Binagbinaga ang mga Huwaran sang Pagbatas

“Ang Dios . . . nagbatas sing dakung pagpailob sing mga sulundan sang kasingkal nga takus sa kalaglagan.”​—⁠ROMA 9:22.

1. (a) Paano ang inspirado nga Pulong sang Dios mapuslanon sa aton kaayuhan? (b) May kaangtanan sini, ngaa ginabinagbinag diri ang kinaiya sang pagkamabinatason?

SI Jehova nga Dios, ang aton Manunuga, naghatag sa aton sang iya inspirado nga Pulong, ang Balaan nga Biblia. Isa ini ka ‘suga sa aton mga tiil kag kapawa sa aton banas.’ (Salmo 119:105) Ang Pulong sang Dios nagabulig man sa aton nga “masangkapan nga sa tagsa ka maayong buhat.” (2 Timoteo 3:​16, 17) Busa ang isa ka paagi nga ini nagasangkap sa aton amo ang paghatag sa aton sing maayong mga huwaran sang pagbatas. Ini nga kinaiya amo ang isa sang mga bunga sang espiritu sang Dios kag kinahanglanon katama sa pagtigayon naton sang iya kahamuot kag pagkanahiusa sa isigkatawo.​—⁠Galacia 5:22, 23.

2. Ano ang kahulugan sang Griegong tinaga nga ginbadbad “pagbatas,” kag sin-o ang nagapanguna sa pagpakita sini nga kinaiya?

² Ang Griegong tinaga nga ginbadbad “pagbatas” literal nga nagakahulugan sing “malaba nga espiritu.” Ang pagbatas ginsaysay subong “ang kinaiya sang pagpugong sa kaugalingon sa atubangan sang pagpaakig nga wala nagabalus sing padasudaso ukon nagasilot sa gilayon.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, ni W. E. Vine, Tomo 3, pahina 12) Ang pagbatas nagakahulugan sang pagpugong sa kaugalingon kag kakuli sa kaakig. Kag sin-o ang nagapanguna sa mga makuli sa pagpangakig, nagapakita sing pagbatas? Wala sing liwan kundi si Jehova nga Dios. Gani, sa Exodo 34:​6, aton mabasa nga si Jehova “Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo kag kamatuoran.” Sa katunayan, walo pa ka beses sa Kasulatan, si Jehova ginapatuhuyan nga “makuli sa pagpangakig.”​—⁠Numeros 14:​18; Nehemias 9:​17; Salmo 86:​15; 103:​8; 145:​8; Joel 2:​13; Jonas 4:​2; Nahum 1:⁠3.

3. Anong mga kinaiya ang nagapamatuod sang pagkamabinatason ni Jehova?

³ Ang pagkamabinatason, ukon pagkamakuli sa pagpangakig, amo gid ang dapat naton mapaabot kay Jehova nga Dios, kay walay katapusan sia sa gahom kag kaalam, himpit sa katarungan, kag amo gid ang larawan sang gugma. (Deuteronomio 32:​4; Job 12:​13; Isaias 40:​26; 1 Juan 4:8) Kontrolado niya ang iya mga kinaiya, nagahupot sini nga balanse gid katama sa tanan nga tion. Ano ang ginasugid sang iya Pulong nahanungod sa kon ngaa kag kon paano niya ginapakita ang pagbatas sa dihimpit nga mga tawo?

Pagbatas Tungod sa Iya Ngalan

4. Bangod sang anong mga rason nga ginpakita sang Dios ang pagbatas sa mga makasasala?

⁴ Ngaa mabinatason si Jehova? Ngaa wala niya sa gilayon ginasilutan ang mga makasasala? Indi bangod sang dipagsapak ukon kakulang sing kakugi para sa pagkamatarong. Indi, kundi bangod sang maayong mga rason nga si Jehova makuli sa pagpangakig kag wala sa gilayon nagasilot sa mga tawo. Ang isa ka rason amo nga agod ang iya ngalan makilala. Ang isa pa ka rason amo nga kinahanglan ang tion sa paghusay sang hulusayon tuhoy sa pagkasoberano sang Dios kag sa integridad sang katawhan, nga ginbangon sang pagrebelde sa Eden. Ang isa pa gid ka rason sang pagbatas sang Dios amo nga nagahatag ini sing kahigayunan sa mga nakasala nga bag-uhon ang ila mga dalanon.

