Pagduaw sa Isa ka Pasyente​—Kon Paano Makabulig

ANG imo abyan naospital, kag luyag mo gid magduaw sa iya. Ano ang dapat mo ihambal kag himuon? Ano ang imo dalhon? Ano ang labi nga makabulig? Kag may yara bala mga butang nga dapat likawan mo nga sambiton ukon himuon.

Luyag mo nga ang imo pagduaw mangin mapuslanon, indi lamang pagsiling sing “Hello,” kag sing makasalaw-a nga “Kamusta ka?” kag dugaydugay magasiling ka “Paalam,” upod ayhan ang sobra nga pagsiling sing “Magpaayo ka.” Gani paano mo ini himuon?

Nahauna nga laygay: Maggamit sing paghantop tuhoy sa oras sang imo pagduaw. Sarang mo mapamangkot ang pasyente ukon ang iya pamilya kon ano ang labing maayo nga oras, nga indi sia masako sa iban nga mga bisita ukon suod nga mga paryente. Mas maayo siguro nga magduaw sa gab-i antes sang operasyon agod ang pasyente makabenepisyo gikan sa makalilipay kag makalilingaw nga paghambalanay sa baylo sang sa tapos sang operasyon, nga mahimo ginatuyo pa sia bangod sang anestisya ukon nagaantos sang kasakit.

Mga Paandam Para sa Kag Gikan sa Maalamon

Mahimo naton binagbinagon ang prase nga ‘masadya nga paghambalanay.’ Paabuta nga ikaw ang maghimo sang una nga tikang sa tion sang pagduaw, kag hupti nga rasonable ang kapagsik sang paghambalanay. Ang tawo nga yara sa katre sang ospital indi dapat mabalaka nga mangin maayo nga tagbalay sa imo. Mahimo mo pas-anon ang lulan sa isa ka mahulas nga paagi kag mainabyanon nga pagtamod. Karon, kon ano ang isiling, kag indi isiling.

Indi magkadto nga masubo ukon serioso ang imo nawong, bisan pa daw indi maayo ang kahimtangan sang pasyente. “Ang tagipusuon nga malipayon maayo nga bulong,” siling sang maalamon nga manunulat sang Hulubaton, “apang ang espiritu nga buong nagapamala sang mga tul-an.” (Hulubaton 17:22) Gani, dumduma, salabton mo nga huptan ang paghambalanay nga makapalig-on kag makalilipay.​—Hulubaton 25:​11; ipaanggid ang Isaias 41:13.

Ang pinakaulihi nga balita gikan sa pamilya ukon kongregasyon sang pasyente mahimo nga mangin makawiwili kag makapalig-on, labi na kon may maayo ka nga balita. Subong man, indi pagkalimti ang epekto sang pila ka lahog sa pag-ayo; nga nagapangita sing mga kahigayunan sa pagpayuhom ukon sa pagpakadlaw sa pasyente. Kinahanglan ang pagkabalanse diri. Nagaduaw ka indi agod mangin manuglahog ukon manugpakadlaw kundi agod magpabutyag sing matuod nga kabalaka kag simpatiya.

Ang pasyente nagakinahanglan man sing pagsalig. Sa amo, maghalong nga indi maghambal sing negatibo nga mga butang nahanungod sa doktor ukon sa ospital. Masami nga maayo gid nga indi pag-ipaanggid ang kahimtangan ukon problema sang pasyente sa isa ka butang nga naeksperiensiahan mo ukon sang iban nga may kaanggid nga problema, luwas kon makalilipay ang resulta. Ang kada isa wala nagapalareho, kag ang kahimtangan sang tagsa ka pasyente tumalagsahon.​—Hulubaton 18:13.

Katapusan nga obserbasyon nahanungod sa inyo paghambalanay: Naeksperiensiahan mo na bala ang mabudlay kag makakalapoy nga butang nga kaupod mo ang isa nga daw machine-gun maghambal, kaangay sang masulog nga tubig nga nagahuganas sa Iguaçú Falls? Tinak-an ka, indi bala? Gani indi magsubong sina palihog kon nagaduaw ka sa imo naospital nga abyan ukon paryente. Samtang dapat mangin makalilipay kag makapalig-on ang imo paghambal, kontrola ang kadamuon kag kadasigon sini. Indi dapat nga nerbioson ka, nga subong bala maghambal ka kada segundo. Ang pila ka malinong nga tion nga magkaupod kamo mahimo man makapaumpaw. Huo, halungi nga wala ikaw nagaamot sa kakapoy sang pasyente paagi sa wala sing katapusan nga ilig sang mga bisita nga nagapaarak sa iya sing kapin pa ka walay katapusan nga ilig sang mga tinaga.

