Kapitulo Disisiete
Nagtipon ang mga Dumuluong sa Balay nga Palangamuyuan nga Iya Sang Dios
1, 2. Anong makapakunyag nga pahibalo ang ginhimo sang 1935, kag bahin ini sang ano?
SANG Biernes, May 31, 1935, nagpamulongpulong si Joseph F. Rutherford sa isa ka kadam-an sa kombension sa Washington, D.C. Ginpaathag niya ang identidad sang “dakung kadam-an,” ukon “dakung kadamuan,” nga nakita ni apostol Juan sa isa ka palanan-awon. Sa putukputukan sang pamulongpulong ni Utod Rutherford, namangkot sia: “Mahimo bala magtindog ang tanan nga nagalaum nga magkabuhi sing dayon sa duta?” Suno sa isa nga nakatambong sadto, “kapin sa katunga sang tumalambong ang nagtindog.” Nian ang humalambal nagsiling: “Tan-awa ninyo! Ang dakung kadamuan!” Ang isa pa nga didto man sadto naghinumdom: “Sang primero nagtinong anay, pagkatapos may malipayon nga paghugyaw, kag mabaskog kag malawig ang paghinugyaw.”—Bugna 7:9; King James Version.
2 Isa ina ka talalupangdon nga tinion sa nagapadayon pa nga katumanan sang isa ka tagna nga ginsulat sang nagligad nga mga 2,700 ka tuig kag makita sa aton Biblia subong Isaias kapitulo 56. Kaangay sang madamo pa nga tagna sa Isaias, nagaunod ini sing makalipay nga mga saad kag matigdas nga mga paandam. Sa nahauna nga aplikasyon sini, ginapatuhoy ini sa nakigkatipan nga katawhan sang Dios sang panahon mismo ni Isaias, apang ang katumanan sini nagapadayon pa sa sulod sang mga siglo tubtob sa aton adlaw.
Kon Ano ang Ginapatuman Sang Kaluwasan
3. Kon ginahandum sang mga Judiyo ang kaluwasan gikan sa Dios, ano ang dapat nila himuon?
3 Ang Isaias kapitulo 56 nagasugod paagi sa isa ka laygay sa mga Judiyo. Apang, dapat pamatian sang tanan nga matuod nga sumilimba ang ginsulat sang manalagna. Aton mabasa: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova: ‘Tipigi ninyo ang katarungan, kag himua ang matarong. Kay ang akon pagluwas malapit na mag-abot, kag ang akon pagkamatarong mapahayag. Malipayon ang mamalatyon nga tawo nga nagahimo sini, kag ang anak sang katawhan nga nagakapyot sa sini, nga nagatuman sang adlaw nga inugpahuway agod indi ini pagpasipalahan, kag nagabantay sang iya kamot agod indi maghimo sing bisan ano nga kalainan.’ ” (Isaias 56:1, 2) Dapat tumanon sang mga pumuluyo sang Juda nga nagahandum sing kaluwasan gikan sa Dios ang Mosaikong Kasuguan, iaplikar ang katarungan kag magkabuhi sing matarong. Ngaa? Bangod si Jehova mismo matarong. Ang mga nagasakdag sang pagkamatarong nagaagom sing kalipay nga nagagikan sa kahamuot ni Jehova.—Salmo 144:15b.
