Laygay nga “Naunawan sing Asin”

“Pirme kamo magpamulong nga may bugay, nga naunawan sing asin, agod nga makahibalo kamo kon ano ang dapat nga pagsabat ninyo sa tagsatagsa.”—COLOSAS 4:6.

1, 2. Ngaa importante gid nga ang Cristianong laygay “naunawan sing asin”?

SA BUG-OS nga maragtas, ang asin may pinasahi nga papel sa paghanda sing pagkaon. Preserbatibo kag pangpanamit ini sa sabor, amo kon ngaa madamong pagkaon nga wala sing asin ang ginatamod nga indi manamit kag malas-ay. Busa, sang magsulat si Pablo nga ang pinamulong sang Cristiano dapat nga “naunawan sing asin,” nagasiling sia nga ang aton panghambal dapat nga makapalig-on, kalahamut-an kag makawiwili. (Colosas 4:6) Amo gid sini kon nagalaygay. Ngaa?

² Ang tinutuyo sang paglaygay indi lamang sa pagpaambit sing impormasyon. Sa madamong kaso, ang isa nga ginalaygayan nakahibalo na nga daan sang pila ka prinsipio sa Biblia nga naaplikar sa iya kahimtangan, apang may kabudlayan sia sa pag-aplikar sini ukon sa pagtan-aw sa importansia sini. Busa, ang matuod nga hangkat sa Cristianong paglaygay amo ang pagbalhin sang panghunahuna sang isa ka tawo. (Galacia 6:1; Efeso 4:11, 12) Gani, kinahanglan ang “asin.”

3. Ano nga bulig ang ginhatag ni Jehova sa Cristianong mga manuglaygay?

³ Sa pagkamatuod, ang paglaygay isa ka hangkat, kag agod masugata ini, ang manuglaygay nagakinahanglan sing ihibalo kag paghantop. (Hulubaton 2:1, 2, 9; 2 Timoteo 4:2) Sing malipayon, gin-aman ni Jehova ang Biblia, nga nagaunod indi lamang sang kinahanglanon nga ihibalo kundi sang madamo man nga halimbawa sang laygay nga ginhatag sang mahinantupon nga mga lalaki sang Dios. Ang pag-usisa sa iban sini magabulig sa aton nga mangin labi ka epektibo nga mga manuglaygay.

Binagbinaga ang “Makatilingala nga Manuglaygay”

4. Kon nagalaygay sa kongregasyon, paano mailog sang Cristianong gulang si Jesucristo?

⁴ Halimbawa, binagbinaga si Jesus, nga “Makatilingala nga Manuglaygay.” (Isaias 9:6) Sang talipusposan sang nahaunang siglo, si Jesus nagpadala sing mga sulat nga nagalaygay sa pito ka kongregasyon sa distrito sang Asia. Ining mga sulat matahom nga modelo para sa mga gulang nga nagakinahanglan maghatag sing laygay sa ila mga kongregasyon—kag ang mga prinsipio naaplikar man kon nagalaygay sa mga indibiduwal. Ang mga palaligban nga ginhinun-anonan ni Jesus mabug-at: apostasya, impluensia ni “Jesebel,” pagkaalabaab, kag materyalismo, kag iban pa. (Bugna 2:4, 14, 15, 20-23; 3:1, 14-18) Gani ginhinun-anonan ni Jesus ini nga mga palaligban sing prangka. Indi mapangduhaduhaan ang luyag niya nga isiling sa mga kongregasyon. Sa karon, kon ang Cristianong mga gulang nagalaygay sa ila mga kongregasyon, dapat nila ‘asinan’ ang ila laygay sing pagpaubos kag kalulo, bilang pag-ilog kay Jesus. (Filipos 2:3-8; Mateo 11:29) Sa pihak nga bahin, bilang pag-ilog man kay Jesus, dapat sila mangin prangka. Ang laygay dapat mangin tuman kaathag kag indi tuman ka heneral sa bagay nga mawasi sang kongregasyon ang punto.

