MWAZI G’OKUYIGA 10
OLWIMPO 31 Olambagire na Mungu!
Oyige Kuwaza Kuguma na Yehova na Yesu
“Bulala Kristu alilibukire ey’ali omu mubiri, nenyu muchihangane kuwaza kuguma naye.”—1 PE. 4:1.
EBIRHWAYIGA
Rhwabona okuntu entumwa Petro ayigaga okuntu Yesu anawaza na gurhe nerhu rhwakajira ntyo.
1-2. Okuzigira Yehova kuheberwe mu bichi, na gurhe Yesu ayerekanaga okw’amuzigire n’obwenge bwage boshi?
“OKWANENE kuzigira Yehova Mungu n’omurhima gwawe goshi, n’obugumaguma bwawe boshi, n’emisi yawe yoshi, n’obwenge bwawe boshi.” (Lu. 10:27) Yesu aliyerekene okw’elila ly’erhegeko ly’akamaro bwenene omu Sheriya ya Musa. Obwene k’obuzigire bwerhu ku Yehova buheberwe m’omurhima gwerhu, k’okuderha enyifinjo zerhu, amawazo merhu, n’okuntu rhunachiyunva. Kandi kuheberwe m’okuchihana loshi-loshi n’emisi yerhu yoshi. Aliko chiro akaba ntyo, kandi okuzigira Yehova kuhirirwe m’obwenge bwerhu, k’okuderha okuntu rhunakolesa obwenge bwerhu. Kweri, rhurhakava rhwamenya loshi-loshi okuntu Yehova anawaza. Aliko rhwakayunva bwinja okuntu Mungu anawaza, omu kuyiga okuntu “Kristu anawaza” bulala Yesu ayinji bwinja-bwinja okuntu Eshe anawaza, analimuyiganyize oku bushinganyanya.—1 Ko. 2:16
2 Yesu alizigire Yehova n’obwenge bwage boshi. Alimenyere bichi Mungu alonzeze ajirage, anahigirira kubijira, na chiro akaba k’okujira ntyo kwakarhumire alibuka. Bulala alisezeze obwenge bwage omu kujira obulonza bwa Yehova, Yesu arhayemeraga echintu choshi-choshi chamuhugisa afunde kuhikira ogola muhigo.
3. Bichi entumwa Petro aliyigire ku Yesu, na bichi naye ahirire Abakristu omurhima bajirage? (1 Petro 4:1)
3 Petro n’ezabo ntumwa baliherhe olukengo l’okugeza ebisanzi haguma na Yesu n’okuyiga okuntu Yesu anawaza. Amango Petro ayandika amaruba mage marhanzi mafuhererwe, alihirire Abakristu omurhima bachihangane kuwaza kuguma na Yesu.a (Osome 1 Petro 4:1.) Omu lulimi Petro ayandikaga echila chinwa: “Muchihangane,” Petro alikoleseze echinwa chiyerekene abasoda bali bayambala entwaro zabo omu kuchirheganya oku vita. Che chirhumire amango Abakristu bamayiganya okuntu Yesu anawaza, baba eyi bagwerhe entwaro zikomere zoshi bakenere omu kulwisa enyorha y’okujira echaha n’egulu lya Shetani.—2 Ko. 10:3-5; Efe. 6:12.
4. Gurhe gunola mwazi gwarhurhabala kukulikira ehano lya Petro?
4 Rhwabona okuntu Yesu anawaza na gurhe rhwakawaza kuguma naye. Rhwabona nka gurhe 1) rhwakayiganya okuntu Yehova anawaza, n’echola chanarhurhabala kuwaza kuguma rhweshi 2) rhwakaba berhohye, ne 3) rhwakagwarha obwenge burhulerere omu kulangalira Yehova kugerera esala.
OYIGANYE OKUNTU YEHOVA ANAWAZA
5. Mango maguma gurhe Petro agambwaga kuwaza kuguma n’okuntu Yehova anawaza?
5 Ba nka wawaza amango Petro arhaligwarhire amawazo mali kuguma n’ama Yehova. Yesu abaga abwirire entumwa zage okw’aja e Yerusalemu, anahanwa omu fune z’abakulu b’amadini, analembera omurhi gw’amalibuko, na buzinda anayirhwa. (Mt. 16:21) Petro aliyinji oku Yesu ye Masiya walaganywaga wakachungwire abantu ba Mungu. Echola charhuma abona nka bikomere okuyemera oku Yehova akaziga bayirha Yesu. (Mt. 16:16) Naho Petro aheka Yesu eburhambi n’okumubwira ntya: “Ochiyunvire obonjo Waliha; ebyola birhakuhikira haba n’akatyu.” (Mt. 16:22) Yesu na Petro barhayunvikanaga agola mango bulala Petro arhaliri awaza kuguma n’okuntu Yehova anawaza.
