Kon ang Madugay Na nga mga Pilas sa Balatyagon Nag-ayo
ANG pamatan-on nga si Adeline Nako, nga ginsambit sa pamuno sining mga serye, gintubuan sing mabaskog nga kaugot sa Hapon nga dutang natawhan sang iya mga ginikanan. Kon tawgon sang iban nga kabataan ang mga Hapones-Hawaiiano nga “Japs,” nagasabat sia, “Mga Amerikano kami.” Nagpinta sia sing mga poster nga nagasiling, “Papasa ang Axis nga Kagamhanan” kag nanguna sa kampanya sa pagbakal sing mga selyo sang inaway nga ginbaligya agod magtipon sing kuwarta para sa inaway. Si Adeline nagsiling: “Ginpabugal ko gid ang ika-100 kag ika-442 nga mga batalyon nga ginahuman sang nisei, ukon ikaduha nga kaliwatan sang mga Hapones-Amerikano, nga maisugon nga nakig-away para sa Amerika.”
Apang, samtang nagadaku sia, nagsugod sia sa pagpalibog: ‘Ngaa nagapatyanay ang mga tawo?’ Daw sayop ini. ‘Ang mga Budhista nagpakig-away. Ang mga Cristiano nagpakig-away. Mga salimpapaw sila tanan,’ hunahuna niya. Sanglit nagsugod sia sa pagtuon sang Biblia upod sa bulig sang mga Saksi ni Jehova, ginhangkat niya ang iya Saksi nga manunudlo sing pamangkot nga, “Nagapakig-away bala kamo nga mga Saksi ni Jehova?”
Ginsugiran sia nga wala sila nagauyat sing mga armas agod patyon ang bisan sin-o nga tawo. Sadto nga tion ang inaway nagadabdab pa sa Europa subong man sa Asia. Natukiban ni Adeline nga ang mga Saksi sa Alemanya gindala sa mga kampo konsentrasyon kag ang mga sa Estados Unidos ginbilanggo bangod indi sila mag-uyat sing armas para sa inaway. ‘Mahimo nga amo gid ini ang matuod nga relihion,’ hunahuna niya.
Mahidaiton nga Misyon
Sang magdugang ang iya ihibalo sa Biblia, napahulag sia nga idedikar ang iya kabuhi kay Jehova, ang Dios sang Biblia. Ang iya debosyon sa “Dios sang paghidait” nagpahulag sa iya nga pasangkaron ang iya gugma paagi sa pagsunod sang mga tikang sang lima ka Hapones-Hawaiiano nga nagboluntaryo sa pagkadto sa Hapon sa tapos gid sang Inaway Kalibutanon II. (Filipos 4:9) Nalangkag sila nga buligan ang katawhan sa pungsod sang ila mga katigulangan, bisan pa mga kaaway sila anay, paagi sa pagbantala subong mga misyonero sing makapaumpaw nga maayong balita sang Ginharian gikan sa Biblia.—Mateo 24:14.
Ang isa nga nagboluntaryo sa pagbulig sa may inaway nga pungsod sang Hapon, nga si Shinichi Tohara, nag-alimunaw kon ano ang iya ginbatyag tuhoy sa iya misyon. “Ginbinagbinag ko ang katutom sang mga Hapones kon mag-alagad sila sa tawhanon nga mga ginuo kag sa emperador,” siling niya. “Gindumdom ko ang kamikaze nga mga piloto, nga naghalad sang ila kabuhi para sa emperador paagi sa hungod nga pagbunggo sang ila eroplano sa mga barko de gera sang mga kaaway. Kon ang mga Hapones subong sini katutom sa mga tawo, sa pamensar ko, ano ang himuon nila kon makita nila ang matuod nga Ginuo, nga si Jehova?”
Upod ining positibo nga mga pagtamod, sang 1949 ining mga boluntaryo nagsulod sa Tokyo, nga wala pa madugayi nga nahimo nga isa ka kagulub-an bangod sang pagpamomba sang B-29. Ano ang ila nakita sa mga payagpayag sa tunga sang kagulub-an? Amo ang medyo mahuluy-on nga mga tawo nga mapisan magtrabaho. Sa pagkamatuod, may mga tawo nga akig gihapon kag nagadampigdampig. Apang, madamo ang nagbaton sang mensahe sang paghidait sang Biblia.