5, 6. Ano ang dugang nga leksion nga maton-an sang Cristianong gulang gikan sa mensahe ni Jesus sa pito ka kongregasyon?

⁵ Talupangda, man, nga kon posible ginadayaw anay ni Jesus ang mga kongregasyon sa primero kag ginatapos ang iya laygay paagi sa makapabakud nga pagpalig-on. (Bugna 2:2, 3, 7; 3:4, 5) Dapat man asinan sang Cristianong mga manuglaygay ang ila laygay sing komendasyon kag pagpalig-on. Subong sang ginsiling sang isa ka eksperiensiado nga gulang: “Sa pagkamatuod, wala ka gid sing mahimo kon akigan mo lang ang mga utod.” Kon nagahatag sing mabug-at nga laygay, indi dapat bayaan sang mga gulang ang mga kauturan nga nagabatyag nga maluya ang buot kundi, sa baylo, mapabakud kag determinado sa paghimo sing maayo pa sa ulihi.—Ipaanggid ang 2 Corinto 1:1-4.

⁶ Sa katapusan, kamusta ang mensahe ni Jesus sa mga kongregasyon sang Smirna kag Filadelfia? Wala sia sing isaway sa sining mga kauturan. Apang sanglit nagaagom sila sing mabug-at nga mga pagtilaw, ginpalig-on niya sila nga magpadayon sa pagbatas. (Bugna 2:8-11; 3:7-13) Ang Cristianong mga manugtatap man indi lamang makalaygay kon kinahanglan ang pagtadlong kundi pirme mangin alisto sa pagdayaw sa mga kauturan bangod sang ila maayong mga binuhatan kag palig-unon sila nga magbatas.—Roma 12:12.

Maggamit sing mga Ilustrasyon

7, 8. (a) Paano “naunawan sing asin” ang laygay ni Jesus sa iya mga sumulunod? (b) Ngaa ang mga ilustrasyon bilidhon kon kita nagalaygay?

⁷ Ang isa pa ka tion nga si Jesus naglaygay amo sang ang iya mga disipulo nagkabalaka kon sin-o ang mangin una sa Ginharian sa mga langit. Kuntani mahimo niya akigan ang iya mga sumulunod bangod sini nga pagkabalaka. Sa baylo, ‘gin-unawan [niya] ang iya pulong sing asin.’ Nagtawag sing isa ka bata, nagsiling sia: “Ang bisan sin-o nga magpaubos sang iya kaugalingon subong sining bata amo ang labing daku sa ginharian sang mga langit.” (Mateo 18:1-4; Lucas 9:46-48) Ang laygay maathag apang malulo kag makapalig-on. Paagi sa pagpakita nga ang Ginharian sang mga langit tuhay katama gikan sa mga ginharian sining kalibutan, ginpalig-on ni Jesus ang iya mga sumulunod nga magpaubos, kag gintinguhaan niya nga dulaon ang ila rason sa pagbaisay.

⁸ Talupangda man ang epektibo nga paagi sa pagtudlo nga gingamit ni Jesus sa sini nga hitabo. Isa ka buhi nga ilustrasyon—isa ka bata! Ang maalam nga mga manuglaygay masunson ‘nagaasin’ sang ila mga pulong sing mga ilustrasyon, sanglit nagapadaku ini sa pagkaserioso sang bagay ukon nagabulig sa ginalaygayan nga mangatarungan kag tamdon ang palaligban sa bag-o nga kapawa. Sing masami ang mga ilustrasyon nagabulig sa pagpakanay sang tension.

