“Indi Pagtuguti ang Bisan Sin-o sa Pagdingot sa Imo sang Padya”
“Indi pagtuguti ang bisan sin-o sa pagdingot sa imo sang padya nga nalipay sa pakunokuno nga pagkamapinaubuson . . . [kag] ginpahabok sa walay katarungan sang iya hunahuna nga unudnon.”—COLOSAS 2:18.
ANG nahauna tawhanon nga makasasala, si Eva, gintuytuyan tubtob sa iya kamatayon sang malimbungon, labaw sa tawo espirituhanon nga tinuga. Ang ikaduha nga makasasala, si Adan, ginsulay sang iya asawa—isa lamang ka tawo.—1 Timoteo 2:14; Genesis 3:17.
2 Si Eva amo ang nahauna sa kubay sang mga indibiduwal nga ang mga pangabay, kon ginpamatian, nangin batok sa dayon nga intereses sang ila mga isigkatawo. Pamatii samtang ang ila ginsiling ginsulit sa Biblia! Ang asawa ni Potifar kay Jose: “Hulid ka sa akon.” (Genesis 39:7) Ang asawa ni Job: “Sikwaya ang Dios kag panginmatay!” (Job 2:9) Ang mga Israelinhon kay Aaron: “Tindog ka, himoi kami sing mga dios nga magauna sa amon.” (Exodo 32:1) Si Pedro kay Jesus: “Magmalulo sa imo kaugalingon, Ginuo; indi gid ini mahanabo sa imo.”—Mateo 16:22.
3 Sa masami ina nga mga pangabay nagdul-ong sa kalaglagan sang isa sa mga alagad ni Jehova. Gani samtang matuod nga ang mga Cristiano “nagapakig-away . . . batok sa malaut espirituhanon nga mga kusog,” masami nga ang isigkatawo ang nagahatag sang gilayon nga katalagman. (Efeso 6:12) Gani si apostol Pablo nagpaandam: “Indi pagtuguti ang bisan sin-o sa pagdingot sa imo sang padya.” (Colosas 2:18) Ano ini nga padya? Kag ngaa nadula ini sang iban sang mga alagad ni Jehova paagi sa pagpadala sa impluensia sang dihimpit nga mga tawo? Bilang sabat, usisaon naton ang mga kahimtangan sa Colosas nga nagtiklod kay Pablo nga ihatag ini nga paandam.
4 Ang Colosas isa ka tilinguban sang mga relihion. Ang tumandok nga mga taga-Frigia emosyonal nga mga tawo nga naduyog katama sa espiritismo kag sa idolatroso nga disparatis. Nian yara ang Judiyong populasyon sang siudad, nga naulipon gihapon sang Judaismo. Ang pagkalapit sang Colosas sa ruta sang daku nga negosyo nagresulta man sa dalayon nga pagdugok sang mga bisita. Gani, ining mga dumuluong nalipay nga ihinguyang ang ila tion nga inugpahuway sa pagsugid ukon sa pagpamati sa pila ka butang nga bag-o. (Ipaanggid ang Binuhatan 17:21.) Nagdul-ong ini sa paglapnag sang bag-ong mga pilosopiya, ang iban sa ila amo ang amat-amat nagalutaw nga Gnosticismo. Ang eskolar nga si R. E. O. White nagasiling: “Ang Gnosticismo isa ka panghunahuna nga subong kalapnag sang teoriya sang ebolusyon karon. Ayhan nagbantog ini sang nahaunang siglo ukon sing mas temprano pa kag nakalab-ot sa iya putokputokan sang ikaduhang siglo. Gintingob sini ang pilosopiko nga pagbantabanta, disparatis, semi-mahiko nga mga rito, kag kon kaisa panatiko kag malaw-ay pa nga mga kulto.”
5 Sa amo sina nga palibot, ang relihion sang Colosas daw nangin isa ka dalayon nga eksperimento—ang mestiso nga pagsalakot sang Judaismo, Griegong pilosopiya, kag pagano nga mistisismo. Malakip man bala ang Cristianismo sa sini?
‘Gindingotan sang Padya’—Paano?
