Pagpahimpit sang Pagkabalaan sa Pagkahadlok sa Dios

“Tinluan ta ang aton kaugalingon sang tanan nga kadagtaan sang lawas kag espiritu, kag himpiton ta ang pagkabalaan sa kahadlok sa Dios.”​—⁠2 CORINTO 7:⁠1.

1. Paano naton nahibaluan nga ang mataas sing katungdanan nga mga anghel nagakilala sa pagkabalaan ni Jehova?

SI Jehova amo ang balaan nga Dios. Maathag nga ginbantala sang mataas sing katungdanan nga mga anghel sa langit ang iya pagkabalaan. “Balaan, balaan, balaan si Jehova sang kasoldadosan. Ang bug-os nga duta napuno sang iya himaya.” Amo ina ang makapapukaw nga panawag sang mga serafin nga nakita sa palanan-awon ni manalagna Isaias sang ikawalo nga siglo B.⁠C.⁠E. Sang katapusan sang nahaunang siglo C.⁠E., nakakita si apostol Juan sing mga palanan-awon sang mahanabo sa “adlaw sang Ginuo,” nga amo karon ang aton tion. Nakakita sia sing apat ka buhi nga tinuga sa palibot sang trono ni Jehova kag nabatian sila nga nagapahayag sing walay untat: “Balaan, balaan, balaan si Jehova nga Dios, ang Labing Gamhanan, nga amo anay kag amo karon kag ang magakari.” Ining makatlo nga pagpahayag sang langitnon nga espiritu nga tinuga ni Jehova nagapadaku sang superlatibo nga pagkabalaan sang Manunuga.​—⁠Isaias 6:​2, 3; Bugna 1:​10; 4:​6-8.

Pagkabalaan kag Pagkanapain

2. (a) Ano ang duha ka bahin sang pagkabalaan, kag paano si Jehova balaan sa sining duha ka bahin? (b) Paano ginpadaku ni Moises ang pagkabalaan ni Jehova?

² Ang pagkabalaan nagakahulugan sing indi lamang relihioso nga pagkatinlo kag pagkadalisay kundi sing pagkanapain man, ukon pagkasagrado. Si Jehova supremo sa pagkatinlo, ukon pagkaputli; napain sia sing bug-os gikan sa tanan nga mahigko nga mga dios sang mga pungsod. Ginpadaku ni Moises ini nga bahin sang iya pagkabalaan, ukon pagkasagrado sang mag-amba sia: “Sin-o ang kaangay mo sa tunga sang mga dios, O Jehova? Sin-o ang kaangay mo, nga nagapamatuod sang imo kaugalingon nga gamhanan sa pagkabalaan?”​—⁠Exodo 15:⁠11.

3. Sa anong mga paagi gin-obligar ang tanan nga Israelinhon nga mangin balaan, kag paano sila ginbuligan ni Jehova sa sining bahin?

³ Ginpangayo sang balaan nga Dios nga si Jehova nga ang dumaan nga mga Israelinhon, ang iya katawhan sa duta dapat man mangin balaan. Ginpatuman ini indi lamang sa mga saserdote kag mga Levinhon kundi sa bug-os man nga pungsod. Si Jehova nagsiling kay Moises: “Ipamulong sa bug-os nga katilingban sang katawhan sang Israel, kag dapat mo isiling sa ila, ‘Dapat kamo magpakabalaan, bangod ako si Jehova nga inyo Dios balaan.’ ” (Levitico 19:2) Sa sina nga katuyuan, ginhatagan sila ni Jehova sing kasuguan agod buligan sa pagpabilin nga matinlo sa espirituwal, sa moral, sa hunahuna, sa pisikal, kag sa seremonya, ang naulihi may kaangtanan sa ila pagsimba sa tabernakulo kag, sang ulihi, sa templo.

Isa ka Katawhan nga Napain

4, 5. (a) Paano ang undanon nga Israel isa ka balaan nga pungsod? (b) Ano ang ginpatuman sa espirituwal nga mga Israelinhon, kag paano ini ginapalig-on ni apostol Pedro?

