Kapitulo 6

Ang Kalibutan nga Ginlaglag Anay

SANG una nga tion, ang kalaglagan sang kalibutan nagahilapit. Ang katawhan sang tanan nga pungsod makapasalamat nga sa tunga sang ila mga katigulangan may isa ka tawo nga wala magyubit sa paandam sang Dios tuhoy sa tugub-globo nga anaw. Bangod si Noe namati kag nagtuman, sia kag ang iya asawa, ang iya tatlo ka anak nga lalaki kag ang ila mga asawa naluwas. Gikan sa ila, naghalin kita tanan.—Genesis 10:1, 32.

² Ginlaglag sang Dios ang kalibutan sadto bangod nakita niya nga ang duta puno sing kasingki. “Ang pagkamalaut sang tawo daku sa duta.” (Genesis 6:3, 5, 13) Ang mga kahimtangan sadto kaangay gid sa aton ika-20 nga siglo.

³ Ano ang kabangdanan nga ang kahimtangan sang adlaw ni Noe nangin tuman kalaut? Ang isa ka daku nga kabangdanan ginpahayag sa Genesis 6:2, nga nagareport: “Ang lalaki nga mga anak sang Dios nakakita sang babayi nga mga anak sang mga tawo nga matahom sila; kag nagpangasawa sila sang tanan nga ila napilian.” Apang ano ang malain sa sina? Bueno, indi ini sila tawhanon lamang nga mga lalaki nga namat-od sa pagpangasawa. Ining “mga anak sang matuod nga Dios” mga anghel, mga espiritu, nga nakakita sa matahom nga mga babayi sa duta kag sang kalipay sang pag-asawahay kag nagsul-ob sing tawhanon nga lawas. (Ipaanggid ang Job 1:6.) Ang ila pagmateryalisar sing tawhanon nga mga lawas kag pagpangasawa mga buhat sang paglalis sa Dios. Ang Kasulatan nagasiling nga ila ‘ginbiyaan ang ila nagakaigo nga puluy-an’ kag nga ang ila relasyon sa mga babayi “indi kinaugali,” isa ka pagpatiko. (Judas 6, 7; 1 Pedro 3:19, 20) Ang ila mestiso nga mga anak may indi normal nga kadakuon. Gintawag ini sila nga Nefilim, ukon “mga manughulog,” bangod nagpangdaugdaug sila.—Genesis 6:4.

⁴ Bisan pa nagapuyo sa tunga sadtong malaut nga kalibutan, si Noe nangin kalahamut-an sa mga mata ni Jehova. Ngaa? Bangod “Si Noe tawo nga matarong.” Nahibaloan niya ang mga hulusayon nga ginpautwas sa Eden, kag ginpamatod-an niya ang iya kaugalingon nga wala sing sala, “isa ka tawo nga may integridad.” (Genesis 6:8, 9; The Jerusalem Bible) Sa tuyo nga luwason si Noe kag ang iya pamilya, subong man ang mga espesimen sang tanan nga sahi sang sapat sa duta kag sang nagalupad nga tinuga, ginsugo sia ni Jehova nga magtukod sing arka, isa ka daku tulad kahon nga tinukod. Subong ginpaathag sang Dios: “Kay yari karon, nagapadala ako sang anaw sang mga tubig sa ibabaw sang duta, sa paglaglag sang tanan nga unod nga may ginhawa sang kabuhi sa idalom sang langit. Ang tagsa ka butang sa duta mapatay.” (Genesis 6:13-17) Sing maalamon, si Noe nagpamati sa Dios kag nagtuman.

⁵ Nag-abot ang Anaw sang tuig 2370 B.C.E., subong ginapakita sang detalyado nga kronolohiya sang Biblia. Isa yadto ka daku nga kapahamakan sa maragtas sang tawo, bisan tubtob sa aton adlaw karon. Daku gid yadto sa bagay nga “linapawan ang tanan nga mga bukid nga mataas.” (Genesis 7:19) Paagi sa Anaw ‘ang kalibutan sadto anay nawala.’ (2 Pedro 3:6) Apang ang isa mahimo mamangkot, ‘Kon bisan ang pinakamataas nga bukid linapawan sing tubig, sa diin na karon yadtong tanan nga tubig?’ Maathag nga yari diri sa duta.

