Ang mga Pangamuyo Nagakinahanglan sing mga Buhat
“Si Jehova malayo sa malauton, apang nagapamati sia sang pangamuyo sang matarong.”—HULUBATON 15:29.
1. Ano ang isa ka kondisyon nga dapat himuon agod sabton sang Dios ang aton mga pangamuyo?
ANG tanan nga mga kinahanglanon ni Jehova maalamon, makatarunganon, kag mahigugmaon. Indi gid ini mabug-at. (1 Juan 5:3) Nagalakip ina sang iya mga kinahanglanon nahanungod sa pangamuyo, ang isa sini amo nga dapat kita magkabuhi nahisuno sa aton mga pangamuyo. Ang aton dalanon sang pagkabuhi dapat nga nagapahamuot kay Jehova nga Dios. Kon indi, paano naton sia mapaabot nga binagbinagon ang aton mga pangabay kag mga pag-ampo upod ang kahamuot?
2, 3. Ngaa wala pagsabta ni Jehova ang mga pangamuyo sang mga Israelinhon, subong sang makita sa pinamulong ni Isaias, ni Jeremias, kag ni Miqueas?
2 Amo ini ang bahin sang pangamuyo nga ginapasapayanan sang kalabanan nga yara sa Cristiandad, subong nga amo man anay ang ginpasapayanan sang apostata nga mga Israelinhon sang adlaw ni Isaias. Amo sina kon ngaa ginpahambal ni Jehova ang iya manalagna nga nagarepresentar sa iya: “Bisan kon maghimo kamo sing madamo nga pangamuyo, indi ako magpamati . . . Panghugas kamo; paninlo kamo; isikway ang malaut nga mga buhat ninyo sa atubangan sang akon mga mata; mag-untat sa paghimo sing malaut. Magtuon sa paghimo sing maayo.” (Isaias 1:15-17) Huo, kon luyag sang mga Israelinhon ang kahamuot sang Dios, dapat sila magpanghikot sa paagi nga ginakahamut-an niya. Subong sang nasiling na: “Agod pamatian kamo sang Dios kon kamo mangamuyo, dapat ninyo Sia pamatian kon nagahambal Sia.”
3 Sa katunayan, nakita pirme ni Jehova nga Dios ang kinahanglanon nga pahanumdumon ang iya katawhan nga Israel sining mga kamatuoran. Busa aton mabasa: “Ang nagapabungol sa kasuguan—bisan ang iya pangamuyo kangil-aran” sang Dios. “Si Jehova malayo sa malauton, apang nagapamati sia sang pangamuyo sang matarong.” (Hulubaton 28:9; 15:29) Bangod sini nga kahimtangan, si Jeremias nagkasubo: “Nagpanabon ka [si Jehova] sing panganud, sa bagay nga wala sing pangamuyo nga makalapus.” (Panalabiton 3:44) Sa pagkamatuod, ang paandam nga gin-inspirar kay Miqueas nga ihatag natuman: “Magatuaw sila kay Jehova, apang indi sia magsabat sa ila. Kag lipdan niya sa ila ang iya nawong sa sadto nga tion, suno sa ila paghimo sing malaut sa ila mga binuhatan.”—Miqueas 3:4; Hulubaton 1:28-32.
4. Ano ang nagapakita nga bisan sa tunga sang katawhan ni Jehova wala ginaapresyar sang iban ang kinahanglanon sang mga buhat nga nahisuno sa ila mga pangamuyo?
4 Gani nagakaigo ang magkabuhi nahisuno sa aton mga pangamuyo. Kinahanglan bala nga ipadaku ini nga kamatuoran sa karon? Huo, indi lamang bangod sang kahimtangan sang Cristiandad kundi bangod man sang kahimtangan sang pila ka dedikado nga katawhan ni Jehova. Sa kapin sa 3,000,000 ka manugbantala sang maayong balita sang nagligad nga tuig, kapin sa 37,000 ang na-disfellowship bangod sang paggawi nga dinagakaigo sa isa ka Cristiano. Katumbas ina sa ratio nga mga isa sa kada 80. Ayhan, ang kalabanan sining mga indibiduwal nagapangamuyo kon kaisa. Apang nagapanghikot bala sila nahisuno sa ila mga pangamuyo? Wala! Bisan ang iban nga mga gulang nga madugay na sa bug-os tion nga pag-alagad amo ang pila sadtong gindisiplina sa bisan ano nga paagi. Masubo gid! Sa pagkamatuod, “Ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam basi kon mapukan sia,” nga wala sia nagapanghikot sa paagi nga nagahimo sang iya mga pangamuyo nga dikalahamut-an sa iya Magbubuhat.—1 Corinto 10:12.