5, 6. Ngaa ginpakita ni Jehova ang pagbatas may kaangtanan sa pagrebelde sang tawo?

⁵ Si Jehova mabinatason sa pagpakig-angot sa nahaunang mag-asawa sa katamnan sang Eden. Sang ginlapas nila ang iya sugo nga indi pagkaunon ang bunga sang kahoy sang pagkilala sang maayo kag malaut, mahimo kuntani nga ginpatay niya sa gilayon sila kag ang makasasala nga anghel nga nagdaya kay Eva. Wala sing pangduhaduha nga ang pagkamatarong kag katarungan ni Jehova ginlapas, nga akig sia sa tatlo ka rebelde. Kinamatarong gid niya kuntani nga patyon sila sa gilayon. Ang Dios nagpaandam sa nahaunang lalaki, si Adan: “Gikan sa kahoy sang pagkilala sang maayo kag malaut dili ka magkaon sa iya, kay sa adlaw nga magkaon ka sa iya mapatay ka nga totoo.” (Genesis 2:17) Sa adlaw mismo nga nagpakasala si Adan, ginpapanabat sang Dios ang mga naglapas kag ginhatag ang pamatbat nga kamatayon. Sa hudisyal nga paagi, sanday Adan kag Eva napatay sadto nga adlaw. Apang, gintugutan sang aton mabinatason nga Manunuga si Adan nga magkabuhi sing 930 ka tuig.​—⁠Genesis 5:⁠5.

⁶ May maayong mga rason ang Dios nga mangin mabinatason, ukon makuli sa pagpangakig, sa sini nga kaso. Kon ginpatay niya kuntani sa gilayon ang mga rebelde, wala sini masabat ang yaguta sang Yawa nga si Jehova nga Dios indi dapat simbahon kag nga wala sia sing tawhanon nga mga alagad nga magahupot sang ila integridad sa iya bisan ano man ang kahimtangan. Isa pa, ang mga pamangkot subong sini wala kuntani masabat: Kay sin-o sala nga nagpakasala sanday Adan kag Eva? Gintuga bala anay sila ni Jehova nga maluya katama sa moral sa bagay nga indi nila mabatuan ang pagsulay kag nian silotan sila bangod sang ila kapaslawan sa paghimo sini? Ang sabat sa sining tanan gin-athag sa kasaysayan nga makita sa tolon-an ni Job, kapitulo 1 kag 2. Paagi sa pagtugot nga magdamo ang tawhanon nga rasa, ginhatagan ni Jehova ang katawhan sing kahigayunan nga mapamatud-an ang mga panumbungon ni Satanas nga dimatuod.

7. Ngaa wala sa gilayon pagpatya ni Jehova si Faraon?

⁷ Sang buot na hilwayon ni Jehova ang iya katawhan, ang mga Israelinhon, gikan sa kahiolipnan sang Egipto, ginpamatud-an niya sa liwat ang iya pagkamabinatason. Mahimo kuntani nga ginlaglag dayon ni Jehova si Faraon kag ang iya mga puwersa militar. Apang, sa baylo nga himuon ini, ginpabay-an sila anay sang Dios. Tungod sa anong maayong mga rason? Ti, sa pagligad sang tion, si Faraon nangin labi ka batinggilan sa pagpangindi niya nga tugutan ang Israel sa pagbiya sa Egipto subong hilway nga katawhan ni Egipto. Busa ginpakita niya nga sia amo ang ‘suludlan sang kasingkal’ nga nagakaigo laglagon bangod sang pagbatu kay Jehova. (Roma 9:​14-24) Apang, may daku pa nga rason kon ngaa nagbatas ang Dios sa sining kaso. Paagi kay Moises, nagsiling sia kay Faraon: “Kay karon nauntay ko na kuntani ang akon kamot kag nalaglag ikaw kag ang imo katawhan sa kalalat-an kag ikaw nawala kuntani sa duta. Apang, tungod sining katuyuan ginbuhi ko ikaw, sa pagpakita sa imo sang akon gahom kag agod nga mapahayag ang akon ngalan sa bug-os nga duta.”​—⁠Exodo 9:15, 16.

