Pagbaton sang ‘mga Handum sang Akon Tagipusuon’
Subong gin-asoy ni P. J. Wentzel
SANG magdungka ang amon barko sa pantalan sang Nueva York gikan sa Bagatnan nga Aprika, ginsugata kami sang isa ka itom nga tawo sa pantalan. Ginsugat niya kami agod dalhon ako, ang akon asawa nga si Lina, kag ang isa ka tigulang nga babayi nga nag-upod sa amon sa dalayonan namon. Nagdulog kami sa duog sang mga itom, kag nagguwa ang tsuper agod usisaon ang direksion para sa amon kaupod nga naglakbay. “Apang Piet,” siling niya sa akon, “mga itom tanan diri!”
“Amerika na ini,” pahanumdom ko sa iya. “Wala sing kinatuhayan kon itom kag puti ka diri; palareho kita tanan.” (Apang sa akon kaugalingon naglaum ako nga kami sang akon asawa dalhon kuntani sa balay sang mga puti!) Nian nagbalik ang tsuper agod paupdon ang amon kaupod, nga mainit nga gin-abiabi sang isa ka itom nga pamilya.
Nian nag-abot ang amon turno—sa gihapon sa duog sang mga itom. Samtang nagapadulong ang amon tagbalay kag ang iya asawa sa awto, nangamuyo ako sing hugot sa Dios nga buligan ako sa pagsikway sang pagdampigdampig sa rasa nga nabilin pa sa akon—nga akon ginpanubli sa akon mga ginikanan.
Mainit nga gin-abiabi kami sang amon itom nga mga tagbalay sa Nueva York. Gindul-ong nila kami sa amon hulot, nga matinlo gid. Sang ginbiyaan na nila kami, wala kami magtingogay sang primero. Nian nagkadto si Lina sa katre, gintukas niya ang pamatuod sang kobrekama kag nagsiling: “Piet, hunahunaa lamang nga sa nahauna nga tion sa akon kabuhi, matulog ako karon sa kama sang itom nga babayi!” Apang sang ulihi nakilala namon kag ginhigugma ang amon mga tagbalay.
Ngaa indi diutay nga katigayonan para sa akon kag sa akon mga kaupod sa paglakbay ang paglandas sa pagdampigdampig sa rasa?
Impluwensia sang Bata Pa
Ang Bonnievale, nga sa diin natawo ako sang 1922, isa ka diutay nga banwa nga mga 160 kilometros (100 milyas) sa sidlangan sang Cape Town, Bagatnan nga Aprika. Ang akon amay katapo anay sang Dutch Reformed Church. Isa yadto ka simbahan para lamang sa mga puti. Ang mga itom may ila kaugalingon nga simbahan sa lain nga banwa nga ila ginapuy-an. Gani ginpadaku kami nga batunon ang pagpainay sang mga rasa.
Kag tudok gid kon magsalop ang pagdampigdampig sa rasa! Gintudloan kami nga ang amon rasa superyor. Gintamod namon ang mga itom subong mga tawo nga dapat tratahon subong mga tawo apang indi katupong sa katilingban. Sang bata pa ako, ang kinabatasan sadto amo nga batunon sila sa likod sang balay, kag kon paimnon namon sila sing tsa, ginabutang namon ini sa isa ka pinasahi nga baso nga para lamang sa mga itom. Ginpapati kami nga mangin tuhay ang kahimtangan sa langit, apang diri sa duta may yara estrikto nga paglainay.
Paglab-ot ko sa 17 anyos, namangkot ako sa akon amay kon puwede na ako makompirmahan, apang sa banta niya bata pa ako. Apang, pag-abot sang masunod nga tuig, ginsilingan niya ako nga tion na para sa akon nga magpakompirma. Gintamod ko ini sing serioso. Para sa akon nagkahulugan ini sing paghatag sang akon kaugalingon sa Dios kag paghimo sang iya kabubut-on. Kag sanglit nagkabuhi ako sadto para sa kalibutan kag sa mga kalipay sini, lakip ang sobra nga pagpanigarilyo, narealisar ko nga dapat ako maghimo sing dalagku nga mga pagbalhin sa akon kabuhi.
