Kon ang Natipon nga mga Butang Indi Makontrol

MANGHULONGHULONG sa palibot sang inyo balay. Nagagutok bala kamo bangod sang natipon nga mga butang? Mahuya ka bala kon maglili ang imo abyan sa inyo kloset? Nabudlayan ka bala pangitaon ang isa ka espisipiko nga butang bangod natampukan ini sang natipon nga mga butang? Kon amo, indi ikaw isahanon.

“ ‘Palatago’ gid ako,” tu-ad ni Ralph. Si Leon nagdugang: “Malumos ako sa mga panapton, mga pamantalaan kag mga libro nga natipon sa sulod sang 15 ka tuig.” “Ginakapoy na ako sa paghunahuna pa lang nga maninlo ako sa wala pa ako makaumpisa,” panganduhoy sang isa pa ka biktima sang natipon nga mga butang.

Ang iban nga kabataan nagadaku sa isa ka palibot nga nagalinapta ang mga butang. Ang isa ka tawo nagsiling: “Tubtob sa madumduman ko, pirme ko ginapaandaman ang mga tawo kon ano ang paabuton kon magkadto sila sa amon balay sa una nga tion. Ginasugiran ko sila nga OK lang nga idugon nila ang isa ka butang agod nga may mapungkuan sila.” Bisan ang mga adulto mahimo nga mangalag-ag nga agdahon ang bisan sin-o nga indi katapo sang pamilya sa pagduaw bangod indi presentable ang balay.

Sa masami indi marealisar sang mga tawo kon daw ano kadamo ang ila natipon tubtob kon magsaylo sila. Kon ang isa wala maghimo sing regular nga programa sa pagkontrol sang nagalapta nga mga butang, ang pagsaylo mas mauyang sing tiempo​—kag mahal.

Apang para sa madamo, ang pagtinlo sang natipon nga mga butang indi subong ka simple sa pagpanghaboy lamang sang mga butang. Dapat anay landason ang pila ka mga balagbag.

Ngaa Indi Nila Mahaboy ang mga Butang?

Sang primero, nagdumdom ang sikologo nga si Lynda W. Warren kag ang social worker nga si Jonnae C. Ostrom nga ang tanan nga palatipon sing mga butang amo ang tigulang nga mga tawo, nga nakaeksperiensia sang Depression sang katuigan 1930. Ang pagtago sing mga butang, sa hunahuna nila, “isa ka tumalagsahon kag indi makahalalit nga batasan nga indi kinaandan.” Apang, sa tapos matun-an ini nga butang, sila nagreport: “Nakibot kami sa pagdiskobre sing isa ka batan-on nga kaliwatan sang mga pack rat, nga natawo pagligad sang katuigan 1930. . . . Nagapati na kami karon nga ina nga batasan kinaandan kag nga, kon ini sobra gid, mahimo ini magtuga sing mga problema para sa mga pack rat ukon sa mga tawo nga malapit sa ila.”a

Tubtob diin ang pagsobra sini? “Nakakita si Ostrom sing mag-asawa nga nagbulagay bangod sang natipon nga mga butang,” report sang Health nga magasin. Ang iban nga mga tawo nagapangayo sing bulig sa propesyonal nga mga manuglaygay. Sa kamatuoran, ginatawag sang Health nga magasin ang paglaygay para sa personal nga organisasyon nga “isa ka nagauswag nga trabaho nga sa diin ang mga manuglaygay mahimo magsukot sing tubtob sa $1,000 [U.S.] kada adlaw sa paghimo sang pirme ginasiling sang aton iloy: tinluan ang aton mga hulot.”

Mahimo nga indi subong sina ka grabe ang imo problema tuhoy sa natipon nga mga butang. Apang, mahimo nga nabudlayan ikaw sa paglandas sang masunod nga apat ka balagbag sa ulot sang mga butang nga ginadesisyonan kag sang basurahan:

◻ Mahimo nga kinahanglan sa palaabuton. (“Mas maayo nga taguon ini sang sa madulaan sini sa ulihi.”)

