Ang Pagduaw sang Papa sa Nasyones Unidas—Ano ang Nahimo Sini?

SA IYA pagsakay sa eroplano tabok sa Atlantiko agod magpamulongpulong sa Nasyones Unidas (NU) sa Siudad sang Nueva York, nalampasan ni Papa Juan Paulo II ang 1,000,000 kilometros nga rekord sang iya pagpanglugayaw sa kalibutan. Oktubre 4, 1995 sadto, kag amo ini ang iya ika-68 nga paglakbay sa iban nga pungsod subong papa. Sing indi mapangduhaduhaan, sia nga papa ang may pinakamadamo gid nga nalakbayan sa maragtas sang Iglesia Katolika Romana.

Nag-abot sia sa New­ark In­ter­nation­al Air­port, New Jer­sey, sang isa ka maulanon nga Mierkoles, nga napalibutan sang isa sang labing mahalungon nga pagbantay nga ginahanda para sa bisan sin-o nga dungganon nga tawo. Ginbantabanta nga mga 8,000 ka opisyales sang pederal kag siudad ang gintugyanan agod maamligan ang papa. Gintawag ini sang isa ka report nga “isa ka mahalungon nga pagbantay kaangay sang isa ka nagaamlig nga alukaba,” nga nagdalahig sing mga helikopter kag scu­ba nga mga manugsalom.

Ngaa Nagduaw?

Sa iya pamulongpulong sa erport, ginhinumdom sang papa nga ang iya anay ginbuslan nga si Papa Paulo VI, naghambal sa Gen­er­al As­sem­bly sang NU nga may panawagan para sa paghidait: “Wala na sing inaway, indi na gid mag-inaway!” Ginsiling ni Juan Paulo II nga nagbalik sia “agod magpabutyag sang [iya] daku nga pagsalig nga ang mga tulumuron kag mga katuyuan nga nagdul-ong sa pagtukod sa NU mga tunga sa siglo ang nagligad kapin ka kinahanglanon karon sa isa ka kalibutan nga nagapangita sing katuyuan.”

Sa ila mga pangamuyo sang gab-i sa Sa­cred ­Heart Ca­the­dral, sa New­ark, ginpakita liwat sang papa ang iya pagsakdag sa NU, sa pagsiling: “Ining organisasyon nagaluntad para sa kaayuhan sang tawhanon nga pamilya, kag busa nagakaigo nga ang papa magahambal didto subong isa ka saksi sa mensahe sang paglaum sang Ebanghelyo.” Nagdugang sia: “Busa ang aton pangamuyo para sa paghidait isa man ka pangamuyo para sa Organisasyon sang Nasyones Unidas. Si San Francis sang Assisi . . . ginakilala subong dungganon nga mahigugmaon kag manugpasanyog sing paghidait. Dapat naton pangabayon ang iya pagsakdag para sa mga panikasog sang Nasyones Unidas para sa katarungan kag paghidait sang bug-os nga kalibutan.”

Sa iya pamulongpulong sa NU, gindayaw niya ang dimasingki nga mga pagbalhin sang politika sang 1989 sa Nasidlangan nga Europa, diin ginpasag-uli ang kahilwayan sang pila ka pungsod. Ginpalig-on niya ang “tunay nga patriotismo” subong tuhay sangsa “may latid kag eksklusibo nga nasyonalismo.” Ginsambit niya ang tuhoy sa mga inhustisya sang karon nga sistema, nga nagasiling: “Kon nagaantos ang minilyon sang katawhan gikan sa kaimulon nga nagakahulugan sing gutom, malnutrisyon, balatian, kakulang sing tinun-an, kag kahuy-anan, dapat naton . . . dumdumon sa aton kaugalingon nga wala sing bisan sin-o ang may kinamatarong sa paghingalit sa isa para sa iya kaugalingon nga kaayuhan.”

Nian nagsiling sia: “Samtang ginaatubang naton ining makakulugmat nga mga hangkat, paano naton mahimo nga indi pagkilalahon ang papel sang Organisasyon sang Nasyones Unidas?” Nagsiling sia nga ang NU dapat nga “mangin sentro sang moral nga indi mahuya magpalapit ang tanan nga pungsod sang kalibutan.” Ginpadaku niya nga importante sakdagon “ang paghiusa sang bug-os tawhanon nga pamilya.”

