Nagapasalamat Tungod sa Mabakod nga Cristianong Panublion
PANUGIRON NI GWEN GOOCH
Sa eskwelahan gin-amba ko ang himno nga may mga tinaga, ‘ang Halangdon nga si Jehova nga nagalingkod sa trono sa iya himaya.’ Masami ako nagapalibog, ‘Sin-o ini si Jehova?’
ANG akon lolo kag lola mga mahinadlukon sa Dios. Sang maaga nga bahin sining siglo, nakig-upod sila sa mga Estudyante sang Biblia, ang pagkakilala sadto sa mga Saksi ni Jehova. Ang akon amay isa ka madinalag-on nga negosyante apang wala niya primero maliton sa tatlo niya ka kabataan ang Cristianong panublion nga ginhatag sa iya.
Sadto lamang sang ginhatagan sang akon amay ang akon magulang, si Douglas, ang akon manghod, si Anne, kag ako sing mga bukleta nga natig-uluhan His Works kag Who Is God? nga nahibal-an ko nga ang Jehova amo gali ang ngalan sang matuod nga Dios. (Salmo 83:18) Nalipay gid ako! Apang ano bala ang nakapukaw liwat sa interes ni Tatay?
Sang 1938, sang nakita niya ang mga pungsod nga nagahanda para sa inaway, narealisar ni Tatay nga indi lamang gali tawhanon nga mga panikasog ang kinahanglan agod malubad ang mga problema sa kalibutan. Ginhatagan sia ni Lola sing libro nga Enemies, nga ginbalhag sang mga Saksi ni Jehova. Paagi sa pagbasa sini, nahibal-an niya nga ang matuod nga kaaway sang katawhan amo gali si Satanas nga Yawa kag ang Ginharian lamang sang Dios ang sarang makapaluntad sing paghidait sa bug-os nga kalibutan.a—Daniel 2:44; 2 Corinto 4:4.
Samtang nagahilapit ang inaway, ang amon pamilya nagsugod sa pagtambong sa mga miting sa Kingdom Hall sang mga Saksi ni Jehova sa Wood Green, North London. Sang Hunyo 1939 nagkadto kami sa kaingod nga Alexandra Palace sa pagpamati sa pamulongpulong publiko, “Ang Gobierno kag ang Paghidait,” nga ginhatag ni Joseph F. Rutherford, presidente sadto sang Watch Tower Society. Ang pamulongpulong ni Rutherford sa Madison Square Garden sa New York City ginliton paagi sa radyo sa London kag sa iban pa dalagku nga mga siudad. Tuman kaathag namon nga nabatian ang pamulongpulong sa bagay nga sang nanggamo ang magarot nga guban sa New York, nanghulonghulong pa ako agod tan-awon kon bala naghalin ini sa amon awditoryom!
Ang Kakugi ni Tatay Para sa Kamatuoran sang Biblia
Nangin malig-on si Tatay nga kada Sabado sang gab-i ang amon bug-os nga pamilya ululupod nga magatuon sa Biblia. Ang amon pagtuon nasentro sa tema sang Biblia sa Ang Lalantawan nga naiskedyul para hinun-anunan sa masunod nga adlaw. Nagalaragway sa epekto sining mga pagtuon, tubtob karon ang sugilanon tuhoy kay Josue kag ang paglikop sa siudad sang Ai nga ginbinagbinag sa The Watchtower sang Mayo 1, 1939, maathag gihapon sa akon hunahuna. Nawili ako katama sa sadtong sugilanon sa bagay nga gintan-aw ko ang tanan nga reperensia sini sa akon mismo Biblia. Natukiban ko yadto nga pagpanalawsaw nga makawiwili—kag bisan tubtob karon.
Ang pagsugid sa iban sang amon natun-an nagpatudok sang mga panudlo sang Biblia sa akon tagipusuon. Isa ka adlaw ginhatagan ako ni Tatay sing ponograpo nga may isa ka naplaka nga sermon sa Biblia, isa ka bukleta nga ginagamit namon sa pagtuon sang Biblia, kag sang direksion sang isa ka tigulang nga babayi. Nian ginsugo niya ako nga duawon sia.
