Batikano II—Pagpakamaayo Ukon Pagpakamalaut?

TUIG 1962 sadto sa Batikano. Sa atubangan sang isa ka natingala nga obispo, ginbuksan sang papa ang bintana sang iya palasyo sa Batikano. Paagi sa sini ginpasundayag ni Papa Juan XXIII kon ano ang iya ginapaabot sa Ikaduha nga Konsilyo sang Batikano (1962-65): amo ang pagdala sing lab-as nga hangin sa Iglesia Katolika, ang pagpahanabo sing aggiornamento, isa ka pagpasibu.

Ano nga mga pagbag-o ang gindala sang konsilyo sa iglesia? Isa gihapon ini ka nagakaigo nga pamangkot, kay bisan sa karon lapnag nga ginabaisan ang Batikano II kag ang mga resulta sini.

‘Kamatuoran sa Iban nga mga Relihion’

Handum ni Papa Juan XXIII ang mga pagbag-o​—nangin maathag gid ina. Ang mga teologo nga sang nagliligad nga pila ka tuig ang ila bag-o nga mga ideya ginpakamalaut, gin-agda sa Konsilyo sang Batikano subong mga eksperto. Gin-agda man ang Ortodokso kag Protestante nga mga dignitaryo subong mga manugpanilag.

Ining bag-o nga tindog nagresulta sa isa ka daku nga pagbag-o sa mga butang tuhoy sa kahilwayan sa relihion kag konsiensia. Sa sulod sang mga siglo malig-on nga ginpakamalaut sang iglesia ining mga ideya; ginlaragway pa gani ini ni Gregory XVI, papa sang ika-19 nga siglo, subong “kabuangan.” Apang, sang 1964, ginbaton sang kalabanan sa konsilyo ang isa ka dekrito nga nagakilala nga ang tagsa ka tawo may kinamatarong sa pagpili sang iya kaugalingon nga relihion. Indi lamang ini isa ka putli kag simple nga kahilwayan, kay ang magasin nga Notre Histoire nagpaathag: “Kutob sadto, ginbaton nga ang pila ka kamatuoran sarang masapwan sa iban nga mga relihion.”

Pagkatapos sang Batikano II nagpadayon ang iglesia sa iya kapin ka matinuguton nga pagsulundan tuhoy sa iban nga mga relihion. Sa pagpasundayag sini, ginduaw ni Papa Juan Paulo II si Hari Hassan II sang Morocco, isa ka espirituwal nga lider sang mga Muslim. Ginduaw man niya ang isa ka Protestante nga simbahan kag ang isa ka sinagoga sa Roma. Madumduman sang tanan nga Katoliko ang sinapol sang 1986 sa Assissi, Italya, diin gin-agda ni Papa Juan Paulo II ang mga lider sang dalagku nga mga relihion sang kalibutan nga mangamuyo upod sa iya para sa paghidait.

Batikano II​—Isa ka Pagpakamalaut?

Para sa iban, ang makapasulhay nga “hangin” nga ginlauman ni Papa Juan XXIII daw isa ka matugnaw nga hangin. Sa pagsakdag sang ila opinyon, ginsambit nila ang isa ka bantog nga pamulongpulong nga sa diin si Papa Paulo VI, nga nagbulos kay Juan XXIII, nagsiling nga ang “aso ni Satanas” nakasulod sa simbahan. Ang libro nga La Réception de Vatican II nagpaathag nga, suno sa deklarasyon ni Pablo VI, “daw gin-angot [niya] ang kusog nga gintuga sang konsilyo sa isa ka proseso nga batok sa mga interes sang iglesia.”

Madamo nga sumilimba ang nagaugyon sa sining pagtamod. Ang isa ka surbe sining karon lang nagpakita nga halos katunga sang mga Katoliko sa Pransia ang nagahunahuna nga “ginpasobrahan sang iglesia ang mga reporma.” Ginsumbong sang mga kritiko sa Batikano II ang iglesia nga wala ini magpabilin nga matutom sa iya tradisyon kundi gindagtaan sini ang iya kaugalingon sing modernismo. Nagasiling sila nga ginsakdag sang iglesia ang mga pagbag-o nga nagtay-ug sang Nakatundan nga katilingban kag amo ang ginbangdan sang krisis sa iglesia.

Batikano II​—Isa ka Pagpakamaayo?

Para sa iban naman indi ang konsilyo ang dapat duhaduhaan. Nagasiling sila nga ang una nga mga tanda sang kahuyang sa iglesia maathag nga kitaon na bisan sa wala pa ang Batikano II. Ang matag-adlaw nga pamantalaan sang Pransia nga La Croix nagsiling: “Ang kaiwaton sang parianon kag diparianon nga mga bokasyon sa Nakatundan nga mga pungsod dapat tamdon may kaangtanan sa kabilugan nga krisis sa katilingban kag sa mga resulta sini sa Cristianong mga komunidad: Tuman kadamo nga Cristiano ang nagtugot sang ila kaugalingon nga masobrahan sa modernong mga panghunahuna kag mga ideolohiya.”

Ang iban pa gid nagapati nga ang mga pagbag-o nga ginrekomendar sang Batikano II importante. Ang isa pa ka dyurnalista sang La Croix nagsiling: “Ang isa mahimo . . . magapalibog kon ano na kuntani ang natabo sa iglesia kon nagpabilin ini nga maiyaiyahon.” Bilang katapusan, madamo nga Katoliko nga komentarista ang nagpaathag nga ang iglesia isa ka organisasyon sang dihimpit nga mga tawo, nga ini nakalampuwas sa mga krisis anay kag makalampuwas man sa sini. Si Gilles, nga ginbalikwat sa nagligad nga artikulo, naghimo sang masunod nga komento: “Sang ginpatalupangod namon ang mga problema sang iglesia, ginsugiran kami nga ang iglesia yara sa tungatunga sang krisis tuhoy sa mga tin-edyer kag nga ini magaugdaw.”

Kon bala ang Batikano II amo ang may salabton sa positibo ukon negatibo nga mga pagbag-o, may daku ini nga epekto sa mga Katoliko, subong makita pa naton sa masunod nga artikulo.

[Retrato sa Pahina 6]

Ang Ikaduha nga Konsilyo sang Batikano nagdul-ong sa mga pagbag-o kag pagkagumon

[Credit Line]

UPI/Bettmann Newsphotos