Gani kada tapos panyaga, ginhinguyang ko ang kalabanan sang akon tion sa pagbasa sing Biblia. Para sa akon isa yadto ka kasanagan—nakita ko nga ang akon pagkabuhi kag sang pamilya ko wala nahisanto sa ginapatuman sang Kasulatan. Bisan pa ang Biblia nga ginabasa ko ginsulat sa akon hambal, ang Afrikaans, madamo ako sang indi mahangpan. Busa, wala lamang ako magbasa kundi nangamuyo man ako sa Dios nga buligan ako sa paghangop sang Biblia.
Sang nagahilapit na ang tion para sa klase sa kompirmasyon, daku na nga bahin sang Biblia ang nabasa ko. Ginpamangkot ko ang akon Amay kon sa diin ginapaathag ang kompirmasyon sa Biblia agod nga maton-an ko ini.
“Wala ina sa Biblia,” sabat niya. “Isa ina ka kinahanglanon sang simbahan.” Nakibot ako!
“Apang kon ang kompirmasyon wala sa Pulong sang Dios, paano ko ini mabaton?” pamangkot ko. “Kag kon ginapatalang kita sa sining importante nga butang, paano ko masalig ang akon kabuhi sa simbahan?”
Bueno, sugod sadto ginpangita ko ang kamatuoran.
Pagpangita sa Kamatuoran
Sang isa ka adlaw gin-agda ako sang isa ka abyan sa isa ka serbisyo sa Dutch Reformed Church—madugaydugay na ako nga wala makatambong. Ang ministro naghambal tuhoy sa paglaum: “Kon nagalaum kita sa indi naton makita, ginahulat naton ini nga may pagbatas.” (Roma 8:24, 25) Ah, amo ini ang luyag ko mahibaloan! Ano ang aton paglaum? Para sa ano nagakabuhi ako? Matigayon ko na bala karon ang mga sabat? Apang wala malaragway sang manugwali ang palaabuton nga paglaum. Samtang nagapungko ako didto, nagpakiluoy ako sa Dios nga buligan ang manugwali sa pagbulig sa akon!
May nagtublag pa sa akon. Natalupangdan ko nga ang kalabanan nga tawo ginatuyo. Nalangkag ako nga mabatian ang kamatuoran, apang ining mga tawo nagakatulog! Ginbiyaan ko ang simbahan nga nagbatyag sing kapaslawan, kag wala na ako magbalik liwat.
Sang ulihi ginhambalan ko ang Biblia upod sa isa ka abyan nga may Pentecostal nga mga ideya. Nagsiling sia nga ang isa ka tawo nga luyag mag-alagad sa Dios dapat magpabawtismo paagi sa bug-os nga pagtum-oy sa tubig. Gani nagtambong ako sa masunod nga serbisyo sining diutay nga grupo kag ginbawtismohan sa suba. Naakig gid ang akon amay. Ginpahog pa gani niya ako nga patyon niya ako kon magbuylog ako sa sadto nga sekta! Indi na ako makabasa sing Biblia sa balay apang ginhimo ko ini upod sa diutay nga grupo nga akon ginbuylogan. Indi na gani ako makadungan kaon sa akon amay, kag kon masugata ko sia, ginapatalikod niya ako. Indi niya luyag makita ang akon nawong!