“Ano ang akon ihambal, kag ano ang akon himuon?” pamangkot ko.
“Ang tanan yara dira,” sabat ni Tatay. “Patokara lang ang plaka, basaha ang mga pamangkot, ipabasa sa tagbalay ang mga sabat, kag nian basaha ang mga kasulatan.”
Ginhimo ko ang ginsiling niya sa akon, kag sa sining paagi natun-an ko ang pagdumala sing isa ka pagtuon sa Biblia. Busa paagi sa paggamit sang Kasulatan sa akon ministeryo, labi ko ini nga nahangpan.
Hangkat sang mga Tinuig sang Inaway
Nagdabdab ang Inaway Kalibutanon II sang 1939, kag sang pagkadason nga tuig nabawtismuhan ako bilang simbulo sang akon dedikasyon sa pag-alagad kay Jehova. Trese anyos lamang ako sadto. Nian namat-od ako nga mangin isa ka payunir, ang pagtawag sa bug-os tion nga mga ministro. Nag-untat ako sa pagbutho sang 1941 kag sa kombension sa Leicester nagbuylog ako kay Douglas sa bug-os tion nga pagbantala nga hilikuton.
Sang masunod nga tuig, nabilanggo si Tatay tungod sang pagpamatok niya nga magsoldado bilang pagsunod sa mga prinsipio sa Biblia. Mag-ululupod namon nga mga anak nga ginbuligan ang amon iloy, gintimbangan sia sa pagtatap sa amon balay sadtong mabudlay nga mga panahon sang inaway. Pagkatapos sadto, wala lamang madugay nga napaguwa si Tatay sa bilangguan, si Douglas naman ang gintawag nga magsoldado. Ang isa ka ulong-dinalan sa lokal nga pamantalaan mabasa, “Kon Ngaa Ginpili Sang Anak Kaangay Sang Amay ang Bilangguan.” Isa ka maayong panaksi ang nagresulta, kay ginhatag ang kahigayunan nga mapaathag kon ngaa ang matuod nga mga Cristiano wala nagapakigbahin sa pagpatay sa ila mga isigkatawo.—Juan 13:35; 1 Juan 3:10-12.
Sa sulod sadtong tinuig sang inaway, madamong Saksi sa bug-os tion nga pag-alagad ang pirme nagaduaw sa amon balay, kag ang ila makapalig-on nga mga paghinun-anon pasad sa Biblia indi gid malipatan. Lakip sa sining matutom nga Cristianong mga kauturan amo sanday John Barr kag Albert Schroeder, nga mga katapo karon sang Nagadumala nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova. Ang akon mga ginikanan tunay nga masinapupuhon, kag gintudluan nila kami nga mangin amo man.—Hebreo 13:2.
Handa sa Paghatag sing Sabat
Wala pa lang madugay nga nakapayunir ako, nakilala ko si Hilda sa pamalaybalay nga hilikuton. Mainakigon sia nga nagsiling: “Ang akon bana nagapakig-away para sa mga kaangay ninyo! Ngaa wala kamo sing ginahimo tuhoy sa panikasog sa inaway?”
“Daw ano bala kadamo ang imo nahibaluan tuhoy sa ginahimo ko?” pamangkot ko. “Nahibaluan mo bala kon ngaa ginaduaw ko ikaw?”
“Ti,” sabat niya, “maayo pa nga magsulod ka kag sugiran ako.”
Napaathag ko sa iya nga nagahatag kami sing matuod nga paglaum sa mga tawo nga nagaantos bangod sa makasiligni nga mga butang nga ginahimo—sa masami sa ngalan sang Dios. Si Hilda namati nga may apresasyon, kag sia ang akon nangin nahaunang regular nga estudyante sang Biblia. Isa sia ka aktibo nga Saksi sa kapin na sa 55 ka tuig karon.
