Dapat Bala Bawtismohan ang mga Bata?
Ang lapsag daw indi isa ka makasasala tan-awon. Apang tuhoy gid sa pagdula sa sala ining madugay na katama nga rito. Makatlo nga ginpakamalaut sang maninoy si Satanas kag ang iya mga buhat. Nian ginkuha sang pari ang diutay nga suludlan kag mahigugmaon nga gin-ula ang tubig sa agtang sang bata sa makatlo ka beses, nga nagasiling, “Ginabawtismohan ko ikaw sa ngalan sang Amay, kag sang Anak, kag sang Espiritu Santo.”
SA HALOS duha na ka milenio ang mga lapsag ginabawtismohan sa isa ka seremonya nga kasubong sini. Mahimo ini ilaragway sang mga ginikanan subong makatalandog gid nga eksperiensia. Apang, ini nga buhat naghalin bala sa Pulong sang Dios? Ginabaton sang Katolikong mga teologo nga wala.—Tan-awa ang New Catholic Encyclopedia, Tomo 2, pahina 69.
Basaha ang tolon-an sang Binuhatan sa Biblia, kag makita mo dayon nga sa tunga sang dumaan nga mga Cristiano, ang bawtismo para lamang sa sangkol nga ‘makabati kag makabaton sang pulong’ nga may paghangop kag ‘makahinulsul.’ (Binuhatan 2:14, 22, 38, 41, Douay Version) Indi gid ini mahimo sang lapsag! Matuod, ang Biblia nagahambal tuhoy sa bilog nga panimalay, subong sang iya ni Cornelio, nga ginbawtismohan.a Apang bisan sadto anay, ang bawtismo para lamang sadtong “nagapamati sang pulong”—indi para sa mga lapsag.—Binuhatan 10:44-47.
Tradisyon sang Dios ukon sang mga Tawo?
Bangod indi sila makatudlo sang sulondan sa Biblia, ang Batikano nagasiling, “Ang buhat nga pagbawtismo sa mga lapsag ginkabig nga isa ka kasugoan sang dimalimtan nga tradisyon.” Apang ini bala nga tradisyon ginpasad ni Jesucristo? Indi, kay ang pagbawtismo sa lapsag ginhimo lamang mga pila ka tion sa tapos mapatay ang mga apostoles. Sadtong talipusposan sang ikaduha nga siglo, ang amay sang iglesia nga si Tertullian nangatarungan, “Tugoti [ang mga bata] nga mangin Cristiano kon sila makasarang na sa pagkilala kay Cristo.”
Apang, si apostol Pablo nagpaandam nga sa ulihi magaabot ang tion nga “ang mga tawo indi magakilala sa maayong doktrina.” (2 Timoteo 4:3, The New American Bible) Sang mapatay ang mga apostoles kag indi na sila ‘makapanghikot subong pugong,’ ang dimakasulatanhon nga mga buhat nagsugod sa pagpangalapkap sa Cristianong pagsimba. (2 Tesalonica 2:6) Isa sini sa ila amo ang pagbawtismo sa lapsag. Apang ang pagbawtismo sa lapsag nangin kasugoan lamang sang ikalima nga siglo. Sadto anay natabo ang makusog nga debate nga nagbalhin sing dayon sang Cristiandad.
Nagsugod ini sang ang isa ka Britaniko nga monghe nga nagahingalan kay Pelagius naglakbay pa Roma. Nahayanghag sa kalautan nga nakita niya sa tunga sang mga Cristiano, ginpalig-on sang klerigo ang mga tawo padulong sa “dugang nga panikasog sa moral.” Indi mabasol sang tawo ang iya kaluyahon sa ‘orihinal nga sala,’ siling ni Pelagius. “Tanan nga maayo kag ang tanan nga malain . . . .ginhimo naton, indi nga natawo upod sa aton.” Ang doktrina ni Pelagius madasig nga nangin halambalon sa Cristiandad.