Kon Ngaa ang mga Pangamuyo Nagakinahanglan sing mga Buhat
5. Agod sabton ni Jehova ang aton mga pangamuyo, paano naton pamatud-an ang aton pagkasinsero?
5 Agod ang aton mga pangamuyo pamatian ni Jehova nga Dios, indi lamang nga dapat kita mangin matinlo sa moral kag sa espirituwal kundi dapat man naton pamatud-an ang pagkasinsero sang aton mga pangamuyo paagi sa paghimo kon ano ang aton ginapangamuyo. Ang pangamuyo indi tal-us para sa bunayag kag intelihente nga panikasog. Indi pagahimuon ni Jehova para sa aton kon ano ang masarangan naton paagi sa hanuot nga pag-aplikar sang laygay sang iya Pulong kag pagtuman sa panuytoy sang iya balaan nga espiritu. Dapat kita mangin handa sa paghimo sang tanan nga masarangan naton sa sini nga bahin agod may rason sia sa pagsabat sang aton mga pangamuyo. Gani, ‘indi kita magapangabay sing labi pa sa handa naton nga pangabudlayan,’ subong sang ginsiling sang isa ka tawo.
6. Bangod sang anong duha ka rason nga dapat kita mangamuyo?
6 Apang, ang pamangkot mahimo mapamangkot: ‘Ngaa dapat pa mangamuyo kon aton man lang pangabudlayan ang aton ginapangamuyo?’ Dapat kita mangamuyo tungod sa magkubos duha ka rason. Una, paagi sa aton mga pangamuyo ginakilala naton nga ang tanan nga maayong mga butang naghalin sa Dios. Sia ang Manughatag sang tagsa ka maayo kag himpit nga dulot—ang silak sang adlaw, ang ulan, ang mabungahon nga mga panag-on, kag madamo pa! (Mateo 5:45; Binuhatan 14:16, 17; Santiago 1:17) Ikaduha, nasandig sa pagpakamaayo ni Jehova kon bala magamadinalag-on man ukon indi ang aton mga panikasog. Subong sang mabasa naton sa Salmo 127:1: “Kon indi si Jehova magpatindog sang balay, nagapangabudlay sa wala sing pulos ang mga nagapatindog sini. Kon indi si Jehova magbantay sang siudad, ang manugbantay nagapulaw lamang sa wala sing pulos.” Ining mga pinamulong ni apostol Pablo sa 1 Corinto 3:6, 7 may amo man sini nga punto: “Ako nagtanum, si Apolos nagbunyag, apang ang Dios nagpatubo; gani ang nagatanum ukon ang nagabunyag indi sia bisan ano, kundi ang Dios lamang nga nagapatubo.”
Pila ka Dumaan nga mga Halimbawa
7, 8. (a) Ano nga hitabo sa kabuhi ni Jacob ang nagapakita nga ginaapresyar niya nga dapat updan sang mga buhat ang aton mga pangamuyo? (b) Ano nga halimbawa ang ginhatag ni Hari David sa sini nga bahin?