⁶ Dapat mahisayran nga ang Biblia wala nagasiling nga ang tanan nga bukid sang adlaw ni Noe subong kataas sa Bukid Ever­est. Ang mga sientipiko nagasiling nga sang una madamo nga bukid ang manubo kay sa karon kag ang iban gintib-ong gikan sa idalom sang dagat. Dugang pa, ginapatihan nga sang una ang mga oseano mas diutay kag ang mga kontinente mas daku sang sa karon, subong ginapamatod-an sang mga suba nga nagalab-ot tubtob sa idalom sang mga oseano. Apang tuhoy sa kahimtangan karon, ang National Geographic nga magasin, sa guwa sini sang Enero 1945, nagreport: “Napulo ka beses ang kadakuon sang tubig sa oseano sang sa duta sa ibabaw sang dagat. Itampok ining tanan nga duta sa dagat, kag ang tubig magatabon sa bug-os nga duta, nga isa ka milya kag tunga ang kadalumon.” Gani, sa tapos mahulog ang tubig sang anaw, apang antes ang pagbutwa sang mga bukid kag ang pag-usmod sang dagat nag-iban sang tubig sa duta kag antes magbilog ang yelo sa matugnaw nga mga duog, may yara bugana nga tubig nga ‘nagatabon sang tanan nga kabukiran,’ suno sa Biblia.—Genesis 7:17-20; 8:1-3; ipaanggid ang Salmo 104:8, 9.

⁷ Yadtong daku nga anaw sa bilog nga globo pat-od gid nga indi malipatan sang mga nakasaksi sini. Ang palaabuton nga mga kaliwatan ginsugiran nahanungod sini. Sanglit nagasiling ang rekord sang Biblia nga ang tanan nga pungsod naghalin sa isa ka grupo sang mga nakalampuwas sa Anaw, makatarunganon paabuton nga sa tanan nga bahin sang duta may yara pamatuod sang handumanan sadtong daku nga kapahamakan. Amo bala sini? Huo, sa pagkamatuod!

⁸ Samtang ang mga anak sang mga nakalampuwas sa Anaw nagsaylo sa malayo nga mga duog kag samtang nagaligad ang tion, ang mga detalye ginpatiko kag ang kasaysayan ginbagay sa relihioso nga mga ideya sa lokal. Apang mabudlay silingon nga nataboan lamang nga ang primitibo nga mga leyenda sa bilog nga kalibutan may sugilanon tuhoy sa daku nga anaw nga naglaglag sang katawhan luwas sa pila lamang nga ginluwas. Ang handumanan sini masapwan sa Mesopotamia kag sa iban nga mga bahin sang Asia, sa Aus­tral­ia kag sa mga isla sang Pasipiko, sa madamo nga Indian nga mga tribo sa Naaminhan kag Bagatnan nga Amerika, sa mga sugilanon nga ginasugid sa tunga sa dumaan nga mga Griego kag mga Romano, sa Scan­di­na­via, kag sa tunga sang mga tribo sang Aprika. Madamo sining mga kasaysayan ang nagasambit nga ang mga sapat gintipigan sa isa ka sakayan upod sa mga tawo. Nagaanggid sa rekord sang Biblia, ang iban nagasiling nga may mga pispis nga ginpadala agod mahibaloan kon naghubas na ang tubig. (Ipaanggid ang Genesis 7:7-10; 8:6-12.) Wala na sing iban pa nga hitabo sang una nga nadumduman sing labi ka lapnag.