6. Mu njira ehe Yesu aliyerekene kw’amawazo mage mapatene n’okuntu Yehova anawaza?
6 Yesu aliherhe amawazo mapatene bwinja-bwinja n’okuntu Eshe w’embingu anawaza. Yesu abwira Petro ntya: “J’enyuma zani, Shetani! Oli chisirhazo embere zani, bulala amawazo mawe marhali mawazo ma Mungu, si mawazo m’abantu.” (Mt. 16:23) Nkabaga Petro amubwiraga ntyo n’omurhima gwinja, aliko Yesu arhayemeraga ehano lyage. Hali echintu byakarhuyigiriza. Okujira echintu choshi-choshi ch’okuchilwako birhakapatene n’ebi Yehova alilonzeze Yesu ajirage. Agola mango Petro ayiga echintu ch’akamaro oku bilolere okugwarha amawazo mali kuguma n’ama Mungu.
7. Buzinda gurhe Petro aliyerekene kw’alonzeze kuhindamula amawazo mage mapatane n’okuntu Yehova anawaza? (Olole efoto eli oku chiganda. )
7 Buzinda Petro aliyerekene kw’alonzeze kuhindamula amawazo mage mapatane n’okuntu Yehova anawaza. Akasanzi ka Yehova k’okuyemera abantu b’amashanja nabo babe bantu bage kali kamahika. Mungu aha Petro engabane y’okuhubiri Korneliyo, wakabere omu bantu barhanzi b’amashanja bakahindamukire n’okuba Bakristu. Bulala esiku zoshi Abayahudi bagendaga bachilanga kujira echintu choshi-choshi haguma n’abantu b’amandi mashanja, byalihemere Petro ahindamule okuntu anawaza y’agala kuhubiri abantu b’amashanja. Petro abere arhegera okuntu Mungu anabona abantu b’amandi mashanja, ahindamula okuntu naye agendaga ababona. N’eju y’echola agenda emunda bamurhumaga buzira kupinga. (Mdo. 10:28, 29) Ahubiri Korneliyo n’abantu b’omulala gwage, banabatizwa.—Mdo. 10:21-23, 34, 35, 44-48.
Petro amaja omu nju ya Korneliyo (Olole echifungo cha 7)
8. Gurhe rhwakayerekana kw’amawazo merhu mapatene n’okuntu Yehova anawaza? (1 Petro 3:8 n’amahugulo me shishi)
8 Enyuma w’emyaka, Petro aheba ababo Bakristu omurhima ‘bagwarhe amawazo mapatene.’ (Osome 1 Petro 3:8 n’amahugulo m’eshishi.) Rhwewe nka bantu ba Yehova, rhwakagwarha amawazo mapatene omu kuwaza kuguma n’okuntu Yehova anawaza nk’oku biyerekenwe omu Chinwa chage. Omufano, Yesu alibwirire abanafunzi bage oku barhange bahire enyungu z’Obwami oku fasi y’oburhanzi omu kalamo kabo. (Mt. 6:33) Omu kuyibuka ntyo, omuhubiri w’omu chibaga chenyu akachishoga kurhondera obupainiya, changwa okukola akandi kasi k’amango moshi. Ahali h’okurhondera kumubwira: “Mp’ochiyunvire obonjo,” rhwakaderha bwinja oku bilolere esimikiro arholere, na buzinda rhwanamurhabala.
OBE MWIRHOHYE
9-10. Gurhe Yesu aliyerekene kw’ali mwirhohye bwenene?
9 Obudufu buzinda bw’akalamo ka Yesu oku gulu, Yesu aliyigirize Petro n’ezindi ntumwa echintu ch’akamaro bwenene oku bilolere obwirhohye. Yesu abaga ey’arhumire Petro na Yowane baje kurheganya ebilyo by’obuzinda akasangire nabo embere afe. Omu bi bakarheganyize halikwanene kuba ebase n’esume byagendaga byakoleswa omu kushuka abageni amagulu embere balye. Inde wakachirhohyeze ayemere ashuka ababo amagulu?