7 Ang Kasulatan nagareport sing madamong hitabo nga nagapakita nga ang matutom nga mga alagad ni Jehova nagpangabudlay sa kon ano ang ila ginpangamuyo. Binagbinagon naton ang pila lamang ka halimbawa. Bangod si Jacob nga apo ni Abraham ang nakabaton sang pagpakamaayo sang pagkapanganay, ang iya magulang nga si Esau nagdumot sa iya. (Genesis 27:41) Mga 20 ka tuig sang ulihi, sang nagpauli si Jacob halin sa Paddan-aram pakadto sa duta nga iya natawhan nga dala ang daku nga panimalay kag madamo nga kasapatan, nabatian niya nga si Esau magasug-alaw sa iya. Bangod nadumduman niya ang kaakig ni Esau, si Jacob hanuot nga nangamuyo kay Jehova nga amligan sia gikan sa kasingkal sang iya utod. Apang amo lang bala sina ang ginhimo niya? Indi. Nagpadala sia sing abanse sang maalwan nga dulot, nga nagapangatarungan: “Palugpayan ko sia sang dulot nga nagauna sa akon.” Kag amo gid sini ang natabo, kay sang magkit-anay ang duha ka mag-utod, ginhakus ni Esau si Jacob kag ginhalukan sia.—Genesis, kapitulo 32, 33.
8 Si David naghatag sing isa pa ka halimbawa sang pagpangabudlay sa kon ano ang aton ginapangamuyo. Sang gin-agaw ni Absalom nga iya anak ang iya trono, ang manuglaygay ni David nga si Ahitofel nagbuylog kay Absalom. Gani si David nag-ampo sing hanuot nga ang laygay ni Ahitofel mabang-awan. Nangamuyo lamang bala si David nga matabo ina? Wala, ginsugo niya ang iya matutom nga manuglaygay nga si Husai nga magbuylog kay Absalom agod basi mapaslaw niya ang laygay ni Ahitofel. Kag amo gid sina ang natabo. Gintuman ni Absalom ang malain nga laygay ni Husai sa iya, nagsikway sang laygay ni Ahitofel.—2 Samuel 15:31-37; 17:1-14; 18:6-8.
9. Paano ginpakita ni Nehemias nga ginaapresyar niya ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat?
9 Ang isa pa ka halimbawa nga mahimo masitar sa pagpahanumdom sa aton amo ang iya ni Nehemias. May hilimuon sia nga daku nga proyekto—ang pagtukod liwat sa mga pader sang Jerusalem. Apang, madamong kaaway ang naghimbon batok sa iya. Si Nehemias nangamuyo kag nangabudlay, subong sang mabasa naton: “Nagpangamuyo kami sa amon Dios kag nagbutang sing mga bantay batok sa ila sa adlaw kag gab-i.” Kutob sadto, katunga sang mga pamatan-on nga tinawo ni Nehemias ang pirme handa sa pag-amlig sa katunga pa, ang mga nagtukod sang pader.—Nehemias 4:9, 16.
Ang Halimbawa ni Jesus
10, 11. Ano nga halimbawa ang ginhatag ni Jesus sa pagpakita nga nagpanghikot sia nahisuno sa iya mga pangamuyo?
10 Si Jesucristo nagpahamtang sing matahom nga halimbawa tuhoy sa pagpangabudlay kon ano ang ginapangamuyo naton. Gintudluan niya kita nga ipangamuyo: “Pakabalaanon ang imo ngalan.” (Mateo 6:9) Apang ginhimo man ni Jesus ang tanan nga masarangan niya agod pakabalaanon sang iya mga tagpalamati ang ngalan sang iya Amay. Sing kaanggid, wala paglatiri ni Jesus ang iya kaugalingon sa pangamuyo: “Amay, himayaa ang imo ngalan.” (Juan 12:28) Wala, ginhimo niya ang masarangan niya agod pakabalaanon ang ngalan sang iya Amay kag agod himuon man ini sang iban.—Lucas 5:23-26; 17:12-15; Juan 17:4.
11 Nakita ang dakung espirituwal nga kinahanglanon sang katawhan, ginsilingan ni Jesus ang iya mga disipulo: “Ang alanyon bugana, apang pila lamang ang mga mangangani. Busa, pangamuyo kamo sa Agalon sang alanyon [Jehova nga Dios] agod nga magpadala sia sing mga mangangani sa iya alanyon.” (Mateo 9:37, 38) Naghulat na lamang bala si Jesus nga matuman ina? Wala! Pagkatapos gid sina, ginpadala niya ang iya 12 ka apostoles sing paris-paris sa pagbantala, ukon ‘sa pagpangani.’ Sang ulihi, ginpadala ni Jesus ang 70 ka ebanghelisador nga himuon ina man nga buhat.—Mateo 10:1-10; Lucas 10:1-9.