9. Ano ang iban pa nga halimbawa sa Kasulatan nahanungod sa paggamit sing mga ilustrasyon kon nagalaygay?

⁹ Sang ginpaandaman si Cain nga yara sia sa daku nga katalagman nga maghimo sing mabug-at nga sala, ginlaragway sing maid-id ni Jehova ang sala subong sang sapat nga ilahas. Nagsiling sia: “Ang sala nagapuut sa gawang, kag mangin sa imo ang iya handum.” (Genesis 4:7) Sang maakig si Jonas bangod wala paglaglaga ni Jehova ang mga taga-Ninive, ginhatagan sia sang Dios sing tangantangan nga pasilongan. Nian, sang ang tanum malaya kag si Jonas nagreklamo, si Jehova nagsiling: “May kahilak ka sa tangantangan . . . Indi bala ako mahilak sa Ninive nga dakung siudad, nga may kapin sa isa ka gatos kag duha ka pulo ka libo ka tawo?” (Jonas 4:5-11) Makusog gid nga laygay!

10. Paano ang modernong-adlaw nga Cristianong manuglaygay naggamit sing ilustrasyon agod buligan ang pamatan-on nga mahangpan ang motibo sang iya mga ginikanan?

¹⁰ Sing kaanggid, sang ang isa ka pamatan-on nga babayi naakig bangod ginlatiran sang iya mga ginikanan ang iya mga kaupdanan, ginbuligan sia sang nagalakbay nga manugtatap nga nagagamit sining ilustrasyon: “Luyag mo manahi, indi bala? Halimbawa daku nga tion ang ginhinguyang mo sa paghimo sing matahom nga bayo para sa isa ka abyan. Apang sang ginhatag mo ini sa iya, natukiban mo nga gingamit niya gali ini sa pagtrapo sa salog. Ano ang batyagon mo?” Nagsabat ang pamatan-on nga babayi nga maakig sia. Gani ang ministro nagpadayon: “Amo man sina ang pagtamod sang imo mga ginikanan. Naghinguyang sila sing madamo nga tion sa pagpadaku sa imo, kag ginapabugal ka nila. Gani luyag nila nga makig-upod ka sa mga tawo nga magatratar sa imo sing maayo, indi mga tawo nga magahalit sa imo.” Ang ilustrasyon nagbulig sa pamatan-on nga babayi nga maapresyar ang ginatinguhaan sang iya mga ginikanan nga himuon.

Mamangkot

11. Paano gingamit sing epektibo ni Jehova ang mga pamangkot sang naglaygay kay Jonas?

¹¹ Sang nagapakighambal si Jehova kay Jonas nahanungod sa iya dimakatarunganon nga kaakig, ayhan natalupangdan mo nga namangkot man Sia. Sang si Jonas, sa kaakig bangod wala paglaglaga ang Ninive, nangabay nga patyon, si Jehova nagsiling: “Nagahimo ka bala sing maayo sa pagpangakig?” Si Jonas wala magsabat. Gani, si Jehova nag-aman sing tangantangan nga magtubo kag nian mapatay. Naakig gid katama si Jonas. Gani ginpamangkot sia ni Jehova: “Naghimo ka bala sing maayo sa pagpangakig tungod sa tangantangan?” Sa sini nga tion si Jonas nagsabat: “Maayo pa sa akon nga mapatay sang sa magkabuhi.” Sang ginsabat sang manalagna si Jehova, ginpaanggid Niya ang panimuot ni Jonas sa isa lamang ka tanum sa Iya kaugalingon nga panimuot sa Ninive, kag mapinamat-uron nga namangkot: “Indi bala ako mahilak sa Ninive?” (Jonas 4:4, 9, 11) Busa ginlaygayan si Jonas nga ilugon ang panimuot ni Jehova sa mahinulsulon nga mga taga-Ninive.

