Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Ngaa Dapat Ako Mangin Tuhay?

“MABUDLAY mangin tuhay.” Amo ang siling sang isa ka Cristianong pamatan-on. Kon ikaw isa ka Cristiano, wala sing duhaduha nga nahangpan mo gid kon ano ang iya ginabatyag. Kaangay sang kalabanan nga pamatan-on, luyag mo nga maluyagan ikaw kag batunon sang iban. Ang problema amo nga ang pagbaton sa imo nagakahulugan sing pag-ilog sa iban​—paghambal, pagpamayo, kag paghulag kaangay sang imo mga katubotubo. Ang pamatan-on nga nagapangahas nga mangin tuhay mahimo nga likawan kag yagutaon sang iban.

Busa, ang mga pamatan-on sa tunga sang mga Saksi ni Jehova nagaatubang sing mabudlay nga kahimtangan. Sa simple nga hambal, subong mga Cristiano, tuhay sila sa iban nga mga pamatan-on. Indi kay may superyor sila nga panimuot ukon nagahunahuna sila nga mas maayo sila sa iban nga mga tawo. Sa baylo, bangod sang ila paghanas nahisanto sa Biblia, masami nga wala sila nagaugyon sa ila mga katubotubo kon tuhoy sa moral. Ang ila pagtamod sa patriotiko nga mga seremonya, pagsaulog sing relihioso nga mga selebrasyon, kag pag-date mahimo man nga magapatuhay sa ila kag kaugtan sila sang ila mga katubotubo.a

Ginatawag sang isa ka Saksi nga pamatan-on ang mangin tuhay subong “pinakamabudlay nga bahin sang pagka-Cristiano.” Ang isa pa ka lalaki nga pamatan-on nagasiling: “Ginatamay ka sang mga pamatan-on. Madamo nga beses nga gintawag ako nga waaywaay kag wala sing pulos.” Ang imo Cristianong mga ginikanan mahimo nga magainsister sing dugang pa nga dapat ikaw mangin tuhay indi lamang sa moral kundi sa mga butang subong sang pagpamayo, pagpamustura, kag pagpili sing musika.

Tuhay ang Katawhan sang Dios!

‘Ano ang malain kon mangin pareho ka sa iban nga mga pamatan-on?’ mahimo ipamangkot mo. Ti, kutob sa ginsuguran gid ang katawhan sang Dios kilala na nga tuhay. Sang isa ka tion, ginpili sang Dios ang dumaan nga Israel nga mangin iya “pinasahi nga pagkabutang.” (Exodo 19:5) Nagkahulugan yadto nga tuhay sila sa tanan nga iban nga katawhan. Sa Levitico 18:​3, ang Dios nagsugo: “Dili kamo maghimo suno sa mga ginahimo sa duta sang Egipto, diin nagpuyo kamo; kag dili kamo maghimo suno sa mga ginahimo sa duta sang Canaan, diin ginadala ko kamo; kag dili kamo maglakat suno sa ila mga palatukuran.”

Ang dumaan nga mga Egiptohanon kilala gid sa makapanubo nga pagsimba sa mga sapat. Ang pagtuo sa pagkadimamalatyon sang kalag nangibabaw sa ila kabuhi. Kinaandan ang incesto. Sing kaanggid, ang Canaan isa anay ka pungsod nga puno sing idolatriya, dikinaugali nga sekso, pagpaagay sing dugo, paghalad sing bata, kag pagkamakihilawason. “Dili kamo magpadagta sa bisan ano sining mga butang,” amo busa ang paandam sang Dios. “Dili kamo maghimo sang bisan ano sining mga kangil-aran.”​—Levitico 18:​24-26.

Ginsakdag ni Jehova ining laygay paagi sa isa ka Kasuguan nga nagkobre sang halos tanan nga bahin sang ila kabuhi: sang ila pagkaon (Levitico 11), sang ila mga buhat sa pagpaninlo (Deuteronomio 23:​12, 13), sang ila seksuwal nga mga buhat (Levitico 18:​6-23). Bisan gani ang ila pagpamayo kag pagpamustura napaidalom sa Kasuguan! “Dapat sila maghimo sing mga plikos sa mga sidsid sang ila mga panapton sa bug-os nila nga mga kaliwatan,” siling ni Jehova, “kag dapat nila butangan sing lubid nga asul ang plikos sa tagsa ka sidsid.” (Numeros 15:38) Ang mga lalaki obligado sa pagpatubo sing bungot kag gindumilian sa pag-utod sang ‘kilid sang ila bungot.’ (Levitico 19:​27; 21:5) Dapat sundon ining kasuguan bisan pa kon indi luyag sang isa ka Judiyo ang may plikos nga mga panapton ukon mas luyag nila ang matinlo kag nabarbasan nga hitsura.