⁴ Tubtob sa kasangkaron nga ginsunod sang mga Israelinhon ang kasuguan sang Dios, nangin tuhay sila sa manubo nga mga pungsod sa palibot nila. Nakilal-an sila subong isa ka katawhan nga napain, ukon ginpakabalaan, para sa pag-alagad sa balaan nga Dios nga si Jehova. Ginsilingan sila ni Moises: “Kay ikaw katawhan nga balaan kay Jehova nga imo Dios. Si Jehova nga imo Dios nagpili sa imo nga mangin iya katawhan, isa ka pinasahi nga pagkabutang, gikan sa tanan nga katawhan nga yara sa kadaygan sang duta.”​—⁠Deuteronomio 7:⁠6.

⁵ Ina nga pagkatinlo kag pagkanapain ginpatuman man sa espirituwal nga Israel. Si apostol Pedro nagsulat sa mga napilian nga mangin espirituwal nga mga Israelinhon: “Subong nga mga anak nga matinumanon, dili magpauyon sa lakas nga mga balatyagon sang inyo unang pagkakulang sing ihibalo, kundi, subong nga ang nagtawag sa inyo Balaan, magpakabalaan man kamo sa tanan ninyo nga paggawi, kay nasulat na: ‘Magpakabalaan kamo, kay balaan ako.’ ”​—⁠1 Pedro 1:​1, 14-16.

6, 7. (a) Paano ginalaragway ang mga katapo sang “dakung kadam-an” sa Bugna kapitulo 7, kag ano ang makatarunganon nga ginakinahanglan sa ila? (b) Ano ang binagbinagon sa masunod nga mga parapo?

⁶ Sa Bugna kapitulo 7, ang mga katapo sang “dakung kadam-an” ginalaragway subong “nagatindog sa atubangan sang trono [ni Jehova] kag sang Kordero, nga napanaptan sing malaba nga mga panapton nga maputi,” kag “ginlabhan nila ang ila malaba nga mga panapton kag ginpaputi ini sa dugo sang Kordero.” (Bugna 7:​9, 14) Ang ila malaba nga mga panapton nagasimbulo sang ila matinlo kag matarong nga tindog sa atubangan ni Jehova, nga iya ginhatag sa ila bangod sang ila pagtuo sa nagatubos nga dugo ni Cristo. Maathag, kon amo, nga indi lamang ang hinaplas nga mga Cristiano kundi ang “iban nga mga karnero” man ang dapat magpabilin nga matinlo sa espirituwal kag sa moral agod masimba si Jehova sing kalahamut-an.​—⁠Juan 10:⁠16.

⁷ Binagbinagon naton karon kon ano ang ginpatuman sa katawhan anay ni Jehova agod pamatud-an ang ila kaugalingon nga matinlo kag balaan kag kon ngaa naaplikar sa katawhan sang Dios karon ang amo gihapon nga mga prinsipio.

Espirituwal nga Pagkatinlo

8. Sa anong mga rason nga dapat huptan sang mga Israelinhon ang ila kaugalingon nga napain gikan sa mga relihion sang Canaan?

⁸ Dapat anay huptan sang undanon nga mga Israelinhon ang ila kaugalingon nga napain gikan sa dimatinlo nga relihioso nga mga buhat sang iban nga mga pungsod. Paagi kay Moises, ginsilingan ni Jehova ang Israel: “Andam ka sa imo kaugalingon, basi nga magpakigkatipan ka sa mga pumuluyo sang duta diin nagakadto ka, basi nga mangin siod ini sa tunga nimo. Apang wagwagon ninyo ang ila mga halaran, kag dugmukon ang ila mga obelisco [gingamit may kaangtanan sa makangilil-ad nga pagsimba sa sekso], kag tapson ninyo ang ila balaan nga mga haligi. Kay dili ka magsimba sa iban nga dios, bangod si Jehova, nga ginahingalanan Maimon, Dios nga maimon [ukon, “Dios nga nagakinahanglan sing pinasahi nga debosyon,” New World Translation Reference Bible, foot­note]; basi nga magpakigkatipan ka sa mga pumuluyo sang duta, kag sila magmakihilawason sa pagsunod sa ila mga dios kag maghalad sa ila mga dios.”​—⁠Exodo 34:​12-15.