Apang wala ina magdugay. Gintamod sang mga lider sang iglesia ina nga pagsikway sa ‘orihinal nga sala’ subong heretiko. Kag dihungod nga gin-ugyonan ni Pelagius inang bantog anay nga kustombre—ang pagbawtismo sa lapsag. Nakita ni Augustine nga isa ka obispo ina nga pagsumpakilay. ‘Kon ang mga lapsag dapat bawtismohan,’ pangatarungan ni Augustine, ‘kamusta yadtong wala mabawtismohi?’ Ang daw lohiko nga konklusion amo nga sila magaantos sang kalayo sang impierno bangod wala sila mabawtismohi. Kay maathag nga napatok ini nga punto, si Augustine nagsiling sing makakilibot: Sanglit ang wala mabawtismohi nga mga lapsag nagaantos sing pagpakamalaut, ano ang kabangdanan sini kundi ang ‘orihinal nga sala’?
Ang doktrina ni Pelagius napukan. Gindeklarar sang konsilyo sang iglesia sa Carthage ang mga panudlo ni Pelagius nga heretiko. Ang ‘orihinal nga sala’ nangin bahin sang Katolisismo kaangay sang pangumpisar. Kag ginpatuman karon sang iglesia ang dulongan nga pagkombertir sa masa—sing pilit—agod luwason ang mga tawo gikan sa ‘kalayo sang impierno.’ Ang pagbawtismo sa lapsag indi lamang nangin bantog nga kustombre kundi nangin opisyal nga instrumento sa kaluwasan, isa ka instrumento nga ginpanubli sang Protestantismo.
‘Sa Dulonan sang Impierno’
Ang doktrina ni Augustine nagpautwas sang makahuloya kag mabudlay nga mga pamangkot: Paano mapahanugotan sang Dios sang gugma nga paantuson sa impierno ang wala sing sala nga mga lapsag? Batunon man bala sang wala mabawtismohi nga lapsag ang silot sa batinggilan nga makasasala? Indi ina mahapos sabton sang mga teologo. Siling sang Katolikong pari nga si Vincent Wilkin: “Gintugyan sang iban ang wala mabawtismohi nga mga lapsag sa kasingkal sang nagadabdab nga impierno, ginpatihan sang iban nga wala sila paglamona sang kalayo kundi gin-init lamang sa temperatura nga indi gid komportable; ginhimo sang iban ang pagkadikomportable nga indi gid posible sa impierno . . . Ginbutang sila sang iban sa dutan-on nga paraiso.”b
Apang, ang labing bantog nga teoriya sa tanan amo nga ang kalag sang wala mabawtismohi nga mga lapsag ginabutang sa limbo. Ini nga tinaga literal nga nagakahulugan sing “dulonan” (subong sang dulonan, ukon sidsid sang bayo) kag nagalaragway sang isa ka duog nga nahamtang kuno sa dulonan sang impierno. Para sa mga teologo, ang limbo tuman ka kombeniente nga opinyon. Sa dili magkubos ginapadiutay sini ang makahaladlok nga talan-awon tuhoy sa nagaantos nga mga lapsag.
Apang kaangay sang bisan anong hinimo-tawo nga teoriya, ang limbo may mga problema. Ngaa wala ini ginasambit sa Kasulatan? Makaguwa bala ang mga lapsag sa limbo? Kag una sa tanan ngaa dapat magkadto didto ang wala sing sala nga mga lapsag? Sing halangpunon, may punto ang iglesia sa pagsiling nga ang limbo “indi opisyal nga panudlo sang Katoliko.”c—New Catholic Encyclopedia.
Ang Debate Nag-init Liwat
Siniglo nga ginpatihan sang mga Katoliko ang pagtamod ni Augustine kag nga ang ila kabataan ‘indi makakadto sa limbo’ bangod sa pagbawtismo. Apang, kutob sang katuigan 1950 ginbaisan liwat ang tuhoy sa pagbawtismo sa lapsag. Ang Katolikong mga eskolar nagsugod sa pagpabutyag sing serioso nga pangduhaduha kon bala Biblikanhon ang buhat. Ginabaton sang iban nga indi nila mabaton ang panudlo ni Augustine tuhoy sa kalayuhon nga impierno ukon limbo man.
