Ang Pagtamod sang Biblia
Kon Ngaa ang Paskuwa Indi Para sa mga Cristiano
‘ANG Paskuwa ginadumilian! Ang bisan sin-o nga nagasaulog sini ukon ang bisan sin-o nga nagapabilin sa balay kag wala nagaobra sa Adlaw sang Paskuwa pagasilutan!’
Bisan pa daw makatilingala ini, aktuwal nga nangin kasuguan ini sadto sang ika-17 nga siglo. Gindumilian sang mga Puritano ang pagsaulog sini sa Inglaterra. Ano ang kabangdanan sinang malig-on nga tindog batok sa Paskuwa? Kag ngaa may yara minilyon sa karon ang nagabatyag nga ang Paskuwa indi para sa Cristiano?
Diin Gid Bala Maghalin ang Paskuwa?
Mahimo nga makibot ka nga mahibaluan nga ang Paskuwa wala gintukod ni Jesucristo ukon ginsaulog niya ini ukon sang iya unang siglo nga mga disipulo. Sa pagkamatuod wala sing rekord sang pagsaulog sang Paskuwa sa sulod sang 300 ka tuig pagkatapos mapatay si Cristo.
Madamo nga tawo nga nagakabuhi sadto ang nagasimba sa adlaw, kay nagasandig sila sing daku sa iya tuigan nga siklo. Ang pagsimba sa adlaw ginaupdan sing magarbo nga mga seremonya sa Europa, Egipto, kag Persia. Ang pinakasentro nga tema sa sini nga mga piesta amo ang pagbalik sang kasanag. Ang adlaw, bangod sang daw kaluyahon niya sa tion sang tigtulugnaw, ginapangabay nga magbalik gikan sa ‘malayo nga pagpanlugayaw.’ Ang mga piesta nagalakip sing magansal nga pagkinalipay, pagsinalusalo, sinaot, pagpatahom sang mga balay paagi sa mga kapawa kag dekorasyon, kag pagpanghatag sing mga regalo. Pamilyar bala ini nga mga hilikuton?
Ang mga nagasimba sa adlaw nagpati nga ang hilaw nga kahoy sang yule nga tablon may gahom, nga ang paghimo sing dabok nagahatag sa dios nga adlaw sing kusog kag nagahatag sa iya sing liwat nga kabuhi, nga ang pagdekorar sa mga balay sing evergreen makatabog sang mga demonyo, kag nga ang holly dapat nga simbahon subong saad sa pagbalik sang adlaw, kag nga ang sanga sang mistletoe makadala sing suwerte kon suksukon subong anting-anting. Ano nga selebrasyon sa karon ang maangot mo sa sini nga mga butang?
Ang Disiembre isa ka panguna nga bulan sang piesta sa pagano nga Roma madugay na antes ginpakilala ang Paskuwa didto. Ang isa ka semana kalawig nga Saturnalia (ginahalad kay Saturno, ang dios sang agrikultura) kag ang Dies Natalis Solis Invicti (Kaadlawan sang Dimalupig nga Adlaw) ginasaulog dungan sa sini nga tion. Subong man, ang Disiembre 25 ginkabig subong ang kaadlawan ni Mitra, ang Persianhon nga dios sang kapawa.
Himuon nga Cristiano ang mga Pagano?
Sa panikasog nga kombertihon ini nga mga Pagano, indi makasulatanhon nga ginsamo ang mga pagpati sang mga Cristiano kag sang mga pagano, kag gani ginpili sang simbahan ang petsa sang Paskuwa nga maghisanto sa petsa sang pinakaimportante nga paganong piesta. Kag ano masiling sa mga kinabatasan sa Paskuwa? Ang Encyclopedia of Religion and Ethics nagbaton nga ang kalabanan nga kinabatasan sa Paskuwa “indi tunay nga Cristianong kinabatasan, kundi iya sang mga pagano nga ginbaton kag gintugutan sang Simbahan.” Maathag nga makita nga ang pagbaton sini nga mga kinabatasan isa ka Cristianong pakunokuno agod nga himuon nga Cristiano yadtong nagapakigbahin sa sini.