Karon, handurawa nga ginsugo ka nga dapat ka magpatubo sing bungot kag magsuksok sing isa ka pinasahi nga panapton. Indi mo bala pagsikwayon ini subong paglalis sa imo personal nga mga kinamatarong? Apang, ang kasuguan sang Dios nagpangalagad sing isa ka importante kag mapuslanon nga katuyuan. Si Jehova nagpaathag: “Ang katuyuan amo nga mahimo madumduman ninyo kag himuon ang tanan ko nga sugo kag mangin balaan kamo sa inyo Dios. Ako amo si Jehova nga inyo Dios.” (Numeros 15:​38-41) Ang kasuguan tuhoy sa pagpamayo nangin isa ka mabaskog kag kitaon nga pahanumdom nga ang mga Judiyo tuhay​—katawhan nga napain subong balaan kay Jehova. Ang mga pagdumili sa kalan-on wala lamang nag-amlig sang ila panglawas kundi nagbulig agod punggan sila sa pagpakig-upod sa mga di-Judiyo sa pagtinipontipon ukon sa pagsimba. Ti, imposible gid ang pagpakig-upod sa isa ka pagano nga indi malapas ang isa ka bahin sang Kasuguan sang Dios. Sa amo ang Kasuguan Moisako nangin isa ka “pader” nga naghupot sa Iya katawhan nga tuhay sa iban nga mga pungsod.​—Ipaanggid ang Efeso 2:14.

Dapat Mangin Tuhay ang mga Cristiano

Ang mga Cristiano karon ‘nahilway na sa Kasuguan’ ni Moises kag may daku nga kahilwayan sa personal nga maluyagan. (Roma 7:6) Walay sapayan, ginsilingan ni Jesucristo ang iya mga sumulunod: “Indi kamo bahin sang kalibutan . . . ginpili ko kamo gikan sa kalibutan, [kag] bangod sini ang kalibutan nagadumot sa inyo.” (Juan 15:19) Wala nagasiling si Jesus nga ang mga Cristiano dapat magbiya sa planeta nga Duta. (Ipaanggid ang 1 Corinto 5:10.) Ang buot lamang niya silingon amo nga dapat sila magpain sa “kalibutan”​—ang bahin sang katawhan nga napain sa Dios. Ngaa? Bangod subong sang ginsiling sang ulihi ni apostol Juan, “ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.”​—1 Juan 5:19.

Karon binagbinaga ang pila sang mga pamatan-on nga kilala mo sa eskwelahan. Kamusta ang ila panghunahuna, ang ila paggawi, ang ila panghambal, ang ginapili nga musika ukon pagpamayo? Sa banta mo ayhan ina bala nga mga pamatan-on ginatuytuyan sang diosnon nga talaksan​—ukon ginatuytuyan bala sila sang mga talaksan nga ginpahamtang sang “dios sining sistema sang mga butang,” si Satanas nga Yawa? (2 Corinto 4:4) Kon ang matuod amo ang naulihi, ginabutang mo gid ang imo kaugalingon sa isa ka makatalagam nga kahimtangan kon nagahulag ka, nagahambal, ukon daw mahigko tulukon kaangay nila! Ang pinakakubos nga halit nga mahimo matabo amo nga ginapakalain mo ang imo pagpakilala sa imo kaugalingon subong isa ka Saksi para kay Jehova. Malain pa, mahimo nga masapwan mo ang imo kaugalingon nga nagapadaug sa malain nga mga impluwensia.

“Ang imo mga abyan may epekto gid sa imo paggawi,” baton sang isa ka lin-ay nga ginhingalanan si Kim. “Sang nagaeskwela pa ako, indi ako tanto kalig-on sa [Cristianong] kamatuoran, gani madamo ako sing kalibutanon nga mga abyan. Apang indi yadto maayo bangod nadalahig ako sa madamo sang malain nga mga butang.” Apang mahimo gihapon mahalitan ang imo kaangtanan sa Dios bisan indi ka madalahig sa serioso nga mga sala. Talupangda sing maayo ang ginasiling sang Biblia sa Santiago 4:​4: “Wala bala kamo makahibalo nga ang pagpakig-abyan sa kalibutan pagpakig-away sa Dios? Busa, ang bisan sin-o nga luyag mangin abyan sang kalibutan nagahimo sang iya kaugalingon nga kaaway sang Dios.”