8. Tungod sa anong rason nga wala ginpatay sang Dios ang rebelyuso nga mga Israelinhon sa kamingawan?

⁸ Ang pagbatas ni Jehova ginpakita man tungod sang maayong rason sang ang mga Israelinhon didto sa kamingawan. Gintilawan gid nila ang pagpailob sang Dios paagi sa pagsimba sa baka nga bulawan kag paagi sa indi pagpakita sing pagtuo sang nagbalik ang napulo ka espiya dala ang malain nga balita! Wala sila paglaglaga sang Dios subong katawhan niya kay nadalahig ang iya ngalan kag reputasyon. Huo, ginpakita ni Jehova ang pagkamabinatason tungod sang iya ngalan.​—⁠Exodo 32:​10-14; Numeros 14:11-20.

Pagbatas Tungod sang Katawhan

9. Ngaa nagpakita sing pagbatas si Jehova sang adlaw ni Noe?

⁹ Si Jehova nagbatas tungod sa katawhan kutob sang ginhimuan ni Adan sing sala ang iya tanan nga mangin mga anak, naghimo sa ila sing daku nga pagkawalay katarungan paagi sa pagpakasala. Ginpaposible sang pagbatas sang Dios nga matadlong ina nga sala bangod ginhatagan niya sing tion ang mahinulsulon nga mga tawo nga makapasag-uli sa iya. (Roma 5:​8-10) Nagpakita man si Jehova nga Dios sing pagbatas sa mga katawhan sang adlaw ni Noe. Sadto nga tion, “nakita ni Jehova nga ang pagkamalaut sang tawo daku sa duta kag nga ang tagsa ka painoino sang mga hunahuna sang iya tagipusuon malaut gid sing dalayon.” (Genesis 6:5) Bisan pa nga mahimo na kuntani malaglag sang Dios ang tawhanon nga rasa sang nakita niya ini nga kahimtangan, ginsugo niya nga tapuson niya ini nga kahimtangan sa 120 ka tuig. (Genesis 6:3) Ini nga pagpakita sing pagbatas naghatag sing tion kay Noe nga mag-anak sing tatlo ka lalaki, nga magdaku sila kag magpangasawa, kag nga matukod sang pamilya ang arka para maluwas ang ila mga kalag kag matipigan ang mga sapat. Sa sining paagi posible nga ang orihinal nga katuyuan sang Dios para sa duta matuman.

10, 11. Ngaa mabinatason katama si Jehova tuhoy sa pungsod sang Israel?

¹⁰ Ang isa pa ka depinasyon sang pagbatas naaplikar labi na sa mga pagpakig-angot sang Dios sa iya katawhan. Amo ini ang “mapailubon nga pagbatas sa sala ukon hangkat, ginaupdan sang pagpangindi nga dulaon ang paglaum para sa kauswagan sang natublag nga kaangtanan.” (Insight on the Scriptures, Tomo 2, pahina 262; ginbalhag sang Watch­tower Bi­ble and Tract So­cie­ty of New York, Inc.) Nagatudlo ini sa dugang pa nga rason kon ngaa mabinatason ang Dios sa mga Israelinhon. Liwatliwat sila nga nagtalikod kay Jehova kag napaulipon sa Gentil nga mga pungsod. Apang, ginpakita niya ang pagbatas paagi sa paghilway sa mga Israelinhon kag paghatag sa ila sing kahigayunan nga maghinulsol.​—⁠Hukom 2:​16-20.

