“Paghuptan sing Dungganon sang Tanan ang Pag-asawahay”

“Paghuptan sing dungganon sang tanan ang pag-asawahay, kag ang higdaan sang pagkasal dipagdagtaan.”​—⁠HEBREO 13:⁠4.

1. Ano ang natun-an sang madamo nga tawo nahanungod sa madinalag-on nga pag-asawahay?

MINILYON ka tawo, bisan sa sining dag-on sang mahapos nga diborsio, ang may mapinadayunon nga pag-asawahay. Nakakita sila sing paagi sa pagtigayon sing kadalag-an, walay sapayan sang mga kinatuhayan sa personalidad kag ginhalinan. Makita ina nga pag-asawahay sa mga Saksi ni Jehova. Sa kalabanan nga kaso batunon sining mga mag-asawa nga nakaeksperiensia sila sing maayo kag malain nga mga panag-on, sing pila ka kabangdanan sang pagreklamo batok sa isa kag isa. Apang, natun-an nila nga batason ang magagmay nga mga problema sa pag-asawahay kag huptan nga nagalakbay ang ila barko sang pag-asawahay. Ano ang pila sa mga butang nga nagabulig sa ila nga magpadayon?​—⁠Colosas 3:⁠13.

2. (a) Ano ang positibo nga mga butang nga nagasakdag sa isa ka pag-asawahay? (b) Ano ang mga butang nga nagalusod sa isa ka pag-asawahay? (Tan-awa ang kahon sa pahina 14.)

² Makatudlo ang mga komento nga ginhatag sang iban nga may malipayon kag mapinadayunon nga Cristianong pag-asawahay. Ang isa ka bana nga 16 ka tuig na nga minyo nagsiling: “Kon may problema nga maglutaw, ginapanikasugan gid namon nga pamatian ang pagtamod sang kada isa.” Nagapatalupangod ini sa isa sang nagapahiusa nga mga butang sa madamong pag-asawahay​—⁠ang bukas, prangka nga komunikasyon. Ang isa ka asawa, nga 31 ka tuig na nga minyo, nagsiling: “Ang pag-uyatay sing kamut kag paglipaylipay agod magpabilin kami nga suod amo pirme ang una.” Kag isa ina ka dugang nga bahin sang komunikasyon. Isa pa ka mag-asawa, nga halos 40 ka tuig na nga minyo, ang nagpadaku sang importansia sang paghupot sang ikasarang sa pagpakadlaw, sang ikasarang nga kadlawan ang kaugalingon kag ang kada isa. Nagsiling man sila nga nakabulig man ini nga makita ang pinakamaayo kag ang pinakamalain sa kada isa kag sa gihapon makapakita sing maunungon nga gugma. Ginsambit sang bana ang kahanda sa pagbaton sang mga sala kag nian sa pagpangayo sing pasaylo. Kon may espiritu sa pagbaton, ang pag-asawahay makapasibusibu sa baylo nga mabugto.​—⁠Filipos 2:​1-4; 4:​5, Kingdom Interlinear.

Nagbalhin nga Kahimtangan

3, 4. Anong pagbalhin sing panimuot ang natabo may kaangtanan sa katutom sa pag-asawahay? Mahimo ka bala makahatag sing mga halimbawa?

³ Sa sulod sang nagligad nga pila ka dekada, sa bug-os nga kalibutan, nagbalhin ang paghantop may kaangtanan sa katutom sa pag-asawahay. Nagapati ang iban nga mag-asawa nga wala sing malain sa pagpakigrelasyon sa iban ukon sa ginatawag nga af­fair, ang moderno nga tinaga para sa panglahi, labi na kon ang tiayon nakahibalo kag nagabaton sini.

