Kon ang Inyo Anak Ginaabusuhan

AGOD tapnaon ang pag-abuso, dapat ninyo ini mahibaluan kon makita ninyo ini. Sa nanuhaytuhay nga libro tuhoy sa sini nga tema, ang mga eksperto naglista sing dinosena ka palatandaan sang pag-abuso nga sarang mabantayan sang mga ginikanan. Nagalakip ini sa: mga reklamo nga masakit kon nagapangihi ukon nagapamus-on, mga impeksion sa kinatawo, mga bagras ukon mga pilaspilas sa palibot sang kinatawo, hinali nga pagpangihi sa katre, pagkadula sing gana sa pagkaon ukon iban pa nga problema sa pagkaon, daw may edad na nga panimuot sa sekso, hinali nga pagkahadlok sa mga duog subong sang eskwelahan ukon mga bahin sang balay, pagsalasala kon kaisa, sobra nga kahadlok sa pag-uba sing bayo, kahadlok sa pag-isahanon upod sa isa ka kilala nga tawo, kag paghalit sa kaugalingon.

Apang, maghalong nahanungod sa padalidali nga paghimo sing mga konklusion. Ang kalabanan sining mga sintoma wala nagakahulugan sa ila kaugalingon nga ang isa ka bata naabusuhan sa sekso. Ang tagsa sini mahimo nagakahulugan sing lain nga problema. Apang, kon makakita ikaw sing makatulublag nga mga sintoma, buksi ini nga topiko sa malulo nga paagi, ayhan ginasugdan ini paagi sa pagsiling sing subong sini: “Kon may magtandog sa imo sa makapahilas nga paagi, luyag ko nga sugiran mo ako, kag himuon ko ang tanan nga masarangan ko sa pag-amlig sa imo. Natabo na bala ini sa imo sang una?”​—Hulubaton 20:5.

Kon manugid ang imo bata nga gin-abusuhan sia sa sekso, wala sing duhaduha nga magabatyag ka sing daku nga kasubo. Apang dumduma: Daku ang mahimo sang imo reaksion sa paglandas sang bata. Ang imo bata nagapas-an sing indi masarangan nga lulan kag kinahanglan niya ikaw, upod ang imo bug-os nga kusog bilang adulto, sa paghakwat sini gikan sa iya abaga. Dayawa ang bata nga nangin maisog sia sa pagsugid sa imo sang natabo. Liwat kag liwat nga pasaliga ang bata nga himuon mo ang imo labing masarangan sa pag-aman sing proteksion; nga ang pag-abuso sala sang manug-abuso, indi sang bata; nga ang bata indi “malain”; nga ginapalangga mo ang bata.

Ang iban nga legal nga mga eksperto nagalaygay nga ireport ang pag-abuso sa mga awtoridad sa gilayon nga mahimo. Sa pila ka pungsod ginaobligar ini sang legal nga sistema. Apang sa iban nga mga duog mahimo nga ang legal nga sistema indi makapasalig nga magmadinalag-on ang kaso batok sa sini.

Apang, ano kon ang manug-abuso amo ang ginahigugma nga tiayon? Masubo hambalon, madamo nga babayi ang wala makahimo sing desidido nga aksion. Sa pagkamatuod, indi gid mahapos atubangon ang malaw-ay nga kamatuoran nga ang tiayon isa ka manug-abuso sa bata. Ang emosyonal nga mga kaangtanan, kag bisan gani ang pagsandig sa pinansial, mahimo nga mangin sobra kabaskog. Ang nahimuan sing sala nga asawa mahimo man maghunahuna nga kon maghulag sia mahimo madula sang iya bana ang iya pamilya, ang iya trabaho, kag ang iya maayo nga reputasyon.a Apang, ang kamatuoran amo nga mahimo anihon lamang niya ang iya ginsab-ug. (Galacia 6:7) Sa pihak nga bahin, ang inosente nga kabataan mahimo nga madulaan sing kapin pa kon indi sila pagpatihan kag proteksionan. Yara sa katalagman ang ila bug-os nga palaabuton. Indi kaangay sang mga adulto, wala sila sing mahimo. Ang masakit nga handumanan makahalit kag makadihon sa ila sa makapasubo nga paagi tubtob kabuhi. Sila ang nagakinahanglan kag takus sang maluluy-on nga pag-atipan.​—Ipaanggid ang Genesis 33:​13, 14.

Busa, dapat himuon sang mga ginikanan ang tagsa ka makatarunganon nga panikasog sa pag-amlig sa ila mga anak! Madamo nga responsable nga mga ginikanan ang nagapili nga pangayuon ang propesyonal nga bulig para sa gin-abusuhan nga bata. Subong sang himuon mo sa isa ka medikal nga doktor, pat-ura nga ina nga propesyonal magatahod sa inyo relihioso nga mga pagtamod.b Buligi ang inyo anak nga matukod liwat ang iya naguba nga pagtamod sa kaugalingon paagi sa dalayon nga pagpakita sang inyo gugma subong mga ginikanan.

[Mga footnote]