6 Ang mabaskog nga sulat ni Pablo sa mga taga-Colosas nagpugong sa impluensia sang bisan sin-o nga maluyag magsamo sang Judaismo kag pagano nga pilosopiya sa Cristianismo. Sing sulitsulit, gintawag niya ang igtalupangod kay Cristo. Si Pablo nagsulat: “Sa iya [kay Cristo, kag indi kay bisan sin-o nga nagapati sa Judaismo ukon pagano nga pilosopo] natago ang tanan nga bahandi sang kaalam kag ihibalo.” Ang taga-Colosas ginlaygayan nga “padayon nga maglakat nga nahiusa sa iya [kay Cristo], nga nakapanggamut kag natukod sa iya kag napalig-on sa pagtuo.” Kay kon indi, mahimu sila nga magtalang. Gani si Pablo nagpaandam: “Andam kamo: nga walay maglimbong sa inyo paagi sa pilosopiya kag daya nga walay pulos suno sa tawhanon nga pinalatonlaton nga sugid, suno sa nahauna gid nga pagtolon-an sang kalibutan kag indi suno kay Cristo.”—Colosas 2:3, 6-8.
7 Ayhan nawasi sang pila ka bag-o nga mga sumulunod ni Jesucristo ang kahayanghag sang mistisismo ukon ang pagpukaw sang pilosopiya. Ang pila ka Judiyo nga mga Cristiano mahimu nga madugay na nga may kaluyag sa daan na nga mga tradisyon sang Judaismo. Busa ang mga panudlo sang pagano nga mga pilosopo kag mga nagapati sa Judaismo mahimu nga nagganyat sa pila ka indibiduwal. Apang, bisan kon daw ano ka makahalaylo ukon talunsay ining dimatuod nga mga manunudlo, ang ila lamang ginahatag amo ang “daya nga walay pulos.” Sa baylo nga ipaathag ang putli nga pulong sang Dios, ginasulitsulit lamang nila ang “nahauna gid nga pagtolon-an sang kalibutan”—ang walay pulos nga mga pilosopiya, mga prinsipio, kag mga pagtuluohan. Ang pagbaton sa sadtong sayop nga mga ideya magakahulugan sing kapahamakan para sa isa ka Cristiano. Gani, si Pablo nagsiling: “Indi pagtuguti ang bisan sin-o sa pagdingot sa imo sang padya.”—Colosas 2:18.
8 Ang “padya” amo ang dimamalatyon nga kabuhi sa mga langit. Ginpaanggid ini sa padya nga ginhatag sa madinalag-on nga manugdalagan sa tapos sang makakalapoy nga palumba. (1 Corinto 9:24-27; Filipos 3:14; 2 Timoteo 4:7, 8; Bugna 2:7) Sa katapusan, si Jehova nga Dios lamang paagi kay Jesucristo ang makadiskwalipikar kay bisan sin-o gikan sa palumba para sa kabuhi. (Juan 5:22, 23) Apang kon nakuha sang dimatuod nga manunudlo ang isa ka Cristiano, mahimu nga may epekto ini nga pagdingot sa iya sang padya. Ang isa nga nalimbongan magalisa gikan sa kamatuoran amo kon ngaa mapaslawan sia nga matapos ang palumba!
Personalidad sang Dimatuod nga mga Manunudlo
9 Nian, may paagi bala nga makilala ang isa ka tawo nga maluyag ‘magdingot sa isa ka Cristiano sang padya’? Huo, kay ginsambit ni Pablo ang pagkatawo sang dimatuod nga mga manunudlo sa Colosas. Ina nga tawo (1) “nalipay sa pakunokuno nga pagkamapainubuson kag sa pagsimba sa mga anghel”; (2) “‘nagatindog’ sa mga butang nga iya nakita”; (3) “ginpahabok sa walay kabangdanan sang iya hunahuna nga unudnon”; samtang (4) “sia wala nagakapyot sing malig-on sa ulo,” si Jesucristo.—Colosas 2:18, 19.
10 Daw ano gid ka tuso nga limbong! Wala nagasapak sa pagpakamalaut ni Jesus sa pakitakita sa tawo nga pagpuasa, ang dimatuod nga manunudlo nagpakita sing makagalanyat nga hitsura sang pagpaubos. (Mateo 6:16) Sa pagkamatuod, ang dimatuod nga manunudlo ‘nalipay’ sa paghimu sing pakitakita nga pagpuasa kag sang iban nga dagway sang relihioso nga pagdingot sa kaugalingon. (Colosas 2:20-23) Ang iya masinulub-on nga pangguyahon gintuyo gid agod ipakita ang dimatuod nga pagkabalaan. Sa pagkamatuod, ang dimatuod nga manunudlo ‘nagabuhat sang iya kaugalingon nga pagkamatarong sa atubangan sang mga tawo agod makita nila.’ (Mateo 6:1) Apang ini tanan salimpapaw lamang, ‘pakunokuno nga pagkamapainubuson.’ Subong sang ginasiling sang The Expositor’s Bible: “Ang isa ka tawo nga nakahibalo nga sia mapainubuson, kag kontento na sa sini, nagapasiplat sa bisan ano espiho diin makita niya ang iya kaugalingon, indi gid mapainubuson.”—Italiko amon.