⁴ Ang isa ka Cristianong manugtatap nagkomento nahanungod sa kahimtangan: “Halos ginbiyaan na sang kalibutan ang bisan anong hanuot nga panikasog nga magkabuhi suno sa kasuguan sa moral. Ang putli nga paggawi gintamod nga karaan na.” Ang kilala nga mga politiko, mga bituon sa hampang, kag mga artista hayag nga nagalapas sa mga talaksan sang Biblia sa moral nga paggawi, kag padayon sila nga ginakilala nga sikat. Halos wala sing mantsa sa kadungganan ang gin-angot sa bisan anong sahi sang moral nga kasal-anan ukon kasaypanan. Ang kaputli kag integridad talagsa lang ginapabilihan sa ginatawag nga alta-sosiedad. Nian, tuhoy sa prinsipio nga ‘kon ano ang sarsa sa bayi nga gansa amo man ang sarsa sa laki nga gansa,’ ginasunod sang masa ina nga halimbawa kag wala ginasapak ang ginatagudilian sang Dios. Kaangay ini sang ginsiling ni Pablo: “Nawad-an sila sing igbalatyag, nagtugyan sang ila kaugalingon sa kaulag sa pagbuhat sang tanan nga kahigkuan nga may paghamkon.”​—⁠Efeso 4:19; Hulubaton 17:15; Roma 1:​24-28; 1 Corinto 5:⁠11.

5. (a) Ano ang pagtamod sang Dios sa panglahi? (b) Ano ang ginalakip sa paggamit sang Biblia sa tinaga nga “panghilawas”?

⁵ Ang mga talaksan sang Dios wala magbalhin. Para sa iya, ang pagpuy-anay nga indi kasal panghilawas. Ang pagluib sa pag-asawahay panglahi sa gihapon.⁠a Si apostol Pablo maathag nga nagsiling: “Ano! Wala bala kamo makahibalo nga ang mga dimatarong indi makapanubli sang ginharian sang Dios? Dili kamo magtalang. Bisan ang mga makihilawason, ukon mga diwatahan, ukon mga makihilahion, ukon babayinhon, ukon mga sodomanhon . . . indi makapanubli sang ginharian sang Dios. Kag ang iban sa inyo subong anay sina. Apang ginhugasan kamo, apang ginpakabalaan kamo, apang ginpahayag kamo nga matarong sa ngalan sang aton Ginuong Jesucristo kag sa espiritu sang aton Dios.”​—⁠1 Corinto 6:​9-11.

6. Anong pagpalig-on ang makita naton sa mga pinamulong ni Pablo sa 1 Corinto 6:​9-11?

⁶ Ang makapalig-on nga punto sa sinang teksto amo ang pinamulong ni Pablo, “Kag ang iban sa inyo subong anay sina. Apang ginhugasan kamo.” Huo, madamo sadto nga sang una nakigbahin sa “lakas nga pagpatuyang” sang kalibutan ang nakamarasmas, nagbaton kay Cristo kag sa iya halad, kag ginhugasan. Ginpili nila nga pahamut-an ang Dios paagi sa matarong nga pagkabuhi kag mas malipayon sila subong resulta.​—⁠1 Pedro 4:​3, 4.

7. Ano ang pagsumpakilay sa paghangop sa “imoralidad,” kag ano ang pagtamod sang Biblia?

⁷ Sa pihak nga bahin, ang depinasyon sang modernong kalibutan sa imoralidad nagluya gid amo kon ngaa indi ini makatupong sa pagtamod sang Dios. Isa ka diksionaryo ang nagahatag sing kahulugan sa “imoral” subong “supak sa ginpatok nga moralidad.” Ang “ginpatok nga moralidad” sa karon, nga nagatugot sang paghulid antes sang kasal kag sa guwa sang pag-asawahay subong man sang homoseksuwalidad, amo ang ginapakamalaut sang Biblia nga imoralidad. Huo, gikan sa pagtamod sang Biblia, ang imoralidad amo ang daku nga paglapas sa moral nga kasuguan sang Dios.​—⁠Exodo 20:​14, 17; 1 Corinto 6:⁠18.