◻ May sentimiento. (“Ginhatag ini sa akon ni Tiya Mary.”)

◻ Posible nga bili. (“Mahimo nga magmahal ini sa pila ka adlaw.”)

◻ Indi nagamit ukon wala sing diperensya. (“Kanugon sini ihaboy.”

Ang resulta? Ang Psychology Today nagasiling: “Ang mga butang nagadamo, kag amo man ang mga problema nga ginapatubas sini.”

Gani paano mo makontrol ang natipon nga mga butang?

Kon sa Diin Magsugod?

Sang ginpamangkot kon ano ang batyagon niya kon magbagyo kag maguba ang tanan luwas sa pila lamang ka pagkabutang, ang isa ka babayi nagsiling: “Ang labi nga mabatyagan ko kon madula ang tanan amo ang kaumpawan​—kay nadula ang akon mga yangkutyangkot kag indi na ako mabudlayan sa pagpili kon ano ang akon ihaboy.” Ginailustrar sini nga ang pagpamili sang ibilin kag ihaboy isa ka hangkat.

“Ang palatago sing mga butang may duha ka problema,” siling sang consultant nga si Daralee Schulman. “Ang mga butang nga yara na sa balay kag ang mga butang nga nagaabot.” Sa baylo nga magpain sing tion sa pagpaninlo, ginapanugda niya ang paghinguyang sing mga 15 minutos lamang kada adlaw sa pagkay-o sang isa ka bahin sa kada tion. Mas epektibo ini nga paagi sa paghusay sang nagadamo nga mga butang sa sulod sang imo balay. Apang ano ang masiling sa “mga butang nga nagaabot”?

Antes magbakal sing isa ka butang para sa inyo balay, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Kinahanglan ko gid bala ini? Sa diin ko ini ibutang? Gamiton ko bala ini?’ Si Daralee Schulman nagasiling nga paagi sa pagpamangkot sini nga mga pakiana, “75 porsiento sang mga butang nga luyag mo dalhon sa inyo balay, ang indi mo pagdayunon.”

Sa ulong-talatapan sang Watch Tower Society kag sa mga sanga talatapan, ang mga pumuluyo didto ginapaabot nga huptan ang ila kuwarto nga wala sing nagadamo nga mga yangkutyangkot kag limitehan ang kadamuon sang dekorasyon sa tagsa ka kasangkapan ukon tagsa ka kabinet tubtob sa duha ukon tatlo. Mas madali ini tinluan kag mas matahom tulukon. Ang mga papel, mga magasin, mga libro, mga bag, mga instrumento sa musika, mga hampanganan, mga panapton, mga pinggan, kag ang iban pa nga mga butang indi dapat pagpabay-an sa salog. Sa kamatuoran, wala sing bisan ano nga butang ang ibutang sa salog sang hulot luwas kon ini isa ka kasangkapan. Sa pagkamatuod isa ini ka modelo para kay bisan sin-o nga luyag nga indi magutok ang iya palibot.

Indi Makita​—Kag sa Sulod sang Kloset

“Sa sulod sang isa ka adlaw lamang, sarang ko maareglar ang akon apartment,” siling ni Joan, “apang ang mga kloset pirme magamo.” Ginagamit sang iban ang kloset subong talampukan, ginasaylo lamang ang mga yangkutyangkot sa isa ka duog nga indi ini makita. Ang problema nagadaku lamang samtang kapin kag kapin nga mga butang ang ginadasok sa isa ka lugar nga amo lang gihapon ang kadakuon.

Dapat bala hawanhawanan ang inyo kloset? Ang Good Housekeeping nga magasin nagapanugda: “Ang mga sistema sa pag-organisar sang kloset may nanuhaytuhay nga mga materyalis kag mga bulutangan nga sarang mapasibu sa bisan ano nga espasyo. Maggamit sing isa sini agod malubad ang problema sa talaguan sa inyo balay.” Gani indi paggamita ang kloset nga bulutangan sang mga yangkutyangkot. Hupti ini nga mahipid kag organisado.