4. Ngaa importante sa Israel ang pagtuman sa Adlaw nga Inugpahuway?
4 Ginpadaku sang tagna ang pagtuman sa Adlaw nga Inugpahuway bangod ang Adlaw nga Inugpahuway isa ka importante nga bahin sang Mosaikong Kasuguan. Sa pagkamatuod, ang isa sang mga rason kon ngaa ang mga pumuluyo sang Juda gintapok sang ulihi amo ang ila pagpatumbaya sa Adlaw nga Inugpahuway. (Levitico 26:34, 35; 2 Cronica 36:20, 21) Ang Adlaw nga Inugpahuway isa ka tanda sang pinasahi nga kaangtanan ni Jehova sa mga Judiyo, kag ginapakita sang mga nagatuman sa Adlaw nga Inugpahuway nga ginapabaloran nila ina nga kaangtanan. (Exodo 31:13) Dugang pa, ang pagtuman sa Adlaw nga Inugpahuway dapat magpahanumdom sa mga kadungan ni Isaias nga si Jehova amo ang Manunuga. Ina nga pagtuman dapat man magpahanumdom sang iya mga kaluoy sa ila. (Exodo 20:8-11; Deuteronomio 5:12-15) Bilang katapusan, ang pagtuman sa Adlaw nga Inugpahuway magahatag sing regular, organisado nga kahimusan para sa pagsimba kay Jehova. Ang pagpahuway sing makaisa sa kada semana gikan sa ila regular nga pagpangabudlay magahatag sa mga pumuluyo sang Juda sing kahigayunan sa pagpangamuyo, pagtuon, kag pagpamalandong.
5. Sa prinsipio, paano maaplikar sang mga Cristiano ang laygay nga tumanon ang Adlaw nga Inugpahuway?
5 Apang, kamusta naman ang mga Cristiano? Naaplikar bala sa ila ang pagpalig-on nga tumanon ang Adlaw nga Inugpahuway? Indi sing talangkod, bangod ang mga Cristiano wala sa idalom sang Kasuguan kag busa wala sila ginaobligar nga tumanon ang Adlaw nga Inugpahuway. (Colosas 2:16, 17) Apang, ginpaathag ni apostol Pablo nga may yara “adlaw nga inugpahuway” para sa matutom nga mga Cristiano. Ini nga “adlaw nga inugpahuway” nagadalahig sang pagpakita sing pagtuo sa halad nga gawad ni Jesus para sa kaluwasan kag mag-untat sa pagsandig lamang sa mga buhat. (Hebreo 4:6-10) Busa, ang mga pulong sang tagna ni Isaias tuhoy sa Adlaw nga Inugpahuway nagapahanumdom sa mga alagad ni Jehova karon sang importante gid nga kinahanglanon nga magtuo sila sa kahimusan sang Dios para sa kaluwasan. Isa man ini ka maayo nga pahanumdom tuhoy sa kinahanglanon nga magpalambo sing suod nga kaangtanan kay Jehova kag padayunon ang isa ka dalanon sang regular, dalayon nga pagsimba.
Paglipay Para sa Dumuluong kag sa Eunuco
6. Anong duha ka grupo ang nagabaton karon sing igtalupangod?
6 Ginapatuhuyan karon ni Jehova ang duha ka grupo nga luyag mag-alagad sa iya apang pasad sa Mosaikong Kasuguan indi kalipikado sa pagsulod sa Judiyong kongregasyon. Aton mabasa: “Ang dumuluong nga nagbuylog kay Jehova dili magsiling, ‘Walay duhaduha painon ako ni Jehova gikan sa iya katawhan.’ Ni ang eunuco magsiling, ‘Yari karon! Ako isa ka kahoy nga laya.’ ” (Isaias 56:3) Nagakahadlok ang dumuluong nga tabugon sia sa Israel. Ang eunuco nagakahangawa nga indi na gid sia mag-anak agod matipigan ang iya ngalan. Ining duha ka grupo dapat magpakaisog. Antes naton hibaluon kon ngaa, binagbinagon anay naton kon ano ang ila kahimtangan sa idalom sang Kasuguan may kaangtanan sa pungsod sang Israel.