¹¹ Ang kalabanan nga mga hari sang Israel nagtuytoy sa ila mga sakop sa butig nga pagsimba. Ginlaglag bala sa gilayon sang Dios ang mga pungsod? Wala, wala niya sa gilayon gindula ang paglaum nga mapauswag ang natublag nga kaangtanan. Sa baylo, si Jehova makuli sa pagpangakig. Nagapakita sing pagbatas, pirme sila ginhatagan sang Dios sing kahigayunan nga maghinulsol. Aton mabasa sa 2 Cronica 36:​15, 16: “Si Jehova nga Dios sang ila mga ginikanan nagpadala sa ila paagi sa iya mga manugbalita, bangod nga naluoy sia sa iya katawhan kag sa iya puluy-an. Apang gin-uligyat nila ang mga manugbalita sang Dios kag gintamay ang iya mga pulong, kag ginyubitan ang iya mga manalagna, tubtob nga nag-ibwal ang kasingkal ni Jehova batok sa iya katawhan tubtob nga wala na sing tambal.”

12. Anong pamatuod ang ginahatag sang Cristianong Griegong Kasulatan sa kon ngaa mabinatason si Je­hova?

¹² Ang Cristianong Griegong Kasulatan nagahatag man sing ebidensia nga si Jehova nagapakita sing pagbatas sa pagbulig sa iya nakasala nga katawhan. Halimbawa, ginpamangkot ni apostol Pablo ang naglapas nga mga Cristiano: “Ginatamay mo bala ang kamanggaran sang iya pagkalulo kag pagpaumod kag pagpailob, bangod wala ka makahibalo nga ang pagkalulo sang Dios nagatuytoy sa imo sa paghinulsol?” (Roma 2:4) Nahanungod man sina ang mga pinamulong ni Pedro: “Si Jehova wala nagapalantang nahanungod sa iya saad suno sa pagbanta sang iban sang pagpalantang, kundi mabinatason ayon sa inyo nga wala nagahandum nga mawala ang bisan sin-o kundi nga ang tanan makadangat sang paghinulsol.” (2 Pedro 3:​9) Sing labi ka nagakaigo, ginasilingan kita nga ‘binagbinagon nga ang pagbatas sang aton Ginuo kaluwasan.’ (2 Pedro 3:15) Busa, nakita naton nga si Jehova nagabatas, indi bangod sang pagkasentimental ukon pagkauyaya, kundi bangod ang iya ngalan kag mga katuyuan nadalahig kag sia maluluy-on kag mahigugmaon.

Halimbawa sang Pagbatas ni Jesus

13. Anong Makasulatanhon nga pamatuod nga si Jesucristo mabinatason?

¹³ Ikaduha lamang sa halimbawa sang pagbatas nga ginpahamtang sang Dios amo ang iya Anak, ang Mesias, nga si Jesucristo. Isa gid sia ka maayong halimbawa sang pagpugong sa kaugalingon nga wala nagabalus sing padasudaso bisan pa ginapaakig.⁠a Ang pagbatas sang Mesias gintagna ni manalagna Isaias sa sining mga pulong: “Ginpigus sia, kag ginsakit sia; apang wala sia magtikab sang iya baba. Subong sia sang kordero nga ginadul-ong sa ihawan; kag subong sang obeha nga apa sa atubangan sang iya mga manug-alot, sa amo wala sia magtikab sang iya baba.” (Isaias 53:7) Nagapamatuod sa sina man nga kamatuoran amo ang pinamulong ni Pedro: “Sang ginpasipalahan sia, wala sia magbalus sa pagpasipala. Sang nag-antos sia, wala sia magpahog, kundi gintugyan niya ang iya kaugalingon sa nagahukom sing matarong.” (1 Pedro 2:23) Gintilawan gid si Jesus sang iya mga disipulo sang pirme sila nagbais kon sin-o ang pinakadaku sa ila! Apang, daku gid ang pagbatas kag pagpailob niya sa ila!​—⁠Marcos 9:​34; Lucas 9:​46; 22:⁠24.