Pagkatapos sang inaway, nakabaton ako sing bag-ong asaynment subong payunir sa Dorchester, isa ka banwa sa bagatnan-katundan nga Inglaterra. Amo yadto ang nahaunang tion nga napahilayo ako sa balay. Ang amon magamay nga kongregasyon nagtipon sa isa ka restawran, isa ka ika-16 nga siglo nga tinukod nga gintawag “The Old Tea House.” Gin-areglo namon liwat ang mga lamesa kag mga bangko para sa kada miting namon. Tuhay gid ini sa Kingdom Hall nga naandan ko. Walay sapayan sina, yara gihapon ang kaanggid nga espirituwal nga pagkaon kag mahigugmaon nga pagpakig-upod sang Cristianong mga kauturan nga lalaki kag babayi.
Sadto man nga tion ang akon mga ginikanan nagsaylo sa Tunbridge Wells, sa bagatnan sang London. Nagpauli ako agod ululupod kami nga magpayunir nanday Tatay kag Anne. Ang amon kongregasyon wala madugay nga nag-uswag halin sa 12 tubtob sa 70 ka Saksi, gani ang amon pamilya ginpangabay nga magsaylo sa Brighton sa bagatnan nga baybayon, diin mas daku ang kinahanglanon para sa mga manugbantala sang Ginharian. Madamo ang makugi nga nagbuylog sa pagbantala upod sa amon payunir nga pamilya, kag nakita namon nga ginpakamaayo sing bugana ni Jehova ang amon hilikuton. Ang isa ka kongregasyon nangin tatlo sang ulihi!
Isa ka Wala Ginapaabot nga Imbitasyon
Sang tig-ilinit sang 1950, ang amon pamilya nalakip sa 850 ka delegado halin sa Britanya nga nagtambong sa Theocracy’s Increase nga Internasyonal nga Asambleya sa Yankee Stadium sa New York City. Ang madamong payunir nga nagtambong sa sadtong kombension halin sa iban nga mga pungsod ginpadalhan sing aplikasyon sa pagtambong sa Watchtower Bible School of Gilead, nga nahamtang malapit sa South Lansing, New York. Kami nanday Douglas kag Anne nakaupod nila! Nadumduman ko ang akon nahunahuna sang ginhulog ko ang akon nasulatan sing kompleto nga aplikasyon sa buson, ‘Karon nahimo ko na! Ano na ang mangin direksion sang akon kabuhi?’ Apang ang akon determinasyon amo: “Yari ako! Ipadala ako.” (Isaias 6:8) Nalipay ako sang nakabaton ako sing imbitasyon nga magpabilin pagkatapos sang kombension sa pagtambong sa ika-16 nga klase sang Gilead, upod nanday Douglas kag Anne. Nakahibalo kami tanan nga mahimo kami ipadala subong mga misyonero sa bisan diin nga bahin sang kalibutan.
Pagkatapos makatambong sa kombension subong pamilya, nag-abot na ang tion para magpauli ang amon mga ginikanan sa Inglaterra—sing silahanon na lamang. Nagpaalam kami nga tatlo sa ila sang naglayag sila pauli sakay sa Mauritania. Isa gid yadto ka emosyonal nga paghilayuay!
Misyonero nga mga Asaynment
Ang ika-16 nga klase sang Gilead gintapuan sang 120 ka estudyante halin sa tanan nga bahin sang kalibutan, lakip ang pila nga nag-antos sa mga kampo konsentrasyon sang Nazi. Sanglit ang amon klase ginhiwat sa Espanyol, naglaum kami nga ipadala kami sa nagahambal sing Espanyol nga pungsod sa South America. Handurawa lamang ang amon kakibot nga mahibaluan sa adlaw sang gradwasyon nga si Douglas ipadala sa Japan kag kami ni Anne sa Siria. Gani kami nga mga babayi dapat magtuon sing Arabe, kag amo gihapon ini bisan sang ginsaylo ang amon asaynment sa Lebanon. Samtang nagahulat sang amon mga visa, nagtuon kami sing Arabe makaduha sa isa ka semana kay George Shakashiri, ang typesetter sang Watch Tower Society para sa Arabe nga Lalantawan.
