Suod nga Pag-usisa sa Relihion

KON pamangkuton, mahimo nga magaugyon ka kay Vol­taire sang gintawag niya ang relihion nga “ginikanan sang panatisismo kag sang kagamo sang mga sibilyan, . . . ang kaaway sang katawhan.” Ukon sa espiritu sang indi pagsapak mahimo magasiling ka, kaangay sang Anglikano nga klerigo nga si Rob­ert Bur­ton sang ika-17 nga siglo: “Ang isa ka relihion matuod subong sang iban.”

Mahimo batunon mo nga kaangay ka sang tawo nga, ginlaragway sang Pranses nga es­say­ist nga si Jos­eph Jou­bert sang ika-18 nga siglo nga, “nakasapo sa sini sang iya kalipay kag sang iya katungdanan.”

Hapaw nga Relihion

Sa karon nga mga adlaw, ang tawo nga “nagasapo [sa relihion] sang iya kalipay kag sang iya katungdanan” may mga rason nga matublag. Bisan sa relihioso nga mga pungsod, madamo nga tawo ang may buron nga ideya sa kon ano gid ang ila ginatuohan; ang ila relihion may diutay nga impluwensia sa ila matag-adlaw nga pagkabuhi. Sa iban nga mga duog, ang estadistika nagpakita nga nagdiutay ang mga katapo sang iglesia. Halimbawa, ang estadistika sining karon lang sa Alemanya nagpahayag nga 6.8 milyones lamang ka Katoliko ang nagatambong sa Misa gikan sa kabilugan nga 26.3 milyones. Indi katingalahan nga ang Katoliko nga mga sumilimba nagasiling nga wala nila ginakabig ang Republika Pederal nga “isa ka Cristianong pungsod luwas lamang sa hapaw nga pagpatpat sa sina nga termino.”

Suno sa World Christian Encyclopedia, nga ginbalhag sang 1982, “indi lamang Cristianismo ang nag-usmod; kundi ang bug-os nga relihion.”

Ngaa Repasuhon ang Maragtas sang Relihion?

Bangod sina nga mga kahimtangan, ano gid ang palaabuton sang relihion? Ang amon serye sang 12 ka artikulo sang Magmata! nga magaguwa sa 1989 gindesinyo sa pagsabat sina nga pamangkot. Paagi sa pagrepaso sang nagligad sang relihion, kutob sang una nga mga tuig sini tubtob sa modernong mga tion, ining mga artikulo magapresentar sing malip-ot, apang masangkad, nga maragtas sang relihion sang kalibutan. Ang pagpasiplat sa salaming sa likod sang maragtas makabulig sa aton sa pagtulok sa palaabuton sang relihion nahisuno sa kilala nga prinsipio: Anihon mo ang imo ginsab-ug.

Indi magpadasudaso sa pagsiling, ‘Ang relihioso nga maragtas indi para sa akon!’ Ang karon napasad sa nagligad kag nagatuo man ang isa ukon indi, ang maragtas sang relihion nag-apektar sa tanan, sing direkta ukon indi direkta.

Sa kamatuoran ang mga tawo nga nagapanghiwala sa pagluntad sang Dios relihioso gihapon. Paano? Paagi sa pag-ilis sa Dios subong butang nga ila ginapakitaan sing debosyon sing lain nga butang. Amo ini ang ginsiling ni J. M. Bar­rie, Scot­tish nga nobelista sang temprano sang ika-20 nga siglo: “Ang relihion sang isa amo ang butang nga iya ginapakitaan sing dakung interes.”

Suno sa paggamit sa sini nga magasin, ang relihion ginlaragway subong isa ka porma sang pagsimba, lakip ang isa ka sistema sang relihioso nga mga panimuot, mga pagtuluohan, kag mga buhat, ginasakdag sing personal ukon sang isa ka organisasyon. Sa masami nagadalahig ini sing pagtuo sa Dios ukon sa pila ka dios, ukon ginakabig sini ang mga tawo, mga butang, mga handum, ukon mga puwersa subong mga butang nga ginasimba.

Ginalauman namon nga maluyagan ninyo “Ang Palaabuton sang Relihion Bangod sang Nagligad Sini.” Sanglit ang relihion madugay na nga ginatunaan sang pag-inaway, nagakaigo gid nga magsugod kita sa tema nga “Relihioso nga Pagbinahinbahin—Kon Paano Nagsugod.”