10 Buzira kugangana, Yesu yewe abashuka amagulu, nantyo ayerekana okw’ali mwirhohye bwenene. Entumwa zikwanene kuba eyi zalisomerwe bwenene okubona Yesu ajira akola kasi kagendaga kakolwa n’omuja. Yesu ahogola omushangi gwage gw’enyaya, ashweka esume omu mankinya, aheba amenji omu base, arhondera kubashuka amagulu. (Yoh. 13:4, 5) Byalikwanene kurhola Yesu akasanzi okushuka amagulu ntumwa 12 zoshi zihirirwe mu na Yuda waliri hofi kumulenganya. Aliko Yesu, ajira akola kasi koshi oku bwirhohye, naho buzira kulunduma Yesu abafasiriya ntya: “Mwayunvirhe ebi nabakolere si? Munanyirika ‘Mwalimu’ na ‘Waliha,’ munaba eyi mwaderhere okuli bulala indi yewe. Bobola, akaba nyono, Waliha kandi Mwalimu nabashukire amagulu, nenyu mukwanene kushukana amagulu.”—Yoh. 13:12-14.
Obwirhohye b’okuli buhirirwe . . . m’okuntu rhunachibona n’okuntu rhunabona abandi
11. Gurhe Petro aliyerekene okw’ayigire kuba mwirhohye? (1 Petro 5:5) (Olole n’efoto.)
11 Petro aliyigire kugerera obwirhohye bwa Yesu. Yesu amalire kugaluka embingu, Petro ajira echisomerene ch’okufumya omulume waliri chilema kurhenga aburhwa. (Mdo. 1:8, 9; 3:2, 6-8) Nk’oku binazigana kuba, echola chijiro chisomeze charhuma bantu banene bayunjula ahola. (Mdo. 3:11) Aliko Petro arhalonzaga kw’abantu bamuseze k’obwenge chiro akaba kw’akuliraga efasi abantu basima kuchiyerekana bwenene. Ahali h’okujira ntyo, abaheba omurhima basingize Yehova na Yesu omu kubabwira ntya: “Oyula muntu mubwene ahala, apatire emisi kugerera ezino lya [Yesu], n’obwemere bwerhu omu zino lyage.” (Mdo. 3:12-16) Ebinwa Petro alikoleseze omu maruba ayandikiraga Abakristu oku bilolere obulagirire b’okugwarha obwirhohye, byakarhuyibusa amango Yesu achishwekaga esume omu mankinya n’okushuka amagulu m’entumwa zage.—Osome 1 Petro 5:5.
Petro amalire kujira echisomerene, aderha oku Yehova na Yesu ba bakwanene kusingizwa s’arhali yewe. Nerhu rhwakayerekana obwirhohye omu kujira ebinja buzira kulangalira oku bihemere barhusingize changwa barhuhe oluhembo (Olole echifungo 11-12)
12. Kuguma na Petro, gurhe rhwakachihangana kugenderera kuyiga kuba berhohye?
12 Rhwakayiganya Petro omu kugenderera kuyiga okuntu rhwakaba berhohye. Oyibuke k’obwirhohye b’okuli buheberwe mu binene olekere ebinwa byonyine. Echinwa Petro akolesaga ahala chitafsirirwe bwirhohye, chihirirwe m’okuntu rhunachibona, ‘n’okuntu rhunabona abandi’. Rhunakolera abandi ebintu binja bulala rhuzigire Yehova rhuzigire n’abantu, s’arhali bulala rhulonzeze barhutape. Rhunayerekana oku rhuli berhohye amango rhuli rhwakolera Yehova na bene-berhu oku busime chiro akaba kw’abantu barhali babona ebi rhuli rhwajira.—Mt. 6:1-4.
OGWARHE “OBWENGE BURHULERERE”
13. Ofasiriye okugwarha “obwenge burhulerere” kuheberwe mu bichi.
13 Okugwarha “obwenge burhulerere” kuheberwe mu bichi? (1 Pe. 4:7) Omukristu ogwerhe obwenge burhulerere anachihangana kurhola esimikiro zinja zipatene n’okuntu Yehova anawaza. Omukristu oli nk’oyola aba ey’amenyere oku ntacho n’echiguma omu kalamo chili ch’akamaro bwenene kulusha obwira bwage na Yehova. Ajira amawazo m’olugero oku bilolere okuntu anachibona, ey’anamenyere okw’arhenji ebintu byoshi. Kandi anayerekana okw’alangalire Yehova omu kumuyegera amango moshi kugerera amasala m’obwirhohye.b
14. Mango maguma gurhe Petro afundaga kulangalira Yehova?
14 Obudufu b’obuzinda embere Yesu afe, abwira abanafunzi bage ntya: “Mweshi mwasirhala eju y’ebyampikira m’obula budufu.” Petro amushubiza ntya n’obwizere: “Chiro abandi boshi basirhala eju y’ebyakuhikira, nyono nta sirhala haba n’akatyu!” Obola budufu bon’obo Yesu ahanula baguma omu banafunzi bage bahirirwe mu Petro ntya: “Muyorhe muzene munagenderere kusalira buzira kuleka.” (Mt. 26:31, 33, 41) Nka Petro akulikiraga elyola hano abaga ahabirwe, akagwarhire obushiru b’okuyemera okw’ali mwanafunzi wa Yesu. Aliko ahali h’okujira ntyo, Petro ahakana nahamwabo, n’echola charhuma achiganya bwenene.—Mt. 26:69-75.