⁹ Ang maragtason nga mga detalye may kaangtanan sa Anaw nag-apektar sa mga kinabatasan bisan tubtob karon. Paano? Bueno, ang Biblia nagareport nga ang Anaw nagsugod “sa ikaduhang bulan, sa ikapulog pito nga adlaw sang bulan.” Inang “ikaduhang bulan” nagatumbas sa ulihi nga bahin sang Oktubre kag sa nahauna nga bahin sang Nobiembre sa aton kalendaryo. (Genesis 7:11) Busa talalupangdon nga madamo nga tawo sa bilog nga kalibutan ang nagasaulog sang Adlaw sang mga Patay ukon Piesta sang mga Katigulangan sa sina nga tion sang tuig. Ngaa sa amo sina nga tion? Bangod ining mga kinabatasan nagapabanaag sang handumanan sang kalaglagan nga gintuga sang Anaw.a

¹⁰ Apang, ang Biblia amo ang nagaunod sing wala mapatiko nga pamatuod sang natabo. Ang nakita kag naeksperiensiahan ni Noe ginrekord sang ulihi sa Biblia. Pagligad sang mga siglo, ang Dios, sang nagahambal paagi kay manalagna Isaias, nagpatuhoy sa “mga tubig ni Noe.” (Isaias 54:9) Ang panganay nga Anak sang Dios nakakita sang mga hitabo sang adlaw ni Noe. Sang ulihi, sang sa duta, ining Isa, si Jesucristo, naghambal tuhoy sa Anaw subong isa ka maragtason nga kamatuoran kag ginpaathag man niya kon ngaa kadamo gid sang napatay sadtong tion.

“Wala Sila Magtalupangod”

¹¹ Wala magsiling si Jesus nga ang tanan luwas sa panimalay ni Noe kriminal nga masingki. Sa baylo, sia nagsiling: “Kay subong sa sadtong mga adlaw sa wala pa ang anaw sila nagakaon kag nagainum, nagapangasawa kag nagapamana, tubtob sa adlaw nga nagsulod si Noe sa arka; kag wala sila magtalupangod tubtob nga nag-abot ang anaw kag nagdala sa ila tanan, amo man ang pag-abot sang Anak sang tawo [Jesucristo].”—Mateo 24:37-39.

¹² Indi malain para sa ila sadto nga magkaon kag mag-inum sing haganhagan ukon magminyo sing dungganon. Apang sang ginpaandaman sila tuhoy sa tugub-globo nga kapahamakan, ang ila padayon nga pagsentro sang ila kabuhi sa personal nga mga butang nagpakita nga wala sila magpati kay Noe ukon kay Jehova nga Dios, nga ang iya mensahe sang paandam ginbantala ni Noe. Kon nagpati sila, kuntani namangkot sila kon paano maluwas kag dayon naghimo sing madagmit nga buhat sa pagtuman sang mga kinahanglanon. Ayhan ang iban nga mga tawo nag-ugyon nga dapat may himuon agod tapnaon ang lapnag nga kasingki sadtong mga adlaw, apang wala sing duhaduha nga ang isa ka tugub-globo nga anaw daw indi gid matabo para sa ila. Gani, subong ginsiling ni Jesus “sila wala magtalupangod [sa mensahe sang Dios paagi kay Noe] tubtob nga nag-abot ang anaw kag nagdala sa ila tanan.” Ginrekord ina subong paandam nga halimbawa para sa aton.

¹³ Ang inspirado nga si apostol Pedro nagpaandam man sang magsulat sia: “Sa katapusan nga mga adlaw [nga amo na karon] ang mga mayubiton magaabot nga may pagyubit, nga nagasunod sang ila kaugalingon nga mga kailigbon kag nagasiling: ‘Diin bala ang saad sang iya pag-abot? Kay kutob sang pagtulog sang aton mga ginikanan, ang tanan nagapadayon subong nga amo sila kutob sa ginsuguran sang pagtuga.’” Indi luyag sina nga mga tawo nga manabat kay bisan sin-o. Gani ginasikway nila sa ila hunahuna ang ideya sang pag-abot ni Cristo kag kon ano ang mangin kahulugan sini sa mga nagapadayon sang didiosnon nga paagi sang pagkabuhi. Apang si Pedro nagapadayon: “Wala nila ginsapak sing hungod ining kamatuoran, nga bangod sang pulong sang Dios may mga langit kutob sa dumaan, kag may duta nga ginhuman gikan sa tubig kag bangod sang tubig, nga paagi sini ang kalibutan nga sadto anay ginlapawan sang tubig kag nawala. Apang sa amo nga pulong ang mga langit kag ang duta nga amo karon gintigana sa kalayo, nga gintipigan nga sa adlaw sang paghukom kag kalaglagan sang mga tawo nga didiosnon.”—2 Pedro 3:3-7.

