Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Paano Ko Mauntat ang Pagkaluyag sa Isa ka Tawo?

“BIENTE anyos ako kag isa ka bawtismado nga Saksi ni Jehova. Apang nagsugod ako sa pagpakig-date sa isa ka lalaki nga 28 anyos [ditumuluo]. Ginahigugma ko sia, kag nagapati ako nga ginahigugma man niya ako. Wala sing hinalung-ong ang akon mga ginikanan sa sini, kay nahibaluan ko nga indi sila magsugot. Sang matukiban nila ini, nasaklaw sila kag nakibot. Indi nila mahangpan kon ngaa nagkaluyag ako sa isa ka kalibutanon nga lalaki.”

Amo ang ginsulat sang isa ka Cristianong lin-ay nga tawgon naton Monique.a Masubo hambalon, nasapwan sang pila ka pamatan-on ang ila kaugalingon sa sini man nga kahimtangan​—nagasalimuang ukon nagakaluyag sa isa nga ditumuluo, isa nga indi pareho sa ila sing Cristianong mga pagtuluuhan kag mga talaksan sa moral. Ginpakita sang nauna nga artikulo sa sining mga serye (Awake sang Mayo 22, 1994) nga ina nga relasyon indi lamang makapasubo sa Dios kundi isa man ka daku nga peligro sa kalipay kag kaayuhan sang isa. Narealisar sang lin-ay nga si Ruth ini nga katunayan. “Nagkaluyag gid ako sa isa ka lalaki nga indi tumuluo,” tuad niya. “Apang, narealisar ko nga kon luyag ko mahuptan ang pinasahi nga kaangtanan kay Jehova, dapat ko bugtuon ang akon relasyon sa sini nga lalaki.”

Kon Cristiano ikaw, mahimo mo mabalikwat ang mga pulong sang Biblia sa Santiago 4:4: “Wala bala kamo makahibalo nga ang pagpakig-abyan sa kalibutan pagpakig-away sa Dios? Busa, ang bisan sin-o nga luyag mangin abyan sang kalibutan nagahimo sang iya kaugalingon nga kaaway sang Dios.” Apang, mahimo nga indi mahapos iaplikar ining mga pulong kon nagakaluyag ikaw sa isa nga ditumuluo. Sa pagkamatuod, daw indi mo masarangan ang ideya nga bugtuon ang inyo relasyon. Daw nagadugo ang imo tagipusuon. ‘Paano ko mauntat ang pagkaluyag​—ukon paghigugma​—sa iya?’ mahimo ipamangkot mo.

Si apostol Pablo nagsiling anay: “Nagakalipay gid ako sa kasuguan sang Dios suno sa akon pagkatawo sa sulod, apang makita ko sa akon mga bahin ang isa pa ka kasuguan nga nagapakig-away batok sa kasuguan sang akon hunahuna kag ginadala ako nga bihag sa kasuguan sang sala nga yara sa akon mga bahin. Kailo ako nga tawo!” (Roma 7:​22-24) Kaangay ni Pablo, mahimo nga nagaaway ang imo mga balatyagon. Apang, pila na ka Cristianong pamatan-on ang nakadaug sa sining pagpakig-away kag, ‘naagaw gikan sa kalayo’ kon sa aton pa. (Ipaanggid ang Judas 23.) Paano? Paagi sa pagbugto sang makahalalit nga mga relasyon antes mangin ulihi na ang tanan.

Pagpabulig

Si Mark, halimbawa, nagpatubo sing ginatawag niya nga “isa ka daku nga pagkaluyag” sa isa nga ditumuluo sang 14 anyos pa lang sia. Sa baylo nga mangayo sing bulig, ginlikom niya ang iya mga balatyagon. Apang nagbaskog pa ang iya gugma sa lin-ay. Wala madugay, nagatulutelepono na sia sa iya sing patago. Sang magsugod ang lin-ay sa pagtawag sa iya, amo sadto kag wala madugay nga napanagupnop sang iya mga ginikanan ang nagakatabo.