Ang diutay nga grupo sang Pentecostal nagabasa lamang sing Biblia, nagaamba kag nagapangamuyo sing tingob, kag nagahambal sa mga dila. Sadto nga tion natinloan ko na ang akon kabuhi, lakip ang pag-untat sa pagpanigarilyo. Nagtinguha ako sing lakas nga mabaton ang espiritu subong sang iban, kag nagpuasa pa gani ako sing pila ka adlaw, apang wala sing natabo. Nian nagbinagbinag ako liwat. Nahibaloan ko nga may yara mga tawo sa banwa nga nagapangangkon nga nagahambal sila sa mga dila, apang ang ila kabuhi imoral. Gani paano makahatag ang Dios sang iya balaan nga espiritu sa mga tawo nga ang ila kabuhi batok sa iya kabubut-on? Kag may nagpalibog pa sa akon. Namat-od ako nga pamangkuton ang lider sang amon grupo.
“Ang balaan nga espiritu nga nabaton ninyo kag sang iban pa pareho bala sa balaan nga espiritu nga nag-inspirar sa Biblia?” pamangkot ko.
“Huo,” sabat niya.
“Bueno, ang duta bala mangin dayon nga puluy-an sang tawo, ukon laglagon ini?”
“Ang duta laglagon, kag ang mga Cristiano mapuyo sa langit.”
“Apang may sala diri,” sabat ko, “kay ang Biblia nagasiling nga ang duta magapabilin tubtob sa walay katubtuban—isa ka pinamulong nga gin-inspirar sang espiritu sang Dios—pareho nga espiritu nga suno sa inyo ginapangangkon yara sa inyo.”—Manugwali 1:4.
Sadto nahibaloan ko nga wala ang kamatuoran sa amon diutay nga grupo. Nagpadayon ang akon pagpangita sini.
Sang isa ka adlaw gindalhan ako sang lider sang grupo sang Pentecostal sing isa ka libro nga natig-ulohan Riches, nga ginbalhag sang Watchtower Society. Sang maumpisahan ko ang pagbasa sini, nakita ko nga nahisanto ini sa nabasahan ko sa Biblia. Sa katapusan nakita ko na ang kamatuoran! Nagsulat ako agod mag-order sing dugang pa nga mga publikasyon. Malangkagon nga ginbaton ini sang amon diutay nga grupo, kag gingamit namon ini sa pagtuon sing Biblia kag sa pagpanaksi sa iban. Wala madugay pagkatapos sadto nagkari sa Bonnievale ang pila ka Saksi ni Jehova para sa malip-ot nga pagduaw, kag matahom ang amon paghambalanay. Dugang pa, apat sa amon grupo ang nagbuylog sa ila sa pagbantala sa balay kag balay sang masunod nga Domingo.
Nagporma Kami sing Diutay nga Kongregasyon
Agod mapadayon ang paglapnag sang mensahe sang paglaum, nag-order kami sing dugang pa nga libro gikan sa sanga talatapan sang Watchtower Society sa Cape Town. Nagsabat sila nga dapat kami anay mag-aplay para sa pagporma sing kongregasyon. Sang primero nahadlok kami, apang samtang nagadamo ang nagakinahanglan sa mga libro, nag-aplay kami sang ulihi kag ginporma kami nga isa ka bag-ong kongregasyon—apat lang kami, bisan wala pa sing isa sa amon ang nabawtismohan subong Saksi!
Kada bulan, ginareport namon ang kadakuon sang pagbantala nga hilikuton nga nahimo namon. Apang bangod wala kami mahanas, wala namon ginaduaw liwat ang mga tawo nga nagpakita sing interes. Bulanbulan nga ginpakita ini sa amon sang sanga talatapan. Sang ulihi duha sa amon ang nakatipon sing kaisog kag nagkadto sa isa ka balay nga sa diin daw nagabaton ang mga tawo. Gintipon namon ang pamilya kag nag-amba kami sing tingob. Nian nangamuyo ako bilang pangbukas kag ginpatokar ko ang narekord nga pamulongpulong ni J. F. Rutherford sa Biblia. Namati sing maayo ang tanan. Nian nagtakop kami paagi sa pag-amba liwat kag pangamuyo. Sang nagapauli kami nagsiling ako: “Bueno, amo yadto ang aton una nga ‘pagduaw liwat’!”