15. Obudufu buzinda bw’akalamo kage oku gulu, gurhe Yesu aliyerekene kw’aherhe obwenge burhulerere?
15 Yesu aliyerekene okw’alangalire Yehova bwenene. Chiro akaba okwaliri mushinganyanya, obudufu buzinda bw’akalamo kage oku gulu, alisalirire turu zinene. Okujira ntyo kwamuha obushiru b’okukola ebi Yehova alilonzeze akole. (Mt. 26:39, 42, 44; Yoh. 18:4, 5) Kweri, Petro arhayibagiraga okuntu Yesu aliri asalira turu zinene obudufu b’obuzinda bw’akalamo kage oku gulu.
16. Gurhe Petro aliyerekene okw’ayigire kugwarha obwenge burhulerere? (1 Petro 4:7)
16 Hagerere esiku, Petro ayiga kulangalira Yehova kugerera esala. Yesu wafukire abwira Petro n’ezindi ntumwa oku bakapatire eroho lichesibwa lyanabarhabala kuyeneza akasi abalekeraga k’okuhubiri emyazi minja. Aliko, Yesu ababwira oku bamulingire e Yerusalemu kugera amango ebyola byaba. (Lu. 24:49; Mdo. 1:4, 5) Omu kulindira bichi Petro alijirire? Petro n’ababo Bakristu “bagenderera kusalira.” (Mdo. 1:13, 14) Buzinda, omu maruba mage marhanzi, Petro ahira ababo Bakristu omurhima bagenderere kugwarha obwenge burhulerere banalangalire Yehova omu kumusalira. (Osome 1 Petro 4:7.) Petro ayiga kulangalira Yehova, anaba nkingi y’okukomeza bene-babo na bali-babo omu chibaga.—Gal. 2:9.
17. Chiro rhwakaba rhuherhe obuhashe bw’akaburhano buli gurhe, bichi rhukwanene kugenderera kujira? (Olole n’efoto.)
17 Yi rhugenderera kugwarha obwenge burhulerere, rhukwanene kuyegera Yehova kanene omu sala. Rhwanarhegera oku birhuhemere rhugenderere kusalira Yehova chiro akaba rhuwazize oku birharhukomerere kujira chintu chilebe. Aliko, ahanene amango rhuherhe esimikiro z’akamaro rhukwanene kurhola, rhwanasalira Yehova arhuhe obwerekezi eyi rhulangalire okw’amenyere ebinja bwenene ku rhwabo.
Petro alihigirire kulangalira Yehova omu sala. Nerhu rhwakagwarha obwenge burhulerere amago rhuli rhwasalira Yehova rhwanamuhema arhurhabale, ahanene amango rhukola kurhola esimukiro z’akamaro (Olole echifungo che 17)c
18. Gurhe rhwakahindamula okuntu rhunawaza yi kupatana bwinja n’okuntu Yehova anawaza?
18 Rhuherhe shukurani nene bwenene bulala Yehova arhulemere, anarhuha obuhashe b’okuyiganya engeso zage. (Mwa. 1:26) Omu bukweri, rhurhakagala kuyiganya Yehova oku bushinganyanya. (Isa. 55:9) Aliko, kuguma na Petro rhwakahindamula okuntu rhunawaza yi kupatana n’okuntu Yehova anawaza. Rhwakajira ntyo omu kuyiganya okuntu Mungu anawaza, okuba berhohye n’okugwarha obwenge burhulerere.
OLWIMPO 30 Mungu Wani, Darha Kandi Mwira Wani
a Echinwa “kuwaza,” chili omu 1 Petro 4:1, chakashuba kutafsiribwa nka “okuntu omuntu anabona ebintu, oborhere b’omu bwenge, changwa amawazo.”
b Y’omenya binene okubilolere obwenge burhulerere («Bon sens») bo bwa nyabachi, changwa amagala menja m’ekiroho, olole oku jw.org changwa oku JW Library® omwazi “2 Timothée 1:7 : «Dieu ne nous a pas donné un esprit de crainte»,” guli omu chigabi Que veulent dire ces versets?
c AMAFASIRIYO M’EFOTO: Mwali-werhu ali asalira bwisirire okw’anali alindira gurhe bamubaza ebibazo ahajaga kuhema akasi.