Paghatag sing Makatarunganon nga Argumento

KON nagahambal ka, ang imo mga tagpalamati may rason gid sa pagpamangkot: “Ngaa matuod ini? Ano ang pamatuod nga dapat batunon ang ginasiling sang humalambal?” Subong manunudlo, may obligasyon ka nga sabton ini nga mga pamangkot ukon buligan ang imo mga tagpalamati nga mahibaluan ang mga sabat. Kon ang punto importante sa imo argumento, pat-ura nga ginahatagan mo ang imo mga tagpalamati sing mabakod nga mga rason nga batunon ini. Makabulig ini agod mangin makabuluyok ang imo presentasyon.

Gingamit ni apostol Pablo ang pagbuyok. Paagi sa makatarunganon nga argumento, lohiko nga pangatarungan, kag hanuot nga pangabay, gintinguhaan niya nga bag-uhon ang panghunahuna sang iya mga ginahambalan. Nagpahamtang sia sing maayo nga halimbawa para sa aton. (Binu. 18:4; 19:8) Sa pagkamatuod, ang pila ka humalambal nagagamit sing pagbuyok agod patalangon ang mga tawo. (Mat. 27:20; Binu. 14:19; Col. 2:4) Mahimo sila magsugod paagi sa sayop nga paghaumhaum, magsandig sa may nadampigan nga tiliman-an, maggamit sing manabaw nga mga argumento, magsikway sang mga katunayan nga nagasupak sa ila pagtamod, ukon magpangbuyok paagi sa pagtandog sa emosyon sa baylo nga mangatarungan. Dapat kita maghalong agod malikawan ini tanan nga metodo.

Malig-on nga Napasad sa Pulong Sang Dios. Ang aton ginatudlo indi dapat gikan sa aton kaugalingon. Ginapanikasugan naton nga ipaambit sa iban ang aton natun-an gikan sa Biblia. Sa sini, ginabuligan kita sing daku sang mga publikasyon sang matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase. Ini nga mga publikasyon nagapalig-on sa aton nga usisaon sing maayo ang Kasulatan. Subong resulta, ginapakita naton sa iban ang Biblia, indi agod pamatud-an nga husto kita, kundi mapainubuson nga handum naton nga makita nila mismo kon ano ang ginasiling sini. Nagaugyon kita kay Jesucristo, nga nagsiling sa pangamuyo sa iya Amay: “Ang imo pulong kamatuoran.” (Juan 17:17) Wala na sing daku pa nga awtoridad kay Jehova nga Dios, ang Manunuga sang langit kag duta. Ang pagkamakatarunganon sang aton mga argumento nasandig sa pagkapasad sini sa iya Pulong.

Kon kaisa mahimo ka makapakighambal sa mga tawo nga indi pamilyar sa Biblia ukon wala nagakilala sini subong Pulong sang Dios. Dapat mangin mahinantupon ikaw kon san-o kag kon paano mo ipaambit ang mga teksto sa Biblia. Apang dapat mo panikasugan nga ipatuhoy gilayon tubtob posible ang ila igtalupangod sa sining masaligan nga tuburan sang impormasyon.

Dapat ka bala maghinakop nga ang pagkutlo lamang sing isa ka kasulatan nga may kaangtanan sa ginahambalan magahatag sing indi mabali nga argumento? Indi gid man. Mahimo kinahanglan nga ipatuhoy mo ang igtalupangod sa konteksto agod ipakita nga ginasakdag gid sang kasulatan ang imo ginasiling. Kon nagakuha ka lamang sing prinsipio gikan sa isa ka kasulatan kag wala ginabinagbinag sang konteksto ini nga topiko, mahimo kinahanglan ang dugang pa nga pamatuod. Mahimo kinahanglan nga gamiton mo ang iban nga kasulatan nga may kaangtanan sa ginahambalan agod makumbinsi ang imo mga tagpalamati nga ang imo ginasiling napasad gid sa Kasulatan.

Likawi nga pasobrahan ang paghambal sa kon ano ang ginapamatud-an sang kasulatan. Basaha ini sing maayo. Mahimo nga ginabinagbinag sang teksto ang pangkabilugan nga topiko nga imo ginapaathag. Apang, agod mangin makabuluyok ang imo argumento, dapat makita sang imo mga tagpalamati ang pamatuod sang imo argumento.

Ginasakdag Sang Dugang nga mga Pamatuod. Sa pila ka kahimtangan, mahimo makabulig ang paggamit sing pamatuod gikan sa masaligan nga tiliman-an nga indi gikan sa Biblia agod buligan ang mga tawo nga mahangpan ang pagkamakatarunganon sang Kasulatan.