14. Ano dapat ang ginapapahulag sa aton nga himuon sang halimbawa ni Jesus tuhoy sa pagkamabinatason?

¹⁴ Dapat naton sundon ang halimbawa nga ginpahamtang ni Jesus subong mabinatason. Si Pablo nagsulat: “Magdalagan kita nga may pagbatas sang dalaganon nga ginabutang sa aton atubang, nga nagatulok kay Jesus nga Pangulo nga Ahente kag Manughimpit sang aton pagtuo. Nga tungod sa kalipay nga ginbutang sa iya atubang nagbatas sia sa usok sang pag-antos, nga nagatamay sang kahuluy-an, kag nagalingkod sa tuo sang trono sang Dios. Talupangda sia nga nagbatas sang amo nga pagsumpong sang mga makasasala batok sa iya kaugalingon, agod nga indi kamo paglapyuon ukon pagpunawon sa inyo mga kalag.”​—⁠Hebreo 12:​1-3.

15. Paano naton nahibaluan nga si Jesus mabinatason kag nagbatas sing mga pagtilaw sing kinabubut-on?

¹⁵ Ang pagkamabinatason ni Jesus kag pagbatas niya sa mga pagtilaw sing kinabubut-on makita gikan sa panimuot nga ginpakita sang tion nga gindakop sia. Sa tapos ginsabdong si Pedro bangod sang paggabut niya sang espada agod amligan ang iya Agalon, si Jesus nagsiling: “Nagahunahuna ka bala nga indi ako makapangayo sa akon Amay kag sa gilayon padalhan ako niya sing kapin sa napulog-duha ka legion sang mga anghel? Apang paano nian ang pagkatuman sang mga Kasulatan nga amo ini ang dapat mahanabo?”​—⁠Mateo 26:​51-54; Juan 18:​10, 11.

Iban Pa nga mga Halimbawa sang Pagbatas

16. Paano ginapakita sang Kasulatan nga ang anak ni Jacob nga si Jose mabinatason?

¹⁶ Bisan ang dihimpit kag makasasala nga mga tawo sarang makapakita sing pagbatas. Ang Hebreong Kasulatan nagalakip sang mga halimbawa sang mapailubon nga pagbatas sang dihimpit nga mga tawo sa sala. Halimbawa, yara si Jose, ang anak sang Hebreong patriarka nga si Jacob. Mapailubon gid niya nga ginbatas ang mga inhustiya nga ginhimo sa iya sang iya mga utod sa amay kag sang asawa ni Potifar! (Genesis 37:​18-28; 39:​1-20) Wala pagtuguti ni Jose ining mga pagtilaw nga magpaakig sa iya. Makita ini sang ginsilingan niya ang iya mga utod: “Dili kamo magkalisud ukon magkaakig sa inyo kaugalingon bangod nga ginbaligya ninyo ako diri; kay ang Dios nagpadala sa akon sing una sa inyo sa pagtipig sing kabuhi.” (Genesis 45:4, 5) Daw ano katahom nga halimbawa sang pagbatas ang ginhatag ni Jose!

17, 18. Ano ang aton pamatuod tuhoy sa pagkamabinatason ni David?

¹⁷ Si David isa pa ka halimbawa sang matutom nga alagad ni Jehova nga mapailubon nga nagbatas sang mga sala, nagpakita sing pagbatas. Ginlagas nga daw ido sang nahisa nga si Hari Saul, sa duha ka okasyon mahimo kuntani nakabalus si David paagi sa pagpatay sa iya. (1 Samuel 24:​1-22; 26:​1-25) Apang naghulat si David sa Dios, subong sang makita sa iya mga pinamulong kay Abisai: “Si Jehova magasakit [kay Saul]; ukon ang iya adlaw nga ikamatay magaabot, ukon magadulhog sia sa inaway kag mawala. Sa akon bahin, indi ko gid mahunahuna, gikan sa pagtamod ni Jehova, nga mag-untay ako sang akon kamot batok sa hinaplas ni Jehova!” (1 Samuel 26:​10, 11) Huo, mahimo na kuntani natapos ni David ang paglagas sa iya ni Saul. Sa baylo, ginpakamaayo ni David nga mangin mabinatason.