9. Anong sibu nga mga sugo ang ginhatag sa matutom nga nagkalabilin nga nagbiya sa Babilonia sang 537 B.⁠C.⁠E.?

⁹ Mga siglo sang ulihi, gin-inspirar ni Jehova si Isaias nga ipamulong ining matagnaon nga mga pulong sa matutom nga nagkalabilin nga magabalik sa Juda gikan sa Babilonia: “Halin kamo, halin kamo, guwa kamo gikan diri, dili kamo magtandog sang butang nga dimatinlo; guwa kamo gikan sa tunga niya, paninlui ang inyo kaugalingon, kamo nga nagadala sang mga gamit ni Jehova [agod gamiton sa pagpasag-uli sang putli nga pagsimba sa templo sa Jerusalem].”​—⁠Isaias 52:⁠11.

10, 11. (a) Anong kaanggid nga mga sugo ang ginhatag sa espirituwal nga mga Israelinhon sang nahaunang siglo C.⁠E.? (b) Paano ginsunod ining mga sugo labi na sugod sang 1919 kag 1935, kag sa anong iban pa nga paagi ang hinaplas kag ang ila mga kaupod nagatipig sang ila kaugalingon nga matinlo sa espirituwal?

¹⁰ Sing kaanggid, dapat huptan sang espirituwal nga mga Israelinhon kag sang ila mga kaupod ang ila kaugalingon nga indi madagtaan sang idolatroso nga mga relihion sining kalibutan. Sa sulat ni apostol Pablo sa hinaplas nga mga Cristiano sa kongregasyon sa Corinto, sia nagsiling: “Ano bala ang pagsinanto sang templo sang Dios sa mga diosdios? Kay kita amo ang templo sang Dios nga buhi; subong gid sang ginsiling sang Dios: ‘Magapuyo ako sa ila kag magalakat ako sa tunga nila, kag ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan.’ ‘ “Busa guwa kamo sa tunga nila, kag magpain kamo gikan sa ila,” siling ni Jehova, “kag dili kamo magtandog sang dimatinlo nga butang” ’; ‘ “kag batunon ko kamo.” ’ ”​—⁠2 Corinto 6:​16, 17.

¹¹ Sugod sang 1919 ang natinluan kag napaputli nga mga katapo sang hinaplas nga nagkalabilin nahilway gikan sa dimatinlo, idolatroso nga mga relihion sang Babilonia nga Daku. (Malaquias 3:​1-3) Ginpamatian nila ang langitnon nga panawag: “Guwa ka sa iya, katawhan ko, kon indi ninyo luyag nga makaambit sa iya mga sala, kag kon indi ninyo luyag nga makabaton sing bahin sa iya mga kalalat-an.” (Bugna 18:4) Sugod sang 1935 nagadamo nga dakung kadam-an sang “iban nga mga karnero” ang nagpamati man sa sining panawag kag ginbiyaan nila ang dimatinlo nga Babiloniko nga relihion. Ang mga hinaplas kag ang ila mga kaupod nagapabilin man nga matinlo sa espirituwal paagi sa paglikaw sa tanan nga pagpakig-angot sa makahalalit nga mga ideya sang mga apostata.​—⁠Juan 10:​16; 2 Juan 9-11.

Pagkatinlo sa Moral

12. (a) Paagi sa anong kasuguan ginbayaw ni Jehova ang moral nga kahimtangan sang mga Israelinhon labaw sa mga pungsod sa palibot? (b) Anong sugo ang labi na nga estrikto para sa mga saserdote?

¹² Paagi sa Kasuguan nga katipan, ginbayaw ni Jehova ang moral nga kahimtangan sang mga Israelinhon sing labaw sa manubo nga kahimtangan sang mga pungsod sa palibot. Ang pag-asawahay kag pamilya mga institusyon nga gin-amligan sa Israel. Ang ikapito sa Napulo ka Sugo nagdumili sang panghilahi. Ang panghilahi kag pagpakighilawas matigdas nga ginsilutan. (Deuteronomio 22:​22-24) Ang mga ulay gin-amligan sa idalom sang Kasuguan. (Deuteronomio 22:​28, 29) Ang mga sugo para sa pag-asawahay labi na nga estrikto sa mga saserdote. Tuhoy sa mataas nga saserdote, kinahanglan nga ulay gid ang iya mapangasawa.​—⁠Levitico 21:​6, 7, 10, 13.