7. Ano ang mga wala ginatugot sang Kasuguan sa mga dumuluong sa Israel?
7 Ang di-sirkunsidado nga mga dumuluong wala ginatugutan nga magpakigbahin sa pagsimba upod sa Israel. Halimbawa, wala sila ginatugutan nga makig-ambit sa Paskuwa. (Exodo 12:43) Ang mga dumuluong nga wala nagalapas sa kasuguan sang duta ginapakitaan sing katarungan kag ginaabiabi, apang wala sila sing permanente nga kaangtanan sa pungsod. Sa pagkamatuod, ang iban sa ila bug-os nga nagbaton sa Kasuguan, kag subong palatandaan sini, nagpasirkunsidar ang mga lalaki. Nian nangin mga proselita sila, nga may pribilehiyo sa pagsimba sa luwang sang balay ni Jehova kag ginkabig nga bahin sang kongregasyon sang Israel. (Levitico 17:10-14; 20:2; 24:22) Apang, bisan ang mga proselita indi bug-os nga mga umalambit sa katipan ni Jehova sa Israel, kag wala sila sing palanublion nga duta sa Ginsaad nga Duta. Ang iban nga mga dumuluong mahimo makapangamuyo sa templo, kag mahimo makadulot sing mga halad paagi sa pagkasaserdote sa kondisyon nga ang mga halad nagahisanto sa Kasuguan. (Levitico 22:25; 1 Hari 8:41-43) Apang indi dapat makigsuod sa ila ang mga Israelinhon.
Ang mga Eunuco Nakabaton Sing Isa ka Ngalan Tubtob sa Tion nga Walay Latid
8. (a) Sa idalom sang Kasuguan, paano ginatamod ang mga eunuco? (b) Paano gingamit ang mga eunuco sa paganong mga pungsod, kag sa ano kon kaisa nagapatuhoy ang termino nga “eunuco”?
8 Ang mga eunuco, bisan pa Judiyo ang ila mga ginikanan, wala ginabaton subong bug-os nga katapo sang pungsod sang Israel.a (Deuteronomio 23:1) Sa tunga sang pila ka pagano nga mga pungsod sang panahon sang Biblia, ang mga eunuco may isa ka pinasahi nga duog kag kinabatasan sadto nga ginakapon ang iban nga kabataan nga nabihag sa inaway. Ang mga eunuco ginatangdo subong mga opisyal sa palasyo sang hari. Ang isa ka eunuco mahimo nga “manugbantay sang mga babayi,” “manugbantay sang mga kerida,” ukon isa ka manug-atipan sang reyna. (Ester 2:3, 12-15; 4:4-6, 9) Wala sing ebidensia nga ginsunod sang mga Israelinhon ini nga mga padugi ukon nga ang mga eunuco amo ang pinasahi nga ginapili agod mag-alagad sa Israelinhon nga mga hari.b
9. Anong makalugpay nga mga pulong ang ginbungat ni Jehova sa pisikal nga mga eunuco?
9 Wala labot nga limitado lamang ang ila pagpakigbahin sa pagsimba sa matuod nga Dios, ang pisikal nga mga eunuco sa Israel nag-antos sing daku nga kahuy-anan bangod wala sila sing ikasarang nga mangin amay sang kabataan agod matipigan ang ngalan sang ila pamilya. Gani, makalipay gid ang masunod nga mga pulong sang tagna! Aton mabasa: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova sa mga eunuco nga nagatuman sang akon mga adlaw nga inugpahuway kag nagapili sang kon ano ang ginakahamut-an ko kag nagakapyot sa akon katipan: ‘Magahatag ako sa ila sa akon balay kag sa sulod sang akon mga pader sing isa ka monumento kag isa ka ngalan, isa ka butang nga maayo pa sa mga anak nga lalaki kag mga anak nga babayi. Isa ka ngalan tubtob sa tion nga walay latid ang ihatag ko sa ila, isa nga indi pagautdon.’ ”—Isaias 56:4, 5.