¹⁴ Ang mga nagayubit wala nagasapak sa kamatuoran nga “ang pulong sang Dios” pat-od nga nagakatuman. Sa pagpamatok sa iya pagtamod, ginadala kita liwat ni apostol Pedro sa tion sang pagpanuga. Sadtong tion ang Dios nagsiling: “Magmay kahawaan sa tunga sang mga tubig kag magpain ini sang mga tubig sa mga tubig.” Sa tapos ina mahambal, “ang Dios naghimo sang kahawaan kag nagpain sang mga tubig nga yara sa idalom sang kahawaan sa mga tubig nga yara sa ibabaw sang kahawaan.” Sa amo “ang pulong sang Dios,” ang iya ginhambal nga katuyoan, natuman. (Genesis 1:6, 7) Natuman man ang iya pulong sang ginsugo niya ang isa ka tugub-globo nga anaw sang adlaw ni Noe kag gingamit niya yadtong mga tubig sa paglaglag “sa kalibutan sadto anay.” Kag paagi man sa sinang dimapamatokan nga pulong sang Dios magaabot ang kalaglagan sa didiosnon nga sistema sang mga butang karon.

¹⁵ Ang natabo sang tion sang Anaw sulundan sang mga butang nga magaabot. Wala paglaglaga ang duta sadto, kundi ang didiosnon nga mga tawo. Ano, kon amo, ang kahulugan sang pinamulong nga “ang mga langit kag ang duta nga amo karon gintigana sa kalayo”? (2 Pedro 3:7; 2:5) Bueno, ano ang epekto sang literal nga kalayo sa tuman na kainit nga adlaw kag sa mga bituon sa pisikal nga kalangitan? Kag paano ang pagsunog sa literal nga duta magbagay sa katuyoan sang Dios nga himuon ini nga isa ka Paraiso? Sing maathag, “ang mga langit kag ang duta nga amo karon,” nga ginpatuhuyan diri, dapat nga simbuliko. (Ipaanggid ang Genesis 11:1; 1 Hari 2:1, 2; 1 Cronica 16:31.) “Ang mga langit” nagalaragway sa gahom sang pangulohan nga ginbayaw sa ibabaw sang katawhan sa kabilogan, kag “ang duta” amo ang didiosnon nga katilingban sang tawo. Sa dakung adlaw ni Jehova pagalaglagon sila sing bug-os subong nga nasunog sa kalayo. Sila nga nagapadayon sa pagyubit sa balaan nga paandam sini nagabutang sang ila kabuhi sa daku nga katalagman.

KALUWASAN PARA SA MGA TAWO NGA MAY DIOSNON NGA DEBOSYON

¹⁶ Ang kasaysayan sang Anaw dramatiko nga nagailustrar sing isa ka punto nga dapat naton binagbinagon karon. Ano ina? Sa tapos mapatuhuyan kon ano ang ginhimo sang Dios sang adlaw ni Noe, si apostol Pedro nagahinakop: “Si Jehova makahibalo magluwas sang mga tawo nga may diosnon nga debosyon gikan sa mga pagsulay, apang magtigana sang mga dimatarong sa paghukom agod utdon.” (2 Pedro 2:9) Busa, ang yabi sang kaluwasan amo ang mangin isa ka tawo nga may diosnon nga debosyon.

¹⁷ Ano ang kahulugan sina? Si Noe maathag nga isa ka tawo nga may diosnon nga debosyon. “Si Noe naglakat upod sa matuod nga Dios.” (Genesis 6:9) Ginpadayon niya ang isa ka dalanon sang kabuhi nga nahisanto sa ginpahayag nga kabubut-on ni Jehova. May yara sia suod nga kaangtanan sa Dios. Ang pagtukod sing arka kag pagtipon sang mga espesimen sang tanan nga kapispisan kag kasapatan isa sadto ka daku nga hilikuton. Wala magpabuyanbuyan si Noe. May pagtuo sia. Si Noe “naghimo suno sa tanan nga ginsugo sang Dios sa iya. Amo ang ginhimo niya.” (Genesis 6:22; Hebreo 11:7) Ang mga tawo kinahanglan nga pahanumdumon sang matarong nga mga dalanon ni Jehova kag paandaman sang nagapakari nga kalaglagan sang mga didiosnon. Ginhimo man ina ni Noe subong “manugbantala sang pagkamatarong.”—2 Pedro 2:5.