11 Apang, ining pakunokuno nga pagkamapainubuson nagahatag sing pagkamapatihan sa daw wala sing kamatuoran nga buhat—ang “pagsimba sa mga anghel.” Wala ginpaathag sing eksakto ni Pablo kon paano ginbuhat ini nga pagsimba. Apang, ang pamatuod amo nga ini nga dagway sang butig nga pagsimba nagluntad sa Colosas sa sulod sang mga siglo. Nakita sang ikap-at ka siglo nga konsilyo sa kaingod nga Laodicea nga nagakaigo nga ipabutyag ini: “Ang mga Cristiano indi dapat magsikway sa Iglesia sang Dios, kag . . . magtawag sa mga ngalan sang mga anghel. . . . Busa, kon ang bisan sin-o masapwan nga nagahimu sa iya kaugalingon sining pribado nga idolatriya, pakamalauton sia.” Apang, ginapakita sang ikalima ka siglo nga teologo kag eskolar nga si Theodoret nga “ini nga buhat” sang pagsimba sa anghel nagluntad gihapon didto sang iya kaadlawan. Tubtob karon, ang Iglesia Katolika “nagapalig-on sa mga matutom nga higugmaon, tahuron, kag pangayoan bulig ang mga anghel,” nga nagapadaku sang mga Misa, mga Balaan nga Katungdanan sa kadungganan sang manugbantay nga mga anghel.”—New Catholic Encyclopedia, tomo I, pahina 515.
12 Nagagamit sang sadsaran nga pangatarungan nga kaanggid sa iya sang Katoliko nga mga teologo, ang dimatuod nga mga manunudlo mahimu nga nagsiling: ‘Isa gid ka matahom nga pribilehiyo ang iya sang mga anghel! Indi bala nga ang Mosaikong Kasugoan ginpaliton paagi sa ila? Indi bala nga malapit sila sa Dios sa langit? Sa pagkamatuod dapat naton hatagan ining mga gamhanan sang ila nagakaigo nga dungog! Wala bala ini nagapakita sang matuod nga pagpaubos sa aton bahin? Total, ang Dios tuman kataas, kag kita nga mga tawo tuman kanubo! Busa, ang mga anghel makapangalagad subong aton mga manugpatunga sa pagpalapit sa Dios.’
13 Apang, ang pagsimba sa mga anghel bisan ano man nga dagway, sayop. (1 Timoteo 2:5; Bugna 19:10; 22:8, 9) Apang ang dimatuod nga manunudlo mahimu nga magatinguha nga ipahigad ini nga pagpamatok paagi sa ‘“pagtindog” sa mga butang nga iya nakita.’ Suno sa The Vocabulary of the Greek Testament, ini nga ekspresyon gingamit “sa misteryo nga mga relihion agod ipakita ang putokputokan sang inisasyon, kon ang ginainisasyon ‘nagtapak’ sa puertahan sang bag-o nga kabuhi nga ambitan niya karon upod sa dios.” Paagi sa paggamit sang paganong pinulongan, ginyaguta ni Pablo ang paagi sang dimatuod nga manunudlo nga pagpakataas sang iya kaugalingon nga may pinasahi nga ihibalo—ayhan nagaangkon nga may yara labaw sa kinaugali nga mga palanan-awon.
14 Apang bisan pa nagaangkon nga espirituwal, ang dimatuod nga manunudlo tunay nga ginpahabok sa walay kabangdanan sang iya panghunahuna nga unudnon. Ang makasasala nga unod nagpalain sang iya pagtamod kag mga motibo. “Ginpahabok” sang bugal kag pagkamatinaastaason, ang iya hunahuna “nagabuhat sing malaut.” (Colosas 1:21) Sing malain pa, wala sia nagakapyot sing malig-on sa ulo, kay Cristo, kay sia nagahatag sing dugang nga bug-at sa mga bantabanta sang mga kalibutanon sang sa mga panudlo ni Jesus.
Katalagman Gihapon?