Ang Cristianong Kongregasyon Apektado

8. Paano maapektuhan sang imoralidad yadtong yara sa Cristianong kongregasyon?

⁸ Tuman gid ka lapnag ang imoralidad sa karon nga ini nagaipit bisan sa mga yara sa Cristianong kongregasyon. Sarang ini makaimpluwensia sa ila paagi sa lapnag, malaw-ay nga mga programa sa TV, mga vid­eo, kag pornograpiko nga mga balasahon. Bisan pa diutay lamang nga bahin sang mga Cristiano ang apektado, dapat batunon nga ang kalabanan nga mga kaso sang pagdisfellowship sa tunga sang mga Saksi ni Jehova tungod sang dimahinulsulon nga paggawi nga indi nagakaigo sa isa ka Cristiano amo ang may kaangtanan sa pila ka dagway sang seksuwal nga imoralidad. Sa positibo nga bahin, madamo sadtong nadisfellowship ang nagbaton sang ulihi sang ila mga sala, nagkabuhi liwat sing matinlo, kag sang ulihi nakapanumbalik sa kongregasyon.​—⁠Ipaanggid ang Lucas 15:​11-32.

9. Paano ginaimpluwensiahan ni Satanas ang dimabinantayon?

⁹ Indi gid mapangduhaduhaan nga si Satanas nagaluyong kaangay sang leon nga nagangurob, nga handa sa pagtukob sa dimabinantayon. Ang iya mga padugi, ukon “malimbungon nga mga buhat,” nagasiod sa dimabinantayon nga mga Cristiano kada tuig. Ang karon nga espiritu sang kalibutan makagod, mapatuyangon, kag maibugon. Nagapaayaw ini sa unod. Nagasikway ini sa pagpugong sa kaugalingon.​—⁠Efeso 2:​1, 2; 6:​11, 12, foot­note; 1 Pedro 5:⁠8.

10. Sin-o ang mahimo masulay, kag ngaa?

¹⁰ Sin-o sa kongregasyon ang mahimo madayag sa mga pagsulay sang imoralidad? Ang kalabanan nga mga Cristiano, mga gulang man sila sa lokal nga kongregasyon, nagalakbay nga mga manugtatap, mga Bethelite, mga payunir nga nagabantala sing madamong inoras kada bulan, masako nga mga ginikanan nga nagasagud sing pamilya, ukon mga pamatan-on nga nagaatubang sing pag-ipit sang mga katubotubo. Ang undanon nga pagsulay kinaandan sa tanan. Ang seksuwal nga ganyat mahimo magsugod kon san-o nga wala mo gid ini ginapaabot. Busa si Pablo makasulat: “Ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam basi nga mapukan sia. Walay pagsulay nga nagaabot sa inyo nga indi masarangan sang mga lalaki [kag mga babayi].” Masubo ini, apang ang iban nga mga Cristiano nga may mga salabton nahulog sa sining siod sang imoralidad.​—⁠1 Corinto 10:​12, 13.

Ginbuyok kag Ginsulay

11-13. Ano ang pila ka kahimtangan nga nagdul-ong sa imoralidad?

¹¹ Ano ang mga pagsulay kag mga kahimtangan nga nagdul-ong sa iban sa binuang nga dalanon sang panglahi kag panghilawas? Madamo ini kag masibod kag mahimo nga nanuhaytuhay sa lainlain nga pungsod ukon kultura. Apang, may pila ka sadsaran nga mga kahimtangan nga nagapangibabaw sa madamong kapungsuran. Halimbawa, ginareport nga ang iban nag-organisar sing mga sinalusalo diin wala sing latid ang alkoholiko nga mga ilimnon. Ang iban naganyat sa mapanugdaon nga musika kag makapulukaw nga saot sang kalibutan. Sa pila ka lugar sa Aprika, may manggaranon nga mga tawo​—⁠mga ditumuluo⁠—​nga may mga kerida; ang iban nga mga kababayin-an nasulay sa pagpangita sing kalig-unan sa ekonomiya sa sinang kahimtangan bisan pa nagadalahig ini sang imoralidad. Sa iban nga mga lugar ginbayaan sang Cristianong mga bana ang ila mga pamilya agod mangita sing obra sa mga minahan ukon sa iban pa nga duog. Nian ang ila pagkamaunungon kag katutom ginatilawan sa isa ka kasangkaron ukon sa mga paagi nga kuntani wala maagihi kon didto sia sa ila lugar.