13. Sa kay sin-o ginpaangay ang mga katapo sang “nobya” ni Cristo, kag ngaa?

¹³ Sing kaanggid, ang daku nga Mataas nga Saserdote, si Jesucristo, may “nobya” nga nahuman sang 144,000 ka hinaplas nga mga Cristiano, nga ginapaangay sa “mga ulay.” (Bugna 14:​1-5; 21:9) Ginahuptan nila ang ila kaugalingon nga wala nadagtaan sang kalibutan ni Satanas kag nagapabilin sila nga putli sa doktrina kag sa moral. Si apostol Pablo nagsulat sa hinaplas nga mga Cristiano sa Corinto: “Nagakaimon ako sa inyo sa diosnon nga kaimon, kay ginkagon ko kamo kay Cristo sa pagpahayag sa inyo subong nga putli nga asawa sa isa ka bana.” (2 Corinto 11:2) Nagsulat man si Pablo: “Subong nga si Cristo man naghigugma sa kongregasyon kag nagtugyan sang iya kaugalingon tungod sa sini, agod nga mapakabalaan niya ini, nga gintinluan ini bangod sang paghugas sa tubig paagi sa pulong, agod nga mapaatubang sa iya kaugalingon ang kongregasyon nga mahimayaon, nga walay dagta ukon ukot ukon bisan ano nga subong nga butang, agod nga mangin balaan ini kag walay kasawayan.”​—⁠Efeso 5:​25-27.

14, 15. (a) Ano ang dapat mag-upod sa espirituwal nga pagkaputli sang nobya nga klase, kag anong kasulatan ang nagapakita sini? (b) Ngaa maathag gid nga ang kaanggid nga mga kinahanglanon tuhoy sa moral nga pagkaputli naaplikar man sa iban nga mga karnero?

¹⁴ Ining espirituwal nga pagkaputli sang nobya ni Cristo dapat updan sang pagkatinlo sa moral sa bahin sang mga katapo sini. Si apostol Pablo nagsiling: “Dili kamo magtalang. Bisan ang mga makihilawason, ukon mga diwatahan, ukon mga makihilahion . . . indi makapanubli sang ginharian sang Dios. Apang ang iban sa inyo subong anay sina. Apang ginhugasan kamo, ginpakabalaan.”​—⁠1 Corinto 6:​9-11.

¹⁵ Nga inang mga kinahanglanon sang pagkaputli sa moral naaplikar man sa iban nga mga karnero nagaathag kon binagbinagon naton ang indi pagpasudlon ni Jehova sa iya ginsaad nga bag-ong langit kag bag-ong duta. Mabasa naton: “Apang sa . . . mga nadagtaan kag sa mga manugpatay kag sa mga makihilawason . . . , ang ila bahin mangin sa linaw nga nagadabdab sing kalayo kag asupre. Ini amo ang ikaduha nga kamatayon.”​—⁠Bugna 21:​1, 8.

Dungganon nga Pag-asawahay

16, 17. (a) Anong kasulatan ang nagapakita nga ang pagkadiminyo indi isa ka kinahanglanon para sa moral nga pagkatinlo? (b) Paano ang Cristiano makapakita sing nagakaigo nga kahadlok sa Dios sa pagpili sing milinyuon, kag ngaa indi maalamon nga sikwayon ang pagdumili sang apostol?

¹⁶ Agod magpabilin nga matinlo sa moral, ang hinaplas nga mga katapo sang nobya nga klase kag ang iban nga mga karnero wala ginakinahanglan nga magpabilin nga diminyo. Ang pilit nga selibasiya indi makasulatanhon. (1 Timoteo 4:​1-3) Ang seksuwal nga relasyon sa sulod sang higot sang pag-asawahay indi dimatinlo. Ang Pulong sang Dios nagasiling: “Paghuptan sing dungganon sang tanan ang pag-asawahay, kag ang higdaan sang pagkasal dipagdagtaan, kay hukman sang Dios ang mga makihilawason kag mga makilahion.”​—⁠Hebreo 13:⁠4.

