Ginsakdag sang Korte Suprema sang Pilipinas ang Kahilwayan sa Pagsimba
Sang koresponsal sang Magmata! sa Pilipinas
SANG Hunyo 7, 1993, samtang minilyon ka nagaeskwela nga mga Filipino nga kabataan ang nagbalik sa ila mga hulot-klasehan, ang mga Saksi ni Jehova sa tunga nila amo ang pinakamalipayon. Ngaa? Bangod sang Marso 1, 1993, antes gid lang magsira-klase sang nagligad nga tuig sang pag-eskwela, ginbaliskad sang Korte Suprema sang Pilipinas ang desisyon sang Korte Suprema sang 1959 kag ginsakdag ang kinamatarong sang mga kabataan sang mga Saksi ni Jehova sa indi pagsaludo sa bandera, pagsulit sang panumpa sang katutom, kag pag-amba sang pungsudnon nga ambahanon.
Ano ang nagdul-ong sa sining pagbalhin sing kahimtangan? Kag ano ang mga resulta sini nga desisyon para sa tanan nga nagahigugma sing kahilwayan sa Pilipinas?
Kon Ngaa Wala Nagasaludo sa Bandera ang mga Saksi ni Jehova
Nagapati ang mga Saksi ni Jehova nga ang pagsaludo sa bandera, pag-amba sang pungsudnon nga ambahanon, kag pagsulit sang panumpa sang katutom relihioso nga mga buhat. Ang ila nahanas sa Biblia nga konsiensia wala nagatugot sa ila nga makigbahin sa sinang mga buhat sang pagsimba. (Mateo 4:10; Binuhatan 5:29) Bisan diin man nga pungsod sila nagapuyo, amo ini ang ila tindog bilang pag-ilog kay Jesucristo, nga nagsiling nga ang iya mga sumulunod “indi bahin sang kalibutan, subong nga [sia] indi bahin sang kalibutan.”—Juan 17:16.
Sa amo man nga tion, ang mga Saksi ni Jehova nagapakita sing pagtahod sa mga gobierno nga ginapuy-an nila, kag nagapati sila nga kahimusan ini nga ginapahanugutan sang Dios. Gani, obligado sila sa pagtuman sa mga kasuguan sang pungsod, sa pagbayad sing mga buhis, kag sa paghatag sing nagakaigo nga pagtahod sa nagagahom nga mga opisyales. Bisan san-o indi gid sila mahimo nga makigbahin sa bisan ano nga pagrebelde batok sa bisan anong gobierno.a
Mga Rason sang Desisyon sang Korte Suprema
Ano ang mga rason nga ginhatag sang karon nga Korte Suprema tungod sa pagbaliskad sang desisyon sang 1959 nga Gerona v. Secretary of Education? Ang 1993 nga desisyon nga ginsulat ni Hukom Griño-Aquino nagsiling: “Ang ideya nga ang isa mahimo piliton nga magsaludo sa bandera, mag-amba sang pungsudnon nga ambahanon, kag magsulit sang patriotiko nga panumpa, sa tion sang flag ceremony ukon indi gani mahimo silutan paagi sa pagpahalin sa trabaho ukon pagpaguwa sa eskwelahan, wala nagahisuno sa konsiensia sang karon nga kaliwatan sang mga Filipino nga ang mga prinsipio sugod sa pagkabata gindihon sang Katilingban sang mga Katarungan nga nagagarantiya sang ila kinamatarong sa hilway nga paghambal kag hilway nga pagbuhat sang relihioso nga propesyon kag pagsimba.”
Napanilagan sang Korte nga samtang ang mga Saksi ni Jehova “wala nagapakigbahin sa obligado nga flag ceremony, wala sila nagahimo sing ‘mga buhat nga makita sang iban’ ukon sing paggawi nga makasaklaw sa ila mga kasimanwa nga nagapati sa pagpabutyag sang ila paghigugma sa pungsod paagi sa pagsunod sa flag ceremony.” Ang Korte dugang pa nga nagsiling: “Mahipos sila nga nagatindog sing tiso sa tion sang flag ceremony sa pagpakita sang ila pagtahod sa kinamatarong sadtong nagapakamaayo nga makigbahin sa solemne nga mga hitabo. . . . Sanglit wala sila nagatublag, indi nagakaigo nga paguwaon sila.”
Ginhinun-anunan man sang karon nga Korte ang pakotpakot nga ginhimo sa Gerona nga desisyon nga kon ang mga Saksi ni Jehova tugutan nga indi ilakip sa pagsaludo sa bandera nga sugo, “ang flag ceremony mangin karaan ukon ayhan himuon sang pila lamang, kag magaabot ang tion nga may mga banwahanon kita nga wala matudluan kag wala mapatudukan kag wala mapalig-on sa pagtahod sa bandera kag sa paghigugma sa pungsod, sa pagdayaw sa pungsudnon nga mga baganihan, kag sa patriotismo—isa ka makaluluoy, masubo pa gani nga sitwasyon, kag ang tanan bangod ang diutay lamang nga bahin sang populasyon sang eskwelahan namilit sang ila luyag, nangabay kag gintugutan nga indi malakip.”