¹² Sa mauswagon nga mga pungsod ang iban masami nga nahulog sa siod ni Satanas paagi sa pag-upod-upod sa tuhay nga sekso kag nga wala na sing iban pa nga kaupod​—⁠subong sang pirme nga pag-updanay sa isa ka salakyan para sa pagtuon sa pagmaneho.⁠b Ang mga gulang nga nagahimo sing mga pagduaw kinahanglan man maghalong agod indi mag-isahanon upod sa isa ka utod nga babayi kon nagalaygay sa iya. Ang mga paghambalanay mahimo nga makapukaw sing balatyagon kag magaresulta sa isa ka makahuluya nga kahimtangan para sa duha.​—⁠Ipaanggid ang Marcos 6:7; Binuhatan 15:⁠40.

¹³ Ang nasambit na nga mga kahimtangan nagdul-ong sa pila ka Cristiano nga indi makapangandam kag nakahimo sing imoral nga mga buhat. Subong sang natabo man sang unang siglo, gintugutan nila ang ila kaugalingon nga ‘mabuyok kag masulay sang ila kaugalingon undanon nga mga kailigbon,’ nga nagdul-ong sa sala.​—⁠Santiago 1:​14, 15; 1 Corinto 5:1; Galacia 5:​19-21.

14. Ngaa ang kakagod isa ka sadsaran nga butang sa mga kaso sang panglahi?

¹⁴ Ang mahalungon nga pag-usisa sa mga pagdisfellowship nagapakita nga ang imoral nga mga buhat may pila ka kinaandan nga sadsaran nga mga butang. Sa sinang mga kaso yara ang kakagod. Ngaa masiling naton ina? Bangod sa mga kaso sang panglahi, masakitan ang buot sang wala sing sala nga tawo ukon mga tawo. Ayhan ang legal nga esposa(o). Pat-od gid nga ang kabataan, kon may yara, kay kon ang panglahi magaresulta sa diborsio, ang kabataan, nga nagahandum sang kalig-unan sang isa ka nahiusa nga pamilya, mahimo magaantos sing daku. Ang nagapanglahi nagahunahuna lamang sang iya kaugalingon nga kalipayan kag kaayuhan. Kakagod ina.​—⁠Filipos 2:​1-4.

15. Ano ang pila ka kabangdanan nga nagadul-ong sa panglahi?

¹⁵ Sa masami ang panglahi indi isa ka hinali nga buhat sang kaluyahon. Yara ang amat-amat, bisan diutay katama, nga pagluya sang pag-asawahay mismo. Ayhan ang komunikasyon nangin kinaandan na lamang ukon indi epektibo. Ayhan may diutay nga pagpalig-unay sa isa kag isa. Ayhan ginapasapayan nila ang isa kag isa. Ayhan madugaydugay na nga wala nila pagpaayawi ang isa kag isa sa sekso. Gani kon mahanabo ang panglahi, nabuhinan man ang kaangtanan sa Dios. Si Jehova wala na ginakilala sing maathag subong Dios nga buhi nga nakahibalo sang tanan naton nga panghunahuna kag buhat. Mahimo pa gani nga sa hunahuna sang nagpanglahi, ang “Dios” nangin tinaga na lamang, isa ka handurawan nga personalidad nga indi bahin sang adlaw-adlaw nga pagkabuhi. Nian nangin mas mahapos ang makasala sa Dios.​—⁠Salmo 51:​3, 4; 1 Corinto 7:​3-5; Hebreo 4:13; 11:⁠27.