Samtang padayon gihapon ang pagpamatok sang akon amay. Limitado lamang ang akon nahibaloan sa Biblia! Apang ginatuohan ko tudok sa akon tagipusuon ang akon nahibaloan. Isa ka adlaw si Rachel, isa sang akon utod nga babayi, nagduaw sa amon. Pagkatapos panyaga, nakigbais sia sa akon nahanungod sa Trinidad.
“Ngaa ginasikway ninyo ang Trinidad nga doktrina?” pamangkot niya. “Ang amon simbahan maathag nga nagatudlo nga ang Amay, Anak, kag ang Espiritu Santo tupong sa pagkabuhi kag gahom.”
“Kon ang balaan nga espiritu tupong sa Amay kag Anak,” sabat ko, “nian mahimo sini sa akon ang mahimo sang Amay kag Anak. Gani maayo pa nga mangamuyo ako sa balaan nga espiritu.”
Wala magkomento si Rachel. Apang ang akon amay, sa pihak nga kuwarto, nagsiling: “Rachel, pabay-i sia. Wala kamo sing maapotan sa iya.” Ang bug-os nga pamilya nagtipon agod sakdagon si Rachel. Nian nagsulod ang amon amay nga naakig gid. Ginpaumulan niya ako kag ginhanaan sa ulo—apang nagdulog sia kag naglakat. Naghipos lamang ako.
“Nagapungko ka dira nga daw subong sang isa ka salimpapaw nga anghel,” singgit sang akon amay. Ginpahanumdom niya ako sang tion nga nagboluntaryo ako sa pagpakig-away batok kay Hitler kag wala sia magsugot bangod menor de edad pa ako sadto. “Kuntani gintugutan ko na lang ikaw sadto nga maglakat kag mapatay!” siling niya. Hipos nga ginpasalamatan ko sia nga wala niya ako ginpabuylog sa armada.
Sang matapos yadto, nagguwa ako kag nagpamalandong. Sa wala pa ako magpakita sing interes sa Biblia, may paghidait. Karon nagaginamo ang pamilya. Ano ang dapat ko himuon? Magbalik sa simbahan kag sa amo mapasag-uli ang paghidait sang pamilya? Kon himuon ko ina nian biyaan ko ang hamili nga mga kamatuoran nga akon naton-an. Mga ginikanan ko ang nagdala sa akon sa kalibutan, apang ang Dios lamang ang makahatag sa akon sing kabuhi nga walay katapusan. Ginapanukod ang akon kamut sa isa ka matahom nga kahoy sang palma, sing malig-on, namat-od ako didto mismo: “Sarang nila ako mapatay, apang indi gid ako magtalikod.”
Pagsulod sa Bug-os Tion nga Serbisyo
Bangod soltero pa ako, pamatan-on, kag mabukod, nagbatyag ako nga ginaestriktohan gid ako sa isa ka lokal nga pabrika sang keso. Nagatrabaho ako didto sing anum ka adlaw kada semana kag diutay lang ang suweldo apang isa ka adlaw lamang kada semana ang ginahinguyang ko para sa balaan nga pag-alagad kay Jehova, nga akon ginalauman sing kabuhi nga walay katapusan. Ngaa abi magpadayon ako sa paghimo sing keso samtang may yara ako sing hamili nga mga kamatuoran nga makaluwas sing kabuhi? Luyag ko mangin bug-os tion nga ministro.
Nagsulat ako sa Sosiedad kag nagsiling nga luyag ko mangin “payunir,” ukon bug-os tion nga manugpangabudlay. “Apang paano?” pamangkot ko. Disiotso anyos lamang ako sadto kag ang akon amay indi gid magsugot. Nakabaton ako sing sabat nga nagbalikwat sining matahom nga mga tinaga: “Kalipay ka kay Jehova, kag hatagan ka niya sang mga handum sang imo tagipusuon.” (Salmo 37:4) Paano matuman ang handum sang akon tagipusuon samtang batok gid ang akon amay? Walay sapayan, ginpamalandong ko yadtong mga tinaga kag padayon nga nangamuyo.