Ginsabat ini sang 1993 nga desisyon sang Korte paagi sa pagsiling: “Ang sitwasyon nga makahalangawa nga ginpakotpakot sang Korte sa Gerona . . . wala matabo. Indi kami ugyon nga paagi sa indi paglakip sa mga Saksi ni Jehova sa pagsaludo sa bandera, pag-amba sang pungsudnon nga ambahanon kag pagsulit sang patriotiko nga panumpa, ining relihioso nga grupo nga ginabaton nga nagahuman sang ‘diutay lamang nga bahin sang populasyon sang eskwelahan’ makatuga sing kagamo sa aton bahin sang globo kag sa hinali magapatubas sing pungsod nga ‘wala matudluan kag wala mapatudukan kag wala mapalig-on sa pagtahod sa bandera, sa patriotrismo, sa paghigugma sa pungsod, kag sa pagdayaw sa pungsudnon nga mga baganihan.’ ”
Sang ulihi ginsambit sang karon nga Korte ang mga komento ni G. Hukom Robert Jackson sang Korte Suprema sang Estados Unidos sa 1943 nga Barnette nga kaso nga sa sini sia nagsiling: “Ang pagpati nga ang patriotismo indi magauswag kon ang patriotiko nga mga seremonya boluntaryo kag kinabubut-on sa baylo nga obligado nga rutina isa ka dimakagalanyat nga pagbulubanta sa kinaiya sang aton paggamit sang hilway nga mga hunahuna. . . . Ang kahilwayan sa indi pag-ugyon indi limitado sa mga butang nga wala sing daku nga kabilinggan. Isa lamang ina ka landong sang kahilwayan. Ang matuod nga kinaugali sang kahilwayan ginapamatud-an paagi sa kinamatarong sa indi pag-ugyon tuhoy sa mga butang nga nagatandog sang tagipusuon sang nagaluntad nga katilingban.”
Pagkatapos mahatag ining matahom nga mga punto sang kasuguan, ang nagahiusa nga desisyon sang Korte sang Pilipinas amo: “Ang mga mando sa pagpaguwa (expulsion order) nga ginpapanaug sang mga nagapamatok batok sa mga nagaapelar GINAANULAR KAG GINABALIWALA. Ang temporaryo nga mando sa pagpugong [batok sa mga awtoridad sang eskwelahan] nga ginpapanaug sini nga Korte ginhimo nga permanente.”
Ang kaupod nga Hukom nga si Isagani Cruz sa kaanggid nga opinyon nagdugang sini nga obserbasyon: “Sa akon kubos nga punto-de-vista, ang Gerona ginpasad sa sayop nga pagpati. Ang Korte nga nagpatuman sini maathag nga naapektuhan sang pagpati nga ang Estado may kinamatarong sa pagpat-od kon ano ang relihioso kag kon ano ang indi kag sa pagdikta sa indibiduwal kon ano ang mahimo kag kon ano ang indi mahimo niya nga simbahon. . . . Sa pagpatuman nga ang mga nagapetisyon makigbahin sa flag ceremony, ang Estado nagdeklarar sing ex cathedra nga wala nila ginalapas ang Biblia paagi sa pagsaludo sa bandera. Para sa akon isa ini ka dinagakaigo nga pagpasilabot sa ila relihioso nga mga pagtuluuhan, nga nagasugo sa ila sing kabaliskaran. Indi mapatpat sang Estado ang Biblia para sa ila. Wala ini sing ikasarang sa sini nga butang.”
Ang Kahulugan Para sa mga Nagahigugma sang Kahilwayan
Ang tanan nga nagahigugma sang kamatuoran pat-od gid nga nagakasadya sa sining desisyon sa pagsakdag sang kinamatarong sang hilway nga pagpili tuhoy sa relihion kag sa dikta sang konsiensia sang isa, samtang sa amo man nga tion nagapasakop sa relatibo nga awtoridad sang estado. (Roma 13:1, 2) Sa pagpangapin sa mga kinamatarong sang mga indibiduwal, ang Estado wala nagabukas sang dalan para sa kagamo kundi, sa baylo, nagaalagad sa papel nga ginsambit ni apostol Pablo sa Roma 13:5, 6, diin sia nagasiling: “Ang isa kinahanglan nga magpasakop . . . tungod sa konsiensia. Kay sa sining kabangdanan nagabayad man kamo sing mga buhis; kay sila publiko nga mga suluguon sang Dios nga nagaatipan sa sini gid nga butang.”
Ginatahod sang mga Saksi ni Jehova sa Pilipinas ang desisyon sang mga hukom sang Korte Suprema kag ginakilala nga ang katapusan nga kadayawan dapat ihatag sa aton Manunuga, nga si Jehova nga Dios.
[Mga footnote]
a Para sa detalyado nga paathag kon ngaa wala nagapakigbahin ang mga Saksi ni Jehova sa pagsaludo sa bandera, pag-amba sang pungsudnon nga mga ambahanon, kag pagsumpa sing katutom, palihug tan-awa ang brosyur nga School and Jehovah’s Witnesses, nga ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., pahina 12-16.