Apang, wala maghulag primero ang konserbatibo nga mga lider sang iglesia. Sang 1951 si Papa Pius XII nagpamulongpulong sa isa ka grupo sang mga partera. Nagalig-on liwat sang pagpati nga “ang pagbaton sang grasya sa panahon sang kamatayon kinahanglanon gid para sa kaluwasan,” ginpalig-on niya ang mga partera sa paghimo sang rito sa pagbawtismo kon ang bag-o nabun-ag nga bata daw mapatay. “Nian, himoa ining maluluy-on nga pag-alagad,” siling niya. Sing kaanggid, sang 1958 ang Batikano nagpaguwa sing makusog nga paandam nga “ang mga lapsag dapat bawtismohan sa gilayon kon mahimo pa.”
Apang, ang pagpinuyas nag-utwas liwat pagkatapos sang bantog nga konsilyo sang Batikano II. Sa isa ka kibot nga hublag, gintinguhaan sang iglesia nga pahamut-an ang konserbatibo kag liberal nga tindog. ‘Ang bawtismo kinahanglanon gid para sa kaluwasan,’ siling sang konsilyo. Apang, posible man ang kaluwasan para sa sadtong “sa indi nila sala wala makahibalo sang ebanghelyo ni Cristo.”d
Gani, ginbag-o liwat sang iglesia ang rito sa pagbawtismo sa lapsag. Ang mga pari mahimo na karon nga indi magbawtismo kon ang ginikanan sang bata wala nagapanaad nga padakuon sia nga Katoliko. Nagpahilayo na gid man bala sa ulihi ang iglesia sa doktrina ni Augustine? Abi sang iban amo sina kag gani ginpangduhaduhaan nila ang pagbawtismo sa lapsag.
Nian ang Batikano nagpaguwa sang iya “Instruksion sa Pagbawtismo sa Lapsag,” nga nagasiling: “Wala na sing iban pa nga paagi nga nahibaloan ang Iglesia luwas sa bawtismo agod siguraduhon ang pagsulod sang bata sa dayon nga kalipay.” Ang mga obispo ginmandoan nga “ipasag-uli sa tradisyunal nga buhat yadtong . . . nagpahilayo sa sini.” Apang kamusta ang mga lapsag nga napatay nga wala mabawtismohi? “Matugyan lamang sila sang Iglesia sa kaluoy sang Dios.”
Ang Pagbawtismo sa Lapsag kag ang Imo Bata
Walay duhaduha nga madamong sinserong mga Katoliko ang ginaligban sini. Apang, ayhan ginabatyag sang iban nga, ang doktrina sang Katoliko tuhoy sa bawtismo sa dimagkubos nagahatag sa bata sing maayong relihioso nga panugod. Apang amo bala? Ang isa ka Katoliko nga iloy nagsiling: “May duha ako ka diutay nga bata, lunsay sila nabawtismohan sang lapsag pa, apang wala ako sing nakita nga grasya sa ila, kundi ang kabaliskaran.”
Ang pagbawtismo sa isa ka diutay nga bata wala nagabulig sa iya nga palambuon ang pagtuo. Sa katunayan, ginalapas sini ang sugo ni Jesus: “Busa lakat kamo kag maghimo sing disipulo [ukon, “maghimo sing mga gintoton-an”] . . . nagabawtismo sa ila.” (Mateo 28:19) Ang bawtismo wala sing pulos kon ang isa wala sa husto nga edad agod mangin disipulo. Matuod, yara ang “dimalimtan nga tradisyon” sa pagbawtismo sa lapsag. Apang wala bala ginapakamalaut ni Jesus yadtong ‘nagapakawalay pulos sang Pulong sang Dios bangod sang ila tradisyon’?—Mateo 15:6.
Busa, ginapalig-on sang Biblia ang mga ginikanan nga hanason ang ila kabataan sa espirituwal nga bagay “kutob sa pagkalapsag.” (2 Timoteo 3:14-17) Sa amo ginasunod sing hanuot sang mga Saksi ni Jehova ang laygay nga padakuon ang ila kabataan “sa disiplina kag painoino ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ginahimo ini sing masami paagi sa paghiwat sing regular nga programa sa pagtuon sa Biblia sang pamilya. Ginatudloan sang mga ginikanan ang ila kabataan nga magtambong kag makigbahin sa Cristianong mga miting. (Hebreo 10:24, 25) Ginapalig-on nila ang ila kabataan nga “ipahayag sing dayag” ang ila pagtuo. (Roma 10:10) Sa ulihi, ang ila kabataan ginapahulag sa pagdedikar sang ila kaugalingon kay Jehova nga Dios kag sa pagsimbulo sini sa pagbawtismo sa tubig. Makasulatanhon ini kag mas makahulugan kag makaalayaw sang sa pagtan-aw sa pormalistiko nga rito nga ginahimo sa indi makahangop nga bata.