Sang 1953, si Adeline nagbuylog sa sadtong unang mga misyonero. Malangkagon nga ginbuligan niya ang mga tawo nga ginagutom kag ginauhaw sa makapaumpaw nga mensahe sa Biblia. Nakasugata sia matuod sing makiawayon nga mga tawo sa iya pagbantala. Ginasilingan nila sia: “Ginhulugan ninyo sing bomba ang Hiroshima kag Nagasaki!”
“Ti,” sabat niya, “nakahibalo kamo nga halin ako sa Hawaii. Kag ang Hapon ang una nga nagsalakay sa Pearl Harbor kag madamo nga tawo ang napatay didto. Apang wala ini magpugong sa akon sa pagkari sa Hapon agod isugid sa inyo diri ining maayong balita.” Sa masami nagapakalma ini sa ila, kag ginabaton nila ang literatura nga nagapaathag sang Biblia.
Bangod sang maayong sadsaran nga gintukod sadtong unang mga misyonero gikan sa Hawaii kag iban pa nga mga pungsod, sa karon kapin sa 150,000 ka Hapones ang bahin sang isa ka paghiliutod sang mga tawo nga wala na “nagatuon sing inaway.”—Isaias 2:4; 1 Pedro 2:17.
Kon Paano Matapos ang Tanan nga Inaway
Sa pagkamatuod, ang pagkilalahay sa isa kag isa kag pagpalambo sing dimakagod nga gugma sa isa kag isa indi malikawan para sa bug-os kalibutan nga paghidait. Apang, indi pa ini tuman. Ang mga tawo nga nagahigugma sang paghidait kag may mga abyan sa pihak nga bahin gin-organisar man para sa inaway sa Pasipiko paagi sa pagpilit sang “makatarunganon” nga mga kausa. Ang nasyonalistiko nga propaganda nangibabaw sa ila kinaugali nga mga huyog. Bisan pa ang iban nagdumili sa pagkadto sa inaway walay sapayan sang katalagman nga ilupot sila sa mga kampo konsentrasyon ukon mga bilangguan, ang ila ginbuhat, bisan pa dalayawon, may diutay lamang, kon may yara gid man, nga epekto sa pagpaugdaw sang kainiton para sa inaway.
Kon ang bug-os nga pungsod ginadala sa pagpakig-away, indi lamang tawhanon nga mga kamot ang nagadapit. Sa masami, ang tanan nga nadalahig nagapamilit nga luyag nila likawan ang pagpakig-away. Apang, ang isa ka gamhanan nga puwersa nagaimpluwensia sa ila batok sa ila luyag. Ginapakilala sang Biblia inang gamhanan nga puwersa subong “ang dios sining sistema sang mga butang.” (2 Corinto 4:4) Sa pagkamatuod, “ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton,” si Satanas nga Yawa.—1 Juan 5:19; tan-awa man ang Juan 12:31; 14:30.
Apang, ang Biblia nagasaad nga “ang Dios nga nagahatag sing paghidait magadugmok kay Satanas.” (Roma 16:20) Ang butang nga magauna sa sining pagdugmok natabo na sa langit sang nagligad nga 77 ka tuig. Pamatii ang paglaragway ni apostol Juan sa iya nakita sa isa ka makakulunyag nga palanan-awon nga abanse sing 18 ka siglo sa katumanan sini sang 1914: “Karon may inaway sa langit . . . Kag ginhulog ang dakung dragon, ang dumaan nga man-ug, ang isa nga ginatawag nga Yawa kag Satanas, nga nagapatalang sa bug-os napuy-an nga duta; ginhulog sia sa duta, kag ang iya mga anghel ginhulog kaupod niya.”—Bugna 12:7-9.