10. San-o nagbag-o ang kahimtangan sang mga eunuco, kag ano nga pribilehiyo ang nangin bukas sa ila sugod sadto?
10 Huo, magaabot ang tion nga bisan ang pagka-eunuco sa pisikal nga kahulugan indi na mangin isa ka sablag agod ang isa batunon sing bug-os subong alagad ni Jehova. Kon matinumanon, ang mga eunuco makatigayon sing “isa ka monumento,” ukon duog, sa balay ni Jehova kag sing ngalan, nga maayo pa sa mga anak nga lalaki kag anak nga mga babayi. San-o ini natabo? Pagkatapos pa napatay si Jesucristo. Sadto nga tion ang daan nga Kasuguan nga katipan ginbuslan sang bag-ong katipan, kag ang undanon nga Israel ginbuslan sang “Israel sang Dios.” (Galacia 6:16) Sugod sa amo nga tion, ang tanan nga nagatuo makahalad sing kalahamut-an nga pagsimba sa Dios. Indi na mangin importante ang undanon nga mga kinatuhayan kag ang pisikal nga kahimtangan. Sila nga magapadayon sing matutom, walay sapayan sang ila pisikal nga kahimtangan, makatigayon sing “isa ka ngalan tubtob sa tion nga walay latid . . . isa nga indi pag-utdon.” Indi sila pagkalipatan ni Jehova. Ang ila mga ngalan isulat sa iya “tulun-an sang handumanan,” kag sa gintalana nga tion sang Dios, magabaton sila sing kabuhi nga walay katapusan.—Malaquias 3:16; Hulubaton 22:1; 1 Juan 2:17.
Ang mga Dumuluong Nagasimba Upod sa Katawhan Sang Dios
11. Agod makabaton sing mga pagpakamaayo, ano ang ginapalig-on sa mga dumuluong nga himuon nila?
11 Apang, kamusta naman ang mga dumuluong? Ang tagna nagapatuhoy sa ila karon, kag may yara si Jehova mga pulong sang daku nga paglipay para sa ila. Si Isaias nagsulat: “Ang mga dumuluong nga nagbuylog kay Jehova sa pag-alagad sa iya kag sa paghigugma sang ngalan ni Jehova, agod mangin mga alagad niya, ang tanan nga nagatuman sang adlaw nga inugpahuway agod indi ini mapasipalahan kag nagakapyot sa akon katipan, dalhon ko man sila sa akon balaan nga bukid kag pasadyahon ko sila sa sulod sang akon balay nga palangamuyuan. Ang ila bug-os nga halad nga sinunog kag ang ila mga halad batunon sa ibabaw sang akon halaran. Kay ang akon balay tawgon nga isa ka balay nga palangamuyuan para sa tanan nga katawhan.”—Isaias 56:6, 7.
12. Ano anay ang paghangop sa tagna ni Jesus tuhoy sa “iban nga mga karnero”?
12 Sa aton tion “ang mga dumuluong” amat-amat nga naglutaw. Antes sang nahauna nga bug-os kalibutan nga inaway, nahangpan sadto nga ang mga indibiduwal nga magabaton sing kaluwasan mas madamo sa kadamuon sangsa mga may paglaum nga maggahom sa langit upod kay Jesus—nga amo karon ang ginakilala naton subong Israel sang Dios. Nahibaluan sang mga estudyante sang Biblia ang mga pulong ni Jesus nga narekord sa Juan 10:16: “May iban ako nga mga karnero, nga indi sa sining toril; sila man dapat ko dalhon, kag magapamati sila sa akon tingog, kag mangin isa sila ka panong, isa ka manugbantay.” Ining “iban nga mga karnero” nahangpan nga isa ka dutan-on nga klase. Apang nagpati ang kalabanan nga mga Estudyante sang Biblia nga ang iban nga mga karnero magalutaw sa tion sang Milenyo nga Paghari ni Jesucristo.
13. Ngaa ginpangatarungan nga ang mga karnero sa Mateo kapitulo 25 dapat maglutaw sa tion sang nagahingapos nga mga adlaw sining sistema sang mga butang?