Kon ang bata sang isa ka Cristiano mapatay sa wala pa mabawtismohan, ang mga ginikanan indi dapat magkahadlok nga masunog sia sa impierno ukon magalibotlibot sa limbo. Ginatudlo sang Biblia nga ang patay wala sing hinalung-ong. (Manugwali 9:5, 10) Busa ang mga ginikanan malipay sa panaad ni Jesus nga “magaabot ang takna diin ang tanan nga yara sa handumanan nga lulubngan makabati sang iya tingog kag magaguwa” upod ang paglaum nga magkabuhi sa ginpasag-uli nga Paraiso. (Juan 5:28, 29; Lucas 23:43) Ining napasad sa Biblia nga paglaum mas makalilipay sang sa nagabalhin—kag makalilibog—nga tradisyon sang mga tawo.
[Mga footnote]
a Kon kaisa ang termino nga “panimalay” sa Biblia maathag nga wala nagalakip sa lapsag. Halimbawa, ang Tito 1:11 nagahambal tuhoy sa mga apostata “nga nagapatiku sa bug-os nga panimalay.”—Tan-awa man ang 1 Samuel 1:21, 22.
b Si Augustine mismo nagsiling nga ang wala mabawtismohi nga lapsag “malakip sa pinakamalum-ok nga pagpakamalaut.”
c Sang gintinguhaan sang ika-18 ka siglo nga synod sang iglesia nga ideklarar ang limbo nga “patopato ni Pelagius,” si Papa Pius VI nagpapanaug sing mando sang papa nga nagapakamalaut sang synod subong erehes. Bisan pa nga wala gin-endorsar sing bug-os ang limbo, ginpapadayon sang mando ang papa ang teoriya.
d Gintawag sang Katolikong teologo nga si Tad Guzie ang bag-o nga tindog sang iglesia nga “daw makahalam-ot nga sakramento diin ang bawtismo sa tubig kinahanglanon nga nahaunang halintang sang kaluwasan para sa mga lapsag, apang katapusan nga halintang sang mas daku nga proseso para sa tanan.”
[Tsart sa pahina 7]
Mga Talalupangdon sa Maragtas sang Pagbawtismo sa Lapsag
Petsa (C.E.) Hitabo
c.193 Nangatarungan si Tertullian ugyon sa pagbawtismo sa adulto
253․ Ang konsilyo sang Carthage nagsiling nga ‘dapat gilayon bawtismohan ang mga lapsag’
412-417 Debate sa ulot ni Pelagius kag ni Augustine nahanungod sa ‘orihinal nga sala’
417 Ginpakamalaut sang konsilyo sang Carthage ang pagtamod ni Pelagius nga erehes. Ang pagbawtismo sa lapsag nangin bahin sang Katolisismo
1201, 1208 ․ Si Papa Inosente III nagsulat ugyon sa
pagbawtismo sa lapsag
1545-1563 Gindeklarar sang konsilyo sang Trent ang “pagpakamalaut” kay bisan sin-o nga wala
nagapabawtismo sang lapsag
1794 Ginpakamalaut sang mando sang Papa nga Auctorem Fidei ang Jansenist Synod, nga nagtawag sang limbo nga erehes
1951 Ginpadaku ni Papa Pio XII ang pagkakinahanglanon sang pagbawtismo sa lapsag paagi sa paglaygay sa mga partera nga himuon ini kon kinahanglan gid
1958 Ginmando sang Batikano nga ‘ang mga lapsag dapat dayon bawtismohan kon mahimo pa’
1963-1965 Ginmando sang Ikaduhang Konsilyo sang Batikano nga posible ang kaluwasan nga wala sing bawtismo. Ginmando nga bag-uhon ang rito sa pagbawtismo sa lapsag
1980 Ginpatuman sang Batikano ang kustombre sa pagbawtismo sa lapsag, nagasiling nga ‘wala ini sing nahibaloan nga iban pa nga paagi nga ang kabataan makasulod sa dayon nga kalipay’