Sugod sadto si Satanas nga Yawa nalimitehan sa palibot sang duta. Paagi sa pagmaniobra sa mga politika kag mga militarista kaangay sang mga idoido, nagpaguwa sia sing daku nga mga pag-antos paagi sa mga inaway sining siglo. Apang, ang iya indi pagpailob nagapakita lamang sang iya daku nga kaakig, “kay nahibaluan niya nga malip-ot na lamang ang iya tion.” (Bugna 12:12) Paagi sa gamhanan nga mga kamot sang “Prinsipe sang Paghidait,” nga si Jesucristo, punggan sang Dios si Satanas sa pagpanghikot sa tapos sang “inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan” sa “Har–Magedon.”—Isaias 9:6; Bugna 16:14, 16.
Indi kaangay sang tanan nga inaway sang mga tawo, ang talaksan sang katarungan nga magaluntad sa sinang nagapakari nga inaway sang Dios bug-os. Amo ini ang talaksan sang Manunuga sang katawhan, nga nagaulikid sa labing maayo nga mga kaayuhan sang katawhan. Indi kaangay sang politikal nga mga lider nga nagapilit sa ila katawhan sa pagpakig-away, si Jehova, nga aton Manunuga, magasiling sa iya katawhan subong sang ginsiling niya anay sa iya pungsod sang Israel sang mga adlaw ni Josafat sang Juda sang ikanapulo nga siglo B.C.E.: “Dili kinahanglan nga kamo mag-away sa sining inaway. Pahamtang kamo, pahimunong kamo kag tan-awa ang pagluwas ni Jehova para sa inyo.”—2 Cronica 20:17.
Tapos mahuyop palayo ang gal-um sang impluwensia ni Satanas, ang mga indibiduwal gikan sa tanan nga pungsod magaagom sing matuod nga paghidait kag kalig-unan sa bug-os nga duta. Nian ang masunod nga mga kahimtangan nga gintagna ni Isaias magamatuod. “Kay yari karon, ako nagatuga sing bag-ong mga langit kag bag-ong duta. Ang una nga mga butang indi na pagdumdumon ukon mag-abot sa painuino.”—Isaias 65:17, The New English Bible.
Sa amo, ang natabo sa Pearl Harbor indi na pagdumdumon sa isa ka masakit nga paagi, ukon ang mga biktima sang mga bomba atomika sa Hiroshima kag Nagasaki magasinggit sing “Indi Namon Luyag nga Masulit Pa ang Natabo sa Hiroshima!” Ngaa? Bangod ang masunod nga mga pulong sang tagna ni Isaias magamatuod man tuhoy sa tagsa ka tawo sa duta: “Sia [Dios] magahukom sa tunga sang mga pungsod kag magahusay nahanungod sa madamo nga katawhan. Kag ang ila mga espada salsalon nila nga mga punta sang arado kag ang ila mga bangkaw nga mga galab nga inughagbas. Ang pungsod indi magbayaw sing espada batok sa pungsod, kag indi na sila magtuon sing inaway.”—Isaias 2:4.
Ang katumanan sining mga tagna ginaagom na karon sa tunga sang mga Saksi ni Jehova, nga sa karon nagahuman sing isa ka bug-os kalibutan nga paghiliutod nga minilyon sa kadamuon. Kitaon ini ilabi na sa internasyonal nga mga kombension sang mga Saksi ni Jehova nga ginahiwat sa nanuhaytuhay nga bahin sang kalibutan. Ikaw man mangin bahin sinang internasyonal nga paghiusa kag paghidait. Kari kag tun-i kon paano mangin isa sang katawhan nga ‘nagsalsal na sang ila mga espada nga mga punta sang arado kag sang ila mga bangkaw nga mga galab nga inughagbas,’ nga wala na ‘nagatuon sing inaway,’ kag nagapaabot sang isa ka paraiso nga magaabot sa dili madugay sa duta, nga sa diin wala na sing inaway nga matabo liwat.—Salmo 46:8, 9.
[Piktyur sa pahina 9]
Sanday Jerry kag Yoshi Toma, Shinichi kag Masako Tohara, kag Elsie Tanigawa nagboluntaryo sa pagbulig sa ila mga kaaway anay
[Piktyur sa pahina 10]
Sa karon ang isa ka internasyonal nga paghiliutod nagasimba sa Dios nga may paghiusa kag paghidait