13 Sang ulihi, amat-amat nga nag-athag ang paghangop sa isa ka may kaangtanan nga kasulatan nga nagahambal tuhoy sa mga karnero. Sa Mateo kapitulo 25, narekord ang parabola ni Jesus tuhoy sa mga karnero kag mga kanding. Suno sa sina nga parabola, ang mga karnero nakabaton sing kabuhi nga walay katapusan bangod ginsakdag nila ang kauturan ni Jesus. Busa, isa sila ka klase nga napain kag tuhay sa hinaplas nga kauturan ni Cristo. Sang 1923, sa isa ka kombension sa Los Angeles, California, E.U.A., ginpaathag nga ang mga nagahuman sa mga karnero magalutaw, indi sa tion sang Milenyo, kundi sa tion sang nagahingapos nga mga adlaw sining sistema sang mga butang. Ngaa? Bangod ginhatag ni Jesus ang parabola subong bahin sang iya sabat sa pamangkot nga: “San-o mahanabo ining mga butang, kag ano ang mangin tanda sang imo presensia kag sang katapusan sang sistema sang mga butang?”—Mateo 24:3.
14, 15. Paano nag-athag sing amat-amat ang paghangop sa kahimtangan sang iban nga mga karnero sa tion sang katapusan?
14 Sang katuigan 1920, ginbatyag sang pila ka indibiduwal nga nagapakig-upod sa mga Estudyante sang Biblia nga ang espiritu ni Jehova wala nagapanaksi sa ila nga sila may langitnon nga pagtawag. Apang, makugi sila nga mga alagad sang Labing Mataas nga Dios. Sang 1931 nahangpan sing maathag pa ang ila kahimtangan sang ginbalhag ang libro nga Vindication. Subong bahin sang bersikulo-por-bersikulo nga paathag sang tulun-an nga Ezequiel sang Biblia, ginpaathag sang Vindication ang palanan-awon tuhoy sa “lalaki” nga may tintirohan sang manunulat. (Ezequiel 9:1-11) Ini nga “lalaki” nakita nga nagalatas sa Jerusalem kag nagabutang sing tanda sa mga agtang sang mga nagapanghayhay kag nagabakho sa mga kalangil-aran nga ginahimo didto. Ang “lalaki” nagatiglawas sa mga kauturan ni Jesus, ang nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano nga buhi pa sa duta sa tion sang paghukom sa antitipiko nga Jerusalem, ang Cristiandad. Ang mga ginbutangan sing tanda amo ang iban nga mga karnero nga nagakabuhi sa sina nga tion. Sa palanan-awon wala sila madalahig sang nagtimalos ang mga manuglaglag ni Jehova batok sa sadtong apostata nga pungsod.
15 Sang 1932 ginpakita sang madalom pa nga paghangop sa matagnaon nga drama tuhoy kay Hari Jehu sang Israel kag kay Jehonadab, isa ka di-Israelinhon nga sumalakdag, kon paano ining iban nga mga karnero nagasakdag sa hinaplas nga kauturan ni Cristo—subong nga si Jehonadab nag-upod kag nagsakdag kay Jehu sa iya paglaglag sa pagsimba kay Baal. Sang ulihi, sang 1935 ang iban pa nga mga karnero nga nagakabuhi sa tion sang katapusan sining sistema sang mga butang ginkilala subong amo ang dakung kadam-an nga nakita sa palanan-awon ni apostol Juan. Una ini nga ginpaathag sa ginsambit kaina nga kombension sa Washington, D.C., sang ginpatuhuyan ni Joseph F. Rutherford ang mga may dutan-on nga paglaum subong “ang dakung kadamuan.”