Matuod nga Paghidait​—⁠Gikan sa Ano nga Tuburan?

Sing indi maduhaduhaan, nagpabutyag sia sing madamong dungganon nga sentimiento. Apang, sa iya malawig nga pamulongpulong, ginpatalupangod gid bala niya sa mga lider sang kalibutan ang solusyon sang Dios sa mga problema sang katawhan​—⁠ang pagginahom sang iya Ginharian paagi kay Cristo Jesus? (Mateo 6:​10) Wala gid. Sa katunayan, wala gid niya ginkutlo ang Biblia sa iya pamulongpulong sa NU. Sa kabaliskaran, ginsiling niya nga “paagi sa bulig sang bugay sang Dios, makatukod kita sa masunod nga siglo kag milenyo sang isa ka sibilisasyon nga nagakabagay sa tawhanon nga persona, isa ka matuod nga ­kultura nga may kahilwayan.” Para sa mga estudyante sang Biblia, inang sentimiento mahimo nagasulit sang kaanggid nga sentimiento nga ginbungat sang mga tawo sa dumaan nga Babel kapin sa 4,000 ka tuig na ang nagligad, nga nagdumdom nga mahimo mahiusa nila ang katawhan paagi sa tawhanon nga ikasarang. “Kari! Magtukod kita sing isa ka siudad kag isa ka torre nga ang iya ukbong maglambot sa mga langit, kag maghimo kita sa aton sing ngalan.” (Genesis 11:⁠4) Gani, gikan sa sining pagtamod, ang tawhanon nga mga lider sang politika nga nagarepresentar sa NU, amo ang magatukod sing isa ka bag-ong sibilisasyon nga napasad sa kahilwayan.

Apang ano ang ginatagna sang Biblia tuhoy sa palaabuton sang politikanhon nga mga panguluhan sang tawo kag sang NU mismo? Ang mga tulun-an sang Daniel kag Bugna nagahatag sing isa ka maathag nga palanan-awon sang palaabuton nga nagahulat sa ila. Gintagna ni Daniel nga sa katapusan nga mga adlaw, ang Dios magatukod sing pagginahom sang iya Ginharian, kaangay sang isa ka daku nga bato nga ‘indi gintiphag sang tawhanon nga mga kamot.’ Ano ang himuon sini? “Kag sa mga adlaw sadto nga mga hari magapatindog ang Dios sang langit sing ginharian nga dili gid malaglag. . . . Dugmukon sini kag papason ini tanan nga ginharian kag ini magapadayon tubtob sa tion nga walay latid.” Ang mga panguluhan sang tawo pagabayluhan sing isa ka matarong nga pagginahom para sa tanan nga katawhan.​—⁠Daniel 2:​44, 45.

Ano ang madangatan sang NU? Ginalaragway sang Bugna kapitulo 17 nga ang NU (kag ang iya wala magdugay nga ginbuslan, ang Liga de Nasyones) subong isa ka mapula sing duag nga sapat nga mapintas nga “magakadto sa kalaglagan.” (Bugna 17:⁠8)a Ang matuod nga paghidait nga paluntaron ni Jehova indi magahalin sa dihimpit tawhanon nga pagdumalahan, bisan pa kon daw ano ka sinsero ang mga sumalakdag sini. Ang matuod nga paghidait magakari paagi sa ginsaad nga Ginharian sang Dios, sa mga kamot sang ginbanhaw nga si Cristo Jesus sa kalangitan. Ini amo ang sadsaran para sa katumanan sang saad sang Dios sa Bugna 21:​3, 4: “Yari karon! Ang kayangkayang sang Dios upod sa mga tawo, kag magapuyo sia kaupod nila, kag sila mangin iya katawhan. Kag ang Dios gid magaupod sa ila. Kag pahiran niya ang tagsa ka luha sa mga mata nila, kag wala na sing kamatayon, ukon kalisod ukon paghibi ukon kasakit pa. Ang nahaunang mga butang nagtaliwan.”

