Ang Nagabag-o nga mga Panimuot Nagapautwas sing Bag-o nga mga Pamangkot
“SEKSUWAL NGA PAGBAG-O,” “sexplosion,” “moral revolution.” Ginapahayag sinang mga tinaga ang bag-o nga mga panimuot tuhoy sa seksuwalidad, ilabi na sa tungatunga nga bahin sang katuigan 1960 kag pagkatapos sini. Madamo ang nagbaton sa eslogan nga “hilway nga paghuliray,” nga nagapakilala sing isa ka estilo sang kabuhi diin ginasikway sang mga indibiduwal ang pagpakasal kag ang pagkaulay.
Ang ginsiling sang awtor nga si Ernest Hemingway nga, “Ang butang nga moral amo ang nagahatag sa imo sing maayong pamatyag sa tapos mo mahimo ini kag ang butang nga imoral amo ang nagahatag sa imo sing malain nga pamatyag sa tapos sini,” mahimo nga amo ang nagapabutyag sa panimuot sang mga tawo nga nabihag sa mga saad sang seksuwal nga kahilwayan kag kaayawan. Ang pagbaton sa sining pilosopiya nagapakamatarong sa malip-ot lamang nga seksuwal nga relasyon upod sa lainlain nga tawo nga ginagamit sang mga indibiduwal, babayi kag lalaki, sa pag-eksperimento sang ila kaugalingon nga seksuwalidad. Ang “pagpaayaw” sa sekso wala sing limitasyon. Ang kontraseptibo nga pildora, nga ginpakilala sadto man nga dekada, nagpalapnag sa wala sing pagpugong nga pag-eksperimento sa sekso.
Walay sapayan, ang AIDS kag ang iban pa sang ginapaliton sang sekso nga mga balatian amo ang nangin resulta sining malaw-ay nga estilo sang kabuhi. Naapektuhan ang seksuwal nga mga panimuot sang lugak nga kaliwatan. Sang nagligad nga pila ka tuig, ang Time nga magasin nagpaguwa sing isa ka ulong dinalan “Ang Sekso sa Dekada 1980—Natapos Na ang Pagbag-o.” Ini nga pahibalo ginpasad sa lapnag ginapaliton sang sekso nga mga balatian nga nag-apektar sa madamo nga Amerikano. Sa karon, ang kabug-usan nga kadamuon sang nagabalatian sing AIDS sa bug-os nga kalibutan naglab-ot sa makahalawhaw nga kadamuon nga malapit sa 30 ka milyon!
Ang kahadlok sa ginpaliton sang sekso nga mga balatian nagpahulag sing dugang nga pagbag-o sa panimuot sang madamo tuhoy sa malip-ot lamang nga seksuwal nga mga relasyon. Ang 1992 nga guwa sang US, isa ka magasin sa kalingawan, nga nagareport tuhoy sa isa ka surbe nga ginhimo sang gobierno, nagsiling: “Mga 6.8 milyones ka diminyo nga babayi ang nagbag-o sang ila panimuot sa sekso bangod sang kahadlok sa AIDS kag sa iban pa ginapaliton sang sekso nga mga balatian.” Suno sa artikulo, ang mensahe maathag: “Ang sekso isa ka serioso nga butang. Makatalagam ini.”
Paano naapektuhan sining makahalapay nga mga dekada ang mga panimuot tuhoy sa seksuwal nga mga relasyon? May natun-an bala nga mga leksion gikan sa pataka nga pagpatuyang sa pagpakigsekso sa kay bisan sin-o sining karon lang nga mga dekada kag gikan sa makapasubo nga mga katunayan sang ginapaliton sang sekso nga mga balatian sang dekada 1980? Ang pagtudlo sang edukasyon sa sekso sa publiko nga mga eskwelahan nakabulig bala sa pamatan-on nga mga lalaki kag mga babayi nga malandas sing madinalag-on ang ila seksuwalidad? Ano ang pinakamaayo nga paagi agod malubad ang problema tuhoy sa nagabag-o karon nga mga panimuot sa seksuwal nga paggawi?