Isa ka Tumalagsahon nga Pagbag-o Para sa Kaayuhan

“Ang kalibutan sang 1900 nagasulod pa lang sa isa sang labing tumalagsahon nga mga panag-on sang pagbag-o sa maragtas sang tawo. Ang daan nga kahimusan nagahatag sang dalan sa isa nga bag-o.” —The Times Atlas of the 20th Century.

SANG maaga nga bahin sang ika-20 nga siglo, “ang kalibutan nagsulod sa isa ka dag-on sang tumalagsahon nga kagamo kag kasingki,” siling sang ginsambit-sa-ibabaw nga atlas. Nakita sining siglo ang mas madamo nga inaway sangsa iban pa nga siglo, kag kapin sa 100 milyones ang napatay.

Sini nga dag-on, mas madamo nga sibilyan sangsa nagligad ang napatay sa mga inaway. Sa Bug-os Kalibutan nga Inaway I, 15 porsiento sang napatay mga sibilyan. Apang sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, mas madamo nga sibilyan ang napatay sangsa mga soldado sa iban nga mga pungsod. Sa minilyon nga napatay sa mga inaway sugod sadto, ang kalabanan mga sibilyan. Gintuman sini tanan nga kasingki ang tagna sang Biblia tuhoy sa nagasakay sa “kabayo nga pula nga luto,” nga “gintugutan sa pagkuha sang paghidait sa duta.”—Bugna 6:3, 4; Mateo 24:3-7.

Pagbag-o sa mga Prinsipio

Gintuman sang ika-20 nga siglo ang tagna sa 2 Timoteo 3:1-5, nga nagasiling: “Sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan. Kay ang mga tawo mangin mga mahigugmaon sang kaugalingon, mga mahigugmaon sang kuwarta, mga bugalon, mga palabilabihon, mga mapasipalahon, mga malalison sa mga ginikanan, mga di-mapinasalamaton, mga di-matutom, mga wala sing kinaugali nga gugma, mga indi tampad sa bisan anong kasugtanan, mga mapatupatuon, mga wala sing pagpugong sa kaugalingon, mga mabangis, mga wala sing gugma sa kaayuhan, mga maluib, mga matig-a sing ulo, mga nagahabok sa pagpadayaw, mga mahigugmaon sa kinasadya sa baylo sang sa Dios, nga may dagway sang diosnon nga debosyon apang nagapanghiwala sang gahom sini.”

Sa isa ka kasangkaron, pirme nga ginpakita sang di-himpit nga mga tawo ini nga mga kinaiya. Sang ika-20 nga siglo, ini nga mga panimuot naglubha kag naglapnag. Ang mga tawo nga naggawi sang ila kaugalingon sa ginlaragway-sa-ibabaw nga mga paagi ginkabig anay nga makahalalit-sa-katilingban—kon indi man bug-os nga malaut. Karon bisan ang mga tawo nga “may dagway sang diosnon nga debosyon” nagatamod sining mga paggawi subong normal lamang.

Sang isa ka tion ang pagpuy-anay sang duha ka tawo nga indi kasal ginkabig anay sang relihioso nga mga tawo nga malaw-ay gid katama. Ang mangin iloy nga indi kasal ginkabig subong makahuluya, subong man ang mga relasyon sang mga homoseksuwal. Para sa kalabanan nga mga tawo ang mga aborsion indi gid maayo, kag amo man ang diborsio. Ang pagdaya sa negosyo ginapakamalaut. Apang karon, suno sa ginsiling sang isa ka tiliman-an, “ang tanan tugot.” Ngaa? Ang isa ka rason amo, “ginapaayawan sini ang pagkamaiyaiyahon sang isa nga indi luyag nga hambalan sang iban kon ano ang indi dapat himuon.”