12. Ano ang balor sang mga pamangkot kon nagalaygay? Iilustrar.

¹² Huo, ang mga pamangkot nagabulig sa manuglaygay nga mahibal-an kon ano ang ginahunahuna sang tawo nga ginalaygayan. Nagabulig man ini sa indibiduwal nga mahisayran sing labi kaathag ang iya palaligban kag mga motibo. Halimbawa, ayhan ipilit sang isa nga kinamatarong niya ang mag-inom antes magmaneho pauli. Ayhan magasiling sia, ‘Wala sing epekto ang alkohol sa akon!’ Ang isa ka abyan mahimo nga mangatarungan sa iya, nga nagasiling: ‘Apang halimbawa naaksidente ka nga indi mo sala. Ano ang hunahunaon sang polis kon madiparahan nila nga nakainum ka? Kag halimbawa, naapektohan bisan diutay sang alkohol ang imo reaksion. Magamaneho ka bala sang imo salakyan bisan pa nga ang imo pamatyag indi 100 porsiento? Takus bala ini sa katalagman, bangod lamang sang pag-inum?’

13. Sa anong paagi ang isa ka manuglaygay naggamit sing Biblia, kag sing mga pamangkot, sang nagalaygay? Ngaa epektibo ini?

¹³ Ang Cristianong laygay pirme napasad sa Biblia. Kag kon mahimo, ginagamit sang Cristianong mga manuglaygay ang Biblia sa paglaygay. Daku ini nga bulig. (Hebreo 4:12) Sa pag-ilustrar: Ginabuligan sang eksperiensiado nga gulang ang isa nga indi na aktibo sa hilikuton nga pagbantala. Gintawag sang gulang ang igtalupangod sa parabola ni Jesus nahanungod sa tawo nga may duha ka anak, nga lunsay ginpangabay niya nga maglakat kag magtrabaho sa iya ulubasan. Ang una nagsiling nga malakat sia apang wala maglakat. Ang ikaduha nagsiling nga indi sia maglakat apang naglakat gid man sa ulihi. (Mateo 21:28-31) Nian ang manuglaygay namangkot: “Sa imo ginahimo sa karon, diin ka sa sining duha ka bata?” Nakuha gilayon sang manugbantala ang punto, labi na sang ang manuglaygay nagpadayon: “Sa banta mo, paano ginatamod ni Jehova, nga Tag-iya sang ulubasan, ang imo kahimtangan?”

14. Ano ang iban pa nga kahimtangan sa diin ang mga pamangkot isa ka bilidhon nga kagamitan sa paglaygay?

¹⁴ Amo man ini kon nagabulig sa mga nagaduhaduha, sa mga may palaligban sa pag-asawahay ukon iban pa nga palaligban sa pamilya, sa mga may dipaghangpanay sa iban, ukon sa mga yara sa iban pa mabudlay nga mga kahimtangan.a Ang lantip nga mga pamangkot nagabulig sa mga ginalaygayan sa pagpangatarungan, sa pag-usisa sang ila kaugalingon, kag sa paglab-ot sa husto nga konklusion.

Magpamati sing Maayo

15. (a) Ano ang wala paghimoa sang tatlo ka “manuglugpay” ni Job? (b) Paano ang pagpamati nakabulig sa Cristianong manuglaygay?

¹⁵ Apang, dumduma nga ang pamangkot nagapakita nga luyag mo mabatian ang sabat. (Hulubaton 18:13) Ang mga manuglaygay indi dapat mahulog sa siod nga nagsiod sa tatlo ka “manuglugpay” ni Job. Si Job nakigsugilanon sa ila, apang wala sila magpamati. Nakapamat-od na sila nga daan nga ang pag-antos ni Job tuga sang iya kaugalingon nga pagkamakasasala. (Job 16:2; 22:4-11) Sa kabaliskaran, ang Cristianong manuglaygay dapat magpamati sing maayo. Sa amo, matalupangdan niya ang importante nga mga pagdulog ukon mga pagbag-o sang tingog nga nagapakita nga wala masugid ang bug-os nga sugilanon. Ayhan ang dugang nga pamangkot magapaguwa sang hunahuna nga nagapanago sa likod sang painoino sang tawo.—Ipaanggid ang Hulubaton 20:5.

16. Ano ang kinahanglan sa isa ka manuglaygay kon mabudlay pamatian ang ginasiling sang nasaklaw ang buot nga masigka Cristiano?