Makakulunyag gid nga makakadto sa isa ka pungsod sa Biblia nga gintun-an namon sa klase! Gin-updan kami didto nanday Keith kag Joyce Chew, Edna Stackhouse, Olive Turner, Doreen Warburton, kag Doris Wood. Nangin isa gid kami ka malipayon nga misyonero nga pamilya! Isa ka lokal nga Saksi ang nagduaw sa amon puluy-an misyonero agod tudluan kami sing dugang pa tuhoy sa lenguahe. Sa amon adlaw-adlaw nga pagtuon, nagaensayo kami sing isa ka malip-ot nga presentasyon, pagkatapos sini nagaguwa kami kag ginagamit ini sa amon pagbantala nga hilikuton.
Ginhinguyang namon ang amon nahaunang pila ka tuig sa Tripoli, diin may isa ka natukod na nga kongregasyon. Ginbuligan namon nanday Joyce, Edna, Olive, Doreen, Doris, kag Anne ang mga asawa kag mga anak nga babayi sang lokal nga mga Saksi sa pagpakigbahin sa mga miting subong man sa publiko nga ministeryo. Tubtob sadto nga tion, ang amon Cristianong mga utod nga lalaki kag babayi, nga nagasunod sa lokal nga kustombre, wala nagalingkod nga magkatupad sa mga miting, kag talagsa lang nagapakigbahin ining Cristianong mga babayi sa pamalaybalay nga hilikuton. Kinahanglan namon ang ila bulig may kaangtanan sa lenguahe sa amon publiko nga pagbantala, kag ginpalig-on namon sila nga makigbahin man sa sining hilikuton.
Kami ni Anne masunod nga gintangdo sa pagbulig sa magamay nga grupo sang mga Saksi sa dumaan nga siudad sang Sidon. Wala madugay pagkatapos sadto, ginpabalik kami sa kapital, ang Beirut. Ang mga binhi sang kamatuoran sang Biblia ginsab-ug sa tunga sang nagahambal sing Armenianhon nga komunidad didto, gani gintun-an namon yadto nga lenguahe agod buligan sila.
Mga Pagbalhin sing Asaynment
Nakilala ko si Wilfred Gooch antes maghalin sa Inglaterra. Isa sia ka makugi, mainulikdon nga utod nga nagaalagad sa London Bethel. Si Wilf katapo sang ika-15 nga klase sang Gilead, nga naggradwar sadtong 1950 nga kombension sa Yankee Stadium. Ang iya misyonero nga asaynment amo ang sanga talatapan sang Watch Tower Society sa Nigeria, kag sa sulod sang mga pila ka tion nagsulatay kami. Sang 1955 nagtambong kami sa “Triumphant Kingdom” nga kombension sa London, kag pagkatapos sadto ginkagon kami. Sang masunod nga tuig, nagpakasal kami sa Ghana, kag nagbuylog ako kay Wilf sa iya misyonero nga asaynment sa Lagos, Nigeria.
Pagkatapos ko mabilin si Anne sa Lebanon, nagpakasal sia sa isa ka mabuot nga Cristianong lalaki nga nakatuon sang kamatuoran sang Biblia sa Jerusalem. Ang amon mga ginikanan wala makatambong sa amon mga kasal, bangod nagpakasal kami nanday Douglas kag Anne sa lainlain nga mga bahin sang kalibutan. Apang, nalipay sila nga makahibalo nga kami tanan malipayon nga nagaalagad sa amon Dios, si Jehova.
Hilikuton sa Nigeria
Sa sanga talatapan sang Lagos, gintangdo ako sa pagpaninlo sa mga kuwarto sang walo ka katapo sang amon pamilya sa sanga subong man sa pagluto sang ila pagkaon kag sa paglaba sang ila mga panapton. Para sa akon indi lamang nga nakatigayon ako sang isa ka bana kundi sang isa man ka pamilya!