Daw Ano Kadugay ang Pagduaw?

Sa pila ka bahin sang kalibutan, ang isa ka pamilya halos nagapuyo sa ospital upod sa pasyente. Mahimo ginapaabot sila nga liguan ang pasyente kag pakan-on sia, gani ina nga pagduaw mahimo nga padugayan. Apang sa kalabanan nga mga ospital, ang oras sang pagduaw limitado agod nga indi paglapyuon ang pasyente kag sarang mahimo sang mga tinawo sang ospital ang ila mga katungdanan. Sa amo, sa kalabanan nga kaso ang imo pagduaw indi dapat magdugay sing kapin sa isa ka oras kon ikaw isa ka pasyente ukon isa ka suod nga abyan sang pasyente, kag tunga sa oras kon kakilala ka lamang. Ano kon hawiran ka pa sang pasyente? Maayo gihapon nga limitehan ang imo pagduaw, kay mahimo nga kapoy na sia kag indi maayo ang iya desisyon. Sa pagkamatuod, dapat mo gamiton ang imo kaugalingon nga paghantop, apang ang panguna nga punto amo, indi magpasobra kadugay.

Dapat ipadaku sing labi pa ina nga laygay kon ang mga bisita sang pasyente daw sobra na kag indi maayo para sa iya ukon sa rutina sang ospital. Ang matuod, mas ginapasulabi ang imo makapila apang malip-ot nga pagduaw kag nagapakita ini sang imo kabalaka sing kapin sa isa lamang ka malawig nga pagduaw. Dumduma, man, kinahanglan ang taktika kon ang pasyente may mga paryente nga daw indi maayo ukon naugot pa gani sa imo presensia.​—Ipaanggid ang Hulubaton 25:17.

Ang Imo Praktikal nga Bulig

Antes ka magduaw, makabulig ang isa pa ka sahi sang abanse nga paghanda. May madala ka bala nga isa ka mapuslanon nga butang? Isa bala ka bag-o nga balasahon? Mahimo nga sina gid nga adlaw nabaton mo sa koreo ang imo pinakaulihi nga guwa sang magasin nga naluyagan man sang pasyente. Mahimo nga matandog ang pasyente sa imo kahanda sa pagpaambit sang imo ginapakabahandi nga bag-o nga guwa. Mahimo mo pa gani itanyag nga basahan sia sing isa ukon duha ka artikulo nga nasapwan mo nga makawiwili gid.

Ano pa ang sarang mo madala? Isa ka diutay nga handumanan subong sang mga bulak ukon prutas nga mahimo magapasanag sang adlaw. Ang isa pa nga mahimo magpapagsik sa pasyente amo ang iya paborito nga dulse ukon pagkaon nga ginluto sa balay​—kon tugot ina. Mahimo ka mamangkot sa iya pamilya nahanungod sini nga mga pagkaon ukon pamangkuta ang mga nars antes mo dalhon ini sa kuwarto.

Mahimo mo pamangkuton ang doktor ukon ang mga nars kon may yara pa butang nga madala mo sa pasyente ukon sarang mo mahimo para sa iya nga magapahulas sang ila lulan ukon magahimo sa iya nga kapin ka komportable. Mahimo nga abiabihon nila ang imo bulig.

Luyag mo bala makabulig sa iban pa nga mga paagi? Pamangkuta ang pasyente nahanungod sa diutay praktikal nga mga butang. Sin-o ang nagadul-ong sang iya sulat? Sarang mo bala matanyag nga tan-awon ang iya balay ukon apartment, ayhan kon sarang ka makapabulig sa imo pila ka abyan sa pagtinlo sini antes magpauli ang pasyente? Kinahanglan bala nga palahon ang yelo sa alagyan, bunyagan ang mga tanom, ukon maghimo sing mga kahimusan agod nga ang balay daw may nagaistar kon tulukon kag sa amo indi maganyat ang mga kawatan? Nagakabalaka bala sia kon sin-o ang maatipan sa hinuptanan nga sapat? Ini kag ang iban pa nga mga butang mahimo nga yara sa hunahuna sang pasyente apang indi niya pag-isugid luwas kon pamangkuton mo sia. Ang imo maluluy-on nga pagpamangkot makabulig man kay ginapadaku sini nga nagaulikid gid ikaw.