Pag-aplikar sa Prinsipio
12. Ano ang labot sang mga buhat sa aton mga pangamuyo nga ihatag sang Dios ang aton matag-adlaw nga kalan-on?
12 Sing maathag, ginapaabot ni Jehova nga Dios nga mangin mapinadayunon kita, nga nagapanghikot nahisuno sa aton mga pangamuyo, busa nagapamatuod sang aton pagkasinsero. Ginsilingan kita ni Jesus nga ipangamuyo: “Hatagi kami karon nga adlaw sang amon kalan-on.” (Mateo 6:11) Busa, sing makatarunganon, ang tanan niya nga mga sumulunod nakiluoy sa Dios nga himuon ina. Apang ginapaabot bala naton nga sabton sang aton langitnon nga Amay ina nga pangamuyo nga wala gid kita sing ginahimo nga bisan ano nahanungod sa sini? Indi. Amo sina kon ngaa aton mabasa: “Ang matamad nagahandum”—ayhan nagapangamuyo pa—“apang ang iya kalag walay bisan ano.” (Hulubaton 13:4) Amo man sina nga punto ang ginsiling ni apostol Pablo sa 2 Tesalonica 3:10: “Kon sin-o ang indi magpangabudlay, indi sia magkaon.” Ang pagpangamuyo para sa aton matag-adlaw nga kalan-on dapat updan sang kahanda sa pagpangabudlay. Sing makawiwili, maalamon nga nagsiling si Pablo nga yadtong indi “magpangabudlay” indi dapat magkaon. Ang iban nga luyag magpangabudlay mahimo nga wala sing trabaho, balatianon, ukon tigulang na katama agod magpangabudlay. Gani, makatarunganon nila nga ipangamuyo ang ila matag-adlaw nga kalan-on kag lauman nga mabaton ini.
13. Agod sabton ni Jehova ang aton mga pangamuyo tungod sa iya balaan nga espiritu, ano ang dapat naton nga himuon?
13 Ginlaygayan man kita ni Jesus nga pangabayon sa iya langitnon nga Amay ang Iya balaan nga espiritu. Subong sang ginapasalig ni Jesus sa aton, ang Dios mas handa nga ihatag sa aton ang balaan nga espiritu sang sa paghatag sang dutan-on nga mga ginikanan sing maayong mga butang sa ila kabataan. (Lucas 11:13) Apang mapaabot bala naton nga ihatag ni Jehova nga Dios sa aton ang iya balaan nga espiritu sing milagruso, nga wala gid sing panikasog sa bahin naton? Indi gid! Dapat naton himuon ang tanan nga masarangan naton agod mabaton ang balaan nga espiritu. Dugang sa pagpangamuyo sini, dapat naton ton-an sing maukod ang Pulong sang Dios. Ngaa? Bangod wala ginahatag ni Jehova nga Dios ang iya balaan nga espiritu luwas sa iya Pulong; kag indi kita makalaum nga mabaton ang balaan nga espiritu kon wala naton ginasapak ang dutan-on nga alagyan nga ginagamit karon ni Jehova, “ang matutom kag mainandamon nga ulipon,” nga ginarepresentar sang Nagadumala nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova. Kon wala ang bulig sining “ulipon,” indi gid naton mahangpan sing bug-os ang aton ginabasa ukon mahibaluan kon paano iaplikar ang aton naton-an.—Mateo 24:45-47.
14, 15. (a) Agod sabton ni Jehova ang aton mga pangamuyo tungod sa kaalam, paano kita dapat magkooperar? (b) Paano ini ginpakita sa halimbawa ni Hari Solomon?