15 Ang padya nga kabuhi nga walay katapusan—mangin sa langit ukon sa paraiso nga duta—ginapatihan gihapon sang mga alagad ni Jehova. Matuod, ang mga Gnostiko kag mga nagapati sa Judaismo madugay na nga nadula. Apang may mga indibiduwal gihapon karon nga nagapugong sa isa ka Cristiano gikan sa pag-agom sini nga padya. Mahimu nga wala nila ini ginahimu sing hungod. Apang, bangod gintugotan nila ang ila kaugalingon nga maapektohan sing dinagakaigo sang “pilosopiya kag daya nga walay pulos” sini nga sistema, mahimu sila magakomento:
‘Gintinguhaan ko nga magbunayag, apang mabudlay ini kon nagapalakat ka sing negosyo. Maiyaiyahon ang kalibutan, kag kon kaisa dapat ikaw magkompromiso.’ (Ipaanggid ini nga pagtamod sa Hulubaton 11:1; Hebreo 13:18.)
‘Buot mo silingon isa gihapon ikaw ka ginang sang puluy-an. Nagbag-o na ang panahon! Ngaa indi ka magtrabaho kag maghimu sang pila ka butang sa imo kabuhi!’ (Ipaanggid ang Hulubaton 31:10-31.)
‘Nahibaloan ko nga ang akon trabaho nagaupang sa akon pagtambong sa mga miting kag kon kaisa sa akon pag-alagad sa latagon. Apang kinahanglan ko ang daku nga kuarta agod suportahon ang amon estilo sa pagkabuhi. Kag ano ang malain sa pagtigayon sang pila ka matahom nga mga butang?’ (Ipaanggid ini nga pangatarungan sa Lucas 21:34, 35; 1 Timoteo 6:6-8.)
‘Natak-an na ako mamati sa mga gulang nga pirme lang nagahambal tuhoy sa pagguwa sa latagon! Nagaobra ako sa bug-os nga semana kag nagakabagay lamang nga magrelaks kon talipuspusan sang semana.’ (Ipaanggid ang Lucas 13:24; Marcos 12:30.)
‘Ang pagpayunir indi para sa tanan. Luwas pa, sa karon nga pangabuhi dapat nga mag-eskwela ka sa unibersidad agod magmadinalag-on.’ (Ipaanggid ini sa Mateo 6:33; 1 Corinto 1:19, 20; 1 Timoteo 6:9-11.)
Ang materyalistiko kag unudnon nga pangatarungan bahin sang “nahauna gid nga pagtolon-an sang kalibutan”—ang sadsaran nga mga prinsipio kag mga pagtuluohan sang mga kalibutanon! Ang pagpadala sa sini makatuga sing dimakay-o nga halit sa espirituwal.
16 Ang gintangdo sang kaugalingon nga mga hukom kag mga manunudlo nagahatag sing isa pa ka katalagman. Kaangay sadtong sa Colosas, nagahimu sila sing mga hulusayon sa halos personal nga mga bagay. Masami sila nakilal-an paagi sa ‘pagpaubos sing pakunokuno.’ (Colosas 2:16-18) Ang ila matinaastaason nga panimuot nagapakita sing sayop nga motibo—ang handum nga pakataason ang ila kaugalingon sa ibabaw sang iban. Masami sila nga “sobra katarong,” maabtik magdugang sa kon ano ang ginsiling ukon ginbalhag sang ‘matutom nga ulipon.’ Sa amo nagapukaw sila sing mga kontrobersiya tuhoy sa mga bagay subong sang kalingawan, pag-atipan sa panglawas, mga estilo sa pamayo kag pamustora, ukon paggamit sang alkoholiko nga mga ilimnon. (Manugwali 7:16; Mateo 24:45-47) Busa ginapahilayo ang igtalupangod gikan sa espirituwal nga mga bagay kag ginasentro sa unudnon nga mga handum.—Ipaanggid ang 1 Timoteo 6:3-5.