Nagakaigo man ang laygay nahanungod sa nagakabagay nga paggawi samtang nagaduaw ka sa ospital. Bisan mahimo nga daw makatilingala, ang imo pagpamayo kag panghulag makaapektar sa pag-atipan sang mga tinawo sang ospital sa pasyente. Mahimo nga mahamuot sila kon makita nila nga ang pasyente ginaduaw sang maayo magbiste nga mga bisita. Kon ang pila sinang dunggangon nga mga bisita mapanilagan nga nagapamangkot nahanungod sa kaayuhan sang pasyente, ang tinawo sang ospital mahimo maghinakop nga ining pasyente mahimo gid nga isa ka talahuron nga tawo, nga, sa pagkamatuod, amo sia. Ang Biblia nagapamulong tuhoy sa pagpamuni sa kaugalingon ‘sa paagi nga nagakaigo sa mga tawo nga nagapangangkon nga nagatahod sa Dios,’ kag paagi sa imo paghimo sini, mahimo nga mapalig-on mo ang mga tinawo sang ospital nga tratahon sing nagakahisuno ang pasyente.​—1 Timoteo 2:​9, 10.

Kon May Yara Isa ka Serioso nga Problema

Kon kaisa, mahimo nga ang pasyente nga imo ginaduaw may serioso nga problema sa pagkomunikar sa mga tinawo sang ospital. Ang isa ka maayong pamangkot, nga wala ginahilabtan ang pagkapribado sang pasyente, amo, “Ano ang pagtamod sang doktor sa imo ginahimo?” Kon indi maayo ang nagakatabo, kag ikaw ang may responsable nga katapo sang pamilya ukon ministro, mahimo nga makahatag ka sing bulig. Para sa kaayuhan sang pasyente, mahimo nga ikaw ang maghimo sang una nga tikang sa pagtigayon sing kapin nga impormasyon gikan sa mga tinawo sang ospital. Ukon mahimo ka magpresentar nga updan ang pamilya, nga ayhan bangod sang pila ka rason nagapang-alag-ag sa pagpakighambal sa doktor.

Kon amo sini ang kaso, ang nahauna nga butang nga tandaan amo nga indi mahadlok sa ospital ukon sa mga tinawo sini. Ang pasyente mahimo nga yara pa gani sa intensive-care unit, nga ginapalibutan sang tanan nga sahi sang aparato kag grabe nga mga tawo. Ang mga doktor mahimo nga masako gid ukon ayhan suplado. Ang huyog amo nga mahadlok sa pagtublag sa ila, labi na sa paghambal sang isa ka butang nga daw isa ka hangkat. Apang kon ikaw ang may kinamatarong nga sumalakdag sang pasyente, ikaw (kag sia) takus nga hatagan sing maathag nga mga sabat kag mga tal-us. Indi ka dapat mag-ampo tubtob matuman mo ang imo tulumuron. Samtang nagahalong ka nga indi mangin isturbo, dumduma nga bisan si Jesus sa isa ka ilustrasyon nagpadaku nga kon kaisa kinahanglanon ang padayon nga pagpangabay agod matigayon ang pag-atipan ukon impormasyon nga may kinamatarong ang isa.​—Lucas 18:​1-6.

Pagbinagbinag Liwat sang Imo Pagduaw

Sa tapos mo makompleto ang imo pagduaw, nga nagabilin sing makalilipay nga lugpay, sarang mo marepaso ang imo ginsiling kag ginhimo. Ina nga pagbinabinag makabulig sa imo sa paghantop kon paano ang imo masunod nga pagduaw, sa sini nga pasyente ukon sa iban naman, mangin kapin ka epektibo kag makaalayaw.

Sa kabilugan, daku ang imo mahimo sa pagduaw sa ospital. Tandai ang paghanda kag ang handum nga makabulig. Paagi sa paghimulos sang kahigayunan, mahimo mo ang labing maayo gikan sa sini kag mapamatud-an nga ikaw “isa ka abyan nga mahirop pa labi sa [undanon nga] utod.”​—Hulubaton 18:24.

[Kahon sa pahina 10]

Ang Imo Makabulig nga Pagduaw sa Isa ka Pasyente

1. Maghanda.

2. Binagbinaga ang kahimtangan sang pasyente. Indi magpadugay sa imo pagduaw.

3. Magpanapot sing nagakaigo.

4. Pangunahi ang paghambalanay, apang limitihe ang imo ginahambal.

5. Mangin mabuligon paagi sa imo ginadala ukon ginatanyag nga himuon.

6. Mangin masadya kag makapalig-on.

7. Magbalik liwat para sa isa pa ka malip-ot nga pagduaw.