Makamamatay ang Pagpalantang!

TATLO ka pamilya, pito ka adulto kag anom ka kabataan, ang nagdinalagan agod luwason ang ila kabuhi. Mahimo gid nga nagpanago sila sa balay sang isa ka tawo, nagalaum nga maluwas sila sa makahaladlok nga pag-ulan sing mga bato. Apang sang magdulog ang pag-ulan sing mga bato, isa ka bag-o nga kalahadlukan ang nag-abot​—⁠isa ka maitom nga panganod sang makapuluot nga mga abo. Karon wala na sing mahimo kundi ang magdalagan.

Ang nagapanguna amo ang isa ka lalaki, ayhan amo ang suluguon, nga nagdalagan nga nasab-it sa iya abaga ang isa ka bag sang mga pagkaon. Ginsundan sia sang duha ka bata nga lalaki, ang isa mga kuwatro anyos, ang isa pa singko anyos, nga nagauyatay samtang nagadalagan. Ang iban pa gid nagsunod​—⁠nagasinalasala, nagapanikasog, nagakalasandad, nagadinalangdalang sa pagpangita sing mapalagyuhan. Nagginhawa sila, apang sa baylo sang hangin, mamasamasa nga mga abo ang ila nahaklo. Sing isa-isa, sila tanan nga 13 nagkalatumba nga wala nagagiho kag sang ulihi natampukan sang nagakalahulog nga mga abo. Ang ila makaluluoy nga mga bangkay nagpabilin nga natampukan tubtob nakutkutan sila sang mga arkeologo halos 2,000 ka tuig sang ulihi kag ginhaumhaum nila ang masubo nga mga detalye sang ila hingapusan nga mga tinion.

Ining 13 ka biktima amo ang pila lamang sang ginabulubanta nga 16,000 nga napatay sa dumaan nga siu­dad sang Pompeii, Italya, sang Agosto 24, 79 C.E. Madamo ang nakalampuwas paagi sa pagbiya sa siudad sang una nga maglupok ang Bukid Vesuvius. Apang, ang mga nagpalantang​—⁠kalabanan mga manggaranon nga indi luyag magbiya sang ila mga balay kag mga pagkabutang⁠—​nalubong sa 6 metros nga mga bato kag mga abo.

Ang natabo sa Pompeii halos 2,000 ka tuig sang una mahimo nga isa ka dumaan nga maragtas. Apang sa madamo nga paagi kaanggid ini sa kahimtangan nga nagaatubang sa bug-os nga kaliwatan sang tawo karon. Ang isa ka tugob-globo nga tanda, nga kapin ka makahaladlok sangsa nagadaguhob nga mga lupok sang Bukid Vesuvius, nagapaandam nga ining kahimusan sang kalibutan karon nagahilapit sa kalaglagan. Agod makalampuwas, dapat kita maghulag sa gilayon. Makamamatay ang pagpalantang. Kon ano ina nga tanda kag kon ano ang maalamon nga himuon naton sa sini amo ang tema sang amon masunod nga artikulo.

[Credit Line]

Cover photo by National Park Service

[Credit Line]

Soprintendenza Archeologica di Pompei