Ang Tumandok nga mga Amerikano kag ang Biblia

SUGOD sang ginsalakay sang mga taga-Europa ang Amerika, madamo ang nagtinguha nga tudluan ang Tumandok nga mga Amerikano sang Biblia.

Sugod sang ika-17 nga siglo, nabadbad ang kompleto nga Biblia sa anom ka lenguahe sang mga Indian sa Naaminhan nga Amerika. Ang una amo ang Biblia ni John Eliot nga gin-imprinta sang 1663 para sa mga Indian sang Massachusett malapit sa Boston kag Roxbury, Massachusetts. Nagasulat sa Encyclopedia of North American Indians, si Harvey Markowitz nagasiling: “Bisan pa madamo nga istoryador karon ang nagapangduhaduha sa pagkasinsero sang kalabanan nga mga kolonista sa pagpakigbahin sa [isa ka] kasugtanan [amo ang, “‘sibilisahon’ ang Bag-ong Kalibutan nga mga ‘nitibo’”], ang kinse ka tuig nga pagpangabudlay sing lakas ni Eliot sa pagtuon sa lenguahe nga Massachusett kag sa paghimo sang pagpanigbato para sa pagbadbad sang Biblia nagapamatuod sini. Gintamod ni Eliot ining mabudlay nga hilikuton subong isa ka ‘sagrado kag balaan nga hilikuton, nga dapat tamdon nga may kahadlok, paghalong, kag pagtahod.’”

Bisan nga ginbadbad sa mga lenguahe sang Tumandok nga mga Amerikano ang pila ka bahin sang Biblia, duha ka gatos ka tuig ang ginkinahanglan antes mabalhag ang masunod nga kompleto nga Biblia, isa ka bersion sa Nakatundan nga Cree (1862) sang tumalapu sang British and Foreign Bible Society. Nagsunod gilayon ang iban pa nga mga badbad: Eastern Arctic Inuit (1871); Dakota, ukon Eastern Sioux (1880); kag Gwich’in, isa ka subarctic nga lenguahe sang mga Amerikano (1898).

Ang pinakabag-o nga kompleto nga Biblia amo ang Navajo nga badbad, nga ginbalhag sang 1985 pagkatapos sang 41 ka tuig nga paghanda kag pagbinuligay sang duha ka sosiedad sang Biblia. Sa karon may mga bahin na sang Hebreo kag Griegong Kasulatan sa dimagkubos 46 ka Indian nga mga lenguahe.

Sin-o ang Nanguna?

Si Markowitz nagasiling: “Talalupangdon . . . nga ang hilikuton sa pagbadbad sang Biblia mga pagpanikasog kalabanan sang mga Protestante.” Ang amo gihapon nga manunulat padayon nga nagasiling nga antes sang Ikaduha nga Konseho sang Batikano (1962), ang Iglesia Katolika “wala magpalig-on nga ipanagtag ang Biblia sa mga lego, sa pagpati nga ang mga sumilimba kulang sing nagakaigo nga . . . paghanas agod mahangpan sing husto ang mga teksto sang Biblia.”

Nadalahig sa karon ang nagkalainlain nga mga sosiedad sang Biblia sa dimagkubos 20 ka proyekto sang pagbadbad sa mga lenguahe sang Tumandok nga mga Amerikano sang Naaminhan nga Amerika, lakip ang Cheyenne, Havasupai, Micmac, kag Zuni. Ginahanda ang isa ka bag-o nga badbad sang Griegong Kasulatan para sa Navajo nga pungsod. Ang iban pa nga mga badbad ginahanda para sa mga Indian sang Sentral kag Nabagatnan nga Amerika.

Ang mga Saksi ni Jehova indi katapo sang bisan anong Protestante nga organisasyon. Apang aktibo sila sa tunga sang Tumandok nga mga Amerikano, kag ang resulta madamo nga Tumandok nga mga Amerikano ang nagabaton sang mga kamatuoran sang Biblia tuhoy sa “bag-ong langit kag bag-ong duta,” nga sa diin magapuyo ang pagkamatarong. (2 Pedro 3:13) Ang mga Saksi nagagamit sing mga Biblia nga matigayon karon sa tumandok nga mga lenguahe sang Amerika. Nagagamit man sila sing mga literatura sa Biblia nga ginbadbad sang Watch Tower Society sa pila ka hambal sang Tumandok nga mga Amerikano, lakip ang Aymara, Cree, Dakota, Guarani, Inuktitut, Iroquois, Navajo, Quechua, kag siam pa nga lenguahe.—Tan-awa ang Awake! sang Septiembre 8, 1996.

[Laragway sa pahina 29]

Ang “Jehova” makit-an sa Salmo 68:4 sa Navajo nga Biblia