Halimbawa, mahimo mo mapatuhuyan ang makita nga uniberso subong pamatuod nga may Manunuga. Mahimo mo mapatuhuyan ang mga kasuguan sa kinaugali, subong sang grabidad, kag mangatarungan nga ang pagluntad sini nga mga kasuguan nagapamatuod nga may Manughatag sing kasuguan. Mangin husto ang imo pagpangatarungan kon nahisanto ini sa ginasiling sang Pulong sang Dios. (Job 38:31-33; Sal. 19:1; 104:24; Roma 1:20) Makabulig ini nga pamatuod bangod ginapakita sini nga ang ginasiling sang Biblia nagahisanto sa makita nga mga katunayan.

Nagapanikasog ka bala agod buligan ang isa nga mahangpan nga ang Biblia amo gid ang Pulong sang Dios? Mahimo ka magkutlo sang mga iskolar nga nagasiling sing subong sini, apang ini bala nagapamatuod na sini? Ini nga mga kinutlo nagabulig lamang sa mga tawo nga nagatahod sadtong mga iskolar. Magamit mo bala ang siensia sa pagpamatuod nga ang Biblia matuod? Kon gamiton mo ang mga opinyon sang di-himpit nga mga sientipiko subong imo awtoridad, mahimo nga nagatukod ka sa mahuyang nga sadsaran. Sa pihak nga bahin, kon ikaw nagasugod sa Pulong sang Dios kag nian patuhuyan ang mga natukiban sang siensia nga nagapadaku sang pagkasibu sang Biblia, mangin malig-on ang sadsaran sang imo argumento.

Ano man ang imo ginapanikasugan nga pamatud-an, magpresentar sing nagakaigo nga pamatuod. Ang kadamuon sang pamatuod nga kinahanglanon magadepende sa imo mga tagpalamati. Halimbawa, kon ginapaathag mo ang katapusan nga mga adlaw subong sang ginalaragway sa 2 Timoteo 3:​1-5, mahimo mo mapatuhoy ang igtalupangod sang imo mga tagpalamati sa bantog nga balita nga nagapakita nga ang mga tawo “wala sing kinaugali nga gugma.” Ining isa ka halimbawa mahimo nga tuman na agod pamatud-an nga nagakatuman na karon ini nga bahin sang tanda sang katapusan nga mga adlaw.

Ang analohiya​—pagpaanggid sang duha ka butang nga may pareho nga importante nga mga bahin—​masami nga makabulig. Ang analohiya wala mismo nagapamatuod sang isa ka butang; ang pagkamakatarunganon sini dapat tilawan paagi sa pagpaanggid sini sa ginasiling mismo sang Biblia. Apang ang analohiya mahimo magbulig sa isa ka tawo nga makita ang pagkamakatarunganon sang isa ka ideya. Halimbawa, ini nga analohiya mahimo gamiton kon nagapaathag nga ang Ginharian sang Dios isa ka panguluhan. Mahimo mo ipatalupangod nga kaangay sang mga panguluhan sang tawo, ang Ginharian sang Dios may mga gumalahom, mga sakop, mga kasuguan, hudisyal nga sistema, kag edukasyunal nga sistema.

Ang matuod nga mga eksperiensia masami nga magamit sa pagpakita sing kaalam sang pag-aplikar sa laygay sang Biblia. Ang personal nga mga eksperiensia mahimo man magamit sa pagsakdag sa mga pinamulong. Halimbawa, kon ginapatalupangod mo sa isa ka tawo ang importansia sang pagbasa kag pagtuon sing Biblia, mahimo mo mapaathag kon paano ang paghimo sini nakapauswag sang imo kabuhi. Agod mapalig-on ang iya kauturan, ginpatuhuyan ni apostol Pedro ang pagbaylo-dagway, nga iya mismo nasaksihan. (2 Ped. 1:16-18) Ginsambit man ni Pablo ang iya mismo mga eksperiensia. (2 Cor. 1:8-10; 12:​7-9) Sa pagkamatuod, dapat talagsa mo lamang gamiton ang imo personal nga mga eksperiensia agod indi mo masentro sing di-nagakaigo ang atension sa imo kaugalingon.

Bangod nanuhaytuhay ang ginhalinan kag panghunahuna sang mga tawo, ang pamatuod nga makakumbinsi sa isa ka tawo mahimo nga indi makapakumbinsi sa iban. Busa, binagbinaga ang mga pagtamod sang imo mga tagpalamati kon nagapamat-od kon ano nga mga argumento ang imo gamiton kag kon paano mo ini ipresentar. Ang Hulubaton 16:23 nagasiling: “Ang tagipusuon sang maalam nagapahanabo nga ang iya baba magpakita sing paghantop, kag sa iya mga bibig nagadugang ini sing pagbuyok.”