribire Jehová kräke ye köböire dre kwin namani mäkwe aune mä tä Jehová töi tuai nemen bare ye mä mika gare ietre. Orasion mäkwe ye dite krubäte ye mä ngwan törö jai (1 Ped. 3:12). Kukwe meden ben nita ja tuin yebiti ta, ni jökrä raba jondron nuainne Jehová kräke aune nitre mada kräke.
17. ¿Ñobätä nikwe ja di ngwandre ñaka ja ñäke ni madabe?
17 Mä töta nemen sribidi Jehová kräke ye ngwane, ñan tä nemen nuäre mä kräke yebätä jata nemen ruin ngwarbe mäi akwa mäta ja di ngwen ye tuin ütiäte ie. ¡Ye mä ngwan törö käre jai! Ne madakäre, nitre mada tä dre nuainne ye erere mä töi raba nemen nuainbätä, akwa ñan ye nuain jire. Ñobätä ñan aune Jehová ñaka ni ñäke ni mada yebe (Gál. 6:4). Ñodre, María ye käkwe jondron rä mane ütiäte krubäte ye kitani Jesús ngobobiti (Juan 12:3-5). Akwa, meri iti kän muko krütani ye käkwe ngwian chi kubu ñan ütiäte ye kitani caja templokwe yete (Luc. 21:1-4). Meritre nibu ne käkwe tödeka kwe ye bämikani jutuabare Jesús ie. Jesús ye abokän töi rün kwe Jehová ye erere ye medenbätä mäta ja di ngwen niara mikabätä täte, tare mäkwe yebätä mä tödeke biti ye tuin ütiäte ie, mä ñan kukwe nuainne krubäte ruin mäi yebiti ta.
18. ¿Kukwe ñan tä nemen era mä kräke ye ngwane, dre raba mä dimike mike gare metre jai? (Recuadro “Kukwe ñan era mä kräke ye Kukwe Ngöbökwe raba mä dimike mike gare jai ye mikadre ñärärä”).
18 Ni jökrä kräke kukwe ruäre ñan tä nemen era. Akwa, nibira gare nie erere, Kukwe Ngöbökwe ye tä kukwe ye mike gare nie. Ye medenbätä dre ñan tuin era nie ye nikwe känändre Biblia yebätä ye ngwane, kukwe ye rabai era mä kräke aune mä rabai tö ngwen kwatibe. Jehová ye töita mäbätä, aune dre ñan nuäre mäta nuainne niara mikakäre täte ye tuin ütiäte ie aune kukwe kwin mikai nemen bare kwe mä kräke käbämikata kwe. Nitre Jehová mikaka täte ye tare kwe aune tä ngibiare ye ñaka käi kwitaka jire jabiti.
KANTIKO 111 Kätä juto nibätä
a KUKWE ÜTIÄTE MIKATA GARE: Kukwe ñan nemen era ni kräke yebätä blitata kukwe ja tötikara nekänti, akwa ni ñan tödeke Jehovai o kukwe käbämikata kwe yei ye ñan ai gärätä nete, ñakare aune ni ütiäte Jehová kräke ye ñan tä nemen era ni kräke ngwane, o kukwe dianta jai ye kwin o ñakare ye ngwantarita nemen jai yebätä.
b David kädekani rei ye ngwane kä nuäi biti metrere ye nie ñaka Bibliabätä, akwa niara nämäne monso bati raba ruin nie (La Atalaya 1 septiembre 2011, página 29, párrafo 2 ye mikadre ñärärä).
c 1 Samuel 16:6, 7, 10-12: “Niaratre nükani ngwane Eliab jutuabare Samuel ie aune niebare kwe: “Erametre ni ne ara dianinkä Jehovakwe”. Akwa Jehovakwe niebare Samuel ie: “Niara bä ño aune nga kwin ye mäkwe ñaka mika ñärärä, ñan ñobätä aune ti ñaka niara dianinkä. Jondron tuin ño ni kä nebätä ie ye erere Ngöbö ñaka mike tuin jai. Dreta ni kä nebätä känenkri ye aibe tuin ie, akwa Jehová abokän tä ni brukwä mike ñärärä. Aisete Jesé käkwe monso ni kükü kwe käräbare Samuel känti, akwa Samuel niebare Jesé ie: “Jehová ñaka niaratre dianinkä”. Mrä mada Samuel niebare Jesé ie: “¿Monsotre ne ngöräbe mäkwe?”. Jesé käkwe niebare: “Monso bäri bati ye aibe nebe; tä oveja ngübare”. Yebätä Samuel niebare Jesé ie: “Ni juen iti tuin, ñan ñobätä aune nikwe ñaka täkädi mröre niara rükadre ye känenkri”. Yebätä Jesé käkwe ni juani niara tuin aune jänükani. Niara ye abokän dokwä druen aune kwata tain, okwä nuäre aune bä nuäre. Aune Jehovakwe niebare: “¡Niara ye ara aisete denkä!”.
d Salmo 73:16-18: “Ti törbaba mikabätä nüke gare jai ngwane, rababa nemen tare krubäte ti kräke. Ti rikaba ju deme bä nuäre Ngöbökwe yete mada, aune dre nämä niaratre kräke ja känenkäre ye rükaba gare tie. Erametre, mätä niaratre mike kä brimo yete. Kukwe tarete mätä niaratre nite tibien”.
e Salmo 92:12-15: “Akwa nitre kukwe metre nuainkä ye blü rabaikä palmera erere aune ririai cedro Líbano ye erere. Tätre nökani ju Jehovakwe yete, tätre blü nemenkä jukwetari Ngöbö nikwe jue yekänti. Niaratre rabaira umbre akwa ririai jankunu; täi dite aune kwin Jehová ye metre mikakäre gare. Niara ye jä tikwe, niara ñaka kukwe käme nuainne”.
f KUKWE MIKATA GARE ÜAI: Kukwe ben meri testiko iti, tä ja tuin yebätä Jehová töita ño ye mikakäre gare jai tä kukwe känene Bibliabätä.
g KUKWE MIKATA GARE ÜAIBÄTÄ: Ja mräkä testiko iti tä ventana bätete ngwian ganainkäre mräkätre kwe ngübakäre ye ngwane tä ja bä mike kä bä nuäre yete.