16. Ano ang mga pribilehiyo kag mga salabton sang “mga dumuluong”?
16 Sa amo amat-amat nga nahangpan nga “ang mga dumuluong” may daku nga bahin sa mga katuyuan ni Jehova sa sining katapusan nga mga adlaw. Nagapalapit sila sa Israel sang Dios agod magsimba kay Jehova. (Zacarias 8:23) Upod sa sinang espirituwal nga pungsod, nagahalad sila sing kalahamut-an nga mga halad sa Dios kag nagasulod sa adlaw nga inugpahuway. (Hebreo 13:15, 16) Dugang pa, nagasimba sila sa espirituwal nga templo sang Dios, nga, kaangay sang templo sa Jerusalem, “isa ka balay nga palangamuyuan para sa tanan nga pungsod.” (Marcos 11:17) Nagatuo sila sa halad nga gawad ni Jesucristo, kag ‘nagalaba sang ila mga panapton kag nagapaputi sini sa dugo sang Kordero.’ Kag nagaalagad sila kay Jehova sing dalayon, nga ‘nagahalad sa iya sing sagrado nga pag-alagad sa adlaw kag gab-i.’—Bugna 7:14, 15.
17. Paano ang modernong-adlaw nga mga dumuluong nagakapyot sa bag-ong katipan?
17 Ining modernong-adlaw nga mga dumuluong nagakapyot sa bag-ong katipan sa kahulugan nga paagi sa pagpakig-upod sa Israel sang Dios, nagaagom sila sang mga benepisyo kag mga pagpakamaayo nga nagaabot paagi sa bag-ong katipan. Bisan pa indi sila mga umalambit sa sinang katipan, nagapasakop sila sing bug-os tagipusuon sa kasuguan nga naangot sa sini. Sa amo ang kasuguan ni Jehova yara sa ila tagipusuon, kag ginakilala nila si Jehova subong ang ila langitnon nga Amay kag supremo nga Soberano.—Jeremias 31:33, 34; Mateo 6:9; Juan 17:3.
18. Anong pagtipon nga hilikuton ang ginahimo sa tion sang katapusan?
18 Nagpadayon ang tagna ni Isaias: “Ang siling sang Soberanong Ginuong Jehova, nga nagatipon sang mga naglinapta sang Israel, amo: ‘Tipunon ko sa iya ang iban pa luwas sa mga natipon na sa iya.’ ” (Isaias 56:8) Sa tion sang katapusan, gintipon ni Jehova ang “mga naglinapta sang Israel,” ang mga katapo sang hinaplas nga nagkalabilin. Dugang pa, ginatipon niya ang iban pa, ang mga katapo sang dakung kadam-an. Sing tingob nagasimba sila nga may paghidait kag paghiusa sa idalom sang pag-atipan ni Jehova kag sang iya nagalingkod na sa trono nga Hari, si Cristo Jesus. Bangod sang ila katutom sa panguluhan ni Jehova sa idalom ni Cristo, ginhimo sila sang Maayong Manugbantay nga isa ka nahiusa, malipayon nga panong.
Bulag nga mga Manugbantay, Apa nga mga Ido
19. Ano nga pangagda ang ginatanyag sa talunon nga mga sapat sang latagon kag kagulangan?
19 Ang nagligad nga mainayuhon, makapalig-on nga mga pulong ginsundan sang talalupangdon, halos makapakibot, nga kabaliskaran. Handa si Jehova nga maghikot sing maluluy-on sa mga dumuluong kag sa mga eunuco. Apang madamo nga nagapangangkon subong katapo sang kongregasyon sang Dios ang ginapakamalaut kag takus hukman. Kapin pa sa sina, indi gani sila takus nga hatagan sing desente nga lubong kag nagakabagay lamang nga lamunon sang mapintas nga mga sapat. Sa amo, aton mabasa: “Tanan kamo nga talunon nga sapat sang latagon, kari kamo agod magkaon, tanan kamo nga talunon nga sapat sa kagulangan.” (Isaias 56:9) Ano ang kaunon sining talunon nga mga sapat? Ipaathag ini sang tagna. Sa pagpaathag sini, mahimo pahanumdumon kita sang kaulihian nga nagahulat sa mga nagapamatok sa Dios sa nagapakari nga inaway sang Armagedon, nga sa sina nga tion ang ila mga bangkay ibilin agod kaunon sang mga pispis sa langit.—Bugna 19:17, 18.