Nakatuon kami ni Wilf sing mga presentasyon sa Biblia sa Yoruba nga lenguahe, kag ginpadyaan kami tungod sa amon mga panikasog. Ang isa ka lamharon nga estudyante nga naduaw namon sadto anay may isa na ka anak nga lalaki kag babayi nga nagaalagad sa daku nga pamilya Bethel sa Nigeria nga may mga 400 ka katapo.
Sang 1963, nakabaton si Wilf sing imbitasyon sa pagtambong sa napulo ka bulan nga kurso sang espesyal nga pagtuon sa Brooklyn, New York. Sang matapos ini, wala ginalauman nga ginpabalik sia sa Inglaterra. Nabilin ako sadto sa Nigeria kag ginhatagan ako sing 14 ka adlaw lamang nga abiso agod sug-alawon si Wilf sa London. Naglakat ako nga nagasalakot ang balatyagon, kay ang Nigeria isa ka makalilipay nga asaynment. Pagkatapos makaalagad sing 14 ka tuig sa pungsod sa luwas, nagkinahanglan sing tion agod makapasibu liwat sa pangabuhi sa Inglaterra. Apang, nagpasalamat kami nga mapalapit kami liwat sa amon nagatigulang na nga mga ginikanan kag makabulig sa pag-atipan sa ila.
Ginsakdag sang Amon Paglaum
Kutob sang 1980, pribilehiyo ko nga maupdan si Wilf samtang nagalakbay sia sa madamong pungsod subong manugtatap sang sona. Ginakalangkagan ko labi na ang mga pagduaw liwat sa Nigeria. Sang ulihi nakakadto man kami sa Scandinavia, West Indies, kag sa Natung-an nga Sidlangan—lakip na ang Lebanon. Isa gid ka pinasahi nga kalipay nga hinumdumon liwat ang nagligad nga makalilipay nga mga hitabo kag makita ang lamharon nga mga tin-edyer nga kilala ko sadto nga nagaalagad na subong Cristianong mga gulang.
Sing makapasubo, ang akon pinalangga nga bana napatay sang tigpamulak sang 1992. Sisenta’y-nuebe anyos lamang sia. Masakit gid yadto kay natabo ini sing tuman ka hinali. Pagkatapos sang 35 ka tuig nga pag-asawahay, nagkinahanglan sing tion agod magpasibu. Apang nakabaton ako sing daku nga bulig kag gugma gikan sa akon bug-os kalibutan nga Cristianong panimalay. May madamong makalilipay nga mga eksperiensia ako nga dapat hinumdumon.
Ang akon mga ginikanan nagpakita sing maayo nga halimbawa sang Cristianong integridad. Napatay si Nanay sang 1981 kag si Tatay sang 1986. Sanday Douglas kag Anne padayon nga nagaalagad kay Jehova sing matutom. Si Douglas kag ang iya asawa, nga si Kam, nagbalik sa London, diin nagpabilin sila pagkatapos nga maatipan si Tatay. Si Anne kag ang iya pamilya yadto sa Estados Unidos. Kami tanan nagapasalamat sing daku sa amon hatag-Dios nga paglaum kag panublion. Padayon kami nga ‘nagapakita sing malaumon nga panimuot,’ malaumon nga nagahulat sa tion nga ang mga buhi, upod sang ila ginbanhaw nga mga hinigugma, ululupod nga magaalagad sing dayon subong mga katapo sang dutan-on nga panimalay ni Jehova.—Panalabiton 3:24.
[Footnote]
a Ang sugilanon sang akon amay, si Ernest Beavor, nagguwa sa Ang Lalantawan sang Marso 15, 1980.
[Mga retrato sa pahina 23]
Palibot sugod sa ibabaw sa wala:
Si Gwen sa edad nga 13 nga nagapasundayag sang isa ka huwaran nga pagtuon sa Kingdom Hall sa Enfield
Misyonero nga pamilya sa Tripoli, Lebanon, 1951
Si Gwen kag ang iya bana nga si anhing Wilf