Indi paghimua ini man nga sala sa pagtinguha nga lubaron ang problema sa imo kaugalingon lamang. Ang Hulubaton 28:26 nagasiling: “Ang nagasalig sa iya kaugalingon nga tagipusuon buangbuang, apang ang nagalakat sing maalamon amo ang isa nga makaluwas.” Sa pagkamatuod, mabutang ka bala sa sini nga kahimtangan kon sa pamuno pa lang ang imo desisyon indi sala? Kon kaisa madaug sang aton mga balatyagon ang pangatarungan naton, kag kinahanglan naton ang bulig sang isa ka tawo nga makatarunganon sing pamensaron kag wala nagapadala sa balatyagon. Ang imo mga ginikanan mahimo nga amo ang yara sa maayo gid nga posisyon sa pagbulig sa imo, labi na kon sila mahinadlukon sa Dios. Mahimo gid, sila ang mas nakakilala sa imo sangsa bisan sin-o man. Naagihan nila ang mangin pamatan-on kag mahimo mahangpan nila ang imo ginabatyag. Sa Hulubaton 23:​26, ang manunulat sang Biblia nga si Solomon nagalaygay: “Anak ko, ihatag sa akon ang imo tagipusuon, kag magkalipay ang imo mga mata sa akon mga dalanon.” Ngaa indi ihatag ang imo tagipusuon sa imo mga ginikanan, kag pahibalua sila nga nagakinahanglan ikaw sing bulig?

Amo gid sina ang ginhimo sang pamatan-on nga si Jim. Nagapakig-away sia batok sa isa ka mabaskog nga pagsalimuang sa isa ka lin-ay sa eskwelahan. Sia nagsiling: “Sang ulihi nangayo ako sing bulig sa akon mga ginikanan. Amo kon ngaa nalandas ko ining mga balatyagon. Nabuligan nila ako sing daku.” Bangod naeksperiensiahan niya ang mahigugmaon nga pagsakdag sang iya mga ginikanan, amo sini ang ginalaygay ni Jim: “Kon sa akon lang indi dapat mangalag-ag ang iban nga mga pamatan-on nga Cristiano sa pagpakighambal sa ila mga ginikanan. Makigkomunikar sa ila. Mahangpan nila ikaw.”

Sa kaanggid nga kahimtangan, ginhimuslan sang isa ka pamatan-on nga si Andrew ang isa pa ka kuluhaan sing bulig. Tuhoy sa iya pagtambong sa isa ka lokal nga sirktio nga asambleya sang mga Saksi ni Jehova, sia nagsiling: “Naigo gid ako sang isa sang mga pamulongpulong. Ang manugtatap sang sirkito naghatag sing mabaskog nga laygay batok sa pagpakignobya sa mga indi Cristiano. Nahibaluan ko nga dapat ko tadlungon sa gilayon ang akon panghunahuna.” Gani ano ang iya ginhimo? Una nakighambal sia sa iya iloy, nagaisahanon lamang nga ginikanan, kag nakabenepisyo sia gikan sa iya laygay. Nian ginpalapitan man niya ang isa ka gulang sa lokal nga kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova, nga nakabulig man sing dugang sa iya. Ang mga gulang sa kongregasyon mahimo mangin “subong sang palalipdan gikan sa hangin kag isa ka palanaguan gikan sa unos” para sa mga ginasit-an. (Isaias 32:2) Ngaa indi palapitan ang isa sa ila, kag sugiri sia kon ano ang nagatublag sa imo.

Pagbugto sa Relasyon sing Bug-os

Sang matukiban sang mga ginikanan ni Mark ang iya sekreto nga relasyon, naghulag sila sa gilayon. “Ginprangka nila ako nga untatan ko ini nga relasyon,” siling ni Mark. “Ang una ko nga reaksion amo ang pagrebelde. Mabaskog kami nga nagsabtanay, kag nagpakuribong ako sa akon hulot. Apang nakamaradmad ako wala madugay, kag narealisar ko nga magkatuhay ang amon mga tulumuron. Indi magmadinalag-on ang amon relasyon.” Huo, ang pagpamalandong sa imo kahimtangan makabulig sa pagpaugdaw sang imo mga balatyagon. Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Nagaugyon bala ini nga tawo sa akon mga tulumuron, mga pagtuo, mga talaksan sa moral? Kon makasal na kami, sakdagon bala sini nga tawo ang akon mga panikasog sa pagsimba sa Dios? Nagaugyon bala ini nga tawo sa akon kakunyag para sa espirituwal nga mga butang? Sa pagkamatuod, paano magsantuanay ina nga relasyon?’​—Ipaanggid ang 2 Corinto 6:​14-18.