20, 21. Ano nga mga kapaslawan ang nagahimo sa relihioso nga mga lider nga walay pulos subong espirituwal nga mga tuytoy?
20 Ang tagna nagpadayon: “Ang iya mga manugbantay bulag. Wala sing isa sa ila nga nagtalupangod. Sila tanan mga ido nga apa; indi sila makataghol, ginahagal, nagaluko, mahigugmaon sa pagtulog. Sila mga ido nga mabaskog ang paghandum sang kalag; wala sila sing kabulusgan. Sila man mga manugbantay nga indi makahangop. Sila tanan nagliso sa ila kaugalingon nga dalanon, ang kada isa sa iya di-matarong nga daug gikan sa iya kaugalingon nga dulunan: ‘Kari kamo! Magakuha ako sing alak; kag mag-inom kita sing makahulubog nga ilimnon tubtob sa masarangan. Kag ang buwas pat-od nga mangin subong sini nga adlaw, nga daku sing labaw gid.’”—Isaias 56:10-12.
21 Ang relihioso nga mga lider sang Juda nagapangangkon nga nagasimba kay Jehova. Nagapangangkon sila nga sila ang “iya mga manugbantay.” Apang, sa espirituwal nga kahulugan, sila bulag, apa, kag ginatuyo. Kon indi sila makapadayon sa pagbantay kag makahatag sing paandam tuhoy sa katalagman, ano ang ila kapuslanan? Ining relihioso nga mga manugbantay wala sing paghangop, wala sa kahimtangan nga maghatag sing espirituwal nga panuytoy sa tulad-karnero nga mga tawo. Dugang pa, malaut sila. Ang ila makagod nga mga handum wala sing kabulusgan. Sa baylo nga sundon ang panuytoy ni Jehova, ginhimo nila ang ila kaugalingon nga dalanon, interesado sa di-makatarunganon nga daug, nagapatuyang sa makahulubog nga ilimnon, kag nagapalig-on sa iban nga himuon ang amo man. Wala gid nila ginasapak ang nagahilapit nga paghukom sang Dios amo kon ngaa ginasugiran nila ang mga tawo nga wala sing dapat kabalak-an.
22. Paano ang relihioso nga mga lider sang panahon ni Jesus kaangay sang relihioso nga mga lider sang dumaan nga Juda?
22 Sa una nga bahin sang iya pagpanagna, naggamit si Isaias sing kaanggid nga paglaragway agod ilaragway ang di-matutom nga relihiosong mga lider sang Juda—hubog, ginatuyo, kag kulang sing paghangop, sa espirituwal. Ginpabug-atan nila ang katawhan sing mga tradisyon sang mga tawo, naghambal sing relihioso nga mga kabutigan, kag nagsalig sa Asiria para sa bulig sa baylo nga magsandig sa Dios. (2 Hari 16:5-9; Isaias 29:1, 9-14) Wala gid sila manuto. Makapasubo nga amo man sini nga sahi sang mga lider ang yara sang nahauna nga siglo. Sa baylo nga batunon ang maayong balita nga gindala sa ila sang Anak mismo sang Dios, ginsikway nila si Jesus kag naghimbon nga ipapatay sia. Prangka nga gintawag sila ni Jesus subong “bulag nga mga tuytoy,” kag nagdugang pa nga kon “ang tawo nga bulag magtuytoy sa tawo nga bulag, lunsay sila mahulog sa buho.”—Mateo 15:14.
