Makaparepresko nga Ilimnon Halin sa Tumalagsahon nga Tanom
SUNO SA MANUNULAT SANG MAGMATA! SA NIGER
LUYAG mo bala ang mabugnaw nga ilimnon sa mainit nga adlaw? Madamong pamilya sa Katundan nga Aprika ang nanamian sa makaparepresko nga ilimnon nga masili sing duag, manamit, makapapagros, kag barato lang—kag, ginhimo ini halin sa isa ka tanom. Ginatawag nga bissap ini nga ilimnon, kag ang nagapamulak nga tanom nga ginkuhaan sini amo ang roselle (isa ka sahi sang tapulanga) sa tropikal nga duog. Ini nga tanom nagataas sing duha ka metro ukon kapin pa. Nagapamuhi ini sa lainlain nga rehiyon sa kalibutan apang ilabi na sa mga pungsod nga mas mainit ang klima subong sang Niger, Mali, kag Senegal.
Kon Paano Ginahanda ang Bissap
Ang isa ka kutsara sang mga pungango sang bulak sini nga tanom ginabutang sa mga isa ka litro nga tubig. Ginalaga ini kag nian ginahuluman sa sulod sang 15 tubtob 20 minutos. Ginasala ang mga pungango, kag ang tsa mahimo imnon nga mainit ukon mabugnaw, may kalamay ukon wala. Luyag naton karon maghanda sing mabugnaw nga ilimnon nga manamian sang kabataan, gani butangan naton ini sing kalamay. Ginabutangan man ini sang iban nga mga pamilya sing mint ukon vanilla bilang pangpalalim. Ang mabugnaw, mapula kaayo nga bissap ginasulod sa magamay kag matin-aw nga mga plastik bag, kag nian ginahigot sa punta. Puwede na ini ipanghatag sa nakunyag nga kabataan! Masinadyahon nila nga ginagisi ang pamusod sang plastik bag kag ginainom ang ila paborito nga ilimnon. Siempre pa, mas gusto sang iban nga imnon ini sa baso.
Wala labot nga manamit, maayo man kuno para sa imo ang bissap. Ini may calcium, phosphorus, iron, bitamina A kag C, kag madamo pa! Ang iban nagasiling nga ang bissap isa man ka inogpurga, nagapahapos sa pagpangihi, kag maayo sa atay. Ano man ang sustansia sini, malipayon gid kita nga, luwas nga matahom tan-awon, ini nga tanom nagahatag sa aton sing makapapagros kag makaparepresko nga ilimnon!
[Picture Credit Line sa pahina 31]
Photo by Kazuo Yamasaki