Ang Yabi sa Pagbato

16. Paano mabatuan sang isa ka Cristiano ang pagsulay nga magdimatutom?

¹⁶ Kon ang isa ka Cristiano ginasulay padulong sa banas sang pagkadimatutom, anong mga butang ang dapat binagbinagon? Una sa tanan, dapat binagbinagon ang kahulugan sang Cristianong gugma, nga napasad sing malig-on sa mga prinsipio sang Biblia. Indi gid pagpabay-i nga mangibabaw ang pisikal ukon erotiko nga gugma kag mangin kabangdanan sang pagkahulog sa kakagod, nga nagapaantos sa iban. Sa baylo, ang kahimtangan dapat tamdon gikan sa pagtamod ni Jehova. Dapat ini tamdon nga ginabinagbinag ang kongregasyon kag ang kahuluy-an nga ihatag sang malain nga paggawi sa sini kag sa ngalan ni Jehova. (Salmo 101:⁠3) Mahimo malikawan ang kasisit-an paagi sa pagtigayon sang hunahuna ni Cristo sa sining butang kag nian sa pagpanghikot sing nagakaigo. Dumduma, ang dimakagod nga katulad-Cristo nga gugma wala nagakapaslawi.​—⁠Hulubaton 6:​32, 33; Mateo 22:​37-40; 1 Corinto 13:​5, 8.

17. Ano ang aton makapalig-on nga halimbawa sang katutom?

¹⁷ Ang yabi sa pagbato amo ang pagpabakud sang pagtuo kag paghanduraw sang paglaum sa unahan. Nagakahulugan ini sang pirme pagdumdom sang tumalagsahon nga mga halimbawa sang integridad nga ginbilin sang matutom anay nga mga lalaki kag mga babayi, kag ni Jesus mismo. Si Pablo nagsulat: “Busa, sanglit ginapalibutan kita sing tama kadaku nga panganod sang mga saksi, isikway ta man ang tagsa ka kabug-atan kag ang sala nga nagatapik gid, kag magdalagan kita nga may pagbatas sang dalaganon nga ginabutang sa aton atubang, nga nagatulok sing hanuot sa Pangulong Ahente kag Manughimpit sang aton pagtuo, si Jesus. Tungod sa kalipay nga ginbutang sa iya atubang nagbatas sang usok sang pag-antos, nga nagatamay sang kahuluy-an, kag nagalingkod sa tuo sang trono sang Dios. Sa pagkamatuod, talupangda sia nga nagbatas sang amo nga pagsumpong sang mga makasasala batok sa iya kaugalingon, agod nga indi kamo paglapyuon ukon pagpunawon sa inyo mga kalag.” (Hebreo 12:​1-3) Sa baylo nga hungod nga lunuron ang barko sang pag-asawahay, ang maalamon nga tawo magahunahuna sing mga paagi sa pagkay-o sang bisan ano nga diperensia agod masalbar ini, busa nagalikaw sa siod sang pagluib kag pagdaya.​—⁠Job 24:⁠15.

18. (a) Ngaa ang pagluib indi gid matigdas nga tinaga sa paglaragway sa panglahi? (b) Paano ginatamod sang Dios ang pagtuman sa mga sumpa?

¹⁸ Ang pagluib bala, nga amo ang pagtraidor, tuman katigdas nga tinaga may kaangtanan sa imoralidad? Ang pagtraidor amo ang pagguba sang isa ka pagsalig ukon isa ka kompiansia. Pat-od gid nga ang sumpa sa pag-asawahay nagalakip sang pagsalig kag sing panaad nga maghigugmaanay kag magpalanggaanay, bisan ano man ang matabo, sa maayo kag malain man nga panag-on. Nagalakip ini sang pila ka butang nga ginakabig sang madamo nga karaan na para sa mga panahon nga ginapuy-an naton​—⁠ang palabra-de-honor nga ginpabutyag sa sumpa sang pag-asawahay. Ang pagluib sa sinang pagsalig isa ka paghimo sing isa ka dagway sang pagtraidor batok sa imo tiayon. Ang pagtamod sang Dios sa sumpa maathag nga ginsiling sa Biblia: “Kon nagasaad ka sa Dios, indi ka magpalantang sa pagbayad sini, kay wala sia sing kahamuot sa mga buangbuang. Bayari ang imo ginsaad.”​—⁠Manugwali 5:⁠4.

19. Kabaliskaran sa ano nga nagakalipay si Satanas kon mapaslawan ang isa ka Cristiano?

¹⁹ Indi gid ini pagpangduhaduhai. Kon paano nga may daku nga kasadya sa langit bangod sang pagluwas sa isa ka makasasala, may daku man nga kasadya sa duta sa tunga sang kabon ni Satanas, kitaon kag dikitaon, kon ang isa sa mga Saksi ni Jehova indi makahupot sang iya integridad.​—⁠Lucas 15:7; Bugna 12:⁠12.