Sang ulihi nakahimo ako sing plano. Ginsingganan ko ang akon amay nga wala ako sing palaabuton sa Bonnievale kag luyag ko magsaylo sa Cape Town. Sia nagsiling: “Nahibaloan ko kon ngaa. Luyag mo maglakat agod magbaligya sinang mga libro ni Hukom Rutherford!” Apang nagsugot sia.
Didto sa Cape Town nagpangabudlay ako sing lakas agod may bastante nga makita para ibakal sing pila ka butang nga kinahanglan ko sa pag-umpisa sang bug-os tion nga ministeryo. Sang makita ko ang manugtatap sang sanga, si George Phillips, may problema ako. Bangod naghalin ako sa komunidad sang mga Afrikaan, indi ako makahibalo maghambal sing Ingles, gani nakighambal ako sa iya paagi sa isa ka manugbadbad. Kag sa mga miting diutay lamang ang akon mahangpan amo kon ngaa sang gin-organisar ang isa ka asambleya sa Cape Town nawasi ko yadto bangod wala ko mahangpi ang pahibalo!
Sang Nobiembre ginpahibalo ako ni Utod Phillips nga makapayunir ako sa Kimberley, kag makasugod ako sa masunod nga bulan. Nagpauli ako agod magpaalam sa akon pamilya. Ginkontrol ko ang akon balatyagon bangod pagdumdom ko indi ko na sila liwat makita sa wala pa ang Armagedon! Apang wala ako manugid sa ila nga mapayunir ako.
Nagsugod ako sa pagpayunir sa Kimberley sang Disiembre 1, 1941, sang 19 anyos ako. Gikan didto nagsulat ako sa akon mga ginikanan. Wala ako sing hinakit sa akon amay bangod sang iya pagtrato sa akon. Ang akon iloy nagsabat nga nalipay sia nga matuman ko ang handum sang akon tagipusuon. Sa pagkamatuod, nasapwan ko ang “kalipay kay Jehova” bangod ginhatag niya sa akon ang ‘handum sang akon tagipusuon’—ang bug-os tion nga ministeryo.
Pagbaton sang Isa Pa ka ‘Handum sang Akon Tagipusuon’
Sang 1942, sa una nga nasyonal nga asambleya nga gintambongan ko sa Johannesburg, ginsimbulohan ko ang akon dedikasyon sa Dios paagi sa bawtismo. Pagligad sang duha ka tuig nakilala ko ang isa ka lin-ay nga payunir, nga si Lina Muller. Naganyat kami sa isa kag isa, apang nagsugtanay kami sa paghulat tubtob matapos ang dakung kapipit-an antes magplano sa pagpakasal.
Ang kampanya para sa miting publiko nagsugod sang 1945. Nagaalagad ako sadto sa Vereeniging upod sa duha ka payunir, ang isa sa ila amo si Frans Muller, nga utod ni Lina. Sang una nga mabatian namon ining bag-ong kampanya, nag-ugyon kami nga indi ini para sa amon—wala kami sing eksperiensia subong publiko nga mga humalambal. Apang, bangod sa pagpalig-on sang Sosiedad, namili kami sing pamulongpulong. Sa pag-ensayo sang paghambal nagpili kami sing malinong nga duog malapit sa Suba sang Vaal, nga sa diin nagpamulongpulong kami sa amon “tumalambong”—ang suba! Nagbatyag kami nga ginpadyaan kami sang, isa ka bulan sang ulihi, sa baylo sang kinaandan nga 4 pa 5 sa amon grupo nga pagtipon, 37 ang namati sa una nga pamulongpulong!