¹⁶ Matuod, indi ini pirme mahapos. Ang naligban nga tawo mahimo magasaligbat: “Naugot ako sa akon mga ginikanan!” ukon, “Indi na ako makaagwanta sa akon bana!” Makaulugot pamatian ina nga mga butang. Apang dumduma nga si Jehova handa sa pagpamati sang si Asap magreklamo nga ang iya katutom daw wala sing pulos. (Salmo 73:13, 14) Nagpamati man ang Dios sang si Jeremias nagsiling nga nangin kaladlawan sia. (Jeremias 20:7) Si Habacuc nagyamo nga ang malauton nagapigus sa matarong kag nga wala ini makita ni Jehova. (Habacuc 1:13-17) Ang Cristianong mga manuglaygay dapat man magpamati. Kon ang mga tawo may amo gid sini nga balatyagon, nian dapat ini hibaluon sang manuglaygay agod makabulig sia. Likawan niya ang malimbungon nga pagpalig-on sa tawo nga ginalaygay ang pagpabutyag sing opinyon nga sa banta niya dapat himuon sang indibiduwal sa baylo sang sa ginhimo gid niya. Likawan man sang manuglaygay ang sobra ukon nagahukom nga reaksion, kay ina basi nagapugong sa indibiduwal sa pagpautwas sing labi pa sang iya ginabatyag.—Hulubaton 14:29; 17:27.

17. Paano ang pagpamati lamang sa aton mga kauturan kon kaisa isa ka paagi sa pagpahalipay sa ila?

¹⁷ Kon kaisa, ang daku nga bahin sang aton paglaygay amo ang pagpamati, nagatugot sa indibiduwal nga ibubo ang iya kalain sing buot, kasubo, ukon emosyonal nga pag-antos. Sang magpauli si Noemi gikan sa uma sang Moab, gintamyaw sia sang kababayin-an sang Israel nga nagasiling: “Amo bala ini si Noemi?” Apang si Noemi masinulub-on nga nagsabat: “Dili ninyo ako pagtawga Noemi. Tawga ako Mara, kay ang Labing Gamhanan naghisayo sing mapait sa akon. Ako nagguwa nga puno, kag si Jehova nagpapauli sa akon nga wala sing dala. Ngaa bala nga ginatawag ninyo ako Noemi, sa ginatan-aw nga si Jehova nagpaubos sa akon kag ang Labing Gamhanan nagpasakit sa akon?” (Rut 1:19-21) Wala sing masabat ang Israelinhon nga mga babayi. Apang, sing masami, paagi lamang sa mahigugmaon nga pagpamati samtang ang iban nagapabutyag sang ila emosyonal nga kasakit nagaamot sa pag-ayo nila.b

Mangin Realistiko

18. (a) Ano ang pila ka sabat sa laygay gikan kay Jehova kag Jesucristo? (b) Gani, ano nga kinaiya ang dapat palambuon sang Cristianong mga manuglaygay?

¹⁸ Sa pagkamatuod, lainlain ang sabat sa laygay. Si Jonas naghulag sing maayo sa laygay ni Jehova. Nadula ang kapait kag kaakig sang manalagna sa bagay nga ginsugid niya ang iya mga eksperiensia agod ang iban makatuon sa sini. Ang mga sumulunod ni Jesus nagkinahanglan sing tion sa pagtuon sang leksion sang pagpaubos. Ti, sang gab-i mismo sa wala pa mapatay si Jesus, nagbaisay sila kon sin-o ang labing daku sa tunga nila! (Lucas 22:24) Busa, ang nagalaygay dapat nga magpailob. (Manugwali 7:8) Ang tawo nga may tudok na kaayo nga sayop nga panimuot masunson nga indi magabag-o sang iya dalanon bangod lamang sang pila ka pulong gikan sa gulang. Ang madugay na nga palaligban sa ulot sang magtiayon indi dayon madula sa tapos sang isa lamang ka interbyu gikan sa hamtong nga Cristiano. Ang grabe nga balatian nagakinahanglan sing binulan agod mag-ayo, kag amo man ang mabug-at nga mga palaligban. Kag ang iban wala gid nagapamati sa maayo nga laygay. Walay sapayan nga ginlaygayan ni Jehova mismo, si Cain naglakat kag nagpatay sa iya utod.—Genesis 4:6-8.