Luyag mo gid bala nga basi mangin kaaway ka sang Dios? Sa pagkamatuod indi! Kon amo, athaga sing maayo nga ikaw indi bahin sang kalibutan. Apang, nagakahulugan ini nga indi lamang mga droga kag imoral nga sekso ang likawan mo.

Kon Paano Mangin Tuhay

Binagbinaga, halimbawa, ang imo luyag nga balayuon. Ang imo ginasuksok nagapadala sing mensahe kon ano ikaw, kon ano ang imo ginatiglawas, kon ano ang imo ginapatihan. Apang, indi kaangay sang kahimusan sa mga Judiyo anay, ang Cristianismo nagahatag sa imo sing daku nga kahilwayan para sa pagkaindibiduwal kag personal nga luyag. Apang, nagakahulugan bala ina nga mahimo mo sundon ang bisan ano nga estilo sang pagpamayo nga maglutaw?

Luyag anay sang isa ka Cristianong lin-ay nga sundon ang popular sadto nga pagsuksok sing gision nga delargo sa eskwelahan. Sing kinaugali, wala sing bisan sin-o ang luyag maulihi sa estilo. Apang, maalamon ang imo mga ginikanan sa pagdumili sa imo nga magsuksok sing mga estilo nga baraghal, indi desente, kahalam-utan, ukon indi maayo. Kon subong sina ang imo pagpamayo, ano nga impresyon ang ihatag mo sa iban? Natukiban ini sang isa ka lin-ay nga ginhingalanan si Jeffie sang ginpaguntingan niya ang iya buhok suno sa uso. “Nagdumdom ako nga ‘tuhay’ lamang ini tulukon, ” alimunaw niya. “Apang ginpinamangkot ako sang mga tawo, ‘Isa gid bala ikaw sa mga Saksi ni Jehova?’ kag makahuluya gid yadto.”

Balanse nga laygay ang ginahatag sa 1 Timoteo 2:​9, diin ang mga Cristiano ginapalig-on nga magpanapot sing ‘maugdang kag maligdong.’ Sa masami, mahimo ikaw mangin maugdang nga indi naman lipas sa uso. Matuod, bangod sang imo maugdang nga pagpamayo mahimo nga indi ikaw ang tawo nga maluyagan sing labi, apang makabulig ini sa imo agod mangin tuhay​—kag amo ina ang paagi agod matigayon mo ang kahamuot sang Dios!

Kamusta ang naluyagan mo nga musika? Ang madamo nga pamatan-on mahuyugon sa pagpamati sa musika samtang nagamata sila. Kon huptan nga balanse, ang musika mahimo mangin makalilipay kag makapalig-on. Apang, ginapakita sang Exodo 32:​17-22, nga ang musika makapukaw man sing malaw-ay nga mga emosyon kag kailigbon. Kag ang kalabanan sang musika karon indi bagay pamatian sang isa ka Cristiano. Halimbawa, ang rap kag heavy-metal nga musika popular, apang ang kalabanan​—kon indi man ang tanan—​sini nasentro sa imoral nga sekso, pagrebelde, kasingki, ukon sa espiritismo pa gani. Nagasunod ka bala sa iban nga mga tin-edyer sa musika nga imo ginapili, ukon may kaisog ka bala nga mangin mapilion?

Huo, kinahanglanon ang kaisog agod mangin tuhay. Kon indi mo pagtugutan ang imo mga abyan kag mga masigkabumulutho nga diktahan ikaw kon ano nga kalingawan, panghambal, ukon pagpamayo ang pilion mo, pat-od nga magapamatok sila. Si Jesus nagpaandam: “Bangod indi kamo bahin sang kalibutan, . . . ang kalibutan nagadumot sa inyo.” (Juan 15:19) Busa, ang mangin tuhay mahimo nga isa sang labing mabudlay nga mga butang nga dapat mo himuon​—apang indi ini imposible. Amo ini ang dalanon nga nagasakdag sang mga talaksan sang Dios. Nagahatag ini sa imo sing pagtahod sa kaugalingon kag sing matinlo nga konsiensia. Ang pamangkot amo, Paano ikaw makatigayon sing kaisog nga mangin tuhay? Ang amon masunod nga guwa magasabat sina nga pamangkot.

[Mga footnote]

[Mga piktyur sa pahina 18]

Ang isa ka pamatan-on nga mapaslawan nga mangin tuhay sa iya mga katubotubo nagapakalain sang iya pagpakilala nga sia isa ka Cristiano