Ang pagtalikod sa mataas nga mga talaksan sang maayong pamatasan sa sining siglo ginbangdan sang pagbag-o sang mga prioridad. Ang The Times Atlas of the 20th Century nagpaathag: “Sang 1900 wala gintakus sang mga pungsod kag sang mga indibiduwal ang ila kabilihanan paagi sa kuwarta. . . . Sang talipuspusan sang siglo gintakus sang mga pungsod ang ila kadalag-an sa halos ekonomiko nga paagi. . . . May kaanggid man nga pagbag-o sa kon ano ang panghunahuna sang mga tawo sa manggad.” Sa karon ang lapnag nga sugal nagapadaku sang gugma sa kuwarta, samtang ginapalig-on sang radyo, telebisyon, sine, kag video ang materyal nga mga handum. Bisan ang mga game show kag mga paindis-indis sa pasayod nagahatag sing mensahe nga ang kuwarta, kon indi man ang pinakaimportante nga butang, amo sa di-magkubos ang halos pinakaimportante nga butang.

Magkaupod Apang Maglayuay

Sang pagsugod sang ika-20 nga siglo, ang kalabanan nga mga tawo nagapuyo sa uma. Ginakunokuno nga sa maaga nga bahin sang ika-21 nga siglo, kapin sa katunga sang populasyon ang magapuyo sa mga siudad. Ang libro nga 5000 Days to Save the Planet nagsiling: “Ang hilikuton nga hatagan sing desente nga talaksan sang pagkabuhi ang mga tagasiudad sa karon, wala labot ang palaabuton nga mga kaliwatan, daw indi gid malubad nga mga problema.” Ang magasin sang NU nga World Health nagkomento: “Nagadamo ang mga tawo sa kalibutan nga nagapuyo sa siudad. . . . Ginatos ka milyon . . . ang nagapuyo karon sa mga kahimtangan nga makahalalit sa ila panglawas kag makatalagam pa gani sa ila kabuhi.”

Daw indi gid nagakaigo nga samtang nagaupod sing suod sa mga siudad, ang mga tawo nagalayuay man! Ang mga telebisyon, mga telepono, kag Internet, lakip ang pagpamalaklon paagi sa isa ka sistema subong sang kompyuter ukon telebisyon kag telepono, bisan pa mapuslanon, nagalikaw sang atubangay nga mga kaangtanan. Busa ang Aleman nga pamantalaan nga Berliner Zeitung naghinakop: “Ang ika-20 nga siglo indi lamang siglo sang sobra nga populasyon. Siglo man ini sang kasubo.”

Nagadul-ong ini sa mga trahedya subong sang isa nga natabo sa Hamburg, Alemanya, diin isa ka bangkay sang tawo ang nasalapuan sa iya apartment lima ka tuig sa tapos sia mapatay! “Wala man lang sing isa nga nahidlaw sa iya, bisan mga himata ni mga kaingod ni mga awtoridad,” siling sang Der Spiegel, nga nagdugang: “Para sa madamo nga banwahanon nagalaragway ini kon daw ano ka makakulugmat ang kinaandan nga indi pagkilal-anay kag kakulang sing sosyal nga pagpakig-angot sa daku nga siudad.”

Indi lamang siensia kag teknolohiya ang mabasol sa sining makapahanusbo nga mga kahimtangan. Mga tawo mismo ang mabasol. Ini nga siglo nagpatubas sing mas madamo nga tawo sangsa nagligad nga “mga mahigugmaon sang kaugalingon, mga mahigugmaon sang kuwarta, . . . mga di-mapinasalamaton, . . . mga wala sing kinaugali nga gugma, mga indi tampad sa bisan anong kasugtanan, . . . mga wala sing gugma sa kaayuhan, . . . mga mahigugmaon sa kinasadya sa baylo sang sa Dios.”—2 Timoteo 3:1-5.

1914, Isa ka Tumalagsahon nga Tuig

Suno kay Winston Churchill, “ang pagsugod sang ikabeinte nga siglo daw masanag kag malinong.” Madamo ang naghunahuna nga mangin isa ini ka dag-on nga may di-matupungan nga paghidait kag kabuganaan. Apang, sang 1905 ang Watch Tower sang Septiembre 1 nagpaandam: “May madamo pa nga inaway sa dili madugay,” nagsiling man nga “ang daku nga kapahamakan” magasugod sa 1914.