19. Paano ang kongregasyon makabulig sa sadtong napilasan sing balatyagon?

¹⁹ Yadtong may mabug-at nga mga palaligban dapat mangin realistiko sa kon ano ang mahimo nila paabuton gikan sa kongregasyon. Ang masigka Cristiano indi makadula sang malala nga kapung-aw sa hunahuna, ukon kalain sang buot nga ayhan gintuga sang isa ka trahedya ukon terible nga eksperiensia. Kon ang isa nagamasakit sa pisikal, sing masami ang ginahimo sang doktor amo ang paghimo sa iya nga komportable samtang ang tion nagaayo sang lawas. Sing kaanggid, kon ang isa ka Cristiano nagaantos sa emosyon, ang kongregasyon ‘makahimo sa iya nga komportable,’ nagapangamuyo upod sa iya kag para sa iya, nagahatag sing makapalig-on nga mga pulong kon posible, kag nagahatag sing mapuslanon nga bulig sa masarangan nila. Nian, sing masami, ang tion kag ang espiritu ni Jehova ang nagapaayo. (Hulubaton 12:25; Santiago 5:14, 15) Busa, ang isa ka biktima sang in­cest nagsulat: “Samtang ang in­cest isa ka terible nga kasakit sa balatyagon, ang organisasyon sang Dios daku ang nahimo sa pagsuportar sa imo, kag sa bulig sang mga Kasulatan kag suporta gikan sa kauturan nga mga lalaki kag kauturan nga mga babayi, sarang ka magmadinalag-on.”c

20. Ano nga papel sang laygay samtang kita tanan nagapanikasog sa pag-alagad kay Jehova?

²⁰ Huo, ang mga Cristiano may katungdanan sa pagbuligay sa isa kag isa. Ang mga gulang labi na, kag ang tanan man sa kongregasyon, dapat magkabalaka sa kaayohan sang isa kag isa kag maghatag sing malulo, Makasulatanhon nga laygay kon kinahanglanon. (Filipos 2:4) Sa pagkamatuod, ina nga laygay indi dapat mangin diktatoryal ukon mapintas. Indi ini magahatag sing impresyon nga ginatinguhaan mo nga kontrolon ang kabuhi sang isa. Sa baylo, dapat ini napasad sa Kasulatan kag “naunawan sing asin.” (Colosas 4:6) Ang tagsatagsa nagakinahanglan sing bulig kon kaisa, kag ang suno sa panahon nga laygay, ‘naasinan’ sing kalulo kag pagpalig-on, magabulig sa aton tanan nga magpadayon sa dalan padulong sa kabuhi nga walay katapusan.

[Mga footnote]

Nadumduman mo bala?

◻ Ano nga bahin sang laygay ni Jesus sa pito ka kongregasyon ang makabulig sa mga gulang sa karon?

◻ Ano ang Makasulatanhon nga halimbawa sa paggamit sing ilustrasyon kon nagalaygay?

◻ Sa Cristianong manuglaygay, ano ang matuod nga balor sang mga pamangkot?

◻ Paano magamit sang sangkol nga manuglaygay ang Biblia?

◻ Ngaa ang nagalaygay dapat mangin maayo nga manugpalamati?

[Laragway sa pahina 17]

Naggamit sing bata sa pag-ilustrar sang iya punto, ginhatagan ni Jesus ang iya sumulunod sing maathag, malulo, kag makapalig-on nga laygay

[Laragway sa pahina 18]

Si Jonas naglain ang buot kag naakig, apang naghulag sia sa laygay ni Jehova