Apang, indi mahapos bugtuon ang relasyon sing bug-os. Si Monique, nga ginsambit sa pamuno, nagbaton: “Gintinguhaan ko sa duha ka okasyon nga bugtuon ang amon relasyon apang wala ini magmadinalag-on. Indi ko luyag nga talikdan niya ako sing bug-os. Gintinguhaan ko nga manaksi sa iya, basi pa lang batunon niya si Jehova. Nagtambong pa gani sia sa miting sang Domingo isa ka bes. Apang indi gid sia interesado kay Jehova. Narealisar ko nga ang nagakaigo nga dalanon amo ang palakton sia sing bug-os.”

Ginapahanumdom kita sini sang ginsiling ni Jesus sa Mateo 5:30. Didto nagpamulong sia nahanungod sa mga butang nga makaupang sa isa sa iya pagsulod sa Ginharian sang Dios​—mga butang nga subong ka bilidhon sa isa ka tuo nga kamot. Walay sapayan sini, si Jesus naglaygay: “Utda ini kag ihaboy. Kay kapin nga mapuslanon sa imo nga madula ang isa sang imo mga bahin sangsa ang imo bug-os nga lawas magdangat sa Gehenna [isa ka simbulo sang dayon nga kalaglagan].” Nahisanto sa sining prinsipio, may kaisog nga palapiti ang tawo nga may relasyon ikaw kag ‘ihambal ang kamatuoran.’ (Efeso 4:25) Sa isa ka publiko nga duog​—indi isahanon ukon sa isa ka romantiko nga kahimtangan​—sugiri sia sing maathag nga tapos na ang inyo relasyon. Ang lin-ay nga si Sheila naghinumdom: “Nakabulig sa akon ang paghimo sing desidido nga aksion. Wala na kami nagadungan panyaga. Wala na kami nagakitaay sa tion sang pagtuon. Maathag nga ginpamatud-an ko sa iya ang akon desisyon.” Subong man sini ka prangka ang isa ka Cristianong lin-ay nga si Pam: “Ginhambalan ko sia sang ulihi nga indi na ako paghilabtan, kag wala ko na sia pagsapaka.”

Paglandas sa Masakit nga Balatyagon

Sa tapos sina nga pagbulagay, mahimo nga magabatyag ka kaangay sang salmista nga nagsiling: “Indi ako mapahamtang, nagsiuktot ako sing tama; nagkalisod ako sa bug-os nga adlaw.” (Salmo 38:6) Kinaugali lamang ang pila ka tion sang pagbakho. Ginakilala sang Biblia nga may “tion sa paghibi.” (Manugwali 3:4) Apang indi ka dapat magbakho sing dayon. Madula lamang sa ulihi ang masakit nga balatyagon. “Huo,” baton ni Mark, “nagbakho ako matuod. Nabatyagan ini sang akon mga ginikanan, gani ginpaupod nila ako sing mas masunson pa sa iban nga Cristianong mga pamatan-on. Nakabulig gid yadto.” Si Andrew, nga ginpung-awan man sa tapos sang ila pagbulagay sang iya nobya, nagsiling: “Nakabulig sa akon ang mga gulang. Nagpakigbahin ako sing kapin sa pagbantala nga hilikuton kag nakigsuod sa pila ka Cristianong kauturan nga lalaki nga nakahangop sa akon.” Huo, magmasako sa espirituwal nga mga hilikuton. (1 Corinto 15:58) Mahimo nga makabulig man ang pila ka pisikal nga hilikuton ukon ehersisyo. Likawi ang pag-isahanon. (Hulubaton 18:1) Hunahunaa pirme ang mga butang nga makalilipay kag makapalig-on.​—Filipos 4:8.

Dumduma man nga mahamuot si Jehova sa imo maisugon nga tindog. Indi magpangalag-ag sa pagpalapit sa iya sa pangamuyo agod mangayo sing bulig kag suporta. (Salmo 55:22; 65:2) “Pirme ako nagapangamuyo,” hinumdom sang lin-ay nga si Sheila. Indi, indi mahapos bugtuon ang isa ka makahalalit nga relasyon. Si Sheila nagbaton: “Bisan pa wala na kami sing relasyon, ginapanumdom ko sia kon kaisa kag nagapamensar kon ano ang iya ginahimo. Apang dapat ikaw magpabilin sa imo pamat-od, kay nahibaluan mo nga ginapahamut-an mo si Jehova.”

[Mga footnote]

[Retrato sa Pahina 12]

Sugiri sing maathag ina nga tawo nga tapos na ang inyo relasyon