Sa katunayan, sadto pa sang 1879, ginpatalupangod na sina nga publikasyon ang 1914 subong isa ka importante nga petsa. Sang ulihi nga tinuig nagsiling ini nga gintudlo sang mga tagna sang Biblia sa tulun-an ni Daniel ina nga petsa subong ang tion nga ang Ginharian sang Dios gintukod sa langit. (Mateo 6:10) Samtang ang 1914 indi ang tion nga ang Ginharian nagkontrol sing bug-os sang mga hilikuton sa duta, amo yadto ang tion nga nagsugod ini sa paggahom.

Ang Biblia nagtagna: “Sa mga adlaw sadto nga mga hari [nga nagaluntad sa tion naton] ang Dios sang langit magapatindog sing ginharian [sa langit] nga indi gid malaglag.” (Daniel 2:44) Yadto nga Ginharian, nga si Cristo ang Hari, nagsugod sa pagtipon diri sa duta sang mahinadlukon-sa-Dios nga katawhan nga luyag mangin mga sakop sini.—Isaias 2:2-4; Mateo 24:14; Bugna 7:9-15.

Dungan sa kon ano ang natabo sa langit, nakita sang 1914 ang pagsugod sang “katapusan nga mga adlaw,” ang pagsugod sang isa ka panag-on sang tion nga matapos sa paglaglag sa sistema sang mga butang nga nagaluntad karon. Si Jesus nagtagna nga ang pagsugod sini nga panag-on sang tion makilal-an paagi sa bug-os kalibutan nga mga inaway, mga kakulang sing pagkaon, mga epidemia sang balatian, makahalapay nga mga linog, kag dugang nga pagkamalinapason subong man sang pagbugnaw sang gugma sang katawhan sa Dios kag sa tawo. Ining tanan nga butang, siling niya, magapakilala sang “pamuno sang mga kasakit.”—Mateo 24:3-12.

Isa ka Bug-os nga Bag-ong Kalibutan sa Dili Madugay

Otsenta’y singko ka tuig na kita karon nga yara sa “katapusan nga mga adlaw,” kag madasig kita nga nagahilapit sa katapusan sining karon indi makaalayaw nga sistema sang mga butang. Sa dili madugay ang Ginharian sang Dios, sa idalom ni Cristo, ‘magadugmok kag magapapas sining tanan nga ginharian [nga nagaluntad karon], kag magapadayon ini tubtob sa walay katubtuban.’—Daniel 2:44; 2 Pedro 3:10-13.

Huo, papason sang Dios ang kalautan sa duta kag pasudlon ang matarong-sing-tagipusuon nga katawhan sa isa ka bug-os nga bag-ong kalibutan. “Ang mga matadlong amo ang magapuyo sa duta, kag ang di-salawayon amo ang magapabilin sa sini. Kon tuhoy sa mga malauton, utdon sila gikan mismo sa duta.”—Hulubaton 2:21, 22.

Daw ano ka makalilipay nga mensahe—isa gid nga takus ibantala sa tanan nga lugar! Lubaron sa dili madugay sang Ginharian sang Dios ang mga problema nga ginpalala lamang sang ika-20 nga siglo: inaway, kaimulon, balatian, inhustisya, pagdumot, pagkapanatiko, pagkawalay palamugnan, krimen, kasubo, kamatayon.—Tan-awa ang Salmo 37:10, 11; 46:8, 9; 72:12-14, 16; Isaias 2:4; 11:3-5; 25:6, 8; 33:24; 65:21-23; Juan 5:28, 29; Bugna 21:3, 4.

Ang paglaum bala nga magkabuhi sing dayon sa matarong nga kalibutan nga may di-malaragway nga kalipay makagalanyat sa imo? Mangabay sing dugang nga impormasyon sa mga Saksi ni Jehova. Ipakita nila sa imo sa imo mismo kopya sang Biblia nga ang importante gid nga mga tuig sang pagbag-o nga nagpakilala sa ika-20 nga siglo matapos sa dili madugay kag sa tapos sini maagom mo ang wala katapusan nga mga pagpakamaayo!

[Laragway sa pahina 10]

Isa ka bug-os nga bag-ong kalibutan sa dili madugay