¹⁷ Apang, ang Cristiano nga nagahandum sa ‘pagpahimpit sang pagkabalaan sa kahadlok sa Dios’ indi dapat magpahinali sa pagminyo kay bisan sin-o nga maluyagan niya. Sa wala pa ginlaygayan ni apostol Pablo ang iya mga masigka-Cristiano nga ‘tinluan ang ila kaugalingon sang tanan nga kadagtaan sang lawas kag espiritu, nga ginpahimpit ang pagkabalaan sa kahadlok sa Dios,’ sia nagsulat: “Dili kamo magpaguta sing linibagon upod sa mga dimatinuohon. Kay ano bala ang pag-updanay sang pagkamatarong kag kalautan? . . . Ano bala ang kalabtanan sang matinuohon sa dimatinuohon?” (2 Corinto 6:​14, 15; 7:1) Subong katapo sang napain kag matinlo nga katawhan ni Jehova, ang Cristiano nga lalaki ukon babayi nga nagahandum sa pagminyo magabaton sang pagdumili sang apostol nga himuon ina “lamang sa Ginuo,” kon sayoron, pilion ang isa nga dedikado, nabawtismuhan, kag matutom nga alagad ni Jehova. (1 Corinto 7:39) Subong sang sa nagligad, amo man sa karon, indi gid maalamon nga sikwayon sang bisan sin-o sa dedikado nga katawhan sang Dios ang Makasulatanhon nga laygay. (Ipaanggid ang Deuteronomio 7:​3, 4; Nehemias 13:​23-27.) Indi ini pagpakita sing mapuslanon nga kahadlok sa aton Daku nga Agalon, si Jehova.​—⁠Malaquias 1:⁠6.

18. Sa anong iban pa nga paagi mahuptan sang mga Cristiano ang ila pag-asawahay nga dungganon?

¹⁸ Dugang pa, sa Israel anay, ginlimitehan sang kasuguan ang seksuwal nga mga buhat bisan sa sulod sang higot sang pag-asawahay. Dapat likawan sang bana nga makigrelasyon sa iya asawa kon may pamulanon sia. (Levitico 15:​24; 18:​19; 20:18) Nagkinahanglan ini sing mahigugmaon nga patugsiling kag pagpugong sang kaugalingon sa bahin sang Israelinhon nga mga lalaki. Dapat bala mangin kubos ka mapatugsilingon ang mga Cristiano karon sa ila asawa? Si apostol Pedro nagasiling nga ang Cristianong mga bana dapat magpuyo upod sa ila mga asawa “suno sa ihibalo,” kon sayoron, ihibalo tuhoy sa ila pagkahuman subong “maluya nga suludlan, ang babayi.”​—⁠1 Pedro 3:⁠7.

Paglakat sa “Dalan sang Pagkabalaan”

19, 20. (a) Ilaragway ang masangkad nga dalan nga ginasunod sang kalabanan nga katawhan. (b) Paano ang katawhan ni Jehova dapat mangin tuhay sa kalibutan ni Satanas? (c) Anong daku nga dalan ang ginasunod sang katawhan sang Dios, san-o ini nagbukas, kag sin-o lamang ang ginatugutan sa sini?

¹⁹ Ginapadaku sang nagligad nga punto ang nagasangkad nga kal-ang nga nagapain sang katawhan ni Jehova gikan sa kalibutan ni Satanas. Ang kalibutanon nga sistema sang mga butang karon dugang pa nga matinuguton kag nagapatuyang sang kaugalingon. Si Jesus nagsiling: “Sulod kamo sa gawang nga makitid; kay masangkad ang gawang kag malapad ang dalan nga nagapadulong sa kalaglagan, kag madamo ang mga nagasulod sa sini.” (Mateo 7:13) Inang masangkad nga dalan ginasunod sang kalabanan sa katawhan. Sa pagbalikwat kay apostol Pedro, amo ini ang dalan sang “kaulag, mga kailigbon, sobra nga pag-inom sing alak, magansal nga kinalipay, mga paghinubog, kag ginadumilian nga pagsimba sa mga diosdios,” isa ka dalan nga nagadul-ong sa “lakas nga pagpatuyang.” (1 Pedro 4:​3, 4) Ang punta sini amo ang kalaglagan.