¹⁸ Kamusta naman ang asawa ni Noe, ang iya mga anak nga lalaki kag ang ila mga asawa—ano ang ginpatuman sa ila? Ang kasaysayan sang Biblia nagasentro sing pinasahi nga igtalupangod kay Noe bangod sia ang ulo sang pamilya, apang mahimo gid nga ang iban man nangin mga tawo nga may diosnon nga debosyon. Ngaa subong? Ang kaso sang mga anak ni Noe ginsambit sang ulihi ni Jehova sa iya manalagna nga si Ezequiel agod ipakita nga, kon si Noe nagakabuhi sadto sa Israel, ang iya mga anak indi makapaabot sing kaluwasan pasad sa pagkamatarong sang ila amay. Yara na sila sa edad agod magtuman ukon maglalis, gani dapat sila sing personal maghatag sing pamatuod sang ila debosyon kay Jehova kag sa iya matarong nga mga dalanon.—Ezequiel 14:19, 20.

¹⁹ Bangod sang pagkapat-od sang nagahilapit nga kalaglagan sang kalibutan, ginalaygayan kita sang Biblia nga dumdumon ini pirme kag pamatod-an nga kita, man, mga tawo nga may diosnon nga debosyon. (2 Pedro 3:11-13) Gikan sa mga kaliwat ni Noe, may yara katawhan karon sa tanan nga bahin sang duta nga nagapamati sa sinang maalamon nga laygay kag makalampuwas padulong sa “bag-ong duta.”

[Footnotes]

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

1. (a) Naeksperiensiahan na bala sang katawhan ang kalaglagan sang kalibutan? (b) Ngaa dapat kita magpasalamat nga wala ginyubitan ni Noe ang paandam tuhoy sini?

2. Ngaa ginlaglag sang Dios ang kalibutan sadto?

3. Ano ang naghimo sadtong kahimtangan nga tuman ka serioso?

4. (a) Ngaa ginkahamut-an sang Dios si Noe? (b) Ano nga paghanda ang ginhimo para sa kaluwasan sang kabuhi?

5. Daw ano ka daku ang Anaw sadto?

6. Sa tapos sang Anaw, sa diin nagkadto ang tanan nga tubig?

7, 8. Ano pa ang rekord tuhoy sa Anaw luwas sa rekord sang Biblia?

9. Ano nga mga buhat ang nagapakita sang pagdumdom sang mga natabo “sa ikaduha nga bulan” sang kalendaryo ni Noe?

10. Ngaa ang rekord sang Biblia tuhoy sa Anaw labing masaligan kag may labing daku personal nga kapuslanan?

11. Ngaa madamo gid nga tawo ang nalaglag sa Anaw?

12. Ngaa tuman ka serioso ang ‘indi pagtalupangod’?

13. (a) Subong gintagna, ano ang reaksion sang madamo nga katawhan kon sugiran nga si Cristo dimakita nga nag-abot na, kag ngaa? (b) Ano siling ni Pedro ang wala nila ginasapak?

14. Ngaa ang katumanan sang “pulong sang Dios” sang tion sang pagpanuga kag sang adlaw ni Noe dapat magpahunahuna sa aton karon sing serioso?

15. (a) Ngaa indi ang pagkasunog sang planeta nga Duta ang ginatagna sang 2 Pedro 3:7? (b) Ano, kon amo, ang “mga langit” kag “ang duta” nga “gintigana sa kalayo”?

16. Subong ginpakita sa 2 Pedro 2:9, ano ang yabi padulong sa kaluwasan?

17. Paano si Noe naghatag sing pamatuod sang diosnon nga debosyon?

18. Ngaa dapat makatigayon sing subong sina nga debosyon ang tagsatagsa nga makalampuwas sa Anaw?

19. Gani, ano dapat ang ginahimo naton, kag paano?