14 Ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat naaplikar man sa sining pinamulong ni disipulo Santiago, ang utod sa iloy ni Jesus: “Kon may yara sa inyo nga nakulangan sing kaalam, papangayoa sia sa Dios, nga naghatag sing maalwan sa tanan nga tawo kag wala nagabasul; kag hatagan sia sini.” (Santiago 1:5; Mateo 13:55) Apang ginahatag bala sang Dios ini nga kaalam sa aton paagi sa pila ka milagro? Indi. Una sa tanan, dapat nga may yara kita husto nga panimuot, subong sang aton mabasa: “Tudluan niya sang iya dalanon ang mga mapainubuson.” (Salmo 25:9) Kag paano ginatudluan sang Dios “ang mga mapainubuson”? Paagi sa iya Pulong. Sa liwat, dapat kita manikasog nga mahangpan ini kag maaplikar ini, subong sang ginapakita sang Hulubaton 2:1-6: “Anak ko, kon batunon mo ang akon mga pulong kag tipigan ang akon mga sugo sa imo, sa paglingig sang imo igdulungog sa kaalam, kag sa pagpahamtang sang imo tagipusuon sa paghangop; huo, kon magtu-aw ka suno sa paghantup kag magbayaw sang imo tingog tungod sa paghangop, kon pangitaon mo sia subong sang pilak, . . . nian mahangop mo ang kahadlok ni Jehova, kag makita mo ang ihibalo sang Dios. Kay si Jehova nagahatag sing kaalam.”
15 Sang si Hari Solomon nangamuyo sing kaalam kag milagruso nga ginsabat sang Dios ang iya pangamuyo, naaplikar man bala ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat? Huo, naaplikar man, kay subong hari sang Israel, si Solomon ginkinahanglan nga magsulat sang iya kaugalingon nga kopya sang Kasuguan, magbasa sini sa adlaw-adlaw, kag mag-aplikar sini sa iya kabuhi. Apang sang ginsupak ni Solomon ang mga sugo sini, bangod sang madamo nga asawa kag kabayo, ang iya mga buhat wala na mahisanto sa iya mga pangamuyo. Subong resulta, si Solomon nangin apostata kag napatay subong “buangbuang.”—Salmo 14:1; Deuteronomio 17:16-20; 1 Hari 10:26; 11:3, 4, 11.
16. Ano nga ilustrasyon ang nagapakita nga ang aton mga pangamuyo nga landason ang undanon nga mga kaluyahon dapat updan sang mga buhat?
16 Ang prinsipio nga ang mga pangamuyo dapat updan sang mga buhat naaplikar man kon nagapangayo kita sang bulig sang Dios nga malandas ang malaw-ay kag makagud nga batasan. Ginbaton sang isa ka payunir nga sister nga nayanggaw sia sa mga drama sa telebisyon, nagatan-aw sini halin sa 11:00 s.a. tubtob sa 3:30 s.h. kada adlaw. Sang mahibaluan gikan sa isa ka pamulongpulong sa distrito nga kombension kon daw ano ka makahalalit ining imoral nga mga programa, ginpangamuyo niya sa Dios ini nga butang. Apang madugaydugay pa nga nalandas niya ang batasan. Ngaa? Bangod, subong sang ginsiling niya: ‘Nangamuyo ako nga landason ang batasan apang nagatan-aw ako gihapon sang mga programa. Gani namat-ud ako nga mag-alagad sa latagon sa bug-os nga adlaw agod indi ako masulay. Sang ulihi nahimo ko na nga patyon ang TV sa aga kag sa bug-os nga adlaw.’ Huo, dugang sa pagpangamuyo nga malandas ang iya kaluyahon, ginpangabudlayan niya nga malandas ini.
Ang Pangamuyo kag ang Aton Pagpanaksi
17-19. (a) Ano nga kamatuoran ang nagapakita nga ang mga Saksi ni Jehova nagapanghikot nahisuno sa ila mga pangamuyo? (b) Anong halimbawa sang indibiduwal ang may amo man nga punto?
17 Ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat labi nga kinahanglanon sa hilikuton nga pagbantala sang Ginharian. Gani, ang tanan nga mga Saksi ni Jehova wala lamang nagapangamuyo nga magdugang ang mga mangangani kundi nagahimo man sina nga buluhaton. Subong resulta, nakita nila ang tumalagsahon nga mga pag-uswag sa lainlain nga kadutaan. Isa lamang ka halimbawa: Sang 1930 isa lamang ka saksi ni Jehova ang nagbantala sa Chile. Sa karon, inang isa ka Saksi indi lamang nangin isa ka libo kundi mga 30,000. (Isaias 60:22) Resulta lamang bala ini sang mga pangamuyo? Indi, nadalahig man ang pagpangabudlay. Ti, sang 1986 lamang, ang mga Saksi ni Jehova sa Chile naghinguyang sing kapin sa 6,492,000 ka oras sa hilikuton nga pagbantala!