Ang mga Manugbantay Karon
23. Ano nga tagna ni Pedro tuhoy sa relihioso nga mga lider ang natuman?
23 Nagpaandam si apostol Pedro nga magalutaw man ang di-matuod nga mga manunudlo agod patalangon ang mga Cristiano. Sia nagsulat: “May naglutaw man nga di-matuod nga mga manalagna sa tunga sang katawhan [sang Israel], subong nga naglutaw man ang di-matuod nga mga manunudlo sa tunga ninyo. Ini sila mahipos nga magapasulod sing malaglagon nga mga sekta kag magapanghiwala bisan sa tag-iya nga nagbakal sa ila, nga nagadala sa ila kaugalingon sing madagmit nga kalaglagan.” (2 Pedro 2:1) Ano ang nangin resulta sang butig nga mga panudlo kag sang sektaryanismo sining di-matuod nga mga manunudlo? Amo ang Cristiandad, nga ang ila relihioso nga mga lider karon nagapangamuyo para sa pagpakamaayo sang Dios sa ila politikal nga mga abyan kag dayon nagapanaad sing isa ka masanag nga palaabuton. Ang relihioso nga mga lider sang Cristiandad nangin bulag, apa, kag nagakatulog kon tuhoy sa espirituwal nga mga butang.
24. Ano nga paghiusa ang nagaluntad sa ulot sang espirituwal nga Israel kag sang mga dumuluong?
24 Apang, ginapasulod ni Jehova ang minilyon ka dumuluong agod magsimba upod sa katapusan nga mga katapo sang Israel sang Dios sa iya dakung espirituwal nga balay nga palangamuyuan. Ining mga dumuluong, bisan pa naggikan sa madamo nga pungsod, mga kaliwatan, kag mga hambal, nahiusa sa isa kag isa kag sa Israel sang Dios. Kumbinsido sila nga ang kaluwasan magagikan lamang kay Jehova nga Dios paagi kay Jesucristo. Ginapahulag sang gugma kay Jehova, nagabuylog sila sa hinaplas nga kauturan ni Cristo sa pagpautwas sang ila pagtuo. Kag ginalipay gid sila sang mga pulong sang inspirado nga apostol nga nagsulat: “Kon ibantala mo sing dayag inang ‘pulong sa imo kaugalingon nga baba,’ nga si Jesus Ginuo, kag nagatuo sa imo tagipusuon nga ang Dios nagbanhaw sa iya gikan sa minatay, maluwas ka.”—Roma 10:9.
[Mga nota]
a Ang termino nga “eunuco” ginpatuhoy man sa isa ka opisyal sa palasyo, apang wala ginapatuhuyan ang tuhoy sa pagkapon. Sanglit ang Etiopianhon nga ginbawtismuhan ni Felipe daw isa ka proselita—ginbawtismuhan sia antes ang dalan nabuksan para sa di-sirkunsidado nga mga di-Judiyo—mahimo nga sia isa ka eunuco sa sini nga kahulugan.—Binuhatan 8:27-39.
b Si Ebed-melec, nga nagtabang kay Jeremias kag direkta nga makapalapit kay Hari Sedequias, gintawag nga isa ka eunuco. Daw nagapatuhoy ini sa iya katungdanan subong isa ka opisyal sa palasyo sa baylo nga sia isa ka kapon.—Jeremias 38:7-13.
[Piktyur sa pahina 250]
Ang Adlaw nga Inugpahuway naghatag sing kahigayunan sa pagpangamuyo, pagtuon, kag pagpamalandong
[Retrato sa pahina 256]
Ang kahimtangan sang iban nga mga karnero maathag nga ginpaathag sa isa ka kombension sa Washington, D.C., sang 1935 (ang bawtismo nalaragway sa ubos, ang programa sa tuo)
[Piktyur sa pahina 259]
Ginaagda ang talunon nga mga sapat sa pagkadto sa sinalusalo
[Mga retrato sa pahina 261]
Ang mga dumuluong kag ang Israel sang Dios nahiusa sa isa kag isa