Pangdaya sa Siensya—Nangin mga Ulong-balita Ini

Ang pagkilala sa mga sientipiko nga sila dedikado gid sa kamatuoran namusingan, subong ginapakita sining mga ulong-balita.

“Etika sa Siensya”

“Nagainit ang pag-away sa sulod sang House of Representatives sang E.U. tuhoy sa pangdaya, pagkadibunayag, kag pagsumpakilay sang interes sa siensya.”—Science, Hulyo 7, 1989.

“Nagapangdaya Bala ang mga Sientipiko?”

“Sa tapos sang nahauna nga pagpangusisa sang komite sining [kongreso] sa sini nga butang, ang komite may nagabaskog nga rason sa pagpati nga ang makita naton amo lamang ang diutay lamang nga bahin sang indi gid makalilipay, makatalagam, kag importante nga butang.”—Palayag sa NOVA sa PBS (Public Broadcasting Service) sang Oktubre 25, 1988.

“Duha ka Bag-o nga Pag-usisa ang Nagapamangkot Kon Ngaa Nagapangdaya ang mga Sientipiko”

“Isa yadto ka pamangkot nga wala sing malain nga katuyuan: paano nagagawi ang mga sientipiko kon wala sing nagatan-aw? Apang nagpatubas ini sing mainit nga sabat: indi maayo, report sang isa ka dokumento sini nga bulan sa Britaniko nga balasahon nga Nature.”—Newsweek, Pebrero 2, 1987.

“Isa Bala ka Pungsod sang mga Butigon? Ginapalsipikar sang mga Sientipiko ang Pagpanalawsaw”

“Ang pag-usisa nga ginbalhag sang nagligad nga bulan nag-akusar sa 47 ka sientipiko sang medikal nga mga eskwelahan sang Harvard kag Emory University bangod sang pagpatubas sing nagapatalang nga mga dokumento.”—U.S.News & World Report, Pebrero 23, 1987.

“Ang NIH Nakakita sing Plahiyo sa Isa ka Balasahon”

“Ang hurado nagsiling nga ang mananalawsaw nagkuha sing impormasyon gikan sa sinulat nga iya gin-usisa sing maayo kag gingamit ini para sa iya panalawsaw; . . . Ginarekomendar sang NIH [National Institutes of Health] ang pagpahalin sa iya.”—Science, Hulyo 14, 1989.

“‘Ang Indi Estrikto nga Panimuot’ Nagapadamo sang Pangdaya sa Laboratoryo”

“Ang biomedikal nga mga sientipiko sa Amerika nagahimo sing pakaras kag kon kaisa madaya nga pagpanalawsaw sa panikasog nga makabalhag sila sing dugang pa nga impormasyon kag makatigayon sing dugang pa nga kuwarta.”—New Scientist, Pebrero 25, 1989.

“Ginabuyagyag sang mga Mananalawsaw ang Pangdaya”

“Ang sientipiko nga pagpangdaya kag pagpasapayan sa tunga sang mga mananalawsaw mahimo nga lapnag na, paandam sang isa ka pag-usisa sa isyu sang Nature sang nagligad nga semana.”—New Scientist, Enero 22, 1987.

“Mananalawsaw nga Gin-akusar sing Plahiyo Mahalin”

“Ang isa ka biokemiko nga gin-akusar sing pagplahiyar (pagkopya) sa report sang National Academy of Sciences para sa isa ka libro tuhoy sa nutrisyon kag kanser naghalin sa iya posisyon sa Cleveland Clinic Foundation.”—Science, Septiembre 4, 1987.

“Ang Pildora: Mga Pagtilaw sang Propesor Tuhoy sa Pagkasigurado Sini Ginhuwad”

“Bangod sang iya paglimbong, ginaduhaduhaan ang pagkasigurado sang mga pildora nga ginatomar sang tubtob sa 2 m[ilyones] ka babayi sa Britanya kag sang 10 m[ilyones] sa bug-os nga kalibutan.”—The Sunday Times, Septiembre 28, 1986.

“Ang Senyor nga Mananalawsaw sa Droga Naghalin sa Kahuya”

“Naghalin sia sang nagligad nga semana sa tapos sia mapamatud-an sang isa ka independiente nga komite nga nakasala sing sientipiko nga pagpangdaya.”—New Scientist, Nobiembre 12, 1988.

“Ang NIMH Nakatukib sing Isa ka Kaso sang ‘Mabug-at nga Sala’”

“Isa ka makapakibot nga madugay na, dayag gid kag hungod nga kaso sang sientipiko nga pagpangdaya suno sa report sang imbestigasyon nga ginhimo para sa National Institute of Mental Health.”—Science, Marso 27, 1987.

“‘Pangdaya’ sa Pagpanalawsaw Nagbutang sing Hilo sa Ivy League”

“Ang isa ka kilala nga saykayatris nga taga-Boston naghalin subong pangulo sang isa ka mental nga ospital nga naangot sa Harvard University, sa tapos sia gin-akusar sing plahiyo.”—New Scientist, Disiembre 10, 1988.

“Ang Kaso sang ‘Sala’ nga mga Fossil”

“Gin-usisa sang isa ka kilala nga Australiano nga sientipiko ang beinte ka tuig nga pagpangabudlay sa dumaan nga geolohiya sa Himalayas kag nagsiling nga mahimo amo ini ang labing daku nga daya sa paleontolohiya sa tanan nga tion.”—Science, Abril 21, 1989.

“Karon ang mga Magasin Naman ang Ginaatake”

“[Naghambal sia sing] espisipiko kon daw ano kapigaw ang pagdala sang mga magasin [sa siensya] sa sientipiko nga pangdaya. . . . Ang amo gihapon nga mensahe nga sang nagligad ginpatuhoy sa iban nga mga katapo sang sientipiko nga komunidad ginapatuhoy karon sa mga magasin: tinlui ang inyo ginahimo kay kon indi kadtuan kamo sang mga lehislador.”—The AAAS Observer, Hulyo 7, 1989.