Isa ka Balanse nga Pagtamod sa mga Pagkabutang

“Ang akon mga pagkabutang amo ang akon laragway, ginapakilala nila ako,” siling sang isa ka babayi. “Ang akon mga alahas nagalipay gid sa akon,” dugang sang isa pa. “Naluyagan ko gid ang akon mga singsing kag mga kulintas.” Apang ang isa ka babayi maisugon nga nagsiling: “Amo ako sini​—amo ini ang akon batasan kag indi mo ina dapat ihaboy!”

Sa pagpatuhay, si Jesucristo nagsiling: “Ang kabuhi sang tawo wala ginagarantiyahan sang iya ginapanag-iyahan, bisan pa may kapin sia sang sa iya ginakinahanglan.”​—Lucas 12:​15, The Jerusalem Bible.

Sa amo, ginapalig-on sang Biblia ang balanse nga pagtamod sa imo mga pagkabutang. Ginasakdag man sini ang pagkamahipid, ginahimo ini nga isa ka kinahanglanon para sa mga nagaalagad subong mga gulang sa kongregasyon.​—1 Timoteo 3:2.

Ngaa indi sugdan nga iaplikar ang pila sang mga panugda sa ibabaw sa isa ka bahin sa inyo balay nga magamo? Paagi sa pagpanikasog kada adlaw kag upod ang balanse nga pagtamod sa imo mga pagkabutang, ang mga yangkutyangkot sarang makontrol.

[Kahon/Piktyur sa pahina 22, 23]

Pagpili sang Ibilin kag Ihaboy

Ang masunod amo ang pila ka makabulig nga mga panugda tuhoy sa espisipiko nga mga butang nga madali magpagutok sang inyo balay kon indi ka maghalong.

Mga balasahon: Nabudlayan ka bala sa paghaboy sang daan nga mga magasin ukon mga pamantalaan? Madali ka bala mawili sa isa ka titulo, nga nagatiklod sa imo sa pagpamangkot sang imo kaugalingon: ‘Basahon ko ini sa isa ka adlaw’? Sa baylo nga taguon ang bug-os nga magasin ukon pamantalaan, guntinga ang artikulo nga daw makawiwili kag ibutang ini sa polder nga “Balasahon Pa.” Kon indi mo ini mabasa sa sulod sang makatarunganon nga tion​—ayhan pila ka semana​—ihaboy ini.

Mga Panapton: Nagadamo kag nagadamo bala ang imo mga panapton kada tuig, apang indi mo masuksok ang katunga sini? Ang iban nagasiling sa ila kaugalingon: “Mangin matahom ini sa akon​—kon magniwang ako sing napulo ka libra.” Nangin lisensya ini sa paghawid sang tanan nga yara sa kloset. Agod malikawan ang pagdamo sang wala ginagamit nga mga panapton, kon ang isa ka bayo indi masuksok sa sulod sang isa ka bug-os nga tuig, ibutang ini sa kahon nga “Indi madesisyonan.” Nian, kon indi gihapon masuksok ini sa tapos sang malip-ot nga tion, ipanghatag ini ukon ihaboy.

Mga sulat: Areglaha ang mga sulat kada adlaw. Ang personal nga mga sulat kag iban pa nga mga sulat nga luyag mo taguon dapat ibutang sa isa ka espisipiko nga lugar. Mahimo ka magtigana sing isa ka polder agod taguan sang mga sulat kada bulan kag ihaboy ang unod sini pagligad sang isa ka tuig agod may lugar ka para sa bag-o nga mga sulat. Ang prinsipio amo mag-file, indi mag-pile. Kon makabaton ka sing sulat nga mga pasayod, desisyoni sa gilayon kon kinahanglan mo ini. Kon indi, ihaboy ini. Kon indi ka makadesisyon, ibutang ini sa kahon nga “Indi madesisyonan” para sa sulod sang isa ka semana. Kon indi mo magamit ini pagligad sang isa ka semana, ihaboy ini.