Sang 1947 gin-asayn ako sa hilikuton sa sirkito. Sang tuig nga nagsunod nagpakasal kami ni Lina. Kutob sadto, ang akon palangga nga asawa nagpangabudlay upod sa akon—isa ka matutom gid nga kaupod. Gani, ang isa pa ka ‘handum sang akon tagipusuon’ ginhatag sa akon
Pagtuon sing Importante nga mga Leksion
Sang 1953 si Lina kag ako nakabaton sing dakung pribilehiyo nga magtambong sa “New World Society” nga Asambleya sa Nueva York, E.U.A.—ang amon una nga paglakbay sa iban nga pungsod. Amo sadto nga ginsugat kami sang isa sang amon Cristianong kauturan sa pantalan agod idul-ong kami sa itom nga pamilya nga Saksi nga amon gindayonan. Ginhigugma gid namon yadtong mapinalanggaon nga kauturan nga mga lalaki kag mga babayi!
Ining eksperiensia nakabulig gid sa amon sing daku sang mag-alagad kami sang ulihi subong manugtatap sang distrito para sa itom nga mga Saksi sa Bagatnan nga Aprika, nga sa diin masami nga ginabaton kami sa imol nga mga puluy-an, kon kaisa nagapungko kami sa salog kag kon kaisa nagatulog kami sa salog.
Kutob sang 1966 ang akon asawa kag ako nagaalagad sa Bethel diri sa Bagatnan nga Aprika. Bangod halos 20 ka tuig ang nahinguyang ko subong nagalakbay nga manugtatap, nabudlayan ako sang primero sa pagpasibu sa kabuhi sa Bethel. Naluyagan ko gid ang pagbantala sa guwa, pagtudlo, kag paghanas sa kauturan. Apang samtang nagaligad ang tion, naton-an ko nga apresyaron sing tudok ang serbisyo sa Bethel. Sang ulihi nakabaton ako sing pribilehiyo nga magtrabaho sa Service Department kag sa pila ka tuig na karon subong katapo sang Komite sang Sanga.
Sa pagbalikid, madumduman ko nga sang 1942, sang didto pa ako sa Kimberley, nabatian namon ang pagkapatay sang presidente sang Sosiedad, si J. F. Rutherford. Ang isa ka balita sa pamantalaan nagkomento: ‘Karon nga patay na ang lider sang mga Saksi ni Jehova, ang organisasyon malayong kag mapatay, subong sang tanum nga pumpkin sa nagatagiti nga adlaw.’ Sa baylo, daw ano katahom nga nagpadayon sa pag-uswag ang organisasyon sa pagligad sang mga tinuig—bisan sa tion sang makapalaso nga init sang paghingabot! Kag daw ano ka makatilingala nga pag-uswag ang natabo sa Bagatnan nga Aprika sugod sadtong una nga mga adlaw sa Bonnievale! Sadto mga 1,000 ang Saksi sa Bagatnan nga Aprika; karon kapin na sa 36,000.
Kon binagbinagon ko ang nahimo kag gintuyo para sa akon ni Jehova kag sang iya organisasyon, tinagipusuon nga mapalig-on ko ang tanan nga pamatan-on nga mga Saksi nga pareho ko nga hatagan sing lugar ang bug-os tion nga serbisyo kon mahimo. Nagadala ini sing bugana nga mga padya. Nahibaloan ko nga kon padayon ako nga makasapo sing kalipay sa paghimo sang kabubut-on ni Jehova, ihatag niya sa akon ang handum sang akon tagipusuon—ang makalilipay nga pag-alagad sing dayon.
[Kapsion sa pahina 9]
Nakilala namon sang ulihi kag ginhigugma ang amon itom nga mga tagbalay
[Kapsion sa pahina 12]
“Nagapungko ka dira nga daw subong sang isa ka salimpapaw nga anghel,” singgit sang akon amay. “Kuntani gintugutan ko na lang ikaw sadto nga maglakat kag mapatay!”
[Kapsion sa pahina 13]
Daw ano katahom nga nagpadayon sa pag-uswag ang organisasyon sa pagligad sang mga tinuig—bisan sa tion sang mainit nga paghingabot!
[Laragway sa pahina 10]
Si P.J. Wentzel kag ang iya asawa nga si Lina