Ang Pagduaw​—⁠Daw Ano ka Daku ang Epekto?

Sang ginsambit sang papa ang Biblia sa iya mga pamulongpulong, napalig-on bala ang debotado nga mga Katoliko sa pagkuha sang ila mga Biblia kag tan-awon ang mga reperensia? Ang katunayan amo nga ang kalabanan wala gani magdala sing Biblia. Talagsa lang nagsambit ang papa sing espesipiko nga teksto agod mangin mahapos para sa tumalambong nga basahon ang Biblia.

Ang isa ka halimbawa sini amo sang nagpamulong sia sa 83,000 sa ­Giant Sta­di­um, New Jersey, kag nagsiling: “Hulaton naton ang pagbalik sang Ginuo subong hukom sang mga buhi kag sang mga patay. Hulaton naton ang iya pagbalik sa himaya, ang pagkari sang ginharian sang Dios sa iya bug-os nga kasangkaron. Amo ina ang masami nga pangagda sang salmo: ‘Hulata ang Ginuo nga may kaisog; magpakabakod ang imo tagipusuon, kag hulata ang Ginuo.’ ” Apang diin nga teksto ang iya ginkutlo sa salmo? Kag sin-o nga Ginuo ang iya ginpatuhuyan​—⁠si Jesus ukon ang Dios? (Ipaanggid ang Salmo 110:⁠1.) Suno sa pamantalaan sang Vatican, L’Osservatore Romano, ginbalikwat niya ang Salmo 27:​14, nga mas maathag nga mabasa: “Maglaum ka kay Yahweh, magpakabakod, magpakaisog ang imo tagipusuon, maglaum ka kay Yahweh.” (The Jerusalem Bible) Huo, dapat naton ipahamtang ang aton paglaum kay Yahweh, ukon Jehova, ang Dios ni Ginuong Jesus.​—⁠Juan 20:⁠17.

Sa bug-os nga maragtas, ginpasanyog bala sang klero kag mga lider sang Katoliko ang paghidait sa tunga sang mga pungsod? Nakabulig bala ang panudlo sang mga Katoliko sa paglubad sang mga pagbanggianay sa ulot sang etniko, rasa kag tribo? Ang pagpamatay sang 1994 sa Rwan­da, sidlangan-sentral nga Aprika, kag ang madugo nga inaway sang nagligad nga tinuig sa pungsod sang anay Yu­go­sla­via nagalaragway tanan nga ang relihioso nga mga pagtuluuhan napaslawan sa pagdula sing tudok nga kaugot kag pagdampigdampig nga yara sa tawhanon nga tagipusuon. Ang salimpapaw nga pagkumpisar kada semana ukon ang regular nga pagtambong sa Misa indi makapabalhin sa panghunahuna kag paggawi sang mga tawo. Dapat mabaskog ang impluwensia, isa nga matigayon lamang kon ang Pulong sang Dios ginatugutan nga manalupsop sa tagipusuon kag hunahuna sang tumuluo.

Ang pagbag-o sa paggawi sang isa ka matuod nga Cristiano ginapasad, indi sa emosyonal nga reaksion nga ginapautwas sang relihiosong ritwal kundi sa makatarunganon nga paghangop sa kabubut-on sang Dios para sa tagsa ka indibiduwal. Si apostol Pablo nagsiling: “Dili magpauyon sa kalibutan sa palibot ninyo, kundi magbalhin kamo, paagi sa pagbag-o sang inyo painuino. Amo lamang ini ang paagi nga matukiban ang kabubut-on sang Dios kag mahibaluan kon ano ang maayo, kon ano ang luyag sang Dios, kon ano ang himpit nga butang nga himuon.” (Roma 12:​1, 2, JB) Matigayon ining bag-o nga paggawi paagi sa pagtuon sa Pulong sang Dios nga nagadul-ong sa sibu nga ihibalo sang iya kabubut-on. Nagatuga ini sing isa ka espirituwal nga kusog nga nagapahulag sang hunahuna kag nagaresulta sa Cristianong paggawi.​—⁠Efeso 4:23; Colosas 1:​9, 10.