18 Matuod man ini kon ang hilikuton nga pagbantala ginadumilian. Ang mga Saksi wala lamang nagapangamuyo sing pag-uswag kundi nagapangabudlay man sing tago kag nagapadayon sa pagbantala. Busa, walay sapayan sang opisyal nga pagpamatok, may pag-uswag sa sining mga kadutaan. Gani, sa 33 ka kadutaan diin ang mga Saksi ni Jehova opisyal nga ginapamatukan, sang 1986 nga tuig sang pag-alagad naghugod sila sing kapin sa 32,600,000 ka oras sa ila hilikuton sa pagbantala kag nagkalipay sa 4.6-porsiento nga pag-uswag!
19 Sa pagkamatuod, ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat naaplikar man sa indibiduwal. Mahimo kita mangamuyo kay Jehova nga makatigayon sing isa ka pagtuon sa Biblia sa puluy-an apang wala nagahimo sang bug-os naton nga masarangan nga makatigayon. Amo sina nga eksperiensia sang isa ka payunir. Bangod isa lamang ang iya pagtuon sa Biblia, nangamuyo sia nga madugangan ini. Naghulat lang bala sia? Wala, kundi gin-usisa niya sing maayo ang iya pag-alagad kag nasapwan niya nga sa iya mga pagduaw liwat wala niya ginapautwas ang bagay nga makatigayon sing pagtuon sa Biblia sa puluy-an. Nangabudlay sa sini nga bahin, nakatigayon sia sang ulihi sang duha ka pagtuon sa Biblia sa puluy-an.
20. Paano naton matingob ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat?
20 Madamo pa nga halimbawa ang sarang mahatag sa pagpamatuod nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat. Halimbawa, yara ang nahanungod sa personal nga mga kaangtanan sa pamilya ukon sa kongregasyon. Apang ang nasambit nga mga halimbawa bastante na sa pag-athag sing maayo nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan gid sing mga buhat. Makatarunganon gid ini, kay indi naton mapaabot si Jehova nga Dios sa pagbinagbinag sing maayo sang aton mga pangabay kon wala naton sia ginapahamut-i sang aton mismo pagginawi. Nagakahulugan man ini nga dapat naton himuon ang tanan nga masarangan naton nahisuno sa aton mga pangamuyo agod mapaabot naton nga si Jehova magahimo para sa aton sang indi naton masarangan nga himuon para sa aton kaugalingon. Sa pagkamatuod, ang mga prinsipio ni Jehova maalamon kag makatarunganon. Maayo gid ini, kag para gid sa aton kaayuhan nga magpanghikot kita nahisuno sa sini.
Madumduman Mo Bala?
◻ Ano nga kinahanglanon nahanungod sa pangamuyo ang ginpasapayanan sang madamo sa dumaan nga Israel?
◻ Ngaa makatarunganon para sa Dios ang magpangabay nga pangabudlayan naton kag ipangamuyo ang luyag naton?
◻ Anong dumaan nga mga halimbawa ang nagapakita nga ginapangabudlayan sang mga alagad ni Jehova kon ano ang ila ginapangamuyo?
◻ Agod sabton sang Dios ang aton pagpangamuyo para sa iya balaan nga espiritu kag kaalam, ano ang dapat naton himuon?
◻ Paano naaplikar ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing mga buhat sa aton pag-alagad sa latagon?
[Laragway sa pahina 17]
Ginlaygayan ni Jesus ang iya mga disipulo nga ipangamuyo ang tuhoy sa dugang nga mga mangangani. Apang ginpadala man niya sila sa hilikuton sa pagbantala, ukon ‘pagpangani’
[Laragway sa pahina 18]
Nagapangayo ka bala sing bulig paagi sa pangamuyo nga makontrol ang imo pagtan-aw sang telebisyon? Nian iaplikar ang prinsipio nga ang mga pangamuyo nagakinahanglan sing buhat paagi sa pagpatay sang imo TV