Mga Pagsulay nga Kinaandan sa Tanan

20. Paano naton mabatuan ang pagsulay? (2 Pedro 2:​9, 10)

²⁰ Indi bala malikawan ang imoralidad sa pila ka hitabo? Tuman bala ka kusog ang unod kag si Satanas nga ang mga Cristiano indi makabato kag makahupot sang ila integridad? Si Pablo nagahatag sing pagpalig-on sa sining mga pulong: “Ang Dios matutom, kag indi magtugot nga sulayon kamo labaw sa inyo masarangan, kundi kaupod sang pagsulay magahatag man sing lulutsan agod nga makasarang kamo sa pagbatas.” Sa karon nga kalibutan mahimo nga indi naton malikawan ang tanan nga pagsulay, apang paagi sa pagliso sa Dios sa pangamuyo, pat-od gid nga mabatas kag malandas naton ang bisan anong pagsulay.​—⁠1 Corinto 10:⁠13.

21. Anong mga pamangkot ang pagasabton sa aton masunod nga pagtuon?

²¹ Ano ang ginahatag sa aton sang Dios agod buligan kita nga mabatas ang mga pagsulay kag magmadinalag-on? Ano ang ginahimo naton bilang mga indibiduwal agod amligan ang aton pag-asawahay, ang aton pamilya, subong man ang reputasyon sang ngalan ni Jehova kag sang kongregasyon? Ang amon masunod nga artikulo magasabat sina nga mga pamangkot.

[Mga footnote]

Madumduman Mo Bala?

◻ Ano ang pila ka butang nga nagabulig sa pagpabakod sang pag-asawahay?

◻ Ngaa dapat naton likawan ang pagtamod sang kalibutan sa moralidad?

◻ Ano ang pila ka pagsulay kag kahimtangan nga makadul-ong sa imoralidad?

◻ Ano ang pangunang yabi sa pagbato sa sala?

◻ Paano kita ginabuligan sang Dios sa mga tion sang pagsulay?

[Kahon sa pahina 14]

KINAANDAN NGA MGA BUTANG SA MAPINADAYUNON NGA PAG-ASAWAHAY

◻ Malig-on nga pagsunod sa mga prinsipio sang Biblia

◻ Ang magtiayon lunsay may makusog nga ­kaangtanan kay Jehova

◻ Ang bana nagatahod sang iya asawa, sang iya mga balatyagon kag sang iya mga opinyon

◻ Maayo nga komunikasyon sa adlaw-adlaw

◻ Panikasugi nga pahamut-an ang kada isa

◻ Ikasarang sa pagpakadlaw; ikasarang nga ­kadlawan ang kaugalingon

◻ Handa sa pagbaton sing sayop; handa sa ­pagpatawad

◻ Hupti nga buhi ang paghigugmaanay

◻ Nahiusa sa pagpadaku kag sa pagdisiplina sa kabataan

◻ Tayuyon nga nahiusa sa pagpangamuyo kay Jehova

NEGATIBO NGA MGA BUTANG NGA NAGAPALUYA SANG PAG-ASAWAHAY

◻ Kakagod kag katig-a sing ulo

◻ Wala nagaupdanay sa paghimo sang mga butang

◻ Indi maayo nga komunikasyon

◻ Kulang sing nagakaigo nga konsultasyon sa ­tunga sang mag-asawa

◻ Indi maayo nga paggamit sing kuwarta

◻ Kinatuhayan sing talaksan sa pagpakig-angot sa kabataan kag/ukon sa kabataan sang tiayon

◻ Pagtrabaho sing gab-i na sang bana ukon ­pagpatumbaya sa pamilya bangod sang iban nga mga katungdanan

◻ Kapaslawan sa pag-atipan sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang pamilya

[Piktyur sa pahina 15]

Ang paghupot sa pag-asawahay nga dungganon nagadala sing mapinadayunon nga kalipay