Ang Simbahan Yara Bala sa “Makatalagam nga Ginsang-an”?

Ginlaragway sang Espanyol nga pamantalaan nga El Pais si Papa Juan Paulo II subong may “pinasahi nga pangganyat” para sa isa ka tawo nga nagaedad sing 75 anyos, kag gintawag sia sang isa ka pamantalaan sa E.U. nga “may pinasahi nga kinaadman sa patag sang media.” Batid sia makighisugot sa mga mamantala kag magpauyon sa kadam-an kag sa ila kabataan. Sa iya paglakbay may kalantip nga ginatiglawas niya ang Balaan nga Sede sa Siudad sang Batikano. Bisan pa ang Batikano opisyal nga ginakilala sa NU, ang pagpakamaayo sang papa sa sinang organisasyon indi magapasalig sing pagpakamaayo ni Jehova nga Dios.

Nanuhaytuhay ang mga reaksion sa pagduaw sang papa. Madamong Katoliko nga nakabaton sing tiket para sa Misa nga ginhiwat sa guwa ang napalig-on. Apang, gintamod sing negatibo sang pila ka Katolikong lider ang pagduaw kag ang posible nga mga epekto sini. Ginbalikwat sang The New York Times si Tim­othy B. Ra­gan, presidente sang Cath­o­lic Na­tion­al Cen­ter para sa Pas­to­ral Leader­ship, subong nagasiling nga “ang pagduaw sang Papa wala makahatag sing higayon nga mabinagbinag ang pila ka isyu. Bisan pa ang pagduaw ‘makapalig-on kag isa ka daku nga kahigayunan para sa madamo nga tawo bangod ginhiwat niya ang misa sa publiko,’ ” para sa madamong lider sang Katoliko ini “wala [makahatag] sing higayon nga pamatian sila sang papa kag wala sing kahimusan para sa paghambalanay.” Ginbatyag sang madamo nga Katoliko nga sa mga isyu subong sang selibasiya, pagpugong sa pagpamata, kag pagbulagay, ginapilit sila nga mamati lang sa papa.

Ginabaton sang pila ka Katolikong awtoridad, nga “ang simbahan yara sa makatalagam nga ginsang-an,” kag ginakahadlukan nila nga madamo nga Katoliko, “labi na ang mga pamatan-on, ang nagakadulaan sing isa ka maathag nga paghangop kon ano ang kahulugan sang mangin Katoliko.” Si ­James Hitch­cock, isa ka dumaan nga Katoliko, “nagatamod sa problema subong isa ka malaglagon nga cold ­war sa ulot sang konserbatibo nga hirarkiya kag sang liberal nga ‘pagdumala sang iban nga mga pari.’ ”

Kon paano ang pagduaw sang papa makaapekto sa krisis sa mga may ranggo sa simbahan, ginpaathag ni Hitch­cock: “Nag-abot sia diri, ginpadunggan sia, nagpauli sia​—⁠kag wala sia sing nahimuan. Para sa akon makapalaslaw ang resulta.” Nawasi gid sang papa ang kahigayunan nga sugiran ang politikal nga mga lider sa NU kon sa diin masapwan ang tuburan sang matuod nga paghidait.

Bisan pa ginpadaku sang Karta sang NU kag sang propaganda sang katawhan ang tulumuron nga “paghidait kag kalig-unan,” dili magpalimbong. Ang Biblia nagapaandam: “Kon magsiling sila: ‘Paghidait kag kalig-unan!’ nian sa hinali ang kalaglagan magaabot sa ila subong nga ang kasakit sa pag-anak nagaabot sa babayi nga nagadala; kag indi sila nga mas-a makalikaw.” (1 Tesalonica 5:⁠3) Ang matuod nga paghidait kag kalig-unan magaabot lamang paagi sa kabubut-on sang Dios kag sa iya padugi​—⁠indi paagi sa NU kundi paagi sa pagginahom sang iya Ginharian.

[Footnote]

[Picture Credit Line sa pahina 22]

Mga retrato sang UN