17 Sa karon, ang iban gani nagdangat tubtob sa punto nga ‘magtindog’ sa personal nga mga pagtamod sa Kasulatan, ukon nagapangangkon sila nga may pinasahi nga paghangop. Ang isa ka babayi, nga isa pa lamang ka tuig nga nabawtismohan, nagpangangkon nga isa ka hinaplas kag naghunahuna nga naghatag ini sa iya mga opinyon sing dugang nga bug-at. Sa amo ginpabutyag niya ang makusog nga handum nga “magtudlo kag magpalig-on sa iban” sa pila ka opisyal nga kapasidad. (Apang tan-awa ang 1 Timoteo 2:12.) Sanglit ginadumtan ni Jehova ang “pagpakataas sa kaugalingon kag bugal,” ang mga Cristiano dapat nga may maugdang nga pagtamod sa ila kaugalingon nga mga opinyon. (Hulubaton 8:13) Ginalikawan nila ang siod nga ‘mapahabok sa walay katarungan sang [ila] hunahuna nga unudnon.’ (Colosas 2:18) Ang bisan sin-o nga nagapauswag sang ila personal nga mga ideya kag nagapahigad sang laygay sang gintangdoan nga ‘matutom nga ulipon’ ni Cristo wala nagapanguyapot sa ulo. Sa pagkamatuod, nian, ang maunungon nga mga Saksi ni Jehova dapat magbantay batok sa didiosnon nga impluensia nga magakuha sa ila sang padya sang kabuhi.
18 Ginagamit gihapon ni Satanas ang tawo sa pag-upang sa ila isigkatawo nga maagom ang kabuhi. Ano ang pila sang iban pa nga mga paagi nga ginagamitan sang Yawa sini nga pahito? Kag paano ang isa ka Saksi ni Jehova makusog nga makapanguyapot sa padya?
Nadumduman Mo Bala?
◻ Anong relihioso nga mga impluensia ang nagabutang sa katalagman sa mga Cristiano sa dumaan nga Colosas?
◻ Ano ang nagapakilala nga mga kinaiya sadtong magadingot sa mga Cristiano sang “padya”?
◻ Paano ginpakita sang pila ka mga Cristiano nga sila naimpluensiahan sang “nahauna gid nga mga pagtolon-an sang kalibutan”?
◻ Paano matuytuyan sang dimatuod nga mga manunudlo ang mga Cristiano padulong sa sayop nga dalanon?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
1. 2. Paano ang madamu nagpanghikot nga batok sa dayon nga intereses sang ila mga isigkatawo, kag makasitar ka bala sang dugang nga mga halimbawa sini gikan sa Biblia?
3. Ano nga paandam ang ginhatag ni Pablo sa Colosas 2:18, kag ano nga mga pamangkot ang nagautwas subong resulta?
4, 5. (a) Anong relihioso nga mga impluensia ang nagluntad sa Colosas? (b) Ano ang Gnosticismo, kag anong makatalagam nga epekto ang mapatubas sang impluensia sini?
6. (a) Paano ginpunggan sang pinamulong ni Pablo ang impluensia sang pagano nga mga pilosopiya kag Judaismo? (b) Ngaa kinahanglan para sa mga Cristiano nga “magbantay”?
7. (a) Ngaa ang mga panudlo sang paganong mga pilosopo kag mga nagapati sa Judaismo nagganyat sa pila ka mga Cristiano? (b) Ngaa ang ila mga panudlo tunay gid nga “daya nga walay pulos”?
8. (a) Ano ang “padya,” kag ano nga mga kasulatan ang nagasakdag sang imo sabat? (b) Paano ang hinaplas nga mga Cristiano madingotan sang “padya”?
9. Ano ang apat ka butang nga nagapakilala sa dimatuod nga mga manalagna sa tunga sang taga-Colosas?
10. Paano ang dimatuod nga mga manunudlo ‘nalipay sa pakunokuno nga pagkamapinaubuson’?
11. (a) Ano ang pagsimba sa mga anghel? (b) Ano ang pamatuod nga ang pagsimba sa mga anghel nagluntad sa Colosas?
12. Paano ang dimatuod nga mga manunudlo mahimu nangatarungan nga ang pagsimba sa mga anghel kalahamut-an?
13. (a) Kalahamut-an bala ang pagsimba sa mga anghel? (b) Paano ang dimatuod nga mga manunudlo ‘“nagatindog” sa mga butang nga iya nakita’?
14. Paano ang dimatuod nga mga manunudlo “ginpahabok sa walay kabangdanan sang iya hunahuna nga unudnon”?
15. (a) Anong mga panimuot ang matalupangdan sa tunga sang pila ka mga Cristiano karon? (b) Diin maghalin ina nga mga panimuot, kag paano sila mapaanggid sa laygay sang Biblia?
16. Paano ang pila karon mahimu mangin salimpapaw nga mga hukom?
17, 18. (a) Paano ang iban ‘nagkuha sang ila tindog’ sa personal nga mga pagtamod, kag ngaa makatalagam ini? (b) Ano ang ginahinun-anonan sang aton masunod nga leksion?