²⁰ Ang katawhan sang Dios, sa pihak nga bahin, nagalakat sa tuhay nga dalan, isa ka matinlo nga dalan nga ginasunod sang matinlo nga katawhan. Ang pagbukas sining dalan sa tion sang katapusan gintagna ni manalagna Isaias, nga nagsulat: “Kag mangin may dakung dalan didto; kag tawgon ini nga Alagyan sang Pagkabalaan. Ang dimatinlo indi makaagi sa sini.” (Isaias 35:8) Ang libro nga Worldwide Security Under the “Prince of Peace” nagkomento sa sining tagna nga nagasiling: “Sang 1919 ang malaragwayon nga dakung dalan ginbuksan sa malipayon nga mga alagad sang Dios. Ang mga maluyag mangin balaan sa panulok ni Jehova amo ang mga naglakat sa sadtong ‘dakung dalan,’ ‘ang Alagyan sang Pagkabalaan.’ . . . Sa karon, nga malayo na ang nalab-utan naton sa ‘katapusan sang sistema sang mga butang,’ inang ‘dakung dalan’ nga gin-aman sang Dios nagapabilin nga bukas. Mga panong sang mainapresyahon nga katawhan ang . . . nagasulod sa espirituwal nga paraiso nga alagyan, ‘ang Alagyan sang Pagkabalaan.’ ”⁠a

21. Paano kag ngaa dapat ipatuhay sang mga alagad ni Jehova ang ila kaugalingon gikan sa kadam-an sang Yawa, kag ano ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?

²¹ Huo, ang hinaplas nga nagkalabilin sang espirituwal nga mga Israelinhon kag ang ila mga kaupod, ang iban nga mga karnero, nagapakilala sang ila kaugalingon karon subong isa ka katawhan nga napain gikan sa kalibutan ni Satanas, nga para sa sini ang ideya nga pagkabalaan nadulaan na sing tanan nga kahulugan. Wala sing bisan ano nga balaan sa kadam-an sang Yawa nga nagalakat sa “malapad kag masangkad . . . nga dalan nga nagapadulong sa kalaglagan.” Indi lamang sila dimatinlo sa espirituwal kag sa moral kundi sa madamo nga kaso indi sila matinlo sa pisikal kag ang ila panagway mahigko, sa pinakakubos nga paghambal. Apang, si apostol Pablo nagasiling: “Tinluan ta ang aton kaugalingon sang tanan nga kadagtaan sang lawas kag espiritu, kag himpiton ta ang pagkabalaan sa kahadlok sa Dios.” (2 Corinto 7:1) Binagbinagon sang masunod nga artikulo kon sa anong mga paagi dapat maghalong ang katawhan sang Dios nga mangin matinlo sa hunahuna kag sa lawas.

[Footnote]

Mga Punto Para sa Repaso

◻ Ano ang duha ka bahin sang pagkabalaan, kag ngaa masiling nga si Jehova superlatibo nga balaan?

◻ Sa anong duha ka paagi pamatud-an sang mga Israelinhon ang ila kaugalingon nga isa ka balaan nga pungsod?

◻ Ano ang ginpatuman sa espirituwal nga mga Israelinhon kag sa ila mga kaupod, ang iban nga mga karnero?

◻ Paano ang aton kahadlok sa Dios dapat mag-apektar sa aton pagpili sing tiayon?

◻ Ano ang duha ka dalan nga sarang masunod karon, kag ngaa dapat maathag ang pagpili naton?

[Piktyur sa pahina 13]

Ang Pulong sang Dios nagasiling: “Paghuptan sing dungganon ang pag-asawahay”