¹⁸ Binagbinaga, man, ang natabo sang si Hari David nagapalagyo sa iya maluib nga anak nga si Absalom. Ginhaboy ni Simei, ang Benjamita sang panimalay ni Saul, sing mga bato si David kag ginpakamalaut sia, nga nagasinggit: “Palayo, palayo, ikaw nga lalaki nga duguon, hanginon nga tawo!” Luyag kuntani patyon ni Abisai si Simei, apang si David nagdumili sa pagbalus. Sa baylo nga himuon ina, ginpakita niya sa liwat ang kinaiya sang pagbatas.​—⁠2 Samuel 16:5-13.

Binagbinaga ang Halimbawa ni Pablo

19, 20. Paano ginpakita ni apostol Pablo nga sia mismo mabinatason?

¹⁹ Sa Cristianong Griegong Kasulatan, may isa pa kita ka maayo nga halimbawa sang pagbatas sang dihimpit nga tawo​—⁠si apostol Pablo. Nagpakita sia sing mapailubon nga pagbatas, pagkamabinatason, may kahilabtanan sa iya relihioso nga mga kaaway kag sa mga indibiduwal nga nagaangkon nga mga Cristiano. Huo, si Pablo nagpakita sing pagbatas bisan pa ang iban sa kongregasyon sang Corinto nagsiling: “Ang iya mga sulat maunod kag gamhanan, apang ang iya tindog maluya kag ang iya pagpamulong walay pulos.”​—⁠2 Corinto 10:​10; 11:​5, 6, 22-33.

²⁰ Busa, upod ang maayong rason nga ginsilingan ni Pablo ang mga taga-Corinto: “Sa tagsa ka butang nagapakilala kami sang amon kaugalingon subong nga mga manug-alagad sang Dios, paagi sa dakung pagbatas, sa mga kapipit-an, sa mga kabudlayan, sa mga kasakitan, sa mga lapdus, sa mga pagbilanggo, sa mga kagubut, sa mga pagpangabudlay, sa mga pagpulaw, sa mga kagutom, sa pagkaputli, sa pagkilala, sa pagpailob, sa kalulo, sa balaan nga espiritu, sa gugma nga walay kabutigan.” (2 Corinto 6:​4-6) Sa kaanggid, ang apostol nakasulat kay Timoteo nga kaupod niya nga manugpangabudlay: “Napanilagan mo ang akon pagtulun-an, akon paggawi, akon tinutuyo sa kabuhi, akon pagtuo, akon pagpailob, akon gugma, akon pagkalig-on, mga paghingabot sa akon, mga pag-antos nakon, . . . walay sapayan sa ila tanan ginluwas ako sang Ginuo.” (2 Timoteo 3:​10, 11) Daw ano katahom nga halimbawa sang pagbatas ang ginpahamtang ni apostol Pablo para sa aton!

21. Paano kita mabuligan sang masunod nga artikulo?

²¹ Sa maathag, ang mga Kasulatan bugana sing maayong halimbawa sang pagbatas. Si Jehova kag ang iya hinigugma nga Anak amo ang nagapangunang mga halimbawa. Apang makapalig-on gid talupangdon nga ginpakita man ini nga kinaiya sang dihimpit nga mga tawo, kaangay nanday Jose, David, kag si apostol Pablo! Ang masunod nga artikulo gindesinyo agod buligan kita nga mailog inang maayong mga halimbawa.

[Footnote]

Paano Mo Sabton?

◻ Ano ang buot silingon sang pagbatas?

◻ Tungod sang anong mga rason nga si Jehova nagbatas?

◻ Sa anong mga paagi ginpakita ni Jesus ang iya kaugalingon nga mabinatason?

◻ Anong Makasulatanhon nga pamatuod nga ang pagbatas mahimo mapakita sang dihimpit nga mga tawo?

[Mga Laragway sa pahina 10]

Sanday Jose, Jesus, David, Pablo, kag Job mga huwaran sang pagbatas

[Laragway sa pahina 13]

Si Jesus nagpakita sing pagbatas sa iya mga disipulo