Apang, sa baylo nga himuon nga Cristiano ang paganismo, ini nga kustumbre naghimo sa mga Cristiano nga mga pagano. Sang katuigan 1600, ang mga Puritano natublag gid sang pagano nga kinaiya sang pagsaulog sing Paskuwa amo kon ngaa nga ining piesta opisyal gindumilian sa Inglaterra kag sa pila ka bahin sang mga kolonya sang Amerika. May mga silot nga ginhatag sa pagsaulog sing Paskuwa ukon sa pagpabilin lamang sa puluy-an nga wala nagtrabaho sa Adlaw sang Paskuwa. Sa New England (E.U.), wala ginkabig nga legal ang Paskuwa tubtob sang 1856.
Apang may isa pa ka bahin tuhoy sa Paskuwa nga mas importante pa sa kon paano ang simbahan, ang mga pagano, ukon ang mga Puritano nagtamod sini sang nagligad. Ang daku nga ginkabalak-an sang matuod nga mga Cristiano amo ang . . .
Paano Ginatamod ni Jesucristo ang Paskuwa?
Kon ang isa ka selebrasyon ginahiwat para sa imo kadungganan, indi bala nga ang imo pagpahanugot sa kinaiya sini importante kaayo? Busa, maayo nga mamangkot kita: Ginapakita bala sang Biblia kon paano ginatamod ni Jesus ang tradisyon nga nanggamot sa paganismo?
Ginapakamalaut ni Jesus ang relihioso nga mga lider nga nagkompromiso sang putli nga pagsimba agod makatigayon sing mga pinaliso. Nagsiling sia sa sini nga mga lider: “Nagalakbay kamo sa mga kadagatan kag kadutaan agod makakita sang isa ka pinaliso, kag nian ginahimo ninyo sia sing makaduha pa nga anak sang kalaglagan subong ninyo.”—Mateo 23:15, Phillips.
Ang pagpaliso indi dapat paghimuon paagi sa pagsamo sang pagano kag Cristiano nga mga pagpati. Si Pablo, nga apostol ni Jesus, nagsulat sa mga Cristiano nga nagapuyo sa Corinto: “Indi kamo makainom sa tagayan ni Jehova kag sa tagayan sang mga demonyo.” (1 Corinto 10:21) Kag sa iya masunod nga sulat sa ila, si Pablo nagdugang: “Indi magpakig-angot sa mga ditumuluo kag magpanghikot upod sa ila. . . . Paano nga may paghilisugot sa tunga ni Cristo kag sang yawa?”—2 Corinto 6:14, 15, Phillips.
Kon makita sang mabinalak-on nga iloy ang iya bata nga nagpudyot sing dulse halin sa mahigko nga kalog, piliton gid niya nga ihaboy niya ini sa gilayon. Ang paghunahuna nga kaunon niya ini—bisan ang pagtandog lang sini—mahigko gid para sa iya. Ang Paskuwa, bisan pa nga matam-is para sa iban, naghalin sa mahigko nga mga duog. Ang balatyagon ni Jesus kaangay sang iya sang manalagna nga si Isaias, nga nagsugo sa matuod nga mga sumilimba sang iya adlaw: “Halin kamo, halin kamo, guwa gikan sa sini, indi magtandog sing mahigko nga mga butang,”—Isaias 52:11.
Busa, ang matuod nga mga Cristiano sa karon wala nagasaulog sing Paskuwa. Bisan pa ang ila tindog daw makatilingala para sa iban, ginatamod nila ang tradisyon kaangay sang pagtamod ni Jesus. Sang ginpamangkot: “Ngaa ang imo mga disipulo nagalapas sa mga tradisyon sang mga katigulangan?” sia nagsabat: “Ngaa bala ginalapas man ninyo ang kasuguan sang Dios bangod sang inyo mga tradisyon?” Kag nagdugang sia: “Ginapakawalay pulos ninyo ang pulong sang Dios bangod sang inyo mga tradisyon.”—Mateo 15:2, 3, 6.
Ang matuod nga mga Cristiano sa karon nagapakita sing paghiusa kay Jesus paagi sa pagbuhat sing “porma sang pagsimba nga matinlo kag walay dagta,” wala namusingan sing pagano nga mga tradisyon sang mga tawo.— Santiago 1:27.
[Blurb sa pahina 13]
“Ngaa man nga ginalapas ninyo ang kasuguan sang Dios bangod sang inyo tradisyon?”—Mateo 15:3